Đề 7 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Tâm lý y học

Phỏng vấn tạo động lực là một phương pháp tư vấn tập trung vào bệnh nhân, nhằm giúp họ khám phá và giải quyết sự lưỡng lự về thay đổi hành vi. Nó nhấn mạnh sự hợp tác, đồng cảm và tôn trọng sự tự chủ của bệnh nhân.

Quản lý cơn đau mãn tính hiệu quả thường đòi hỏi một phương pháp tiếp cận đa mô thức, kết hợp nhiều phương pháp điều trị khác nhau để giải quyết các khía cạnh thể chất, tâm lý và xã hội của cơn đau.

Biofeedback sử dụng các thiết bị điện tử để cung cấp thông tin phản hồi về các chức năng sinh lý của cơ thể. Thông qua việc quan sát thông tin này, bệnh nhân có thể học cách tự điều chỉnh các chức năng sinh lý để giảm căng thẳng, đau đớn hoặc các triệu chứng khác.

Liệu pháp hành vi nhận thức (CBT) là một phương pháp can thiệp tâm lý hiệu quả được sử dụng rộng rãi để giúp bệnh nhân ung thư quản lý căng thẳng, lo âu, trầm cảm và cải thiện khả năng đối phó với bệnh tật.

Sự tự chủ của bệnh nhân là một nguyên tắc đạo đức quan trọng trong y tế, nhấn mạnh quyền của bệnh nhân được đưa ra quyết định về sức khỏe và điều trị của mình, dựa trên thông tin đầy đủ và tự do ý chí.

Hành vi tìm kiếm sự giúp đỡ liên quan đến sức khỏe tâm thần là những hành động mà con người thực hiện để tìm kiếm sự hỗ trợ chuyên nghiệp khi gặp vấn đề về sức khỏe tâm thần. Tìm kiếm tư vấn từ chuyên gia là một ví dụ điển hình.

Nhận thức sai lệch về cơ thể, trong đó bệnh nhân nhìn nhận cơ thể mình nặng hơn so với thực tế, là một đặc điểm cốt lõi của chứng chán ăn tâm thần (anorexia nervosa).

Tập thể dục cường độ cao không phải là một kỹ thuật thư giãn, mà là một hình thức hoạt động thể chất có thể giúp giảm căng thẳng về lâu dài. Các kỹ thuật thư giãn thường bao gồm thở sâu, thiền định và thư giãn cơ tiến triển.

Màu sắc của viên thuốc hoặc bao bì thuốc ít có ảnh hưởng đến sự tuân thủ điều trị. Các yếu tố quan trọng hơn bao gồm sự hiểu biết của bệnh nhân, mối quan hệ với nhân viên y tế, chi phí và khả năng tiếp cận dịch vụ.

Hệ thần kinh giao cảm được kích hoạt khi cơ thể đối mặt với căng thẳng hoặc nguy hiểm, chuẩn bị cơ thể cho phản ứng `chiến đấu hay bỏ chạy′. Nó làm tăng nhịp tim, huyết áp và sự tỉnh táo.

Mô hình sinh học - tâm lý - xã hội nhấn mạnh rằng sức khỏe và bệnh tật bị ảnh hưởng bởi sự tương tác phức tạp của ba yếu tố: sinh học (gen, sinh lý), tâm lý (hành vi, suy nghĩ, cảm xúc) và xã hội (môi trường, văn hóa).

Tâm lý y học đóng vai trò then chốt trong chăm sóc cuối đời, tập trung vào việc hỗ trợ tâm lý, cảm xúc và tinh thần cho bệnh nhân và gia đình, giúp họ đối diện với cái chết một cách thanh thản và ý nghĩa.

Hội chứng kiệt sức là một trạng thái suy kiệt do căng thẳng nghề nghiệp kéo dài, đặc biệt phổ biến ở nhân viên y tế do tính chất công việc áp lực và đòi hỏi cao.

Coping là quá trình mà con người sử dụng để đối phó với các tình huống căng thẳng. Nó bao gồm cả những nỗ lực về nhận thức (ví dụ: suy nghĩ lại về tình huống) và hành vi (ví dụ: tìm kiếm sự hỗ trợ xã hội).

Stress mãn tính có thể gây suy giảm hệ thống miễn dịch bằng cách ức chế chức năng của tế bào miễn dịch, làm cho cơ thể dễ bị nhiễm trùng và các bệnh khác. Nó cũng có thể góp phần gây ra tình trạng viêm mãn tính.

