Đề 9 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Khoa học quản lý

Nghiên cứu điều hành (OR) là một nhánh của Khoa học quản lý, tập trung vào việc ứng dụng các phương pháp toán học và khoa học để phân tích và tối ưu hóa các hoạt động và hệ thống trong tổ chức.

Mặc dù có liên quan, Khoa học quản lý nổi bật với việc sử dụng các phương pháp định lượng và mô hình hóa để giải quyết vấn đề và ra quyết định, trong khi Quản trị kinh doanh là một lĩnh vực rộng hơn bao gồm nhiều khía cạnh quản lý, không chỉ giới hạn ở phương pháp định lượng.

Khoa học quản lý thực tế rất mạnh mẽ trong việc giải quyết các vấn đề phức tạp, đó chính là mục tiêu của nó. Các hạn chế khác như bỏ qua yếu tố định tính, yêu cầu dữ liệu tốt, và mô hình đơn giản hóa thực tế đều là những thách thức và hạn chế cần lưu ý khi áp dụng Khoa học quản lý.

Phân tích mạng lưới, bao gồm các kỹ thuật như CPM (Critical Path Method) và PERT (Program Evaluation and Review Technique), rất quan trọng trong quản lý chuỗi cung ứng, dự án, và các hệ thống phức tạp khác, giúp tối ưu hóa luồng công việc, giảm thiểu thời gian và chi phí.

Mô hình hóa trong Khoa học quản lý là quá trình xây dựng các biểu diễn đơn giản hóa của hệ thống thực tế, giúp nhà quản lý hiểu rõ hơn về vấn đề, phân tích các yếu tố ảnh hưởng và đưa ra dự đoán.

Phân tích mục tiêu (Goal Programming) là một kỹ thuật mở rộng của lập trình tuyến tính, được sử dụng khi doanh nghiệp có nhiều mục tiêu khác nhau, thường xung đột với nhau. Thay vì tối ưu hóa một mục tiêu duy nhất, nó tìm kiếm giải pháp tốt nhất có thể để đạt được các mục tiêu này ở mức độ chấp nhận được, giảm thiểu độ lệch so với mục tiêu mong muốn.

Mô hình xác suất phù hợp với các tình huống có yếu tố không chắc chắn, kết quả phụ thuộc vào xác suất của các sự kiện ngẫu nhiên. Ngược lại, mô hình tất định giả định mọi thứ đều đã biết trước và không có yếu tố ngẫu nhiên, phù hợp với các tình huống ổn định và có thể dự đoán chính xác.

Khoa học quản lý hướng đến việc sử dụng các công cụ và kỹ thuật để phân tích và đưa ra các quyết định tốt nhất có thể trong bối cảnh nguồn lực hạn chế và mục tiêu đa dạng.

Khoa học quản lý, đặc biệt là các kỹ thuật thống kê và phân tích dữ liệu, đóng vai trò quan trọng trong TQM. Chúng cung cấp các công cụ để đo lường chất lượng, xác định nguyên nhân gốc rễ của vấn đề, và đánh giá hiệu quả của các biện pháp cải tiến chất lượng, giúp TQM đạt được mục tiêu.

Khoa học quản lý không chỉ ứng dụng trong sản xuất mà còn trong lĩnh vực dịch vụ. Việc tối ưu hóa lịch trình nhân viên ngân hàng để giảm thời gian chờ đợi của khách hàng là một ví dụ điển hình về ứng dụng các kỹ thuật của Khoa học quản lý (như lý thuyết xếp hàng) để cải thiện hiệu quả hoạt động và trải nghiệm khách hàng trong ngành dịch vụ.

Cây quyết định là một công cụ mạnh mẽ trong phân tích quyết định, giúp trực quan hóa và phân tích các lựa chọn quyết định, kết quả có thể xảy ra của mỗi lựa chọn, và xác suất tương ứng, đặc biệt hữu ích trong các tình huống quyết định phức tạp theo trình tự thời gian.

Lập trình tuyến tính là một kỹ thuật cốt lõi trong Khoa học quản lý, được sử dụng rộng rãi để giải quyết các bài toán tối ưu hóa tuyến tính, tìm phương án tốt nhất khi các ràng buộc và mục tiêu đều có thể biểu diễn bằng các phương trình và bất phương trình tuyến tính.

Lý thuyết trò chơi nghiên cứu cách thức các quyết định của một người (người chơi) ảnh hưởng đến kết quả của chính họ và những người chơi khác trong một tình huống tương tác. Nó đặc biệt hữu ích trong việc phân tích cạnh tranh, đàm phán, và các tình huống chiến lược khác.

JIT là một hệ thống quản lý sản xuất và tồn kho, mục tiêu chính là sản xuất và cung cấp hàng hóa đúng số lượng, đúng thời điểm cần thiết, giảm thiểu tối đa lượng tồn kho không cần thiết, từ đó giảm chi phí lưu kho và lãng phí.

