Đề 11 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Dược lý 2

Theophylline là một methylxanthine, có tác dụng giãn phế quản, kích thích hô hấp và lợi tiểu nhẹ. Cơ chế giãn phế quản của theophylline bao gồm ức chế phosphodiesterase và đối kháng adenosine.

Macrolide là nhóm kháng sinh ức chế tổng hợp protein của vi khuẩn bằng cách gắn vào tiểu đơn vị 50S ribosome. Việc gắn kết này ngăn chặn quá trình chuyển vị của ribosome, do đó ức chế sự kéo dài chuỗi polypeptide và ngừng tổng hợp protein.

Heparin là một glycosaminoglycan hoạt động bằng cách gắn vào và hoạt hóa antithrombin. Antithrombin là một chất ức chế tự nhiên của các yếu tố đông máu, đặc biệt là thrombin (yếu tố IIa) và yếu tố Xa. Khi antithrombin được hoạt hóa bởi heparin, khả năng ức chế các yếu tố đông máu này tăng lên gấp nhiều lần, dẫn đến tác dụng chống đông máu.

Thuốc chẹn kênh calci (CCB) nhóm dihydropyridine (ví dụ: amlodipine, nifedipine) chủ yếu tác động lên mạch máu, gây giãn mạch máu ngoại biên. Điều này làm giảm sức cản ngoại biên và hạ huyết áp. Một số CCB khác có thể có tác dụng trên tim nhiều hơn.

Allopurinol là thuốc ức chế enzyme xanthine oxidase, enzyme xúc tác các bước cuối cùng trong quá trình chuyển hóa purine thành acid uric. Bằng cách ức chế enzyme này, allopurinol giảm sản xuất acid uric, từ đó hạ thấp nồng độ acid uric trong máu và ngăn ngừa sự hình thành tinh thể urat gây bệnh gút.

Statin ức chế enzyme HMG-CoA reductase, enzyme chủ chốt trong quá trình tổng hợp cholesterol ở gan. Việc ức chế enzyme này làm giảm sản xuất cholesterol nội sinh, từ đó hạ thấp nồng độ cholesterol LDL trong máu.

SSRI ức chế protein vận chuyển serotonin (SERT), ngăn chặn sự tái hấp thu serotonin trở lại tế bào thần kinh tiền synap. Điều này làm tăng nồng độ serotonin trong khe synap, kéo dài tác dụng của serotonin và cải thiện triệu chứng trầm cảm.

NSAID ức chế enzyme cyclooxygenase (COX), bao gồm COX-1 và COX-2. COX là enzyme chịu trách nhiệm tổng hợp prostaglandin và thromboxane, các chất trung gian gây viêm, đau và sốt. Ức chế COX giúp giảm sản xuất các chất này, từ đó giảm đau và viêm.

Ergosterol là một sterol quan trọng cấu tạo nên màng tế bào nấm, tương tự như cholesterol ở tế bào động vật. Thuốc kháng nấm azole ức chế enzyme lanosterol 14-alpha-demethylase, cần thiết cho quá trình sinh tổng hợp ergosterol, làm suy yếu màng tế bào nấm và gây chết tế bào nấm.

Insulin tác dụng nhanh có thời gian khởi phát tác dụng nhanh (trong vòng 15 phút) và thời gian tác dụng ngắn (khoảng 3-5 giờ), do đó chúng thường được sử dụng để kiểm soát đường huyết sau ăn, tiêm ngay trước bữa ăn.

PPI giảm sản xuất acid dạ dày bằng cách ức chế bơm proton H+/K+-ATPase ở tế bào thành dạ dày. Do đó, chúng rất hiệu quả trong điều trị các bệnh lý liên quan đến tăng acid dạ dày như loét dạ dày tá tràng, viêm thực quản trào ngược.

Ipratropium bromide là một thuốc kháng cholinergic, đối kháng thụ thể muscarinic cholinergic ở đường thở. Kích thích thụ thể muscarinic gây co thắt phế quản và tăng tiết dịch. Bằng cách chặn thụ thể này, ipratropium bromide giúp giãn phế quản và giảm tiết dịch, cải thiện triệu chứng COPD và hen suyễn.

Tetracycline là nhóm kháng sinh ức chế tổng hợp protein của vi khuẩn bằng cách gắn vào tiểu đơn vị 30S ribosome, ngăn chặn sự gắn kết của tRNA vận chuyển amino acid, do đó ức chế quá trình dịch mã.

PDE5 inhibitors ức chế enzyme PDE5, enzyme phân hủy cyclic GMP (cGMP). Nitric oxide (NO) kích thích sản xuất cGMP, chất trung gian gây giãn cơ trơn mạch máu dương vật và tăng lưu lượng máu đến dương vật. Bằng cách ức chế PDE5, sildenafil kéo dài tác dụng của cGMP, tăng cường lưu lượng máu và cải thiện cương dương.

