Đề 2 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Phân tích báo cáo tài chính

Khi ghi nhận sai một khoản chi phí hoạt động (ví dụ: chi phí sửa chữa) thành tài sản cố định, tài sản cố định (tài sản) sẽ tăng lên. Đồng thời, chi phí hoạt động bị ghi nhận sai làm tăng lợi nhuận giữ lại (vốn chủ sở hữu) do lợi nhuận không bị giảm đi bởi chi phí đó. Vì vậy, sai sót này làm tăng cả tài sản và vốn chủ sở hữu.

Ý kiến kiểm toán chấp nhận toàn phần (Unqualified Opinion hay Clean Opinion) là loại ý kiến kiểm toán tốt nhất, cho thấy báo cáo tài chính được trình bày trung thực và hợp lý trên các khía cạnh trọng yếu, tuân thủ khuôn khổ lập và trình bày báo cáo tài chính được áp dụng.

Vòng quay khoản phải thu (Account Receivable Turnover Ratio) thấp có nghĩa là doanh nghiệp mất nhiều thời gian để thu hồi các khoản nợ từ khách hàng. Điều này có thể cho thấy hiệu quả thu hồi nợ kém, có thể do chính sách tín dụng lỏng lẻo, khách hàng chậm trả hoặc nợ khó đòi tăng cao.

Chỉ số khả năng thanh toán lãi vay (Interest Coverage Ratio) đo lường khả năng doanh nghiệp trả lãi vay từ lợi nhuận trước lãi vay và thuế (EBIT). Chỉ số này càng cao, khả năng trả lãi vay của doanh nghiệp càng tốt.

Chỉ số vòng quay tổng tài sản (Total Asset Turnover Ratio) đo lường hiệu quả sử dụng tài sản để tạo ra doanh thu. Nếu doanh nghiệp tăng đầu tư vào tài sản cố định (tăng mẫu số) mà doanh thu không tăng tương ứng (tử số không đổi hoặc tăng ít hơn), chỉ số vòng quay tổng tài sản sẽ giảm xuống.

Theo phương pháp gián tiếp, báo cáo lưu chuyển tiền tệ từ hoạt động kinh doanh bắt đầu bằng lợi nhuận trước thuế, sau đó điều chỉnh cho các khoản mục phi tiền tệ và các thay đổi trong vốn lưu động để xác định dòng tiền thuần từ hoạt động kinh doanh.

Chỉ số vòng quay hàng tồn kho (Inventory Turnover Ratio) đo lường số lần hàng tồn kho được bán ra và thay thế trong một kỳ nhất định. Chỉ số này phản ánh hiệu quả quản lý hàng tồn kho, vòng quay càng cao thường cho thấy quản lý hàng tồn kho hiệu quả hơn.

Trong phân tích dọc (Vertical Analysis) của bảng cân đối kế toán, mỗi khoản mục tài sản, nợ phải trả và vốn chủ sở hữu thường được biểu diễn bằng tỷ lệ phần trăm so với tổng tài sản. Tổng tài sản được coi là 100%, và các khoản mục khác được tính tỷ lệ so với tổng tài sản.

Mô hình Dupont phân tích ROE thành ba thành phần chính: Biên lợi nhuận ròng (Profit Margin), Vòng quay tổng tài sản (Total Asset Turnover), và Đòn bẩy tài chính (Equity Multiplier). Phân tích Dupont giúp hiểu rõ các yếu tố tác động đến ROE.

Phân tích xu hướng (Trend Analysis) tập trung vào việc xem xét sự biến động của các chỉ tiêu tài chính của một doanh nghiệp qua nhiều kỳ kế toán liên tiếp (ví dụ: 3-5 năm) để nhận diện xu hướng tăng, giảm hoặc ổn định của các chỉ tiêu này.

Tỷ số thanh toán nhanh loại trừ hàng tồn kho khỏi tài sản ngắn hạn. Khoản phải thu là một phần của tài sản ngắn hạn (và tử số trong tỷ số thanh toán nhanh). Tuy nhiên, nếu việc bán chịu quá nhiều dẫn đến chất lượng khoản phải thu giảm (khó thu hồi), hoặc làm giảm tiền mặt và các tài sản thanh khoản khác để bù đắp cho khoản phải thu tăng lên, tỷ số thanh toán nhanh có thể giảm, hoặc ít nhất không cải thiện đáng kể nếu chỉ xét về mặt số học.

Phân tích so sánh (Benchmarking) bao gồm việc so sánh các chỉ số tài chính của doanh nghiệp với các đối thủ cạnh tranh trực tiếp hoặc trung bình ngành để đánh giá vị thế tương đối và hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp.

Báo cáo lưu chuyển tiền tệ (Cash Flow Statement) cung cấp thông tin về các dòng tiền vào (tiền thu) và dòng tiền ra (tiền chi) của doanh nghiệp trong một kỳ kế toán, phân loại theo các hoạt động kinh doanh, đầu tư và tài chính. Mục đích chính là giúp người sử dụng báo cáo tài chính hiểu rõ hơn về khả năng tạo ra tiền và nhu cầu sử dụng tiền của doanh nghiệp.

Phân tích báo cáo tài chính hiệu quả không chỉ dựa vào các con số và tỷ số mà còn cần xem xét bối cảnh kinh tế vĩ mô (như lạm phát, lãi suất), đặc điểm ngành nghề kinh doanh của doanh nghiệp, và các thông tin định tính khác (như chiến lược kinh doanh, quản trị doanh nghiệp) để có cái nhìn toàn diện và sâu sắc hơn.

