Đề 1 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Thị trường tài chính

Tỷ giá hối đoái là giá cả của một đồng tiền được biểu thị bằng một đồng tiền khác. Nó cho biết cần bao nhiêu đơn vị của một đồng tiền để mua một đơn vị của đồng tiền khác.

Lãi suất chiết khấu là lãi suất mà Ngân hàng Trung ương cho các ngân hàng thương mại vay. Khi lãi suất này tăng, chi phí vay vốn của ngân hàng thương mại tăng lên, từ đó có thể dẫn đến lãi suất cho vay ra nền kinh tế cũng tăng.

Tính thanh khoản của thị trường tài chính cho phép nhà đầu tư dễ dàng chuyển đổi tài sản tài chính thành tiền mặt và ngược lại một cách nhanh chóng và với chi phí giao dịch thấp. Điều này rất quan trọng vì nó cung cấp tính linh hoạt và giảm rủi ro khi cần tiền mặt gấp.

Đa dạng hóa danh mục đầu tư là chiến lược phân bổ vốn vào nhiều loại tài sản khác nhau (ví dụ: cổ phiếu, trái phiếu, bất động sản) hoặc nhiều cổ phiếu khác nhau trong cùng một ngành. Mục đích chính là giảm rủi ro phi hệ thống (rủi ro đặc thù của từng công ty hoặc ngành) bằng cách không `bỏ tất cả trứng vào một giỏ`.

Công cụ phái sinh, như hợp đồng tương lai, hợp đồng quyền chọn, và hoán đổi, được sử dụng chủ yếu để quản lý rủi ro (hedging) và đầu cơ (speculation) trên sự biến động giá của tài sản cơ sở. Chúng `phái sinh` giá trị từ một tài sản khác.

Chỉ số P/E là tỷ lệ giữa giá cổ phiếu (Price) và lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu (Earnings Per Share). Nó cho biết nhà đầu tư sẵn sàng trả bao nhiêu cho mỗi đồng lợi nhuận của công ty. P/E thường được sử dụng để đánh giá xem cổ phiếu đang được định giá cao hay thấp so với lợi nhuận của nó.

Sở giao dịch chứng khoán là một tổ chức cung cấp nền tảng giao dịch, không phải là trung gian tài chính. Trung gian tài chính (như ngân hàng, quỹ đầu tư, công ty môi giới) kết nối người tiết kiệm và người đi vay hoặc cung cấp dịch vụ tài chính trực tiếp.

Bong bóng tài sản xảy ra khi giá của một loại tài sản (ví dụ: cổ phiếu, bất động sản) tăng phi mã và vượt xa giá trị thực của nó, thường do kỳ vọng giá sẽ tiếp tục tăng cao hơn nữa, thúc đẩy đầu cơ và mua vào ồ ạt. Bong bóng thường không bền vững và cuối cùng sẽ `vỡ` khi nhận ra giá đã quá cao.

Tin đồn vô căn cứ có thể gây ra biến động giá cổ phiếu trong ngắn hạn, nhưng về dài hạn, giá cổ phiếu được định giá dựa trên các yếu tố cơ bản như lợi nhuận, triển vọng kinh doanh của công ty, tình hình kinh tế vĩ mô và chính sách tiền tệ. Tin đồn không phải là yếu tố cơ bản và không có giá trị thông tin thực sự.

Thị trường hiệu quả dạng yếu cho rằng giá cả hiện tại đã phản ánh đầy đủ thông tin từ quá khứ (giá và khối lượng giao dịch lịch sử). Do đó, phân tích kỹ thuật dựa trên dữ liệu quá khứ sẽ không giúp nhà đầu tư kiếm được lợi nhuận vượt trội một cách nhất quán.

Mục tiêu chính của quản lý rủi ro là kiểm soát và giảm thiểu các tổn thất tiềm ẩn, bảo vệ vốn và đảm bảo hoạt động ổn định. Tối đa hóa lợi nhuận là mục tiêu đầu tư, nhưng không phải là mục tiêu chính của quản lý rủi ro, đặc biệt là khi đi kèm với `mọi giá`.

Khủng hoảng tài chính thường xảy ra khi rủi ro tích tụ quá mức trong hệ thống tài chính, có thể do bong bóng tài sản, nợ quá nhiều, hoặc các vấn đề trong hệ thống ngân hàng. Khi bong bóng vỡ hoặc rủi ro được hiện thực hóa, nó có thể gây ra sự sụp đổ lan rộng.

Hiệu quả thị trường đề cập đến mức độ mà giá cả tài sản trên thị trường phản ánh tất cả thông tin có sẵn. Trong một thị trường hiệu quả, không có cơ hội kiếm lợi nhuận bất thường dựa trên thông tin công khai vì giá đã điều chỉnh ngay lập tức.

Lãi suất là giá của vốn vay, được xác định chủ yếu bởi sự tương tác giữa cung (tiết kiệm) và cầu (đầu tư) vốn trên thị trường. Ngân hàng Trung ương có thể tác động đến lãi suất nhưng không phải yếu tố duy nhất.

Doanh nghiệp phát hành trái phiếu chủ yếu để huy động vốn vay dài hạn từ thị trường. Trái phiếu là một hình thức nợ, doanh nghiệp cam kết trả lãi và gốc cho người nắm giữ trái phiếu theo thời gian quy định.

