Đề 2 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Thanh toán quốc tế

Trong D/A, người nhập khẩu được giao chứng từ khi họ chấp nhận hối phiếu kỳ hạn, cam kết thanh toán vào một ngày trong tương lai. Tuy nhiên, nghĩa vụ thanh toán thực sự chỉ phát sinh và người nhập khẩu phải trả tiền vào ngày đáo hạn (maturity date) của hối phiếu đã được chấp nhận.

Rủi ro hối đoái phát sinh do sự biến động của tỷ giá hối đoái. Nếu tỷ giá thay đổi bất lợi cho một bên (ví dụ, đồng tiền thanh toán giảm giá so với đồng tiền của bên đó) giữa thời điểm giao dịch và thời điểm thanh toán, bên đó sẽ chịu thiệt hại. Rủi ro này không phát sinh nếu dùng cùng tiền tệ hoặc thanh toán bằng vàng (trong một số trường hợp đặc biệt), và SWIFT chỉ là hệ thống chuyển tiền, không ảnh hưởng trực tiếp đến rủi ro hối đoái.

L/C không hủy ngang và được xác nhận bảo vệ quyền lợi của người xuất khẩu tối đa. Nó đảm bảo thanh toán ngay cả khi ngân hàng phát hành hoặc người nhập khẩu gặp vấn đề. Do đó, người nhập khẩu nên ưu tiên sử dụng khi người xuất khẩu yêu cầu để đảm bảo giao dịch thành công, đặc biệt khi có rủi ro về khả năng thanh toán hoặc rủi ro quốc gia của người nhập khẩu.

Chuyển tiền trả trước (Advance Payment) là phương thức thanh toán ít rủi ro nhất cho người xuất khẩu vì họ nhận được tiền trước khi giao hàng. L/C giảm rủi ro nhưng vẫn có rủi ro chứng từ và ngân hàng phát hành. D/P và Open Account có rủi ro thanh toán cao hơn cho người xuất khẩu.

Điểm khác biệt chính giữa `Green Clause` và `Red Clause` là `Green Clause` yêu cầu người xuất khẩu phải xuất trình chứng từ chứng minh hàng hóa đã được lưu kho hoặc gửi đi khi nhận tiền ứng trước. Điều này đảm bảo ngân hàng có một hình thức đảm bảo cho khoản tiền ứng trước. `Red Clause` không yêu cầu chứng từ này, rủi ro cho ngân hàng cao hơn.

Hối phiếu trả ngay (Sight Draft) là loại hối phiếu mà người trả tiền (thường là người nhập khẩu hoặc ngân hàng) phải thanh toán ngay lập tức khi hối phiếu được xuất trình cho họ. Điều này khác với hối phiếu kỳ hạn (Time Draft) cho phép thanh toán sau một khoảng thời gian nhất định.

Khoảng cách địa lý giữa người mua và người bán ít ảnh hưởng trực tiếp đến việc lựa chọn phương thức thanh toán. Các yếu tố như mức độ tin tưởng, giá trị và tần suất giao dịch, quy định pháp luật và kiểm soát ngoại hối có tác động lớn hơn. Ví dụ, giao dịch tin cậy có thể dùng Open Account, giao dịch giá trị lớn cần L/C, quy định pháp luật có thể hạn chế một số phương thức.

Khi bộ chứng từ có sai sót (discrepancy), ngân hàng phát hành L/C có quyền từ chối thanh toán vì bộ chứng từ không hoàn toàn phù hợp với điều khoản L/C. Tuy nhiên, họ cũng có thể liên hệ với người nhập khẩu để xin ý kiến chấp nhận thanh toán dù có sai sót, thường kèm theo phí phạt (discrepancy fee) cho người xuất khẩu. Các lựa chọn khác không phản ánh đúng thực tế quy trình L/C.

Ngân hàng Thu hộ (Collecting Bank) là ngân hàng ở nước người nhập khẩu, được ngân hàng chuyển chứng từ (Remitting Bank) chỉ định để thu hộ tiền từ người nhập khẩu và chuyển trả cho người xuất khẩu. Ngân hàng Phát hành và Thông báo liên quan đến L/C. Ngân hàng Chiết khấu mua lại chứng từ, không phải ngân hàng thu hộ trong quy trình nhờ thu thông thường.

Phương thức Nhờ thu kèm chứng từ (D/P) quy định ngân hàng chỉ giao chứng từ cho người nhập khẩu khi họ đã thanh toán tiền hàng. Trong khi đó, D/A giao chứng từ khi người nhập khẩu chấp nhận thanh toán hối phiếu kỳ hạn, L/C là phương thức thanh toán độc lập với hàng hóa, và Chuyển tiền là phương thức đơn giản, không nhất thiết kèm chứng từ qua ngân hàng.