Nợ phải trả người bán là một khoản nợ ngắn hạn, thuộc phần `Nợ phải trả` trên Bảng cân đối kế toán, không phải là một phần của vốn chủ sở hữu. Vốn chủ sở hữu bao gồm vốn góp, lợi nhuận giữ lại, các quỹ dự trữ và các khoản mục khác thuộc vốn của chủ sở hữu.

Phân tích báo cáo tài chính tập trung vào việc diễn giải thông tin trong báo cáo tài chính để đưa ra các quyết định kinh tế sáng suốt, như đầu tư, cho vay, hoặc quản lý doanh nghiệp.

Tỷ số thanh toán nhanh thấp cho thấy doanh nghiệp có ít tài sản ngắn hạn có tính thanh khoản cao (ngoài hàng tồn kho) so với nợ ngắn hạn. Nếu tỷ số này thấp hơn nhiều so với trung bình ngành, nó có thể là dấu hiệu cảnh báo về khả năng thanh toán nợ ngắn hạn của doanh nghiệp.

Việc so sánh dữ liệu báo cáo tài chính qua nhiều năm (phân tích xu hướng) giúp nhận diện xu hướng biến động của các chỉ tiêu tài chính, đánh giá tính ổn định và sự phát triển của doanh nghiệp theo thời gian, từ đó đưa ra những nhận định và dự báo chính xác hơn.

Tỷ số hoạt động (Activity Ratios hay Efficiency Ratios) đo lường hiệu quả doanh nghiệp sử dụng tài sản để tạo ra doanh thu. Vòng quay tổng tài sản là một tỷ số hoạt động, cho biết mức độ hiệu quả doanh nghiệp sử dụng tổng tài sản để tạo ra doanh thu.

Khấu hao là chi phí phi tiền tệ, nó làm giảm lợi nhuận trong Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh và làm giảm giá trị ghi sổ của tài sản cố định trong Bảng cân đối kế toán. Do đó, khấu hao ảnh hưởng đến cả hai báo cáo này.

Dòng tiền từ hoạt động đầu tư (Investing Activities) trong báo cáo lưu chuyển tiền tệ bao gồm các giao dịch liên quan đến việc mua sắm và thanh lý tài sản dài hạn như tài sản cố định, bất động sản đầu tư, và các khoản đầu tư tài chính khác.

Phân tích điểm hòa vốn (Break-even Analysis) chủ yếu sử dụng thông tin từ Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, đặc biệt là doanh thu, chi phí biến đổi và chi phí cố định, để xác định mức sản lượng hoặc doanh thu mà tại đó doanh nghiệp bắt đầu có lãi (tổng doanh thu bằng tổng chi phí).

Giá vốn hàng bán (Cost of Goods Sold - COGS) bao gồm các chi phí trực tiếp liên quan đến việc sản xuất hoặc mua hàng hóa bán ra, như chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp và chi phí sản xuất chung (đối với doanh nghiệp sản xuất) hoặc chi phí mua hàng (đối với doanh nghiệp thương mại).

Nhà đầu tư thường quan tâm đến khả năng sinh lời trên vốn chủ sở hữu (Return on Equity - ROE) vì nó cho biết hiệu quả sử dụng vốn chủ sở hữu để tạo ra lợi nhuận. ROE là một chỉ tiêu quan trọng để đánh giá khả năng sinh lời và giá trị đầu tư của doanh nghiệp.

Chỉ số P/E là một chỉ số định giá phổ biến, so sánh giá cổ phiếu hiện tại với thu nhập trên mỗi cổ phiếu (EPS). Nó được sử dụng để đánh giá xem cổ phiếu có bị định giá cao hay thấp so với thu nhập của doanh nghiệp.

Chỉ số nợ trên vốn chủ sở hữu (Debt-to-Equity Ratio) cao cho thấy doanh nghiệp đang sử dụng nhiều nợ hơn so với vốn chủ sở hữu để tài trợ hoạt động. Điều này làm tăng rủi ro tài chính vì doanh nghiệp phải đối mặt với nghĩa vụ trả nợ lớn hơn.

Biên lợi nhuận gộp (Gross Profit Margin) được tính bằng cách chia lợi nhuận gộp cho doanh thu thuần, thể hiện tỷ lệ lợi nhuận mà doanh nghiệp tạo ra từ hoạt động bán hàng sau khi trừ đi giá vốn hàng bán.

Chỉ số thanh toán hiện hành (Current Ratio) đo lường khả năng thanh toán nợ ngắn hạn của doanh nghiệp bằng tài sản ngắn hạn. Công thức tính là Tài sản ngắn hạn chia cho Nợ ngắn hạn.

Báo cáo tài chính và phân tích dựa trên dữ liệu lịch sử. Mặc dù cung cấp thông tin hữu ích, nhưng tình hình trong quá khứ không đảm bảo sẽ lặp lại trong tương lai, do đó, phân tích báo cáo tài chính có hạn chế trong việc dự đoán tương lai.

Bảng cân đối kế toán (hay Bảng tình hình tài chính) là báo cáo tài chính trình bày các yếu tố tài sản, nợ phải trả và vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp tại một thời điểm cụ thể, thường là cuối kỳ kế toán.