Đề 7 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Nội khoa cơ sở

Troponin là protein đặc hiệu của cơ tim. Khi tế bào cơ tim bị tổn thương (ví dụ trong nhồi máu cơ tim), Troponin được giải phóng vào máu. Xét nghiệm Troponin có độ nhạy và độ đặc hiệu cao trong chẩn đoán nhồi máu cơ tim cấp.

Tăng kali máu ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng tim, gây rối loạn nhịp tim nguy hiểm, thậm chí ngừng tim, đe dọa tính mạng. Đây là biến chứng cấp cứu nội khoa cần được xử trí khẩn trương.

Beta-2 agonist dạng hít tác dụng ngắn (ví dụ: salbutamol, terbutaline) là thuốc giãn phế quản tác dụng nhanh, được sử dụng để cắt cơn hen phế quản cấp. Chúng giúp giãn cơ trơn phế quản, cải thiện lưu thông khí.

Triệu chứng cơ năng là triệu chứng chủ quan, do bệnh nhân tự cảm nhận và mô tả. Đau ngực, khó thở, phù chân là các triệu chứng cơ năng. Ran nổ ở phổi là triệu chứng thực thể, do bác sĩ phát hiện khi khám bệnh.

Nitrofurantoin và Fosfomycin là kháng sinh đường uống thường được lựa chọn đầu tay để điều trị nhiễm trùng đường tiết niệu không biến chứng do có phổ kháng khuẩn phù hợp và ít gây kháng thuốc hơn so với các nhóm kháng sinh phổ rộng như Fluoroquinolone hay Cephalosporin thế hệ 3 (thường dành cho nhiễm trùng nặng hơn hoặc có biến chứng).

Hút thuốc lá là yếu tố nguy cơ hàng đầu và quan trọng nhất gây COPD. Các yếu tố khác như ô nhiễm không khí, nhiễm trùng hô hấp, tiếp xúc bụi nghề nghiệp cũng góp phần nhưng vai trò ít quan trọng hơn đáng kể so với hút thuốc lá.

Bạch cầu ái toan (eosinophil) đóng vai trò quan trọng trong phản ứng dị ứng và nhiễm ký sinh trùng. Chúng giải phóng các chất trung gian hóa học gây viêm và các triệu chứng dị ứng.

Suy tim trái làm giảm khả năng bơm máu của tim trái, dẫn đến ứ máu ở tuần hoàn phổi. Tình trạng ứ máu này gây tăng áp lực mao mạch phổi và thoát dịch vào khoảng kẽ phổi và phế nang, gây phù phổi và triệu chứng khó thở.

Đái tháo đường type 2 đặc trưng bởi tình trạng kháng insulin, nghĩa là các tế bào của cơ thể giảm đáp ứng với insulin. Điều này dẫn đến tăng đường huyết. Tế bào beta tụy vẫn sản xuất insulin nhưng không đủ bù đắp cho tình trạng kháng insulin.

Đau ngực kiểu mạch vành thường là đau thắt nghẹt, cảm giác như bị đè nặng, lan tỏa, tăng khi gắng sức và giảm khi nghỉ ngơi hoặc dùng nitroglycerin. Đau nhói như dao đâm, kéo dài vài giây ít nghĩ đến đau ngực kiểu mạch vành.

Thuốc ức chế men chuyển (ACEI) hoặc thuốc ức chế thụ thể angiotensin II (ARB) là nhóm thuốc quan trọng hàng đầu trong điều trị suy tim mạn tính, đã được chứng minh làm giảm tỷ lệ tử vong và nhập viện ở bệnh nhân suy tim. Các nhóm thuốc khác như lợi tiểu, digoxin, giãn mạch có vai trò cải thiện triệu chứng nhưng không có bằng chứng giảm tử vong rõ ràng như ACEI/ARB.

Sốc giảm thể tích (do mất máu, mất dịch...) gây giảm thể tích tuần hoàn, dẫn đến mạch nhanh, huyết áp tụt, nhịp thở nhanh nông để bù trừ. Thân nhiệt thường giảm hoặc bình thường trong sốc giảm thể tích, không tăng cao (trừ trường hợp sốc nhiễm trùng có thể gây sốt).

Mất máu mạn tính (ví dụ: rong kinh, chảy máu đường tiêu hóa) là nguyên nhân phổ biến nhất gây thiếu máu thiếu sắt, đặc biệt ở phụ nữ và người lớn tuổi. Mất máu kéo dài dẫn đến mất sắt, cơ thể không đủ sắt để tạo hemoglobin.

Cường giáp (Basedow) gây tăng chuyển hóa cơ bản, dẫn đến các triệu chứng như sụt cân, tim đập nhanh, run tay, đổ mồ hôi, bồn chồn, mất ngủ. Tăng cân KHÔNG phải là triệu chứng của cường giáp, mà ngược lại, thường gặp trong suy giáp.

