Đề 1 - Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Tâm lý học lứa tuổi và tâm lý học sư phạm
1. Trong giai đoạn tuổi mẫu giáo, hoạt động nào đóng vai trò chủ đạo, ảnh hưởng lớn đến sự phát triển tâm lý của trẻ?
A. Học tập có chủ đích
B. Vui chơi và hoạt động với đồ vật
C. Giao tiếp với bạn bè đồng trang lứa
D. Tham gia các hoạt động thể thao
2. Trong tâm lý học lứa tuổi, giai đoạn nào thường được xem là giai đoạn khủng hoảng tâm lý mạnh mẽ nhất, đánh dấu sự chuyển đổi từ trẻ con sang người lớn?
A. Tuổi ấu thơ
B. Tuổi vị thành niên
C. Tuổi trưởng thành
D. Tuổi già
3. Để giảm thiểu tình trạng bắt nạt học đường, biện pháp tâm lý sư phạm nào được xem là hiệu quả nhất?
A. Trừng phạt nghiêm khắc học sinh bắt nạt.
B. Tăng cường giám sát và kiểm soát học sinh.
C. Xây dựng môi trường học đường thân thiện, khuyến khích sự đồng cảm và tôn trọng.
D. Tổ chức các buổi nói chuyện về hậu quả của bắt nạt.
4. Khái niệm 'tự kỷ luật' trong tâm lý học sư phạm liên quan chặt chẽ nhất đến yếu tố nào ở học sinh?
A. Khả năng ghi nhớ kiến thức.
B. Khả năng kiểm soát hành vi và cảm xúc.
C. Khả năng giao tiếp hiệu quả.
D. Khả năng giải quyết vấn đề sáng tạo.
5. Trong giai đoạn tuổi vị thành niên, mối quan hệ với nhóm bạn bè đồng trang lứa thường có vai trò như thế nào so với gia đình?
A. Gia đình vẫn là yếu tố ảnh hưởng quan trọng nhất.
B. Nhóm bạn bè trở thành yếu tố ảnh hưởng mạnh mẽ, thậm chí hơn gia đình trong một số khía cạnh.
C. Gia đình và bạn bè có vai trò ngang nhau.
D. Gia đình và bạn bè không có vai trò quan trọng ở tuổi này.
6. Nguyên tắc 'trực quan' trong dạy học, dựa trên cơ sở tâm lý nào về quá trình nhận thức của học sinh?
A. Học sinh tiếp thu kiến thức tốt nhất qua kênh thính giác.
B. Học sinh tiếp thu kiến thức hiệu quả hơn khi được trải nghiệm thực tế.
C. Học sinh ghi nhớ tốt nhất thông tin trừu tượng.
D. Học sinh học tập hiệu quả nhất trong môi trường cạnh tranh.
7. Trong lý thuyết học tập xã hội của Bandura, yếu tố nào đóng vai trò quan trọng nhất trong việc học qua quan sát?
A. Yếu tố di truyền bẩm sinh.
B. Sự củng cố và trừng phạt trực tiếp.
C. Quá trình chú ý, ghi nhớ, tái hiện và động cơ.
D. Môi trường tự nhiên và điều kiện kinh tế xã hội.
8. Theo thuyết nhận thức xã hội, 'tự tin vào năng lực bản thân' (self-efficacy) ảnh hưởng như thế nào đến thành tích học tập?
A. Không có ảnh hưởng đáng kể.
B. Tự tin thấp dẫn đến thành tích cao hơn.
C. Tự tin cao giúp tăng động lực, nỗ lực và thành tích học tập.
D. Tự tin quá cao có thể gây chủ quan và giảm thành tích.
9. Ứng dụng của tâm lý học lứa tuổi vào giáo dục thể hiện rõ nhất ở việc:
A. Xây dựng chương trình học tập đồng nhất cho mọi lứa tuổi.
B. Thiết kế phương pháp và nội dung dạy học phù hợp với đặc điểm từng giai đoạn phát triển.
C. Đánh giá học sinh chỉ dựa trên kết quả cuối kỳ.
D. Tập trung vào việc truyền đạt kiến thức hàn lâm, ít chú trọng đến yếu tố tâm lý.
10. Trong môi trường giáo dục, 'kỷ luật tích cực' nhấn mạnh vào việc xây dựng mối quan hệ như thế nào giữa giáo viên và học sinh?
