Đề 1 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Miễn dịch – Nhiễm trùng

Thoát khỏi miễn dịch là khả năng của virus biến đổi liên tục các kháng nguyên bề mặt (ví dụ như đột biến kháng nguyên ở virus cúm) để hệ miễn dịch đã được tạo ra trước đó không còn nhận diện và trung hòa được virus, dẫn đến tái nhiễm hoặc nhiễm trùng dai dẳng.

IgG là kháng thể chiếm ưu thế trong huyết thanh, có thời gian bán hủy dài và tăng cao trong đáp ứng miễn dịch thứ phát, cung cấp miễn dịch lâu dài chống lại các mầm bệnh.

Trong bệnh tự miễn, hệ miễn dịch bị rối loạn khả năng tự nhận diện, mất khả năng phân biệt `bản thân′ và `không phải bản thân′, dẫn đến việc tấn công và phá hủy các mô và cơ quan của chính cơ thể.

Virus HIV có ái lực đặc biệt với tế bào lympho T hỗ trợ CD4+, sử dụng thụ thể CD4 và CCR5∕CXCR4 để xâm nhập và phá hủy tế bào này, dẫn đến suy giảm chức năng miễn dịch nghiêm trọng, đặc trưng của AIDS.

Vaccine hoạt động bằng cách giới thiệu kháng nguyên đã được làm suy yếu hoặc bất hoạt để kích thích hệ miễn dịch tạo ra trí nhớ miễn dịch, giúp cơ thể phản ứng nhanh và mạnh mẽ hơn khi gặp lại tác nhân gây bệnh thực sự.

Miễn dịch chủ động (như sau nhiễm trùng hoặc tiêm vaccine) kích thích hệ miễn dịch của chính cơ thể tạo ra kháng thể và tế bào nhớ, cung cấp bảo vệ lâu dài. Miễn dịch thụ động (như truyền kháng thể) cung cấp kháng thể trực tiếp từ nguồn bên ngoài, chỉ có tác dụng bảo vệ tạm thời và không tạo trí nhớ miễn dịch.

Lysosome là bào quan chứa nhiều enzyme thủy phân, đóng vai trò quan trọng trong việc tiêu hóa và phân hủy các chất lạ, vi sinh vật và tế bào chết trong quá trình thực bào.

Tế bào trình diện kháng nguyên (APCs) như tế bào đuôi gai, đại thực bào và tế bào lympho B chuyên biệt trong việc bắt giữ và trình diện kháng nguyên cho tế bào T hỗ trợ, khởi đầu đáp ứng miễn dịch đặc hiệu.

IgA là kháng thể chính trong dịch tiết niêm mạc (như nước bọt, sữa mẹ, dịch ruột), có chức năng bảo vệ bề mặt niêm mạc, ngăn chặn sự bám dính và xâm nhập của mầm bệnh.

Con đường hoạt hóa cổ điển của hệ thống bổ thể được kích hoạt khi C1q liên kết với phức hợp kháng nguyên-kháng thể (IgG hoặc IgM), khởi đầu chuỗi phản ứng bổ thể dẫn đến ly giải tế bào và tăng cường viêm.

Vaccine sống giảm độc lực chứa mầm bệnh đã được làm suy yếu khả năng gây bệnh nhưng vẫn giữ được khả năng nhân lên hạn chế trong cơ thể, đủ để kích thích một đáp ứng miễn dịch mạnh mẽ và lâu dài, tương tự như nhiễm trùng tự nhiên nhưng không gây bệnh.

Bạch cầu trung tính bị thu hút đến vị trí viêm thông qua hóa hướng động. Các chất trung gian viêm (như chemokine, C5a) tạo ra gradient nồng độ, hướng dẫn bạch cầu trung tính di chuyển từ mạch máu đến mô bị viêm.

Sản xuất kháng thể đặc hiệu là cơ chế của miễn dịch thu được (miễn dịch đặc hiệu), cần có sự nhận diện kháng nguyên và phát triển trí nhớ miễn dịch, khác với miễn dịch tự nhiên vốn có sẵn và không đặc hiệu.

Tế bào mast có thụ thể IgE trên bề mặt. Khi dị nguyên liên kết với IgE đã gắn trên tế bào mast, nó kích hoạt tế bào mast giải phóng nhanh chóng các chất trung gian hóa học như histamine, leukotriene, prostaglandin, gây ra các triệu chứng dị ứng.

Kháng thể có nhiều cơ chế loại bỏ mầm bệnh, bao gồm trung hòa (ngăn mầm bệnh bám dính vào tế bào), opsonin hóa (tăng cường thực bào) và hoạt hóa hệ thống bổ thể (gây ly giải tế bào và tăng viêm).