Xét nghiệm GeneXpert hoặc PCR lao là xét nghiệm sinh học phân tử giúp phát hiện DNA của vi khuẩn lao trong bệnh phẩm (đờm, dịch màng phổi...). Đây là xét nghiệm có độ nhạy và độ đặc hiệu cao, giúp chẩn đoán xác định bệnh lao phổi.

Trong suy tim sung huyết, tim không bơm máu hiệu quả, dẫn đến ứ máu ở tĩnh mạch và mao mạch. Điều này làm tăng áp lực thủy tĩnh trong mao mạch, đẩy dịch từ lòng mạch ra khoảng kẽ gây phù.

Streptococcus pneumoniae (phế cầu khuẩn) là nguyên nhân vi khuẩn phổ biến nhất gây viêm phổi mắc phải cộng đồng ở người lớn.

Viêm loét dạ dày tá tràng thường gây đau bụng thượng vị, đau có chu kỳ, đau giảm khi ăn hoặc dùng thuốc trung hòa acid, có thể gây nôn ra máu, đi ngoài phân đen do xuất huyết tiêu hóa. Tăng cân KHÔNG phải là triệu chứng của viêm loét dạ dày tá tràng, thậm chí bệnh nhân có thể sụt cân do ăn uống kém vì đau bụng.

Suy thận cấp trước thận xảy ra do giảm lưu lượng máu đến thận. Nguyên nhân phổ biến nhất là giảm thể tích tuần hoàn (do mất nước, xuất huyết, suy tim...), dẫn đến giảm tưới máu thận và suy giảm chức năng thận.

Thuốc ức chế men chuyển (ACEI) và thuốc ức chế thụ thể angiotensin II (ARB) là hai nhóm thuốc chính ức chế hệ RAAS. Hệ RAAS đóng vai trò quan trọng trong điều hòa huyết áp, và việc ức chế hệ này giúp hạ huyết áp.

Furosemide là thuốc lợi tiểu quai, có tác dụng mạnh và có thể gây mất kali qua nước tiểu, dẫn đến hạ kali máu. Các thuốc lợi tiểu khác như Spironolactone, Amiloride, Eplerenone là lợi tiểu giữ kali, ít gây hạ kali máu hơn, thậm chí có thể gây tăng kali máu.

Đau bụng hạ sườn phải, lan lên vai phải, thường xuất hiện sau ăn đồ ăn nhiều dầu mỡ, là triệu chứng gợi ý bệnh lý túi mật (viêm túi mật, sỏi mật). Cơn đau quặn mật điển hình có vị trí và hướng lan đặc trưng này.

Trong cấp cứu ngừng tuần hoàn, ưu tiên hàng đầu là thực hiện ép tim ngoài lồng ngực và thổi ngạt (CPR) để duy trì tuần hoàn và hô hấp nhân tạo, cung cấp oxy cho não và các cơ quan quan trọng khác. Các biện pháp khác như đặt đường truyền, thở oxy, điện tim đồ là các bước tiếp theo sau khi CPR đã được thiết lập.

Dấu hiệu Kernig và Brudzinski là các dấu hiệu của màng não bị kích thích, thường dương tính trong viêm màng não. Chúng giúp đánh giá tình trạng cứng gáy và gợi ý chẩn đoán viêm màng não.

Đi ngoài phân đen (hắc ín) là dấu hiệu đặc trưng của xuất huyết tiêu hóa trên. Máu từ đường tiêu hóa trên (dạ dày, tá tràng, thực quản) bị tiêu hóa một phần, biến đổi màu sắc thành đen và lẫn vào phân.

Creatinine là sản phẩm thải của cơ, được đào thải chủ yếu qua thận. Nồng độ creatinine máu tăng cao thường phản ánh chức năng thận suy giảm.

Trong SIADH, cơ thể tiết quá nhiều ADH (hormone chống bài niệu), dẫn đến giữ nước quá mức. Lượng nước dư thừa này làm pha loãng nồng độ natri trong máu, gây hạ natri máu do pha loãng.

Tam chứng kinh điển của viêm màng não mủ là sốt cao, đau đầu dữ dội và cứng gáy. Cứng gáy là dấu hiệu quan trọng gợi ý viêm màng não.

HbA1c (Hemoglobin A1c) phản ánh tỷ lệ hemoglobin gắn với glucose trong máu. Vì hồng cầu có đời sống khoảng 120 ngày, HbA1c cho biết mức đường huyết trung bình trong khoảng 2-3 tháng gần đây, giúp theo dõi kiểm soát đường huyết lâu dài ở bệnh nhân đái tháo đường.

Acetylcysteine (NAC) là thuốc giải độc đặc hiệu cho ngộ độc paracetamol. NAC giúp phục hồi glutathione trong gan, ngăn ngừa tổn thương gan do chất chuyển hóa độc hại của paracetamol gây ra.