Đề 1 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Kế toán tài chính 1

Nguyên tắc giá gốc (historical cost principle) yêu cầu tài sản phải được ghi nhận ban đầu theo giá gốc, tức là chi phí thực tế đã bỏ ra để mua sắm hoặc tạo ra tài sản đó. Nguyên tắc này đảm bảo tính khách quan và tin cậy của thông tin kế toán. Các giá trị khác có thể được sử dụng trong các trường hợp đánh giá lại tài sản sau này, nhưng giá gốc vẫn là cơ sở ban đầu.

Hoạt động đầu tư trong Báo cáo lưu chuyển tiền tệ liên quan đến việc mua sắm và thanh lý tài sản dài hạn, các khoản đầu tư tài chính. Mua sắm tài sản cố định là hoạt động đầu tư. Các hoạt động khác thuộc hoạt động kinh doanh (mua hàng tồn kho, trả lương) hoặc hoạt động tài chính (vay ngân hàng).

Theo nguyên tắc kế toán kép, các tài khoản chi phí và tài sản tăng khi ghi Nợ và giảm khi ghi Có. Ngược lại, vốn chủ sở hữu, doanh thu và nợ phải trả tăng khi ghi Có và giảm khi ghi Nợ.

Bỏ sót khấu hao sẽ làm cho chi phí trong Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh bị ghi nhận thấp hơn (lợi nhuận cao hơn ảo) và giá trị tài sản cố định trên Bảng cân đối kế toán bị ghi nhận cao hơn (tài sản ròng cao hơn ảo). Do đó, cả hai báo cáo đều bị ảnh hưởng.

Mua chịu văn phòng phẩm làm tăng tài sản (văn phòng phẩm) và đồng thời tăng nợ phải trả (phải trả người bán). Phương trình kế toán vẫn cân bằng do cả hai vế đều tăng một lượng tương ứng.

Bảng cân đối kế toán (còn gọi là Bảng tình hình tài chính) trình bày Tài sản, Nợ phải trả và Vốn chủ sở hữu tại một thời điểm. Các báo cáo khác cung cấp thông tin về hoạt động và dòng tiền trong một kỳ.

Vốn chủ sở hữu thể hiện phần vốn thuộc sở hữu của chủ doanh nghiệp, bao gồm vốn góp ban đầu và lợi nhuận được tạo ra từ hoạt động kinh doanh nhưng chưa chia cho chủ sở hữu (lợi nhuận giữ lại). Các lựa chọn khác không phản ánh đúng thành phần của vốn chủ sở hữu.

Nguyên tắc phù hợp (matching principle) yêu cầu chi phí phải được ghi nhận trong cùng kỳ với doanh thu mà chi phí đó giúp tạo ra. Điều này đảm bảo báo cáo kết quả kinh doanh phản ánh đúng hiệu quả hoạt động.

Nguyên tắc thận trọng (prudence principle) yêu cầu kế toán phải thận trọng, không lạc quan quá mức. Doanh thu chỉ được ghi nhận khi chắc chắn thu được, còn chi phí phải được ghi nhận khi có khả năng phát sinh, ngay cả khi chưa chắc chắn.

Doanh nghiệp tư nhân và công ty hợp danh (với thành viên hợp danh) có đặc điểm trách nhiệm vô hạn, tức là chủ sở hữu chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản cá nhân cho các khoản nợ của doanh nghiệp. Công ty cổ phần và công ty TNHH có trách nhiệm hữu hạn.

Tài khoản `Lợi nhuận chưa phân phối` (Retained Earnings) thể hiện phần lợi nhuận tích lũy từ các kỳ hoạt động kinh doanh trước đó, chưa được chia cho chủ sở hữu. Đây là một thành phần của Vốn chủ sở hữu, phản ánh nguồn vốn nội sinh của doanh nghiệp.

Kế toán dồn tích ghi nhận doanh thu khi phát sinh, không phụ thuộc vào thời điểm thu tiền. Kế toán tiền mặt ghi nhận khi thu chi tiền mặt. Kế toán hỗn hợp kết hợp cả hai. Kế toán chi phí tập trung vào chi phí.

Phương pháp kiểm kê định kỳ chỉ xác định giá vốn hàng bán vào cuối kỳ, dựa trên kiểm kê vật lý hàng tồn kho. Phương pháp kê khai thường xuyên theo dõi liên tục biến động hàng tồn kho và giá vốn hàng bán sau mỗi giao dịch mua bán.

Tài khoản chữ T là công cụ cơ bản để minh họa và theo dõi sự tăng giảm của từng tài khoản kế toán. Bên Nợ và bên Có của chữ T giúp ghi nhận các giao dịch và tính số dư cuối kỳ cho từng tài khoản. Không dùng để lập báo cáo tài chính trực tiếp hay ghi nhật ký chung, mà là bước trung gian quan trọng.

Khi mua hàng tồn kho chịu thuế GTGT, giá trị hàng tồn kho và thuế GTGT được khấu trừ (nếu có) đều làm tăng tài sản (hoặc giảm nợ nếu mua chịu), và thanh toán bằng tiền mặt làm giảm tài sản tiền mặt. Do đó, bút toán đúng là Nợ Hàng tồn kho, Nợ Thuế GTGT được khấu trừ, Có Tiền mặt.

