Đề 1 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Đầu tư quốc tế

Quyết định đầu tư quốc tế dựa trên các yếu tố kinh tế và kinh doanh khách quan. Sở thích cá nhân của CEO không phải là yếu tố quyết định mang tính chuyên nghiệp và bền vững.

Chuyển giá là việc định giá hàng hóa, dịch vụ, hoặc tài sản vô hình trong giao dịch nội bộ giữa các công ty con của một MNC. Mục đích chính thường là tối ưu hóa thuế bằng cách kê khai chi phí cao và lợi nhuận thấp ở các quốc gia có thuế suất cao, và ngược lại ở các quốc gia có thuế suất thấp.

Rủi ro quốc hữu hóa là rủi ro chính trị, không phải rủi ro tài chính. Rủi ro tài chính liên quan đến biến động của các yếu tố tài chính như tỷ giá, lãi suất, và lạm phát.

Viện trợ phát triển chính thức (ODA - Official Development Assistance) là dòng vốn viện trợ không hoàn lại hoặc cho vay ưu đãi từ các nước phát triển hoặc tổ chức quốc tế cho các nước đang phát triển, không phải là hình thức đầu tư theo nghĩa thương mại như FDI và FPI.

Tăng cường kiểm soát ngoại hối và hạn chế chuyển lợi nhuận là biện pháp hạn chế FDI, không phải khuyến khích. Các đáp án 1, 2, và 4 đều là các biện pháp phổ biến để thu hút FDI.

FDI kết hợp (Conglomerate FDI) xảy ra khi một doanh nghiệp đầu tư vào một ngành công nghiệp không liên quan đến hoạt động kinh doanh cốt lõi của mình ở thị trường quê nhà. Mục đích có thể là đa dạng hóa danh mục đầu tư hoặc thâm nhập vào thị trường mới.

Lý thuyết OLI, hay còn gọi là mô hình chiết trung của Dunning, cho rằng FDI xảy ra khi doanh nghiệp có đủ ba loại lợi thế: sở hữu tài sản độc quyền, địa điểm đầu tư hấp dẫn, và nội bộ hóa giao dịch thay vì thuê ngoài hoặc cấp phép.

Khu kinh tế đặc biệt (SEZ - Special Economic Zone) là khu vực địa lý được hưởng các chính sách ưu đãi đặc biệt nhằm thu hút đầu tư, tạo việc làm, và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, đặc biệt là thu hút FDI.

FDI tìm kiếm hiệu quả (Efficiency-seeking FDI) tập trung vào việc tối ưu hóa chi phí sản xuất và nâng cao hiệu quả hoạt động bằng cách đặt cơ sở sản xuất tại các quốc gia có lợi thế về chi phí lao động, nguồn cung ứng, hoặc các yếu tố sản xuất khác.

Hiệp định đầu tư song phương (BIT) tập trung chủ yếu vào bảo hộ và thúc đẩy đầu tư, không phải tự do hóa thương mại hàng hóa và dịch vụ. Nội dung này thường được đề cập trong các hiệp định thương mại tự do (FTA).

Hiệu ứng `crowding out` trong FDI thường đề cập đến việc các doanh nghiệp FDI có lợi thế cạnh tranh hơn, có thể chiếm lĩnh thị trường và làm giảm thị phần, thậm chí loại bỏ các doanh nghiệp trong nước yếu hơn.

Trong giai đoạn trưởng thành của vòng đời sản phẩm, khi sản phẩm trở nên tiêu chuẩn hóa và cạnh tranh về chi phí trở nên quan trọng, các công ty thường tìm kiếm địa điểm sản xuất chi phí thấp ở các nước đang phát triển thông qua FDI.

Đầu tư gián tiếp nước ngoài (FPI - Foreign Portfolio Investment) là hình thức đầu tư tài chính, chủ yếu thông qua việc mua chứng khoán, không nhằm mục đích kiểm soát doanh nghiệp mà để tìm kiếm lợi nhuận tài chính.

FDI theo chiều dọc (Vertical FDI) nhằm mục đích tối ưu hóa chuỗi giá trị bằng cách phân chia các giai đoạn sản xuất khác nhau đến các quốc gia có lợi thế tương ứng, như khai thác nguyên liệu ở một nước và lắp ráp ở nước khác.

Quốc hữu hóa là hành động của chính phủ tịch thu hoặc mua lại tài sản tư nhân, thường là các doanh nghiệp nước ngoài, và chuyển quyền sở hữu cho nhà nước.

