Thuế Pigou (Pigouvian Tax) là loại thuế được đánh vào các hoạt động gây ra ngoại ứng tiêu cực, nhằm làm tăng chi phí sản xuất của các hoạt động đó và giảm sản lượng xuống mức hiệu quả xã hội. Trợ cấp sản xuất giải quyết ngoại ứng tích cực.

Thuế đánh vào người bán làm tăng chi phí sản xuất của họ ở mọi mức sản lượng, khiến họ cung ứng ít hơn ở mỗi mức giá, do đó đường cung dịch chuyển sang trái.

Dịch vụ truyền hình cáp có tính loại trừ (có thể cắt dịch vụ nếu không trả tiền) và đôi khi có tính cạnh tranh (băng thông có thể bị giới hạn). Quốc phòng, đèn đường, công viên quốc gia (ở mức độ nhất định) có tính không cạnh tranh và không loại trừ cao hơn.

Lựa chọn đối nghịch (Adverse Selection) là một vấn đề thông tin bất cân xứng phát sinh *trước* khi giao dịch diễn ra, khi một bên (thường là người mua) không thể quan sát được chất lượng thực sự của sản phẩm/dịch vụ mà người bán đang cung cấp, dẫn đến việc những sản phẩm/dịch vụ chất lượng thấp có xu hướng chiếm ưu thế trên thị trường (ví dụ: thị trường xe cũ).

Rủi ro đạo đức (Moral Hazard) là một vấn đề thông tin bất cân xứng phát sinh *sau* khi giao dịch diễn ra, khi một bên (thường là người được bảo hiểm hoặc người vay tiền) có thể thay đổi hành vi theo hướng rủi ro hơn mà bên kia (công ty bảo hiểm hoặc người cho vay) khó kiểm soát hoặc quan sát được (ví dụ: người có bảo hiểm xe cẩu thả hơn khi lái xe).

Tiền thuê nhà và chi phí sinh hoạt là chi phí phát sinh dù bạn đi học hay không (trong nhiều trường hợp), do đó không phải là chi phí cơ hội *thêm vào* của việc đi học đại học. Chi phí cơ hội là giá trị của lựa chọn tốt nhất bị bỏ qua.

Giá sàn (Price Floor) là mức giá tối thiểu hợp pháp mà người bán được phép bán một hàng hóa hoặc dịch vụ. Nó thường được đặt cao hơn giá cân bằng thị trường để bảo vệ nhà sản xuất (ví dụ: giá sàn nông sản, lương tối thiểu), nhưng có thể gây ra tình trạng dư thừa hàng hóa.

Trong dài hạn, doanh nghiệp có thể thay đổi quy mô sản xuất và điều chỉnh tất cả các yếu tố đầu vào. Do đó, tất cả các chi phí sản xuất đều trở thành chi phí biến đổi (Variable Costs) trong dài hạn, không còn chi phí cố định (Fixed Costs).

Hàng hóa công cộng (Public Good) có hai đặc tính: (1) Tính không cạnh tranh (non-rivalrous) - việc một người tiêu dùng không làm giảm khả năng tiêu dùng của người khác; (2) Tính không loại trừ (non-excludable) - không thể ngăn cản người khác tiêu dùng hàng hóa đó, ngay cả khi họ không trả tiền.

Quy luật năng suất cận biên giảm dần (Law of Diminishing Marginal Returns) nói rằng khi tăng dần một yếu tố đầu vào (ví dụ lao động) trong khi các yếu tố khác cố định (ví dụ vốn), năng suất tăng thêm từ mỗi đơn vị đầu vào tăng thêm cuối cùng sẽ giảm xuống.

Thặng dư sản xuất (Producer Surplus) là phần chênh lệch giữa giá thị trường và chi phí sản xuất cận biên, biểu thị lợi ích ròng mà nhà sản xuất nhận được.

Giá trần (Price Ceiling) là mức giá tối đa hợp pháp mà người bán được phép bán một hàng hóa hoặc dịch vụ. Nó thường được đặt thấp hơn giá cân bằng thị trường để bảo vệ người tiêu dùng, nhưng có thể gây ra tình trạng thiếu hụt hàng hóa.

Doanh nghiệp tối đa hóa lợi nhuận khi sản xuất ở mức sản lượng mà tại đó doanh thu biên (MR - doanh thu tăng thêm từ việc bán thêm một đơn vị sản phẩm) bằng chi phí biên (MC - chi phí tăng thêm để sản xuất thêm một đơn vị sản phẩm). MR=MC là điều kiện tối đa hóa lợi nhuận.

Phân biệt giá (Price Discrimination) là việc bán cùng một sản phẩm hoặc dịch vụ cho các khách hàng khác nhau với giá khác nhau, dựa trên sự khác biệt về khả năng chi trả hoặc độ co giãn của cầu. Đáp án 3 không phải phân biệt giá vì sự khác biệt giá là do chi phí vận chuyển khác nhau, không phải do doanh nghiệp chủ động định giá khác nhau cho các nhóm khách hàng khác nhau.

