Đề 10 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Quản trị sản xuất

Bố trí theo sản phẩm, hay dây chuyền sản xuất, được thiết kế đặc biệt cho sản xuất hàng loạt các sản phẩm giống nhau. Các công đoạn được sắp xếp tuần tự theo quy trình sản xuất sản phẩm.

Tồn kho an toàn (safety stock) được duy trì để bảo vệ chống lại sự không chắc chắn trong nhu cầu và thời gian chờ. Nó giúp đảm bảo rằng doanh nghiệp có thể đáp ứng nhu cầu khách hàng ngay cả khi có biến động bất lợi.

MRP (Material Requirements Planning) là một hệ thống lập kế hoạch và kiểm soát tồn kho được thiết kế để đảm bảo rằng nguyên vật liệu và linh kiện cần thiết cho sản xuất có sẵn đúng thời điểm và số lượng cần thiết, giảm thiểu tồn kho và đảm bảo tiến độ sản xuất.

OEE là một chỉ số tổng hợp đo lường hiệu quả sử dụng thiết bị, bao gồm ba yếu tố chính: Tính sẵn sàng (thời gian thiết bị hoạt động), Hiệu suất (tốc độ sản xuất so với công suất thiết kế), và Chất lượng (tỷ lệ sản phẩm đạt chất lượng). Chi phí bảo trì không phải là thành phần trực tiếp của OEE.

Bố trí vị trí cố định được sử dụng khi sản phẩm quá lớn, nặng hoặc cồng kềnh, không thể di chuyển trong quá trình sản xuất. Thay vào đó, vật liệu, thiết bị và nhân công được đưa đến vị trí cố định của sản phẩm, như trong xây dựng tàu thủy, máy bay, hoặc công trình xây dựng lớn.

Hệ thống `kéo′ là cốt lõi của sản xuất tinh gọn (Lean Manufacturing) và hệ thống sản xuất Just-in-Time (JIT). Nó hoạt động dựa trên nhu cầu thực tế của khách hàng, sản xuất chỉ khi có yêu cầu, giảm thiểu lãng phí tồn kho.

Trong chuỗi cung ứng, `upstream′ (thượng nguồn) đề cập đến các hoạt động liên quan đến nhà cung cấp và quá trình thu mua nguyên vật liệu, linh kiện cần thiết cho sản xuất. `Downstream′ (hạ nguồn) liên quan đến phân phối và bán hàng đến khách hàng.

5S là một phương pháp quản lý và sắp xếp nơi làm việc, tập trung vào 5S: Sàng lọc (Sort), Sắp xếp (Set in order), Sạch sẽ (Shine), Săn sóc (Standardize), và Sẵn sàng (Sustain). Mục tiêu là tạo ra một môi trường làm việc sạch sẽ, ngăn nắp, an toàn và hiệu quả, từ đó cải thiện năng suất và chất lượng.

Trao quyền cho nhân viên trong TQM là việc cung cấp cho nhân viên quyền hạn, trách nhiệm và nguồn lực để đưa ra quyết định và tham gia tích cực vào quá trình cải tiến chất lượng, thúc đẩy tinh thần trách nhiệm và sáng tạo.

Năng lực thiết kế (design capacity) là công suất tối đa lý thuyết mà một hệ thống sản xuất được thiết kế để đạt được trong điều kiện lý tưởng, không tính đến các yếu tố gây gián đoạn như hỏng hóc máy móc, bảo trì, hoặc thay đổi sản phẩm.

Phân tích chuỗi giá trị (value stream mapping) là một công cụ Lean Manufacturing dùng để trực quan hóa tất cả các bước trong quy trình sản xuất, từ nguyên vật liệu đến sản phẩm cuối cùng. Mục tiêu chính là xác định và loại bỏ các lãng phí (như tồn kho, chờ đợi, vận chuyển thừa) để cải thiện hiệu quả và dòng chảy giá trị.

Điểm hòa vốn là mức sản lượng hoặc doanh số mà tại đó tổng doanh thu vừa đủ bù đắp tổng chi phí (bao gồm cả chi phí cố định và chi phí biến đổi), nghĩa là doanh nghiệp không lãi, không lỗ.

Mục tiêu cốt lõi của quản trị sản xuất là tạo ra hàng hóa và dịch vụ đáp ứng nhu cầu của khách hàng một cách hiệu quả (đúng sản phẩm, đúng số lượng, đúng thời điểm) và hiệu suất (tối ưu hóa việc sử dụng nguồn lực).

CAD (Computer-Aided Design) và CAM (Computer-Aided Manufacturing) là các công nghệ sử dụng máy tính để hỗ trợ thiết kế và sản xuất. Chúng giúp tăng tốc độ thiết kế, cải thiện độ chính xác, và nâng cao hiệu quả sản xuất thông qua tự động hóa và tích hợp quy trình.

Quản lý bảo trì tập trung vào việc duy trì và bảo dưỡng thiết bị, máy móc sản xuất để đảm bảo chúng hoạt động ổn định, hiệu quả, và giảm thiểu thời gian chết do hỏng hóc. Mục tiêu là tối đa hóa thời gian hoạt động và tuổi thọ của thiết bị.