`Phải thu khách hàng` là khoản tiền mà khách hàng còn nợ doanh nghiệp do mua hàng hoặc dịch vụ chịu. Đây là quyền lợi kinh tế của doanh nghiệp, do đó được phân loại là Tài sản (cụ thể là Tài sản ngắn hạn).

Giá vốn hàng bán (COGS) bao gồm các chi phí trực tiếp liên quan đến việc sản xuất hoặc mua hàng hóa để bán. Nó không bao gồm chi phí hoạt động chung, chi phí sản xuất chung (nếu không liên quan trực tiếp đến hàng bán) hoặc chi phí quản lý doanh nghiệp.

Quy trình kế toán thông thường bắt đầu bằng việc ghi nhận các giao dịch vào Nhật ký chung (theo thời gian). Sau đó, các giao dịch được chuyển sang Sổ cái (phân loại theo tài khoản). Bảng cân đối thử được lập để kiểm tra tính cân bằng, và cuối cùng là lập Báo cáo tài chính từ các số liệu đã tổng hợp.

Bút toán điều chỉnh cuối kỳ là cần thiết để điều chỉnh các khoản doanh thu và chi phí cho phù hợp với nguyên tắc dồn tích và phù hợp. Ví dụ, điều chỉnh doanh thu chưa thực hiện, chi phí trả trước, khấu hao, chi phí dồn tích... để báo cáo tài chính phản ánh đúng tình hình kinh doanh trong kỳ.

Nợ ngắn hạn (nợ phải trả ngắn hạn) là các khoản nợ có thời hạn thanh toán dưới 12 tháng hoặc trong một chu kỳ kinh doanh thông thường, tùy theo thời gian nào dài hơn. Các tiêu chí khác không xác định tính ngắn hạn của nợ.

Tài sản ngắn hạn là tài sản có thời gian sử dụng hoặc chuyển đổi thành tiền trong vòng một năm hoặc một chu kỳ kinh doanh. Hàng tồn kho thường đáp ứng tiêu chí này. Nhà xưởng, bản quyền và đầu tư dài hạn là tài sản dài hạn.

Báo cáo lưu chuyển tiền tệ tập trung vào việc theo dõi và báo cáo các dòng tiền vào và ra của doanh nghiệp trong một kỳ, phân loại theo hoạt động kinh doanh, đầu tư và tài chính. Các mục đích khác thuộc về các báo cáo tài chính khác.

Theo nguyên tắc kế toán kép, tổng số dư Nợ phải luôn bằng tổng số dư Có. Nếu Bảng cân đối thử không cân bằng (tổng Nợ khác tổng Có), thường có nghĩa là có lỗi sai số học trong quá trình ghi sổ hoặc tổng hợp số liệu. Không liên quan trực tiếp đến tình hình lãi lỗ hay tài chính doanh nghiệp.

Tỷ số thanh toán hiện hành (Current Ratio) đo lường khả năng thanh toán nợ ngắn hạn của doanh nghiệp bằng tài sản ngắn hạn. Tỷ số lớn hơn 1 (thường là trên 1.5-2 được coi là tốt, nhưng 1.2 vẫn ở mức chấp nhận được) cho thấy doanh nghiệp có đủ tài sản ngắn hạn để trang trải nợ ngắn hạn. Tỷ số thấp (dưới 1) có thể báo hiệu khó khăn thanh toán.

`Chi phí` (expense) là giá trị các tài sản đã sử dụng hoặc dịch vụ đã tiêu dùng trong kỳ để tạo ra doanh thu. `Chi tiêu` (expenditure) đơn giản là dòng tiền ra, có thể là mua tài sản, thanh toán nợ, hoặc trả chi phí. Không phải mọi chi tiêu đều là chi phí trong kỳ đó (ví dụ mua tài sản cố định).

Báo cáo thay đổi vốn chủ sở hữu trình bày chi tiết các yếu tố làm tăng hoặc giảm vốn chủ sở hữu trong kỳ, như lợi nhuận/lỗ, cổ tức đã trả, vốn góp thêm, các thay đổi khác trong vốn chủ sở hữu. Các mục đích khác thuộc về các báo cáo tài chính khác.

Sổ cái là nơi tập hợp và phân loại các giao dịch đã ghi trong Nhật ký chung theo từng tài khoản kế toán cụ thể. Nhật ký chung ghi theo thời gian, còn Sổ cái sắp xếp thông tin theo tài khoản để dễ dàng theo dõi số dư và biến động của từng khoản mục.

Phương trình kế toán cơ bản là Tài sản = Nợ phải trả + Vốn chủ sở hữu, thể hiện mối quan hệ giữa các yếu tố cơ bản của tình hình tài chính doanh nghiệp.

Khấu hao là quá trình phân bổ một cách hệ thống giá trị có thể khấu hao của tài sản cố định hữu hình trong suốt thời gian sử dụng hữu ích của nó. Không phải chi phí mua, sửa chữa hay chỉ đơn thuần là giảm giá trị thị trường.

Phương pháp khấu hao đường thẳng phân bổ đều giá trị có thể khấu hao (nguyên giá trừ giá trị thanh lý ước tính) của tài sản trong suốt thời gian sử dụng hữu ích. Công thức đúng là (Nguyên giá - Giá trị thanh lý) / Số năm sử dụng hữu ích.