Đề 10 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Nguyên lý kế toán

Hệ thống kiểm kê liên tục (perpetual inventory system) theo dõi sự thay đổi của hàng tồn kho một cách liên tục, ghi nhận sự tăng lên khi mua hàng và giảm xuống khi bán hàng, giúp doanh nghiệp luôn biết được số lượng hàng tồn kho hiện có.

Hoạt động kinh doanh liên quan đến các hoạt động chính tạo ra doanh thu của doanh nghiệp. Mua sắm thiết bị văn phòng là hoạt động đầu tư, vì nó liên quan đến việc mua sắm tài sản dài hạn.

Phương pháp khấu hao đường thẳng tính chi phí khấu hao bằng cách phân bổ đều giá trị có thể khấu hao (Giá gốc trừ Giá trị thanh lý) của tài sản trong suốt thời gian sử dụng hữu ích của nó.

Nguyên tắc phù hợp (matching principle) yêu cầu chi phí phải được ghi nhận trong cùng kỳ kế toán với doanh thu mà chúng giúp tạo ra. Điều này đảm bảo báo cáo tài chính phản ánh chính xác lợi nhuận trong kỳ.

Theo nguyên tắc thận trọng và chuẩn mực kế toán, hàng tồn kho thường được ghi nhận theo giá trị nào thấp hơn giữa giá gốc (chi phí mua hàng) và giá trị thuần có thể thực hiện được (giá bán ước tính trừ chi phí hoàn thành và chi phí bán hàng).

Hoạt động tài chính (financing activities) trong báo cáo lưu chuyển tiền tệ bao gồm các giao dịch liên quan đến vốn và nợ của doanh nghiệp, ví dụ như phát hành cổ phiếu, phát hành trái phiếu, vay nợ, trả nợ gốc vay và trả cổ tức.

Tài khoản tạm thời (temporary account) hay còn gọi là tài khoản danh nghĩa, được sử dụng để theo dõi hoạt động trong một kỳ kế toán cụ thể và được khóa sổ vào cuối kỳ. Các tài khoản doanh thu, chi phí và cổ tức là tài khoản tạm thời. Tài sản, nợ phải trả và vốn chủ sở hữu là tài khoản thường xuyên (permanent account).

Khi mua hàng tồn kho bằng tiền mặt, một loại tài sản (tiền mặt) giảm và một loại tài sản khác (hàng tồn kho) tăng. Tổng tài sản không đổi, chỉ có sự thay đổi về cơ cấu bên trong tài sản.

Phương pháp ghi kép (double-entry bookkeeping) là nền tảng của kế toán hiện đại, đảm bảo sự cân bằng của phương trình kế toán bằng cách ghi nhận mỗi giao dịch ít nhất vào hai tài khoản, với tổng giá trị ghi nợ luôn bằng tổng giá trị ghi có.

Bút toán khóa sổ (closing entries) được thực hiện vào cuối kỳ kế toán để `đóng` các tài khoản tạm thời (doanh thu, chi phí, cổ tức) bằng cách chuyển số dư của chúng về 0 và chuyển số dư đó vào tài khoản vốn chủ sở hữu (lợi nhuận giữ lại).

Chi phí biến đổi (variable cost) là chi phí thay đổi tổng cộng tỷ lệ thuận với sự thay đổi của mức độ hoạt động (ví dụ: sản lượng sản xuất, số giờ máy hoạt động), trong khi chi phí đơn vị không đổi.

Chi phí sản phẩm (product cost) là các chi phí liên quan trực tiếp đến quá trình sản xuất sản phẩm, bao gồm chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp và chi phí sản xuất chung. Chi phí bán hàng và quản lý là chi phí thời kỳ (period cost).

Nguyên tắc giá gốc (historical cost principle) yêu cầu tài sản phải được ghi nhận ban đầu theo chi phí gốc (giá mua) tại thời điểm mua. Nguyên tắc này mang lại tính khách quan và dễ xác minh cho thông tin kế toán.

Nguyên tắc hoạt động liên tục (going concern) là một giả định cơ bản trong kế toán, cho rằng doanh nghiệp sẽ tiếp tục hoạt động đủ lâu để thực hiện các mục tiêu và nghĩa vụ của mình, và không có ý định hoặc cần thiết phải thanh lý hoặc ngừng hoạt động.

Tính trọng yếu (materiality) là một khái niệm quan trọng trong kế toán, cho phép bỏ qua việc tuân thủ nghiêm ngặt một chuẩn mực kế toán nếu thông tin đó không đủ quan trọng để ảnh hưởng đến quyết định kinh tế của người sử dụng báo cáo tài chính.

Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh (Income Statement) trình bày doanh thu, chi phí và lợi nhuận (hoặc lỗ) của doanh nghiệp trong một kỳ kế toán. Vốn chủ sở hữu là một yếu tố của Bảng cân đối kế toán.