Hợp đồng mua bán hàng hóa là cơ sở để mở L/C, nhưng bản thân hợp đồng không phải là chứng từ xuất trình trong bộ chứng từ L/C. Các chứng từ như Hóa đơn thương mại, Vận đơn, Giấy chứng nhận xuất xứ thường được yêu cầu để chứng minh việc giao hàng và nguồn gốc xuất xứ hàng hóa.

Forfaiting là một hình thức tài trợ xuất khẩu, trong đó người xuất khẩu bán đứt (chiết khấu miễn truy đòi) các hối phiếu hoặc giấy nhận nợ trung và dài hạn cho một tổ chức tài chính (Forfaiter). Forfaiter sẽ chịu hoàn toàn rủi ro thanh toán và thu nợ khi đến hạn. Điều này khác với chiết khấu có truy đòi, cho vay xuất khẩu thông thường, và bảo lãnh thanh toán.

Điều khoản `Red Clause` cho phép người xuất khẩu nhận trước một phần tiền thanh toán L/C trước khi giao hàng, giúp họ có vốn lưu động để chuẩn bị hàng hóa. Do đó, điều khoản này mang lại lợi ích trực tiếp cho người xuất khẩu.

DDP (Delivered Duty Paid - Giao hàng đã nộp thuế) là điều kiện Incoterms duy nhất yêu cầu người bán phải chịu trách nhiệm và chi phí cao nhất, bao gồm cả việc thông quan nhập khẩu và nộp thuế nhập khẩu tại nước người mua. DAP và DPU chỉ yêu cầu giao hàng tại địa điểm chỉ định ở nước người mua nhưng không bao gồm thủ tục nhập khẩu. CIF liên quan đến vận chuyển đường biển và bảo hiểm, không bao gồm thủ tục nhập khẩu ở điểm đến.

Trong L/C, `Applicant` là người yêu cầu ngân hàng mở L/C, và đó chính là người nhập khẩu (Importer/Buyer). Họ là người có nhu cầu mua hàng và muốn đảm bảo thanh toán cho người xuất khẩu thông qua L/C. Người xuất khẩu là `Beneficiary` (Người thụ hưởng), Ngân hàng phát hành là `Issuing Bank`, và Ngân hàng thông báo là `Advising Bank`.

Phí lưu kho hàng hóa tại cảng đến là chi phí liên quan đến vận chuyển và lưu trữ hàng hóa, không phải là phí trực tiếp liên quan đến quy trình thanh toán L/C. Các phí khác như phí mở L/C, phí thông báo L/C, phí chiết khấu bộ chứng từ là các loại phí ngân hàng thu trong quá trình thực hiện thanh toán L/C.

Hối phiếu đích danh (Order Draft) là loại hối phiếu mà trên đó có ghi rõ tên người thụ hưởng (Payee). Chỉ người được chỉ định này, hoặc người được người thụ hưởng chuyển nhượng hợp pháp, mới có quyền nhận thanh toán. Hối phiếu vô danh (Bearer Draft) không ghi tên người thụ hưởng, ai nắm giữ hối phiếu hợp pháp đều có quyền nhận thanh toán. Hối phiếu đích danh phổ biến và an toàn hơn.

Vận đơn đường biển (Bill of Lading - B/L) là chứng từ vận tải duy nhất được xem là `chứng từ sở hữu hàng hóa` và có thể chuyển nhượng được. Điều này có nghĩa là người nắm giữ B/L hợp lệ có quyền kiểm soát và sở hữu hàng hóa. Các chứng từ vận tải khác như Air Waybill, Road/Rail Consignment Note chỉ là chứng từ xác nhận việc gửi hàng, không có tính chất sở hữu và chuyển nhượng như B/L.

Standby Letter of Credit (SBLC) hoạt động như một bảo lãnh ngân hàng. Nó đảm bảo thanh toán trong trường hợp người yêu cầu mở SBLC (thường là người mua hoặc nhà nhập khẩu) không thực hiện nghĩa vụ thanh toán hoặc nghĩa vụ hợp đồng khác. Nếu nghĩa vụ không được thực hiện, người thụ hưởng SBLC (thường là người bán hoặc nhà xuất khẩu) có thể xuất trình chứng từ để được ngân hàng thanh toán. SBLC không phải là bảo hiểm hàng hóa, không hoàn toàn giống Commercial L/C (mục đích sử dụng khác nhau), và không phải hối phiếu bảo lãnh.

Ngân hàng xác nhận (Confirming Bank) chỉ tham gia vào phương thức thanh toán Thư tín dụng (L/C). Trong phương thức Chuyển tiền, các ngân hàng tham gia bao gồm Ngân hàng chuyển tiền (của người trả tiền), Ngân hàng thụ hưởng (của người nhận tiền), và có thể có Ngân hàng đại lý trung gian nếu cần thiết để chuyển tiền giữa các quốc gia.

