Đề 15 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Kế toán hành chính sự nghiệp

Phân loại khoản mục chi giúp quản lý chi tiêu hiệu quả, kiểm soát ngân sách, lập báo cáo theo yêu cầu của các cấp quản lý và đảm bảo tuân thủ các quy định về quản lý ngân sách nhà nước. Nó không nhằm đơn giản hóa ghi sổ hay tăng minh bạch lợi nhuận (vì HCSN không hướng đến lợi nhuận).

Viện trợ không hoàn lại bằng hiện vật làm tăng tài sản của đơn vị và đồng thời làm tăng nguồn vốn từ viện trợ, vay nợ nước ngoài (TK 441), phản ánh nguồn gốc hình thành tài sản từ viện trợ. Nó không phải là thu hoạt động sự nghiệp hay giảm chi phí.

Phương pháp dồn tích yêu cầu ghi nhận doanh thu và chi phí vào thời điểm chúng phát sinh, không căn cứ vào thời điểm thực tế thu hoặc chi tiền. Điều này giúp phản ánh chính xác hơn kết quả hoạt động và tình hình tài chính của đơn vị trong kỳ.

Ngân sách nhà nước là dự toán, kế hoạch thu chi tài chính của nhà nước trong một năm, còn ngân quỹ nhà nước là toàn bộ tiền mặt và các khoản tương đương tiền do nhà nước quản lý, là phương tiện để thực hiện các khoản thu, chi ngân sách.

Khoản thu từ thanh lý, nhượng bán tài sản cố định thường được hạch toán vào `Thu nhập khác′ (TK 711) trong kế toán hành chính sự nghiệp, vì đây không phải là hoạt động thường xuyên và không thuộc doanh thu hoạt động sự nghiệp chính.

Trong kế toán hành chính sự nghiệp, `vốn góp của chủ sở hữu′ không áp dụng vì các đơn vị này không có chủ sở hữu theo nghĩa doanh nghiệp. Nguồn thu chủ yếu đến từ ngân sách nhà nước, viện trợ, phí, lệ phí và các hoạt động sự nghiệp khác.

Phương pháp ghi bổ sung (song song) được sử dụng để sửa chữa sai sót khi đã khóa sổ kế toán năm trước. Bút toán bổ sung được ghi vào năm hiện tại để điều chỉnh ảnh hưởng của sai sót từ năm trước lên báo cáo tài chính năm nay.

Báo cáo kết quả hoạt động của đơn vị hành chính sự nghiệp không phản ánh `Lợi nhuận sau thuế` vì mục tiêu của các đơn vị này không phải là lợi nhuận. Thay vào đó, chỉ tiêu quan trọng là `Thặng dư (thâm hụt)′ phản ánh kết quả thu lớn hơn hay nhỏ hơn chi trong kỳ.

Việc lập dự phòng phải thu khó đòi được ghi nhận vào chi phí quản lý của đơn vị. Bút toán đúng là Nợ TK 642 (hoặc tài khoản chi phí phù hợp)∕Có TK 229 - Dự phòng phải thu khó đòi, phản ánh việc trích lập dự phòng làm tăng chi phí và tăng giá trị dự phòng.

Báo cáo quyết toán ngân sách là báo cáo tổng hợp tình hình thực hiện thu, chi ngân sách của đơn vị trong một năm ngân sách. Do đó, báo cáo này thường được lập vào cuối năm, sau khi kết thúc năm ngân sách.

Chênh lệch kiểm kê quỹ tiền mặt (thừa hoặc thiếu) cần được xác định nguyên nhân và xử lý theo quy định. Không phải mọi khoản thừa đều mặc định là thu nhập khác, và khoản thiếu có thể là chi phí hoặc cần truy cứu trách nhiệm.

Quy trình luân chuyển chứng từ bắt đầu bằng việc Lập chứng từ (khi nghiệp vụ kinh tế phát sinh), sau đó chứng từ được kiểm tra, phân loại, ghi sổ và lưu trữ.

Theo quy định hiện hành, quỹ dự phòng tài chính trong đơn vị hành chính sự nghiệp thường được trích lập từ nguồn kinh phí không thường xuyên hoặc nguồn thu khác, không được trích lập từ nguồn kinh phí thường xuyên (ngân sách nhà nước cấp cho hoạt động thường xuyên).

Tài khoản thuộc nhóm `Nguồn vốn′ phản ánh các nguồn hình thành tài sản của đơn vị. Trong các lựa chọn, TK 411 - Nguồn vốn kinh doanh (dù tên gọi không hoàn toàn phù hợp với HCSN, nhưng trong bối cảnh này, nó chỉ các nguồn vốn nói chung) thuộc nhóm nguồn vốn, trong khi các TK còn lại thuộc nhóm tài sản hoặc nợ phải trả.

Tài khoản 141 - Tạm ứng được sử dụng để phản ánh tình hình tạm ứng và thanh toán tạm ứng của đơn vị cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động trong đơn vị.

Hao mòn tài sản cố định là việc phân bổ một cách có hệ thống nguyên giá của tài sản cố định trong suốt thời gian sử dụng hữu ích của nó. Đây là sự suy giảm giá trị do sử dụng, hao mòn tự nhiên và lỗi thời kỹ thuật.

