Đề 8 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Thị trường tài chính

Thị trường tài chính giúp phân bổ rủi ro bằng cách cho phép nhà đầu tư đa dạng hóa danh mục đầu tư, chia sẻ rủi ro với nhiều người và tổ chức khác nhau, giảm thiểu tác động tiêu cực nếu một khoản đầu tư gặp vấn đề.

Đòn bẩy tài chính sử dụng nợ để khuếch đại lợi nhuận (và lỗ). Khi sử dụng đòn bẩy, nếu hoạt động kinh doanh hiệu quả, lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu sẽ tăng lên. Tuy nhiên, nó cũng làm tăng rủi ro tài chính vì doanh nghiệp phải trả lãi và gốc vay.

Thông tin bất cân xứng xảy ra khi một bên trong giao dịch có nhiều thông tin hơn bên kia. Điều này có thể dẫn đến lựa chọn đối nghịch (người có thông tin xấu có xu hướng tham gia giao dịch nhiều hơn) và rủi ro đạo đức (sau khi giao dịch, một bên có thể thay đổi hành vi theo hướng bất lợi cho bên kia).

Hợp đồng tương lai là một thỏa thuận pháp lý ràng buộc giữa hai bên để mua hoặc bán một tài sản cụ thể (tài sản cơ sở) tại một thời điểm xác định trong tương lai với một mức giá đã được thỏa thuận ngay hôm nay.

Bong bóng tài sản xảy ra khi giá của một loại tài sản (như cổ phiếu, bất động sản) tăng lên quá nhanh và không bền vững, vượt xa giá trị nội tại thực tế của nó, thường do đầu cơ và kỳ vọng giá tiếp tục tăng.

Thị trường tài chính hiệu quả có các đặc điểm như thông tin nhanh chóng phản ánh vào giá, chi phí giao dịch thấp, và có nhiều người tham gia. Tuy nhiên, ngay cả thị trường hiệu quả nhất cũng không đảm bảo giá cả luôn hoàn toàn phản ánh giá trị nội tại do yếu tố tâm lý, thông tin không hoàn hảo, và các yếu tố khác.

Rủi ro hệ thống là rủi ro không thể đa dạng hóa được, nó ảnh hưởng đến toàn bộ thị trường hoặc hệ thống tài chính, thường do các yếu tố vĩ mô hoặc sự kiện bất ngờ gây ra.

Thị trường tiền tệ chuyên về các công cụ tài chính ngắn hạn, có kỳ hạn dưới một năm và tính thanh khoản cao như tín phiếu kho bạc, chứng chỉ tiền gửi, thương phiếu.

Bán khống là chiến lược đầu tư trong đó nhà đầu tư vay cổ phiếu (thường từ công ty môi giới), bán ra thị trường với kỳ vọng giá cổ phiếu sẽ giảm. Sau đó, họ sẽ mua lại cổ phiếu đó với giá thấp hơn và trả lại cho người cho vay, hưởng lợi từ chênh lệch giá.

Lãi suất chiết khấu được sử dụng để chiết khấu dòng tiền tương lai về giá trị hiện tại. Đây là một yếu tố quan trọng trong định giá tài sản và dự án đầu tư, phản ánh giá trị thời gian của tiền và rủi ro.

Trung gian tài chính là các tổ chức đứng giữa người tiết kiệm và người đi vay, giúp luân chuyển vốn. Ngân hàng, công ty bảo hiểm, quỹ đầu tư đều là trung gian. Cá nhân tự đầu tư trực tiếp không phải là trung gian.

Tính thanh khoản của một tài sản thể hiện khả năng dễ dàng và nhanh chóng chuyển đổi tài sản đó thành tiền mặt mà không bị mất giá trị lớn. Tài sản có tính thanh khoản cao dễ dàng mua bán trên thị trường.

Nhà tạo lập thị trường (market maker) là các tổ chức tài chính có vai trò quan trọng trong việc duy trì thanh khoản cho thị trường chứng khoán. Họ liên tục đưa ra giá mua và giá bán cho một chứng khoán cụ thể, giúp người mua và người bán dễ dàng giao dịch, giảm chênh lệch giá và tăng tính hiệu quả của thị trường.

Lợi suất đáo hạn (YTM) là một chỉ số quan trọng trong thị trường trái phiếu, thể hiện tổng tỷ suất sinh lời dự kiến hàng năm mà nhà đầu tư sẽ nhận được nếu mua trái phiếu ở giá hiện tại và giữ nó cho đến khi đáo hạn. YTM bao gồm cả lãi coupon và lãi/lỗ vốn khi trái phiếu đáo hạn.

Các yếu tố như lãi suất, kỳ vọng lạm phát, chính sách tiền tệ đều ảnh hưởng trực tiếp đến cung và cầu vốn trên thị trường tài chính. Màu sắc logo của công ty là yếu tố bên ngoài, không liên quan đến các quyết định tài chính vĩ mô.