Chi phí sản xuất giảm làm tăng lợi nhuận cho nhà sản xuất ở mọi mức giá, khuyến khích họ cung ứng nhiều hơn, do đó đường cung dịch chuyển sang phải.

Ngoại ứng tiêu cực (Negative Externality) là chi phí mà hành động của một cá nhân hoặc doanh nghiệp gây ra cho bên thứ ba không liên quan trực tiếp đến giao dịch, và chi phí này không được phản ánh trong giá thị trường của sản phẩm/dịch vụ đó (ví dụ: ô nhiễm).

Vấn đề `người ăn không` (Free-rider problem) phát sinh với hàng hóa công cộng do tính không loại trừ. Vì không thể ngăn cản người khác tiêu dùng ngay cả khi họ không trả tiền, nên mọi người có xu hướng `ăn không` - hưởng lợi mà không đóng góp chi phí, dẫn đến cung cấp thiếu hàng hóa công cộng.

Công nghệ sản xuất ảnh hưởng đến đường cung, không phải đường cầu. Các yếu tố còn lại (thu nhập, giá hàng thay thế, thị hiếu) đều là yếu tố cầu.

Đường chi phí biên (MC) cắt đường chi phí trung bình (ATC) tại điểm ATC đạt giá trị tối thiểu. Khi MC < ATC, ATC giảm; khi MC > ATC, ATC tăng. Do đó, điểm giao là điểm cực tiểu của ATC.

Thông tin bất cân xứng (Asymmetric Information) xảy ra khi một bên (người mua hoặc người bán) có nhiều thông tin hơn bên kia về sản phẩm hoặc dịch vụ đang giao dịch, dẫn đến các vấn đề như lựa chọn đối nghịch và rủi ro đạo đức.

Chỉ số Gini (Gini Coefficient) là một thước đo mức độ bất bình đẳng thu nhập, được tính dựa trên diện tích giữa đường Lorenz và đường bình đẳng tuyệt đối. Giá trị của chỉ số Gini nằm trong khoảng từ 0 (bình đẳng tuyệt đối) đến 1 (bất bình đẳng tuyệt đối).

Chính sách chống độc quyền (Antitrust Policy) nhằm ngăn chặn hoặc hạn chế sự lạm dụng sức mạnh thị trường của các doanh nghiệp độc quyền hoặc độc quyền nhóm, bảo vệ người tiêu dùng khỏi giá cả cao và chất lượng thấp, đồng thời thúc đẩy cạnh tranh để tăng hiệu quả kinh tế và đổi mới.

Độ co giãn của cầu theo giá (Price Elasticity of Demand - PED) đo lường phần trăm thay đổi trong lượng cầu khi giá thay đổi 1%.

Đường Lorenz (Lorenz Curve) là một đồ thị thể hiện mức độ bất bình đẳng trong phân phối thu nhập hoặc của cải trong một xã hội. Nó so sánh phân phối thu nhập thực tế với phân phối thu nhập hoàn toàn bình đẳng.

Điểm cân bằng là điểm giao nhau giữa đường cung và đường cầu, tại đó lượng hàng hóa mà người bán muốn bán bằng lượng hàng hóa mà người mua muốn mua.

Trong độc quyền nhóm, các doanh nghiệp có động cơ mạnh mẽ để hợp tác và hạn chế sản lượng để tăng giá và lợi nhuận chung (cartel). Tuy nhiên, mỗi doanh nghiệp cũng có động cơ cá nhân để gian lận bằng cách tăng sản lượng bí mật để hưởng lợi từ giá cao do thỏa thuận tạo ra, trong khi vẫn bán được nhiều hơn. Động cơ này thường làm tan vỡ các thỏa thuận cartel.

Trong thị trường cạnh tranh hoàn hảo, có rất nhiều doanh nghiệp nhỏ sản xuất sản phẩm đồng nhất, không doanh nghiệp nào có đủ sức mạnh thị trường để ảnh hưởng đến giá cả, họ phải chấp nhận mức giá thị trường.

Gánh nặng thuế (Tax Incidence) không phụ thuộc vào việc luật pháp quy định ai là người nộp thuế (người mua hay người bán), mà phụ thuộc vào độ co giãn tương đối của cung và cầu. Bên nào ít co giãn hơn (tức là ít phản ứng với sự thay đổi giá) sẽ chịu gánh nặng thuế lớn hơn.

Vé xem phim là hàng hóa không thiết yếu, có nhiều lựa chọn thay thế (giải trí tại nhà,...), nên cầu co giãn nhiều hơn so với các hàng hóa thiết yếu hoặc ít có lựa chọn thay thế như xăng dầu, muối ăn, thuốc lá (mức độ gây nghiện).

Độc quyền tự nhiên (Natural Monopoly) xảy ra khi chi phí trung bình giảm liên tục khi quy mô sản xuất tăng lên, thường thấy trong các ngành có chi phí cố định lớn như cung cấp điện, nước, đường ống dẫn khí, nơi một doanh nghiệp duy nhất có thể phục vụ toàn bộ thị trường với chi phí thấp hơn so với nhiều doanh nghiệp.