Sự khác biệt lớn nhất nằm ở mục tiêu: kế toán doanh nghiệp hướng đến lợi nhuận, còn kế toán hành chính sự nghiệp tập trung vào việc quản lý và sử dụng hiệu quả nguồn lực công, đảm bảo tuân thủ các quy định của pháp luật và mục tiêu phục vụ cộng đồng.

Mặc dù bảo mật thông tin là quan trọng, nhưng `tính bảo mật tuyệt đối′ không phải là yêu cầu chính yếu và đôi khi mâu thuẫn với tính minh bạch và công khai trong khu vực công. Các yêu cầu quan trọng hơn là tính trung thực, khách quan, kịp thời và so sánh được để phục vụ việc quản lý và ra quyết định.

Kế toán trưởng là người đứng đầu bộ phận kế toán, chịu trách nhiệm cao nhất về tổ chức công tác kế toán, lập và ký báo cáo tài chính, đảm bảo tuân thủ pháp luật về kế toán và các quy định nội bộ.

Theo Luật Kế toán hiện hành, chứng từ kế toán liên quan đến hoạt động thường xuyên phải được lưu trữ tối thiểu là 10 năm. Một số loại chứng từ đặc biệt (ví dụ liên quan đến đầu tư, dự án) có thể có thời hạn lưu trữ dài hơn hoặc vĩnh viễn.

Mục tiêu chính của kế toán hành chính sự nghiệp là cung cấp thông tin tài chính đầy đủ, kịp thời và đáng tin cậy cho việc quản lý, điều hành và ra quyết định trong các đơn vị hành chính sự nghiệp, đảm bảo sử dụng hiệu quả nguồn lực công.

Báo cáo Thuế thu nhập doanh nghiệp không phải là báo cáo tài chính bắt buộc trong Báo cáo tài chính năm của đơn vị hành chính sự nghiệp. Các báo cáo chính bao gồm Bảng Cân đối kế toán, Báo cáo Kết quả hoạt động và Báo cáo Lưu chuyển tiền tệ (tùy theo quy định cụ thể).

Phương pháp khấu hao theo số lượng sản phẩm thường ít được áp dụng trong hành chính sự nghiệp vì tài sản cố định chủ yếu phục vụ hoạt động quản lý, hành chính, không trực tiếp sản xuất ra sản phẩm cụ thể để tính khấu hao theo sản lượng. Phương pháp đường thẳng được sử dụng phổ biến nhất.

Nguyên tắc hoạt động liên tục giả định rằng đơn vị hành chính sự nghiệp sẽ tiếp tục hoạt động bình thường trong tương lai gần, đủ dài để thực hiện các mục tiêu, cam kết và nghĩa vụ của mình. Điều này là cơ sở cho việc phân loại tài sản, nợ phải trả và ghi nhận doanh thu, chi phí.

Khi nhận kinh phí từ ngân sách nhà nước, đơn vị ghi nhận tăng tiền gửi ngân hàng (Nợ TK 112) và tăng nguồn kinh phí hoạt động (Có TK 461). Tài khoản 461 phản ánh nguồn kinh phí được cấp để thực hiện các hoạt động của đơn vị.

Chi phí tiền lương cán bộ, viên chức là chi phí hoạt động thường xuyên, lặp đi lặp lại để duy trì hoạt động hàng ngày của đơn vị. Các chi phí khác (xây dựng, mua sắm lớn, đầu tư dài hạn) thường được coi là chi phí đầu tư hoặc chi phí không thường xuyên.

Công ty cổ phần đại chúng niêm yết trên sàn chứng khoán là doanh nghiệp, áp dụng chế độ kế toán doanh nghiệp, không thuộc đối tượng áp dụng kế toán hành chính sự nghiệp. Các đơn vị còn lại là đơn vị sự nghiệp công lập hoặc cơ quan nhà nước, thuộc đối tượng áp dụng kế toán hành chính sự nghiệp.

Phương pháp ghi số âm (bút toán đỏ) thường được áp dụng cho các sai sót đơn giản, không làm ảnh hưởng đến bản chất nghiệp vụ. Với các sai sót phức tạp hoặc sai về bản chất, phương pháp điều chỉnh bổ sung hoặc cải chính có thể phù hợp hơn. Không phải mọi sai sót đều có thể điều chỉnh bằng số âm.

Dự toán thu, chi ngân sách nhà nước là kế hoạch tài chính được duyệt, có tính pháp lý cao. Nó là căn cứ để đơn vị thực hiện thu, chi theo đúng mục tiêu, nhiệm vụ và là cơ sở để kiểm soát, đánh giá việc thực hiện ngân sách.

Phần mềm kế toán giúp tự động hóa nhiều nghiệp vụ, giảm thiểu sai sót do thao tác thủ công, tăng tốc độ xử lý và cung cấp thông tin báo cáo nhanh chóng, kịp thời, hỗ trợ quản lý và ra quyết định hiệu quả hơn. Các ưu điểm khác có thể có nhưng không phải là chính yếu hoặc tuyệt đối.