Kháng nguyên là bất kỳ phân tử nào (thường là protein hoặc polysaccharide) khi xâm nhập vào cơ thể có khả năng kích thích hệ miễn dịch tạo ra đáp ứng miễn dịch đặc hiệu, như sản xuất kháng thể hoặc hoạt hóa tế bào T.

Phản ứng quá mẫn loại IV (phản ứng chậm) được trung gian bởi tế bào T, đặc biệt là tế bào T hỗ trợ Th1, giải phóng cytokine gây viêm và hoạt hóa đại thực bào, dẫn đến tổn thương mô (ví dụ như viêm da tiếp xúc, phản ứng lao).

Vaccine mRNA chứa mRNA mã hóa protein kháng nguyên của mầm bệnh. Khi được tiêm vào cơ thể, mRNA này được tế bào hấp thụ và sử dụng để tổng hợp protein kháng nguyên, sau đó kích thích đáp ứng miễn dịch.

Da hoạt động như một hàng rào vật lý ngăn chặn sự xâm nhập của mầm bệnh, đồng thời có các yếu tố hóa học như pH acid, lipid và defensin có tính kháng khuẩn, tạo thành tuyến phòng thủ đầu tiên của cơ thể.

Phản ứng quá mẫn loại III (phản ứng phức hợp miễn dịch) xảy ra khi phức hợp kháng nguyên-kháng thể hình thành và lắng đọng trong mô, kích hoạt bổ thể và thu hút bạch cầu trung tính, gây viêm và tổn thương mô.

Thải ghép cấp tính chủ yếu được trung gian bởi tế bào lympho T gây độc (CTLs), chúng nhận diện các kháng nguyên MHC không tương hợp trên tế bào ghép và trực tiếp tiêu diệt tế bào ghép, gây tổn thương và thải loại mô ghép.

Tế bào lympho T gây độc (CTLs) có khả năng nhận diện và tiêu diệt trực tiếp các tế bào nhiễm virus, tế bào ung thư và tế bào ghép không tương hợp thông qua cơ chế gây độc tế bào.

Hạch bạch huyết là cơ quan lympho thứ phát, đóng vai trò như `trạm gác′ của hệ miễn dịch. Dịch bạch huyết và tế bào APCs mang kháng nguyên từ mô đến hạch, nơi tế bào T và B gặp kháng nguyên, tương tác và khởi động đáp ứng miễn dịch đặc hiệu.

Interferon loại I (IFN-α∕β) được sản xuất bởi tế bào nhiễm virus, có tác dụng ức chế sự nhân lên của virus trong tế bào bị nhiễm và các tế bào lân cận, đồng thời tăng cường biểu hiện MHC lớp I để tế bào T gây độc nhận diện và tiêu diệt tế bào nhiễm virus hiệu quả hơn.

Phản ứng quá mẫn loại I (phản ứng tức thì) được trung gian bởi kháng thể IgE, gây ra sự giải phóng các chất trung gian hóa học từ tế bào mast và bạch cầu ái kiềm khi tiếp xúc với dị nguyên.

Tế bào tua gai là APC chuyên nghiệp hiệu quả nhất, có khả năng bắt giữ kháng nguyên ở ngoại vi và di chuyển đến hạch bạch huyết để trình diện kháng nguyên cho tế bào T, đóng vai trò then chốt trong việc khởi động đáp ứng miễn dịch nguyên phát.

Quá mẫn (hay dị ứng) là tình trạng hệ miễn dịch phản ứng quá mức và không thích hợp với các kháng nguyên vô hại (dị nguyên), gây ra các phản ứng viêm và tổn thương mô, thay vì bảo vệ cơ thể.

Các dấu hiệu kinh điển của viêm cấp tính (nóng, đỏ, sưng, đau) là kết quả của sự giãn mạch máu và tăng tính thấm thành mạch tại vị trí viêm, dẫn đến tăng lưu lượng máu (đỏ, nóng) và thoát dịch huyết tương vào mô (sưng, đau).

Phản ứng viêm là một thành phần của miễn dịch tự nhiên, xảy ra nhanh chóng để chống lại các tác nhân gây bệnh xâm nhập, không đặc hiệu và không tạo trí nhớ miễn dịch.

Interleukin-1 (IL-1) là một cytokine gây viêm chính, có tác dụng lên vùng dưới đồi của não để thiết lập lại điểm điều nhiệt, dẫn đến sốt trong phản ứng viêm toàn thân.