Mục tiêu chính của hệ thống kiểm soát nội bộ (internal control) là cung cấp sự đảm bảo hợp lý về việc đạt được các mục tiêu của doanh nghiệp, bao gồm bảo vệ tài sản, đảm bảo tính chính xác và đáng tin cậy của thông tin kế toán, thúc đẩy hiệu quả hoạt động và tuân thủ luật pháp và quy định. Ngăn chặn và phát hiện gian lận và sai sót là một phần quan trọng của mục tiêu này.

Theo quy tắc bút toán kép, các tài khoản Tài sản, Chi phí và Cổ tức có số dư NỢ thông thường. Các tài khoản Nợ phải trả, Vốn chủ sở hữu và Doanh thu có số dư CÓ thông thường.

Cả ba đáp án đều mô tả đúng sự khác biệt chính giữa kế toán tài chính (financial accounting) và kế toán quản trị (management accounting). Kế toán tài chính hướng ngoại, tuân thủ chuẩn mực, quá khứ; kế toán quản trị hướng nội, linh hoạt, tương lai.

Tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu (Debt-to-Equity Ratio = Tổng nợ / Vốn chủ sở hữu) đo lường mức độ sử dụng nợ so với vốn chủ sở hữu để tài trợ cho hoạt động. Khi công ty thanh toán nợ vay ngắn hạn bằng tiền mặt, tổng nợ giảm, trong khi vốn chủ sở hữu không đổi (trong trường hợp này), do đó tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu sẽ giảm.

Bút toán điều chỉnh được thực hiện vào cuối kỳ kế toán để đảm bảo doanh thu và chi phí được ghi nhận đúng kỳ theo nguyên tắc dồn tích, ghi nhận các khoản doanh thu đã thực hiện nhưng chưa thu tiền, hoặc chi phí đã phát sinh nhưng chưa thanh toán.

Điểm hòa vốn (break-even point) là mức sản lượng hoặc doanh thu mà tại đó tổng doanh thu vừa đủ bù đắp tổng chi phí (bao gồm cả chi phí cố định và chi phí biến đổi), dẫn đến lợi nhuận bằng 0. Vượt qua điểm hòa vốn, doanh nghiệp bắt đầu tạo ra lợi nhuận.

Ý kiến chấp nhận toàn phần (unqualified opinion) là loại ý kiến kiểm toán `tốt nhất`, cho thấy báo cáo tài chính được trình bày trung thực và hợp lý trên mọi khía cạnh trọng yếu, tuân thủ khuôn khổ lập pháp báo cáo tài chính được áp dụng.

Theo chuẩn mực kế toán Việt Nam (VAS) và cả chuẩn mực kế toán quốc tế (IFRS), báo cáo lưu chuyển tiền tệ có thể được lập theo cả phương pháp trực tiếp (direct method) và phương pháp gián tiếp (indirect method) cho hoạt động kinh doanh. Tuy nhiên, phương pháp gián tiếp phổ biến hơn.

Bảng cân đối kế toán (Balance Sheet) là báo cáo tài chính trình bày Tài sản, Nợ phải trả và Vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp tại một thời điểm nhất định, thường là cuối kỳ kế toán.

Phương trình kế toán cơ bản là Tài sản = Nợ phải trả + Vốn chủ sở hữu. Nó thể hiện sự cân bằng giữa nguồn lực của doanh nghiệp (Tài sản) và nguồn vốn hình thành nên nguồn lực đó (Nợ phải trả và Vốn chủ sở hữu).

Phương pháp FIFO (First-In, First-Out) giả định rằng hàng tồn kho được mua hoặc sản xuất đầu tiên sẽ được bán đầu tiên. Do đó, giá vốn hàng bán sẽ phản ánh giá của hàng tồn kho cũ hơn, và hàng tồn kho cuối kỳ sẽ phản ánh giá của hàng tồn kho mới hơn.

Phương pháp kế toán dồn tích (accrual basis) ghi nhận doanh thu khi nó được thực hiện và chi phí khi nó phát sinh, không phụ thuộc vào thời điểm dòng tiền. Phương pháp tiền mặt (cash basis) ghi nhận doanh thu và chi phí khi tiền mặt thực sự được nhận hoặc chi trả.

Tỷ số thanh toán hiện hành (Current Ratio = Tài sản ngắn hạn / Nợ ngắn hạn) là một chỉ số đo lường khả năng thanh toán các nghĩa vụ nợ ngắn hạn của doanh nghiệp bằng tài sản ngắn hạn hiện có.

Tài sản vô hình (intangible assets) là tài sản không có hình thái vật chất, nhưng mang lại lợi ích kinh tế cho doanh nghiệp, ví dụ như bằng sáng chế, bản quyền, thương hiệu, lợi thế thương mại. Hàng tồn kho là tài sản hữu hình (tangible assets).