Bảo mật thông tin bệnh nhân và sự đồng ý có hiểu biết là những vấn đề đạo đức quan trọng trong tâm lý y học, đặc biệt khi nhà tâm lý học y tế thu thập thông tin nhạy cảm và đưa ra các can thiệp tâm lý.

Kiềm chế là một cơ chế phòng vệ vô thức, trong đó những suy nghĩ, ký ức hoặc cảm xúc gây đau khổ bị đẩy ra khỏi ý thức để giảm bớt lo âu và khó chịu.

Nhà tâm lý học y tế tập trung vào việc ứng dụng các nguyên tắc tâm lý để giải quyết các vấn đề sức khỏe và bệnh tật trong môi trường y tế. Vai trò chính của họ là hỗ trợ tâm lý, tư vấn và can thiệp tâm lý.

Mạng lưới hỗ trợ xã hội mạnh mẽ là một yếu tố bảo vệ, không phải yếu tố nguy cơ của PTSD. Các yếu tố nguy cơ khác bao gồm tiền sử bệnh lý tâm thần, mức độ nghiêm trọng của chấn thương và cảm giác mất kiểm soát.

Hành vi sức khỏe là những hành động mà con người thực hiện để duy trì hoặc cải thiện sức khỏe của mình. Ăn uống lành mạnh và tập thể dục là những ví dụ điển hình về hành vi sức khỏe tích cực.

WHO định nghĩa sức khỏe là trạng thái hoàn toàn khỏe mạnh về thể chất, tinh thần và xã hội, chứ không chỉ đơn thuần là không có bệnh tật hay ốm yếu. Điều này bao gồm cả hạnh phúc tinh thần và xã hội.

Liệu pháp chấp nhận và cam kết (ACT) tập trung vào việc giúp bệnh nhân chấp nhận những trải nghiệm khó khăn, bao gồm cả bệnh tật, và cam kết hành động hướng tới các giá trị quan trọng của họ, thay vì cố gắng kiểm soát hoặc loại bỏ cảm xúc tiêu cực.

Locus of control đề cập đến niềm tin của một người về việc họ có kiểm soát các sự kiện trong cuộc sống của mình (điểm kiểm soát bên trong) hay các yếu tố bên ngoài như may mắn hoặc số phận (điểm kiểm soát bên ngoài).

Lắng nghe tích cực là một kỹ năng giao tiếp quan trọng, đặc biệt trong y tế. Nó bao gồm việc tập trung hoàn toàn vào người nói, thể hiện sự quan tâm, đặt câu hỏi để hiểu rõ hơn và phản hồi để xác nhận sự thấu hiểu.

Hiệu ứng giả dược cho thấy rằng kỳ vọng và niềm tin của bệnh nhân vào phương pháp điều trị có thể tạo ra những thay đổi sinh lý và tâm lý thực sự, ngay cả khi phương pháp điều trị đó không có hoạt chất dược lý.

Tâm lý y học nghiên cứu ảnh hưởng của các yếu tố tâm lý đến sức khỏe thể chất, bệnh tật và hành vi liên quan đến sức khỏe. Nó tập trung vào sự tương tác giữa tâm trí và cơ thể trong bối cảnh y tế.

Tính dễ bị tổn thương nhận thức là một yếu tố trong mô hình niềm tin sức khỏe, đề cập đến niềm tin của một người về khả năng họ sẽ mắc một bệnh cụ thể. Niềm tin này ảnh hưởng đến động lực thực hiện các hành vi phòng ngừa.

Stressor là bất kỳ sự kiện hoặc tình huống nào gây ra căng thẳng. Chẩn đoán mắc bệnh mãn tính là một stressor đáng kể trong bối cảnh y tế, có thể gây ra lo âu, sợ hãi và các phản ứng căng thẳng khác.

Sự đồng cảm trong giao tiếp y tế là khả năng hiểu và chia sẻ cảm xúc của bệnh nhân. Nó bao gồm lắng nghe tích cực, thấu hiểu quan điểm của bệnh nhân và truyền đạt sự thấu hiểu này để xây dựng mối quan hệ tin tưởng.

Ứng phó tập trung vào vấn đề là loại coping nhằm mục đích giải quyết trực tiếp vấn đề gây căng thẳng hoặc thay đổi tình huống, ví dụ như lập kế hoạch hành động, tìm kiếm thông tin hoặc giải quyết xung đột.