A. Quan hệ quyền lực, giáo viên là người kiểm soát tuyệt đối.
B. Quan hệ dựa trên sự trừng phạt và răn đe.
C. Quan hệ hợp tác, tôn trọng và thấu hiểu lẫn nhau.
D. Quan hệ xa cách, giữ khoảng cách chuyên nghiệp.
11. Theo quan điểm của Bronfenbrenner về hệ sinh thái phát triển, yếu tố nào thuộc 'hệ vi mô' (microsystem) ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của trẻ?
A. Các chính sách giáo dục quốc gia.
B. Văn hóa và giá trị xã hội.
C. Gia đình, bạn bè, trường học.
D. Điều kiện kinh tế xã hội của cộng đồng.
12. Trong lớp học, giáo viên sử dụng phương pháp 'dạy học hợp tác' (cooperative learning) nhằm mục đích chính nào về mặt tâm lý xã hội?
A. Tăng cường cạnh tranh giữa các học sinh.
B. Phát triển kỹ năng làm việc nhóm và tương tác xã hội.
C. Cá nhân hóa tối đa quá trình học tập.
D. Giảm thiểu sự phụ thuộc vào giáo viên.
13. Erik Erikson mô tả giai đoạn phát triển tâm lý xã hội nào ở tuổi thanh niên tập trung vào việc hình thành bản sắc cá nhân và vai trò xã hội?
A. Tự chủ so với xấu hổ và nghi ngờ
B. Sáng kiến so với tội lỗi
C. Bản sắc so với mơ hồ vai trò
D. Gắn bó so với cô lập
14. Trong giáo dục hòa nhập, việc điều chỉnh phương pháp và tài liệu dạy học để phù hợp với học sinh khuyết tật dựa trên nguyên tắc tâm lý sư phạm nào?
A. Nguyên tắc đồng nhất hóa.
B. Nguyên tắc cá nhân hóa và phân hóa.
C. Nguyên tắc kỷ luật nghiêm khắc.
D. Nguyên tắc cạnh tranh.
15. Trong lý thuyết phân tâm học của Freud, cấu trúc nhân cách nào đóng vai trò trung gian hòa giải giữa 'bản năng' (Id) và 'siêu ngã' (Superego)?
A. Id (Bản năng)
B. Ego (Bản ngã)
C. Superego (Siêu ngã)
D. Vô thức tập thể
16. Điều gì là yếu tố then chốt phân biệt giữa 'tâm lý học lứa tuổi' và 'tâm lý học sư phạm'?
A. Tâm lý học lứa tuổi tập trung vào người lớn, còn tâm lý học sư phạm tập trung vào trẻ em.
B. Tâm lý học lứa tuổi nghiên cứu sự phát triển theo giai đoạn, tâm lý học sư phạm ứng dụng vào giáo dục.
C. Tâm lý học lứa tuổi là lý thuyết, tâm lý học sư phạm là thực hành.
D. Không có sự khác biệt đáng kể giữa hai lĩnh vực này.
17. Đâu không phải là một trong những đặc điểm tâm lý nổi bật của lứa tuổi học sinh trung học cơ sở?
A. Sự phát triển mạnh mẽ về thể chất và sinh lý.
B. Nhu cầu tự khẳng định và tìm kiếm bản sắc cá nhân.
C. Sự ổn định về mặt cảm xúc và ít biến động tâm lý.
D. Quan tâm sâu sắc đến các mối quan hệ bạn bè và xã hội.
18. Theo Piaget, giai đoạn phát triển nhận thức nào mà trẻ bắt đầu có khả năng tư duy logic về các sự vật, hiện tượng cụ thể, nhưng còn gặp khó khăn với tư duy trừu tượng?
A. Cảm giác - vận động
B. Tiền thao tác
C. Thao tác cụ thể
D. Thao tác hình thức
19. Khi một học sinh gặp khó khăn trong học tập do lo lắng quá mức, giáo viên nên áp dụng biện pháp tâm lý sư phạm nào?
A. Phê bình và tạo áp lực để học sinh cố gắng hơn.
B. Lờ đi vấn đề và tập trung vào các học sinh khác.
C. Tìm hiểu nguyên nhân lo lắng, hỗ trợ tâm lý và điều chỉnh phương pháp dạy học.
D. Chuyển học sinh sang lớp khác có trình độ phù hợp hơn.
20. Đâu là đặc điểm nổi bật của phương pháp dạy học 'lấy người học làm trung tâm' trong tâm lý học sư phạm?
A. Giáo viên là người truyền đạt kiến thức thụ động.
B. Nội dung học tập được chuẩn hóa tuyệt đối cho mọi học sinh.
C. Học sinh chủ động khám phá, kiến tạo kiến thức dưới sự hướng dẫn.
D. Đánh giá tập trung vào kết quả cuối cùng mà không quan tâm quá trình.
21. Trong lý thuyết về trí tuệ đa dạng của Howard Gardner, loại hình trí tuệ nào liên quan đến khả năng hiểu và tương tác hiệu quả với người khác?