Kanban là một hệ thống tín hiệu trực quan (thường là thẻ) trong sản xuất tinh gọn, được sử dụng để kiểm soát tồn kho và điều phối dòng chảy vật liệu trong quy trình sản xuất. Nó hoạt động như một hệ thống `kéo′, chỉ sản xuất hoặc cung cấp khi có tín hiệu (Kanban) yêu cầu.

Sơ đồ Gantt là một công cụ trực quan hóa tiến độ dự án, hiển thị các công việc, thời gian bắt đầu và kết thúc của chúng trên một trục thời gian. Nó giúp lập kế hoạch, theo dõi tiến độ và quản lý thời gian hiệu quả trong dự án sản xuất.

Sản xuất mô-đun cho phép tạo ra sản phẩm bằng cách lắp ráp các mô-đun hoặc bộ phận tiêu chuẩn hóa. Ưu điểm chính là tăng tính linh hoạt và khả năng tùy biến sản phẩm theo yêu cầu khách hàng, đồng thời giảm thời gian và chi phí thiết kế, sản xuất.

Lập lịch trình chi tiết tập trung vào việc tối ưu hóa thứ tự và thời gian thực hiện các công việc để đáp ứng các đơn hàng cụ thể, đặc biệt quan trọng trong sản xuất theo đơn đặt hàng nơi thời gian giao hàng là yếu tố cạnh tranh.

Biểu đồ kiểm soát (control chart) là một công cụ thống kê được sử dụng để theo dõi và kiểm soát sự biến động của một quy trình sản xuất theo thời gian. Nó giúp phát hiện các biến động bất thường hoặc ngoài tầm kiểm soát, từ đó can thiệp và điều chỉnh quy trình để duy trì chất lượng ổn định.

Hiệu ứng Bullwhip (hiệu ứng roi da) là hiện tượng trong chuỗi cung ứng, trong đó sự biến động nhu cầu của khách hàng cuối cùng ngày càng khuếch đại khi thông tin nhu cầu này di chuyển ngược dòng chuỗi cung ứng về phía nhà sản xuất và nhà cung cấp, dẫn đến tồn kho dư thừa hoặc thiếu hụt.

Quyết định chiến lược trong quản trị sản xuất liên quan đến các vấn đề dài hạn và có ảnh hưởng lớn đến năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, bao gồm thiết kế hệ thống sản xuất, lựa chọn công nghệ, địa điểm nhà máy, và năng lực sản xuất tổng thể.

Six Sigma là một phương pháp quản lý chất lượng nhằm đạt được mức chất lượng gần như hoàn hảo bằng cách giảm thiểu sai lỗi và biến động trong quy trình sản xuất và kinh doanh. Mục tiêu là đạt được tỷ lệ sai lỗi không quá 3.4 lỗi trên một triệu cơ hội.

Phương pháp Delphi là một kỹ thuật dự báo định tính, sử dụng một nhóm chuyên gia ẩn danh để đưa ra dự báo thông qua nhiều vòng phản hồi và điều chỉnh, đặc biệt hữu ích khi dữ liệu lịch sử khan hiếm hoặc không đáng tin cậy.

Hệ thống kiểm kê liên tục (perpetual inventory) theo dõi số lượng tồn kho một cách liên tục và cập nhật số liệu sau mỗi giao dịch (nhập, xuất kho). Điều này cung cấp thông tin tồn kho chính xác và theo thời gian thực, hỗ trợ quản lý tồn kho hiệu quả hơn.

Poka-Yoke (error-proofing) là một nguyên tắc trong Lean Manufacturing nhằm thiết kế quy trình và thiết bị sản xuất theo cách mà sai lỗi không thể xảy ra hoặc dễ dàng được phát hiện và ngăn chặn ngay lập tức. Mục tiêu là xây dựng chất lượng vào quy trình.

Điều độ sản xuất (production scheduling) là quá trình lập kế hoạch chi tiết về thời gian biểu và thứ tự thực hiện các công việc sản xuất. Nó đảm bảo rằng các nguồn lực (máy móc, nhân công, vật liệu) được sử dụng hiệu quả và sản xuất được thực hiện đúng tiến độ.

JIT (Just-in-Time) là một hệ thống sản xuất nhằm mục tiêu giảm thiểu tồn kho đến mức tối đa bằng cách chỉ nhận nguyên vật liệu khi cần thiết cho sản xuất và chỉ sản xuất khi có đơn hàng. Điều này giúp giảm chi phí tồn kho, lãng phí và cải thiện hiệu quả dòng tiền.

7 loại lãng phí (7 Wastes) là một khái niệm cốt lõi trong Lean Manufacturing, bao gồm: Vận chuyển, Tồn kho, Thao tác thừa, Chờ đợi, Sản xuất thừa, Khuyết tật, và Sử dụng không hết năng lực nhân viên. Chi phí Marketing không thuộc vào 7 loại lãng phí này trong bối cảnh sản xuất.

Bố trí theo quá trình (hay bố trí chức năng) nhóm các thiết bị và nhân công tương tự lại với nhau theo chức năng của chúng. Nó phù hợp với sản xuất theo đơn hàng hoặc sản xuất lô nhỏ, nơi có sự đa dạng về sản phẩm và quy trình sản xuất linh hoạt.