Dự báo giúp nhà quản lý đưa ra các quyết định dựa trên những ước tính có cơ sở về tương lai. Mặc dù không thể đảm bảo chính xác tuyệt đối, dự báo cung cấp thông tin quan trọng để lập kế hoạch, quản lý rủi ro và tận dụng cơ hội.

Khoa học quản lý tập trung vào các vấn đề có thể được giải quyết bằng phương pháp định lượng và mô hình hóa. Thiết kế chiến dịch quảng cáo sáng tạo, mặc dù quan trọng trong kinh doanh, thường dựa nhiều hơn vào sự sáng tạo và yếu tố định tính, ít sử dụng các công cụ và kỹ thuật của Khoa học quản lý.

Mô hình EOQ là một công cụ cổ điển trong Khoa học quản lý, giúp doanh nghiệp tính toán số lượng đặt hàng tối ưu mỗi lần để cân bằng giữa chi phí đặt hàng và chi phí lưu kho, từ đó giảm thiểu tổng chi phí tồn kho.

Sơ đồ Gantt là một công cụ trực quan phổ biến trong quản lý dự án, giúp hiển thị lịch trình công việc, thời gian bắt đầu và kết thúc, cũng như sự phụ thuộc giữa các công việc, hỗ trợ theo dõi tiến độ và quản lý thời gian hiệu quả.

Phân tích độ nhạy giúp nhà quản lý hiểu được mô hình và quyết định của mình nhạy cảm như thế nào với những thay đổi trong các giả định và dữ liệu đầu vào. Nó cho phép đánh giá rủi ro và sự không chắc chắn.

Ma trận SWOT là một công cụ phân tích chiến lược phổ biến, được sử dụng trong trường phái quản trị khoa học của Khoa học quản lý để đánh giá điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức của một tổ chức hoặc dự án, hỗ trợ quá trình hoạch định chiến lược.

Trong kỷ nguyên Big Data, Khoa học quản lý trở nên càng quan trọng hơn. Lượng dữ liệu khổng lồ cần được phân tích và diễn giải để đưa ra quyết định thông minh. Các phương pháp của Khoa học quản lý, như mô hình hóa, thống kê, và tối ưu hóa, là công cụ thiết yếu để khai thác giá trị từ Big Data và hỗ trợ ra quyết định dựa trên dữ liệu.

Phân tích quyết định cung cấp một khuôn khổ logic và có cấu trúc để ra quyết định trong điều kiện rủi ro và bất định. Nó giúp nhà quản lý hệ thống hóa quá trình suy nghĩ, đánh giá các lựa chọn dựa trên giá trị kỳ vọng và quản lý rủi ro.

Mô phỏng là một kỹ thuật mạnh mẽ trong Khoa học quản lý, đặc biệt hữu ích khi hệ thống cần nghiên cứu là phức tạp, có tính ngẫu nhiên, hoặc việc thử nghiệm trực tiếp không khả thi. Nó cho phép đánh giá các kịch bản và chính sách khác nhau trong môi trường mô phỏng.

Khoa học quản lý sử dụng các phương pháp phân tích định lượng, mô hình toán học và thống kê để đưa ra quyết định và giải quyết vấn đề một cách khoa học.

Mặc dù phương pháp định lượng rất mạnh mẽ, việc quá tập trung vào chúng có thể dẫn đến việc bỏ qua các yếu tố định tính quan trọng, bao gồm cảm xúc, đạo đức, văn hóa, hoặc các yếu tố con người khác, có thể ảnh hưởng lớn đến thành công của quyết định.

Thời gian chờ đợi trung bình là một chỉ số quan trọng trong lý thuyết xếp hàng, phản ánh hiệu quả của hệ thống xếp hàng, năng lực phục vụ và trực tiếp ảnh hưởng đến mức độ hài lòng của khách hàng. Do đó, cả ba đáp án trên đều đúng.

Nguyên tắc Pareto là một công cụ hữu ích trong Khoa học quản lý để tập trung nguồn lực vào những lĩnh vực có tác động lớn nhất. Nó cho thấy rằng thường chỉ một số ít yếu tố (khoảng 20%) chịu trách nhiệm cho phần lớn kết quả (khoảng 80%).

Trong Khoa học quản lý, tư duy hệ thống rất quan trọng. `Hệ thống′ được định nghĩa là một tập hợp các yếu tố liên kết và phụ thuộc lẫn nhau, cùng hoạt động để tạo ra một kết quả tổng thể.

Điểm hòa vốn là một chỉ số quan trọng trong phân tích CVP, giúp doanh nghiệp xác định mức sản lượng hoặc doanh thu cần thiết để trang trải tất cả các chi phí và bắt đầu tạo ra lợi nhuận.

Tối ưu hóa là cốt lõi của Khoa học quản lý, nhằm mục đích tìm ra giải pháp lý tưởng nhất để đạt được mục tiêu cụ thể, trong số tất cả các lựa chọn có thể, thường dựa trên việc tối đa hóa lợi ích hoặc tối thiểu hóa chi phí, hoặc cân bằng giữa nhiều mục tiêu.