Đề 12 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Hóa đại cương

Axit sunfuric có công thức hóa học là H₂SO₄. HCl là axit clohidric, HNO₃ là axit nitric, H₃PO₄ là axit photphoric.

Phân tử phân cực là phân tử có moment lưỡng cực khác không. H₂O có cấu trúc góc, các liên kết O-H phân cực và moment lưỡng cực liên kết không triệt tiêu nhau, tạo nên moment lưỡng cực phân tử. CO₂, CCl₄, CH₄ là các phân tử không phân cực do cấu trúc đối xứng hoặc moment lưỡng cực liên kết triệt tiêu nhau.

Liên kết cộng hóa trị được hình thành do sự dùng chung electron giữa các nguyên tử. Liên kết ion là do lực hút tĩnh điện giữa ion trái dấu. Liên kết kim loại là do sự dùng chung electron tự do trong mạng tinh thể kim loại. Liên kết hidro là liên kết yếu, hình thành giữa nguyên tử H và các nguyên tử có độ âm điện lớn như O, N, F.

Các anken và ankin có liên kết đôi và liên kết ba có khả năng cộng hợp với brom, làm mất màu dung dịch brom. C₂H₄ (etilen) là anken, có liên kết đôi C=C. Các chất còn lại là ankan (CH₄, C₂H₆, C₃H₈), không có liên kết bội nên không phản ứng với brom trong điều kiện thường.

Ở điều kiện tiêu chuẩn (0°C và 1 atm), thể tích mol của mọi chất khí là 22,4 lít/mol.

Muối trung hòa là muối mà trong gốc axit không còn hidro có khả năng phân li ra ion H⁺, và cation kim loại không còn khả năng nhận OH⁻. K₂SO₄ là muối trung hòa. NaHSO₄ và NaHCO₃ là muối axit (còn hidro có khả năng phân li). Na₂CO₃ là muối của axit yếu và bazơ mạnh, dung dịch có tính bazơ nhưng vẫn được xem là muối thường, không phải muối axit theo định nghĩa hẹp.

Kim loại kiềm tác dụng với nước tạo thành hidroxit kim loại và khí hidro. Ví dụ: 2Na + 2H₂O → 2NaOH + H₂. Vậy Y là hidroxit kim loại.

Ở điều kiện thường, oxi (O₂) tồn tại ở trạng thái khí. Brom (Br₂) là chất lỏng dễ bay hơi. Iot (I₂) và lưu huỳnh (S) là chất rắn.

Phenolphtalein là chất chỉ thị axit-bazơ, không màu trong môi trường axit và trung tính, chuyển sang màu hồng trong môi trường bazơ.

Độ tan của chất rắn và chất lỏng ít phụ thuộc vào áp suất, nhưng độ tan của chất khí phụ thuộc vào áp suất. Độ tan của hầu hết các chất rắn tăng khi nhiệt độ tăng, nhưng có một số ít chất có độ tan giảm khi nhiệt độ tăng. Bản chất của chất tan và dung môi là yếu tố quan trọng nhất quyết định độ tan (chất phân cực tan tốt trong dung môi phân cực, chất không phân cực tan tốt trong dung môi không phân cực).

H₂SO₄ đặc có tính hút nước mạnh, được dùng để làm khô nhiều chất khí (trừ các khí có tính khử mạnh hoặc tác dụng với H₂SO₄). NaOH là chất hút ẩm nhưng có thể phản ứng với một số khí. CO₂ và HCl là chất khí, không dùng để làm khô khí ẩm.

Liên kết hidro mạnh nhất khi ba nguyên tử X-H---Y nằm trên một đường thẳng, tức là góc liên kết X-H---Y gần bằng 180°. Khi đó, sựOverlap của orbital giữa H và Y là tối ưu, dẫn đến liên kết hidro mạnh nhất.

Số mol HCl = 0.1M * 0.1L = 0.01 mol. Số mol NaOH = 0.1M * 0.1L = 0.01 mol. Phản ứng HCl + NaOH → NaCl + H₂O. Vì số mol HCl và NaOH bằng nhau và phản ứng vừa đủ, dung dịch thu được là dung dịch muối NaCl trung tính, có pH = 7.

Chất điện li mạnh phân li hoàn toàn thành ion trong dung dịch. H₂SO₄, NaOH, KNO₃ đều là axit mạnh, bazơ mạnh và muối tan, do đó là chất điện li mạnh. Các dãy khác chứa chất điện li yếu (CH₃COOH, NH₃, HF, H₃PO₄) hoặc chất không điện li (H₂O).

Kim loại có tính chất hóa học đặc trưng là tính khử, tức là khả năng nhường electron để trở thành ion dương. Ngược lại, phi kim có tính oxi hóa đặc trưng (khả năng nhận electron).