A. Trí tuệ ngôn ngữ
B. Trí tuệ logic - toán học
C. Trí tuệ tương tác xã hội
D. Trí tuệ nội tâm
22. Khi học sinh có biểu hiện 'mất tập trung' trong lớp, giáo viên cần lưu ý điều gì đầu tiên theo quan điểm tâm lý sư phạm?
A. Ngay lập tức khiển trách và phạt học sinh.
B. Tìm hiểu nguyên nhân gốc rễ của sự mất tập trung (có thể do mệt mỏi, khó khăn học tập, vấn đề tâm lý...).
C. Cho rằng đó là do thái độ học tập kém của học sinh.
D. Báo cáo ngay với phụ huynh về tình trạng này.
23. Trong tâm lý học sư phạm, 'vùng phát triển gần nhất' (ZPD) được Vygotsky đề cập đến vai trò quan trọng của yếu tố nào trong quá trình học tập?
A. Yếu tố di truyền
B. Yếu tố xã hội và tương tác
C. Yếu tố cá nhân
D. Yếu tố môi trường tự nhiên
24. Theo thuyết hành vi, 'củng cố dương' (positive reinforcement) trong giáo dục là gì?
A. Loại bỏ một kích thích khó chịu để tăng cường hành vi.
B. Thêm vào một kích thích dễ chịu để tăng cường hành vi.
C. Loại bỏ một kích thích dễ chịu để giảm hành vi.
D. Thêm vào một kích thích khó chịu để giảm hành vi.
25. Đâu là vai trò chính của 'tâm lý học sư phạm' trong việc nâng cao chất lượng giáo dục?
A. Chỉ tập trung vào việc nghiên cứu lý thuyết về tâm lý học.
B. Cung cấp cơ sở khoa học để xây dựng phương pháp, hình thức và môi trường giáo dục hiệu quả, phù hợp với quy luật tâm lý.
C. Chủ yếu giải quyết các vấn đề tâm lý cá nhân của học sinh.
D. Thay thế hoàn toàn vai trò của giáo viên truyền thống.
26. Trong bối cảnh lớp học đa văn hóa, giáo viên cần chú trọng yếu tố tâm lý sư phạm nào để đảm bảo sự bình đẳng và tôn trọng giữa các học sinh?
A. Áp dụng một tiêu chuẩn đánh giá chung cho tất cả học sinh.
B. Phớt lờ sự khác biệt văn hóa và tập trung vào nội dung học tập.
C. Nhận biết, tôn trọng và khai thác sự đa dạng văn hóa như một nguồn lực phong phú trong lớp học.
D. Chia học sinh theo nhóm văn hóa để dễ quản lý.
27. Khái niệm 'khủng hoảng tuổi lên ba' trong tâm lý học lứa tuổi thường liên quan đến sự phát triển nào của trẻ?
A. Phát triển ngôn ngữ.
B. Phát triển vận động.
C. Phát triển tính tự chủ.
D. Phát triển nhận thức.
28. Trong tâm lý học sư phạm, 'động lực nội tại' (intrinsic motivation) được thúc đẩy bởi yếu tố nào?
A. Phần thưởng và sự khen ngợi từ bên ngoài.
B. Sự hứng thú, đam mê và niềm vui từ hoạt động học tập.
C. Áp lực từ gia đình và xã hội.
D. Nỗi sợ bị phạt hoặc điểm kém.
29. Để tạo hứng thú học tập cho học sinh, giáo viên nên áp dụng nguyên tắc tâm lý sư phạm nào liên quan đến nội dung bài học?
A. Nội dung phải luôn đơn giản và dễ hiểu.
B. Nội dung phải gắn liền với kinh nghiệm, sở thích và nhu cầu của học sinh.
C. Nội dung phải hoàn toàn mới lạ và khác biệt so với kiến thức đã biết.
D. Nội dung phải tập trung vào lý thuyết hàn lâm, ít liên hệ thực tế.
30. Để phát triển tư duy phản biện cho học sinh, giáo viên nên khuyến khích hoạt động nào trong lớp học?
A. Học thuộc lòng các định nghĩa và công thức.
B. Tiếp thu thụ động kiến thức từ giáo viên.
C. Đặt câu hỏi, tranh luận và phân tích vấn đề từ nhiều góc độ.
D. Làm bài tập theo khuôn mẫu có sẵn.