Gia tăng sự phụ thuộc và rủi ro rút vốn là một tác động tiêu cực tiềm năng, không phải là lợi ích. Các đáp án 1, 2, và 4 đều là những lợi ích thường được kỳ vọng từ FDI.

Thiết lập chi nhánh mới ở nước ngoài để phục vụ thị trường địa phương là đặc điểm của FDI theo chiều ngang, nhằm mở rộng thị trường và đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng địa phương với sản phẩm hoặc dịch vụ tương tự như ở thị trường quê nhà.

MIGA (Multilateral Investment Guarantee Agency) là một thành viên của Nhóm Ngân hàng Thế giới, được thành lập để cung cấp bảo hiểm rủi ro chính trị cho các nhà đầu tư nước ngoài tại các nước đang phát triển.

ICSID (International Centre for Settlement of Investment Disputes) là một cơ quan của Ngân hàng Thế giới, chuyên cung cấp cơ chế hòa giải và trọng tài cho các tranh chấp pháp lý giữa chính phủ các quốc gia thành viên và nhà đầu tư tư nhân nước ngoài.

FDI theo chiều ngang (Horizontal FDI) tập trung vào việc sản xuất cùng một loại sản phẩm/dịch vụ ở nước ngoài để tiếp cận thị trường địa phương. Động cơ tận dụng chi phí lao động thấp thường liên quan đến FDI theo chiều dọc (Vertical FDI).

Cơ chế ISDS (Investor-State Dispute Settlement) cho phép nhà đầu tư nước ngoài có quyền khởi kiện trực tiếp chính phủ nước sở tại ra các trung tâm trọng tài quốc tế, bỏ qua hệ thống tòa án quốc gia, khi cho rằng chính phủ đã vi phạm các cam kết trong hiệp định đầu tư và gây thiệt hại cho họ.

Chi phí ô nhiễm môi trường từ hoạt động FDI thường khó định lượng chính xác về mặt kinh tế do tính phức tạp của các tác động môi trường và khó khăn trong việc quy đổi các tác động đó ra giá trị tiền tệ.

Yêu cầu tỷ lệ nội địa hóa là một biện pháp hạn chế đầu tư, không phải bảo hộ. Các nguyên tắc đối xử quốc gia, đối xử tối huệ quốc, và bảo đảm chuyển vốn tự do đều là các biện pháp bảo hộ đầu tư, đảm bảo sự công bằng và ổn định cho nhà đầu tư nước ngoài.

Mặc dù FDI vào các nước đang phát triển tăng lên, dòng vốn FDI vào các nước phát triển vẫn duy trì ở mức cao và không có xu hướng suy giảm đáng kể. Các nước phát triển vẫn là điểm đến và nguồn gốc quan trọng của FDI toàn cầu.

FDI là hình thức đầu tư mà nhà đầu tư nước ngoài tham gia vào quản lý và điều hành doanh nghiệp, khác với đầu tư gián tiếp (mua cổ phiếu, trái phiếu) chỉ mang tính chất tài chính và không can thiệp vào quản lý.

FDI định hướng thị trường (Market-seeking FDI) quan tâm đến quy mô và tiềm năng của thị trường tiêu thụ. Thu nhập bình quân đầu người thấp và sức mua hạn chế làm giảm sức hấp dẫn của thị trường đó đối với loại hình FDI này.

Các quốc gia đang phát triển thường đối mặt với nhiều thách thức đồng thời trong việc thu hút và quản lý FDI, bao gồm nguồn nhân lực hạn chế, cơ sở hạ tầng yếu kém, và môi trường pháp lý chưa ổn định và minh bạch.

Rủi ro chính trị tập trung vào các yếu tố liên quan đến sự can thiệp của chính phủ và sự thay đổi môi trường chính trị, pháp lý có thể ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động đầu tư.

Công nghệ độc quyền là lợi thế sở hữu (Ownership advantage), không phải lợi thế địa điểm. Lợi thế địa điểm liên quan đến các đặc điểm hấp dẫn của quốc gia tiếp nhận đầu tư như thị trường, chi phí, cơ sở hạ tầng, nguồn lực, v.v.

Liên doanh (Joint Venture) là hình thức hợp tác kinh doanh, trong đó hai hoặc nhiều bên (thường là một bên trong nước và một bên nước ngoài) góp vốn, chia sẻ rủi ro, lợi nhuận và quyền quản lý để thành lập một pháp nhân mới.