Trong nhóm halogen, tính oxi hóa giảm dần từ trên xuống dưới do độ âm điện giảm dần và bán kính nguyên tử tăng dần. Do đó, F có tính oxi hóa mạnh nhất và I có tính oxi hóa yếu nhất, thứ tự giảm dần là F > Cl > Br > I.

Năng lượng ion hóa là năng lượng tối thiểu cần thiết để tách một electron ra khỏi nguyên tử ở trạng thái khí, đơn vị thường dùng là kilojoules trên mol (kJ/mol).

Kim loại kiềm thổ thuộc nhóm IIA, có cấu hình electron lớp ngoài cùng là ns². Đáp án [He] 2s² phù hợp với cấu hình này (n=2).

Cấu hình electron lớp ngoài cùng ns²np⁴ cho thấy nguyên tử có 6 electron lớp ngoài cùng. Các nguyên tố có 6 electron lớp ngoài cùng thuộc nhóm VIA (nhóm oxi).

Phản ứng đốt cháy metan: CH₄ + 2O₂ → CO₂ + 2H₂O. Chất oxi hóa là chất nhận electron hoặc làm tăng số oxi hóa của chất khác. Trong phản ứng này, oxi (O₂) nhận electron, số oxi hóa giảm từ 0 xuống -2 (trong H₂O và CO₂), do đó O₂ là chất oxi hóa.

Phân lớp s có 1 orbital, phân lớp p có 3 orbital, phân lớp d có 5 orbital, phân lớp f có 7 orbital. Số orbital trong một phân lớp là 2l + 1, với l là số lượng tử orbital (l=0 cho s, l=1 cho p, l=2 cho d, l=3 cho f).

Trong phản ứng Fe + CuSO₄ → FeSO₄ + Cu, số oxi hóa của Fe tăng từ 0 lên +2 (bị oxi hóa), số oxi hóa của Cu giảm từ +2 xuống 0 (bị khử). Ion Cu²⁺ trong CuSO₄ nhận electron để tạo thành Cu, do đó ion Cu²⁺ bị khử.

Độ âm điện có xu hướng tăng lên từ trái sang phải và từ dưới lên trên trong bảng tuần hoàn. Flo (F) là nguyên tố nằm ở vị trí góc trên bên phải (không tính khí hiếm), do đó có độ âm điện lớn nhất.

Số oxi hóa của một nguyên tố trong đơn chất luôn bằng 0. Các phát biểu khác sai: số oxi hóa có thể âm, dương hoặc bằng 0; kim loại kiềm và kiềm thổ luôn dương nhưng kim loại khác có thể có số oxi hóa khác nhau; oxi thường là -2 nhưng có trường hợp khác như OF₂ (+2) và peoxit (-1).

Phản ứng oxi hóa - khử là phản ứng có sự thay đổi số oxi hóa của các nguyên tố. Trong phản ứng CuO + H₂ → Cu + H₂O, số oxi hóa của Cu giảm từ +2 xuống 0, số oxi hóa của H tăng từ 0 lên +1. Các phản ứng còn lại là phản ứng trao đổi ion, không có sự thay đổi số oxi hóa.

Phản ứng thuận là phản ứng tỏa nhiệt (ΔH < 0). Theo nguyên lí Le Chatelier, tăng nồng độ chất phản ứng (N₂) sẽ làm cân bằng chuyển dịch theo chiều thuận để giảm bớt sự tăng nồng độ đó. Giảm nhiệt độ cũng làm cân bằng dịch chuyển theo chiều tỏa nhiệt (thuận), nhưng tăng nhiệt độ thì ngược lại. Giảm áp suất làm cân bằng dịch chuyển theo chiều tăng số mol khí (nghịch). Chất xúc tác không ảnh hưởng đến vị trí cân bằng, chỉ làm tăng tốc độ phản ứng.

Phản ứng giữa axit và bazơ (phản ứng trung hòa) tạo thành muối và nước. Ví dụ: HCl + NaOH → NaCl + H₂O.

H₂O có nhiệt độ sôi cao nhất trong các chất trên do có liên kết hidro mạnh nhất. Mặc dù HF cũng có liên kết hidro, nhưng liên kết hidro trong H₂O mạnh hơn do mỗi phân tử H₂O có thể tạo được 4 liên kết hidro (2 cho và 2 nhận), trong khi HF chỉ có thể tạo được tối đa 2 liên kết hidro.

NaCl là hợp chất ion. Liên kết ion hình thành do lực hút tĩnh điện giữa cation (ion dương, Na⁺) và anion (ion âm, Cl⁻).

Phản ứng nhiệt phân là phản ứng phân hủy chất dưới tác dụng của nhiệt. CaCO₃, KMnO₄, H₂O₂ đều bị nhiệt phân hủy. Phản ứng Fe + 2HCl → FeCl₂ + H₂ là phản ứng thế, không phải phản ứng nhiệt phân.