Hợp đồng tương lai và các công cụ phái sinh khác được sử dụng rộng rãi để chuyển giao rủi ro giữa các bên tham gia thị trường. Các công cụ này cho phép nhà đầu tư phòng ngừa rủi ro hoặc đầu cơ dựa trên biến động giá cả.

Mua vàng vật chất để cất trữ tại nhà, mặc dù là một hình thức tích trữ giá trị, nhưng thường không được coi là đầu tư trên thị trường tài chính theo nghĩa hẹp. Thị trường tài chính thường liên quan đến các công cụ tài chính được giao dịch và quản lý bởi các tổ chức tài chính. Gửi tiết kiệm, đầu tư quỹ mở, và mua trái phiếu đều là các hình thức đầu tư tài chính.

Đường trung bình động là một công cụ phân tích kỹ thuật giúp làm mượt dữ liệu giá bằng cách tính giá trung bình trong một khoảng thời gian nhất định. Nó giúp nhà đầu tư xác định xu hướng chính và loại bỏ các biến động giá ngắn hạn, `nhiễu` trên thị trường.

Rủi ro thanh khoản là rủi ro khi một cá nhân hoặc tổ chức không thể nhanh chóng bán tài sản của mình để có tiền mặt mà không chịu tổn thất đáng kể về giá. Điều này thường xảy ra khi thị trường kém thanh khoản hoặc khi có ít người mua.

Bán khống là việc nhà đầu tư đi vay cổ phiếu để bán ra thị trường, với kỳ vọng giá cổ phiếu sẽ giảm trong tương lai. Sau đó, họ sẽ mua lại cổ phiếu với giá thấp hơn để trả lại cổ phiếu đã vay và hưởng lợi từ sự chênh lệch giá.

Hợp đồng quyền chọn cho phép người mua quyền (nhưng không phải nghĩa vụ) mua (quyền chọn mua - call option) hoặc bán (quyền chọn bán - put option) một tài sản cơ sở (ví dụ: cổ phiếu, chỉ số chứng khoán) với một mức giá xác định trước (giá thực hiện) vào hoặc trước một ngày đáo hạn nhất định. Người bán quyền chọn có nghĩa vụ thực hiện hợp đồng nếu người mua thực hiện quyền.

Rủi ro tái đầu tư là rủi ro khi nhà đầu tư nhận được dòng tiền từ một khoản đầu tư (ví dụ: lãi trái phiếu, cổ tức) và phải tái đầu tư số tiền đó với lãi suất thấp hơn so với lãi suất ban đầu. Rủi ro này đặc biệt quan trọng khi lãi suất thị trường đang giảm.

Thị trường tài chính chức năng chính là trung gian vốn, chuyển vốn nhàn rỗi từ người tiết kiệm đến người có nhu cầu đầu tư, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Giao dịch nội gián là hành vi bất hợp pháp khi một cá nhân giao dịch chứng khoán dựa trên thông tin nội bộ (thông tin chưa công khai, có thể ảnh hưởng đến giá cổ phiếu) mà họ có được do vị trí hoặc mối quan hệ đặc biệt với công ty. Hành vi này bị cấm vì tạo ra sự bất công bằng trên thị trường.

Rủi ro hệ thống (còn gọi là rủi ro thị trường hoặc rủi ro không đa dạng hóa được) là loại rủi ro ảnh hưởng đến toàn bộ thị trường hoặc một phần lớn thị trường, không thể loại bỏ hoàn toàn bằng cách đa dạng hóa danh mục đầu tư. Ví dụ: rủi ro lãi suất, rủi ro lạm phát, rủi ro suy thoái kinh tế.

Nguyên tắc này phản ánh mối quan hệ đánh đổi cơ bản giữa lợi nhuận và rủi ro trong tài chính. Để kỳ vọng đạt được lợi nhuận cao hơn, nhà đầu tư thường phải chấp nhận mức độ rủi ro cao hơn và ngược lại. Đây là một nguyên tắc cốt lõi trong quản lý đầu tư.

Thị trường sơ cấp là thị trường phát hành lần đầu (Initial Public Offering - IPO) hoặc phát hành thêm, nơi doanh nghiệp huy động vốn trực tiếp từ nhà đầu tư bằng cách bán chứng khoán mới.

Thị trường tiền tệ chuyên về các công cụ nợ ngắn hạn (thường dưới 1 năm), trong khi thị trường vốn giao dịch các công cụ dài hạn hơn như cổ phiếu và trái phiếu dài hạn, bao gồm cả vốn chủ sở hữu.

Giao dịch `spot` (giao ngay) trong thị trường ngoại hối là giao dịch mua bán ngoại tệ để chuyển giao ngay lập tức, thường là trong vòng hai ngày làm việc. Đây là hình thức giao dịch phổ biến nhất trên thị trường Forex.

VN-Index (Vietnam Stock Index) là chỉ số chứng khoán chính của Việt Nam, đo lường biến động giá cổ phiếu của tất cả các công ty niêm yết trên Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HOSE). Nó phản ánh tình hình chung của thị trường chứng khoán Việt Nam.