Aspirin liều thấp ức chế enzyme cyclooxygenase-1 (COX-1) trong tiểu cầu, làm giảm sản xuất thromboxane A2, một chất gây kết tập tiểu cầu mạnh. Điều này giúp ngăn ngừa hình thành cục máu đông và giảm nguy cơ các biến cố tim mạch.

Thuốc kháng histamine thế hệ 1 có khả năng vượt qua hàng rào máu não và tác động lên hệ thần kinh trung ương, gây ra tác dụng phụ an thần, buồn ngủ. Đây là lý do chúng thường ít được ưu tiên sử dụng hơn so với thế hệ 2 trong nhiều trường hợp.

Metformin chủ yếu giảm sản xuất glucose ở gan (giảm tân tạo glucose) và cải thiện độ nhạy insulin ở mô ngoại biên, giúp tế bào sử dụng glucose hiệu quả hơn, từ đó hạ đường huyết.

Thuốc lợi tiểu quai ức chế kênh đồng vận Na+-K+-2Cl- ở nhánh lên quai Henle. Đây là vị trí tái hấp thu ion mạnh mẽ, do đó ức chế ở đây gây bài tiết mạnh natri, kali, clorua và nước, dẫn đến tác dụng lợi tiểu mạnh mẽ.

ACEI ức chế men chuyển angiotensin, làm giảm sản xuất Angiotensin II. Angiotensin II là một chất co mạch mạnh, do đó việc giảm sản xuất nó sẽ gây giãn mạch, hạ huyết áp.

Acyclovir là một thuốc kháng virus có hoạt tính chọn lọc cao đối với virus herpes simplex (HSV) và varicella-zoster virus (VZV), thường được sử dụng để điều trị các bệnh như herpes môi, zona thần kinh, thủy đậu.

Thuốc chủ vận beta-2 tác dụng ngắn (SABA) như salbutamol là lựa chọn hàng đầu trong điều trị cơn hen cấp tính vì chúng giãn phế quản nhanh chóng, giúp cải thiện lưu thông khí.

Phì đại lợi là một tác dụng phụ đặc trưng và khá phổ biến khi sử dụng phenytoin kéo dài. Cơ chế chính xác chưa rõ, nhưng có liên quan đến sự tăng sinh nguyên bào sợi và tăng sản xuất collagen ở lợi.

Tác dụng phụ ngoại tháp (EPS) như run, cứng cơ, chậm vận động, rối loạn trương lực cơ do thuốc chống loạn thần thế hệ thứ nhất gây ra là do sự chẹn thụ thể dopamine D2 ở đường dẫn truyền nigrostriatal, một đường dẫn truyền dopamine quan trọng trong kiểm soát vận động.

Thuốc chẹn beta giao cảm làm giảm nhịp tim, giảm lực co bóp cơ tim và giảm huyết áp, từ đó giảm nhu cầu oxy của cơ tim. Điều này giúp giảm tần suất và mức độ nghiêm trọng của cơn đau thắt ngực do thiếu máu cơ tim.

Carbidopa là một chất ức chế dopa decarboxylase ngoại biên. Khi phối hợp với levodopa, carbidopa giúp ngăn chặn sự chuyển hóa levodopa thành dopamine ở ngoại biên trước khi đến não, do đó tăng lượng levodopa vào được não và giảm tác dụng phụ ngoại biên.

Thiazide diuretics tăng cường bài tiết kali qua thận, dẫn đến nguy cơ hạ kali máu. Đây là một tác dụng phụ phổ biến và cần được theo dõi khi sử dụng nhóm thuốc này.

Warfarin là thuốc chống đông máu, do đó tác dụng phụ nghiêm trọng nhất và thường gặp nhất là xuất huyết. Cần theo dõi chặt chẽ INR khi sử dụng warfarin để giảm thiểu nguy cơ này.

Thuốc kháng thụ thể H2 histamine ức chế thụ thể H2 histamine trên tế bào thành dạ dày, làm giảm sản xuất acid dạ dày. Do đó, chúng hiệu quả trong điều trị các bệnh lý liên quan đến tăng acid dạ dày như loét dạ dày tá tràng, viêm thực quản trào ngược, mặc dù hiện nay PPI thường được ưu tiên hơn.

Corticosteroid có tác dụng chống viêm mạnh mẽ do chúng tác động lên nhiều khía cạnh của quá trình viêm. Chúng ức chế phospholipase A2, enzyme khởi đầu cho quá trình sản xuất prostaglandin và leukotriene, đồng thời ức chế sản xuất nhiều cytokine tiền viêm khác.

Alpha-1 adrenergic blockers giãn cơ trơn tuyến tiền liệt và cổ bàng quang bằng cách chặn thụ thể alpha-1 adrenergic. Điều này giúp giảm tắc nghẽn đường tiểu dưới và cải thiện các triệu chứng của BPH như tiểu khó, tiểu rắt.