Ngân hàng Phát hành (Issuing Bank) là ngân hàng mở L/C theo yêu cầu của người nhập khẩu và cam kết thanh toán đầu tiên cho người xuất khẩu nếu xuất trình bộ chứng từ phù hợp. Ngân hàng Xác nhận chỉ tham gia khi được yêu cầu và tăng cường cam kết thanh toán. Ngân hàng Thông báo chỉ thông báo L/C. Ngân hàng Chiết khấu mua lại bộ chứng từ và hối phiếu, không phải ngân hàng chịu trách nhiệm thanh toán đầu tiên theo L/C.

UCP 600 tập trung vào các quy tắc và thực hành liên quan đến tín dụng chứng từ (L/C), chủ yếu điều chỉnh rủi ro chứng từ và rủi ro tín dụng của các ngân hàng tham gia. Rủi ro vận chuyển hàng hóa và rủi ro chính trị không thuộc phạm vi điều chỉnh trực tiếp của UCP 600, mặc dù chúng có thể ảnh hưởng đến giao dịch thanh toán quốc tế.

Chuyển tiền (Remittance) là phương thức đơn giản, nhanh chóng và chi phí thấp, phù hợp cho các giao dịch giá trị nhỏ và thường xuyên. L/C và Nhờ thu phức tạp hơn và tốn kém hơn, thường dùng cho giao dịch lớn. D/A ít phổ biến hơn D/P và L/C.

Khi sử dụng TT, người xuất khẩu chủ yếu lo ngại rủi ro người nhập khẩu không thanh toán (rủi ro tín dụng), rủi ro biến động tỷ giá (rủi ro hối đoái), và rủi ro chính trị ảnh hưởng đến khả năng thanh toán. Rủi ro vận chuyển hàng hóa thường được quản lý bằng bảo hiểm và các điều khoản Incoterms, ít liên quan trực tiếp đến phương thức thanh toán TT sau khi hàng đã được giao.

Chiết khấu miễn truy đòi (without recourse) có nghĩa là khi ngân hàng chiết khấu bộ chứng từ hoặc hối phiếu cho người xuất khẩu, ngân hàng sẽ không có quyền đòi lại tiền từ người xuất khẩu nếu người nhập khẩu (hoặc ngân hàng phát hành L/C trong trường hợp L/C) không thanh toán được. Rủi ro thanh toán lúc này hoàn toàn do ngân hàng chịu. Ngược lại, `chiết khấu có truy đòi` (with recourse) cho phép ngân hàng đòi lại tiền từ người xuất khẩu nếu không thu được tiền từ người nhập khẩu.

Nhờ thu kèm chứng từ trả ngay (D/P at sight) đáp ứng yêu cầu của người xuất khẩu muốn được thanh toán ngay sau khi giao hàng và xuất trình chứng từ. Phương thức này giảm rủi ro hơn Chuyển tiền vì ngân hàng tham gia vào quá trình thu hộ. Open Account quá rủi ro, Advance Payment ngược lại (người xuất khẩu nhận tiền trước), và Deferred Payment L/C là thanh toán sau, không phải thanh toán ngay.

Bán hàng trả chậm (Open Account) cho phép người nhập khẩu nhận hàng và bán hàng trước khi thanh toán, giúp cải thiện dòng tiền và vốn lưu động. Tuy nhiên, nó lại làm tăng rủi ro thanh toán cho người xuất khẩu. Các ưu điểm khác không phải là ưu điểm chính của Open Account đối với người nhập khẩu so với các phương thức khác.

Nhờ thu kèm chứng từ (D/P) cho phép người xuất khẩu kiểm soát hàng hóa thông qua bộ chứng từ. Ngân hàng chỉ giao chứng từ (tức là quyền kiểm soát hàng hóa) cho người nhập khẩu khi họ đã thanh toán. L/C cũng có yếu tố kiểm soát chứng từ, nhưng D/P trực tiếp hơn trong việc gắn liền việc giao chứng từ với thanh toán. Open Account và Advance Payment không đảm bảo sự kiểm soát hàng hóa sau khi giao đi.

Bán hàng trả chậm (Open Account) là phương thức thanh toán dựa trên sự tin tưởng cao nhất giữa người mua và người bán. Người xuất khẩu giao hàng trước và chờ người nhập khẩu thanh toán sau, không có sự đảm bảo thanh toán từ ngân hàng hay chứng từ kiểm soát việc giao hàng và thanh toán như L/C hoặc Nhờ thu. Do đó, nó phụ thuộc hoàn toàn vào thiện chí và khả năng thanh toán của người nhập khẩu.

SWIFT (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication) là một mạng lưới viễn thông tài chính toàn cầu, cho phép các ngân hàng và tổ chức tài chính trên toàn thế giới trao đổi thông tin thanh toán một cách an toàn và nhanh chóng. Nó không phải là tiền tệ, tổ chức bảo hiểm, hay phương thức thanh toán thẻ.