Rủi ro tín dụng, còn gọi là rủi ro vỡ nợ, là khả năng người đi vay (bên nợ) không thực hiện nghĩa vụ thanh toán nợ (gốc và/hoặc lãi) theo thỏa thuận, gây tổn thất cho bên cho vay (bên chủ nợ).

Chỉ số chứng khoán là một thước đo thống kê, phản ánh sự biến động giá cả của một nhóm cổ phiếu đại diện cho một thị trường hoặc một ngành cụ thể. Nó giúp nhà đầu tư đánh giá hiệu suất thị trường chung.

Đầu tư thường có tầm nhìn dài hạn, dựa trên phân tích cơ bản để tìm kiếm tài sản có giá trị nội tại tốt và kỳ vọng tăng trưởng bền vững. Đầu cơ có xu hướng ngắn hạn hơn, tập trung vào dự đoán biến động giá trong ngắn hạn để kiếm lời nhanh chóng, thường đi kèm rủi ro cao hơn.

Thị trường sơ cấp là nơi các chứng khoán mới được phát hành lần đầu bởi doanh nghiệp hoặc chính phủ để huy động vốn. Thị trường thứ cấp là nơi các chứng khoán đã phát hành được giao dịch lại giữa các nhà đầu tư.

Thị trường thứ cấp là nơi các nhà đầu tư mua và bán lại các chứng khoán đã được phát hành trước đó. Sở Giao dịch Chứng khoán là một ví dụ điển hình, nơi cổ phiếu đã phát hành được giao dịch giữa các nhà đầu tư.

Giá trái phiếu và lãi suất thị trường có mối quan hệ nghịch đảo. Khi lãi suất thị trường tăng, các trái phiếu mới phát hành sẽ có lợi suất cao hơn, làm giảm sức hấp dẫn của các trái phiếu cũ có lợi suất cố định, do đó giá của chúng giảm xuống.

Thị trường ngoại hối là thị trường toàn cầu phi tập trung, nơi diễn ra hoạt động mua bán các loại tiền tệ khác nhau. Mục đích chính là tạo điều kiện cho các giao dịch quốc tế, đầu tư và đầu cơ tiền tệ.

Để kiểm soát lạm phát, ngân hàng trung ương thường tăng lãi suất cơ bản. Điều này làm tăng chi phí vay vốn, giảm nhu cầu vay và chi tiêu, từ đó giúp giảm áp lực lạm phát. Các công cụ khác như dự trữ bắt buộc và nghiệp vụ thị trường mở cũng được sử dụng.

Lãi suất danh nghĩa là lãi suất được công bố hoặc niêm yết, chưa tính đến tác động của lạm phát. Lãi suất thực tế là lãi suất đã được điều chỉnh để phản ánh tác động của lạm phát, thường được tính bằng lãi suất danh nghĩa trừ đi tỷ lệ lạm phát dự kiến.

Thị trường tài chính đóng vai trò trung gian, kết nối người có vốn nhàn rỗi (người tiết kiệm) với người cần vốn để đầu tư hoặc tiêu dùng (người đi vay).

Mục tiêu chính của điều tiết thị trường tài chính là bảo vệ người tham gia, duy trì sự ổn định và minh bạch của hệ thống. Thúc đẩy tăng trưởng kinh tế là một mục tiêu quan trọng nhưng không phải `bằng mọi giá`, và sự ổn định và bền vững được ưu tiên hơn.

Mô hình nến Nhật là một công cụ phổ biến trong phân tích kỹ thuật, dùng để biểu diễn biến động giá của chứng khoán (hoặc tài sản khác) theo thời gian. Các mô hình nến giúp nhà đầu tư nhận diện xu hướng, tín hiệu mua/bán dựa trên lịch sử giá.

Đa dạng hóa danh mục đầu tư là chiến lược phân bổ vốn đầu tư vào nhiều loại tài sản khác nhau (cổ phiếu, trái phiếu, bất động sản...) hoặc nhiều ngành nghề, thị trường khác nhau. Mục đích chính là giảm thiểu rủi ro tổng thể của danh mục bằng cách không `bỏ tất cả trứng vào một giỏ`.

Thị trường tài chính hiệu quả giúp tập hợp vốn nhàn rỗi từ nhiều nguồn khác nhau và phân bổ vốn đến các dự án đầu tư có triển vọng, thúc đẩy đầu tư, sản xuất, tạo việc làm và đóng góp vào tăng trưởng kinh tế.

Quyền chọn là một hợp đồng phái sinh cho phép người mua quyền (nhưng không phải nghĩa vụ) mua (quyền chọn mua - call option) hoặc bán (quyền chọn bán - put option) một tài sản cơ sở nhất định (cổ phiếu, chỉ số, hàng hóa...) với một mức giá đã định trước (giá thực hiện) trong hoặc trước một thời điểm nhất định.