Chi phí sản xuất tăng làm giảm lợi nhuận ở mỗi mức giá, khiến nhà sản xuất sẵn lòng cung cấp ít hơn ở mỗi mức giá. Do đó, đường cung dịch chuyển sang trái.

Hệ số co giãn chéo của cầu đo lường mức độ phản ứng của lượng cầu hàng hóa X đối với sự thay đổi giá của hàng hóa Y. Nếu hệ số này dương, hai hàng hóa là thay thế (ví dụ: cà phê và trà). Nếu âm, chúng là bổ sung (ví dụ: ô tô và xăng).

Chi phí sản xuất hàng hóa ảnh hưởng đến cung, không phải cầu. Các yếu tố quyết định độ co giãn của cầu theo giá bao gồm tính sẵn có của hàng hóa thay thế, tỷ trọng của hàng hóa trong ngân sách, và thời gian (cầu thường co giãn hơn trong dài hạn).

Chi phí cơ hội là giá trị của cơ hội tốt nhất bị bỏ qua khi lựa chọn một phương án khác. Nó không chỉ là chi phí tiền tệ mà là giá trị của lợi ích tiềm năng bị mất.

Trong thị trường cạnh tranh hoàn hảo, các doanh nghiệp là người chấp nhận giá. Họ có thể bán bất kỳ số lượng hàng hóa nào ở mức giá thị trường, nhưng không thể ảnh hưởng đến giá. Do đó, đường cầu họ đối mặt là nằm ngang, biểu thị độ co giãn hoàn toàn.

Trong ngắn hạn, doanh nghiệp cạnh tranh hoàn hảo sẽ đóng cửa sản xuất nếu giá thị trường thấp hơn chi phí trung bình biến đổi tối thiểu (minimum AVC). Tại điểm này, doanh thu không đủ bù đắp chi phí biến đổi, và doanh nghiệp sẽ giảm thiểu thua lỗ bằng cách ngừng sản xuất.

Khi cầu ít co giãn hơn cung, người tiêu dùng ít phản ứng với sự thay đổi giá. Do đó, khi thuế được đánh vào (dù là người bán hay người mua trên danh nghĩa), gánh nặng thuế phần lớn sẽ rơi vào người tiêu dùng vì họ ít có khả năng giảm lượng cầu khi giá tăng do thuế.

Quy luật năng suất cận biên giảm dần khẳng định rằng trong ngắn hạn, khi tăng dần một yếu tố đầu vào biến đổi (ví dụ: lao động) trong khi các yếu tố khác cố định (ví dụ: vốn), sản lượng cận biên (sản lượng tăng thêm từ mỗi đơn vị đầu vào biến đổi bổ sung) cuối cùng sẽ giảm xuống.

Thặng dư tiêu dùng là lợi ích ròng mà người tiêu dùng nhận được từ việc mua hàng hóa hoặc dịch vụ. Nó được tính bằng chênh lệch giữa mức giá tối đa mà người tiêu dùng sẵn lòng trả (giá trị cảm nhận) và mức giá thị trường thực tế họ phải trả.

Trong dài hạn, do tự do gia nhập và rút lui khỏi thị trường, các doanh nghiệp cạnh tranh hoàn hảo sẽ đạt được lợi nhuận kinh tế bằng không. Điều này xảy ra khi giá thị trường bằng chi phí trung bình tối thiểu (minimum Average Total Cost - min ATC). Đây là mức sản lượng hiệu quả nhất về mặt xã hội.

Cả cạnh tranh độc quyền và độc quyền nhóm đều có sản phẩm khác biệt hóa và rào cản gia nhập ngành thấp hơn độc quyền. Tuy nhiên, cạnh tranh độc quyền có nhiều doanh nghiệp nhỏ, trong khi độc quyền nhóm có một số ít doanh nghiệp lớn chi phối thị trường.

Độ co giãn của cầu theo giá (Price Elasticity of Demand - PED) đo lường phần trăm thay đổi trong lượng cầu phản ứng với một phần trăm thay đổi trong giá của chính hàng hóa đó.

Theo quy luật năng suất cận biên giảm dần, khi doanh nghiệp tăng sản lượng trong ngắn hạn (với ít nhất một yếu tố đầu vào cố định), AVC thường giảm ban đầu do hiệu quả tăng lên, sau đó tăng lên khi năng suất cận biên của yếu tố đầu vào biến đổi giảm dần.

Lợi nhuận kế toán chỉ tính đến chi phí hiện (explicit costs), trong khi lợi nhuận kinh tế tính đến cả chi phí hiện và chi phí ẩn (implicit costs), bao gồm chi phí cơ hội của việc sử dụng các nguồn lực.

Sản phẩm khác biệt hóa là đặc điểm của thị trường độc quyền nhóm và cạnh tranh độc quyền, không phải độc quyền thuần túy. Thị trường độc quyền thuần túy thường có sản phẩm duy nhất hoặc rất ít sản phẩm thay thế gần gũi.

Khi cả cung và cầu cùng tăng, chắc chắn lượng cân bằng sẽ tăng lên. Tuy nhiên, tác động lên giá cân bằng là không xác định, phụ thuộc vào mức độ tăng tương đối của cung và cầu. Nếu cầu tăng mạnh hơn cung, giá cân bằng có thể tăng; nếu cung tăng mạnh hơn cầu, giá cân bằng có thể giảm; nếu tăng bằng nhau, giá cân bằng có thể không đổi.

Ngoại ứng tiêu cực (negative externality) xảy ra khi sản xuất hoặc tiêu dùng một hàng hóa hoặc dịch vụ tạo ra chi phí cho bên thứ ba không liên quan trực tiếp đến giao dịch thị trường đó. Ví dụ: ô nhiễm từ nhà máy.

Cung lao động (labor supply) phản ánh quyết định của người lao động về việc cung cấp bao nhiêu giờ lao động ở các mức lương khác nhau. Quyết định này chủ yếu dựa trên sở thích cá nhân về làm việc (kiếm thu nhập) và nghỉ ngơi (thời gian giải trí).

Hàng hóa công cộng được đặc trưng bởi tính không cạnh tranh (việc một người tiêu dùng không làm giảm lượng hàng hóa có sẵn cho người khác) và tính không loại trừ (rất khó hoặc không thể ngăn cản người khác tiêu dùng hàng hóa, ngay cả khi họ không trả tiền).

Ngoại ứng tích cực (positive externality) xảy ra khi hành động của một người hoặc doanh nghiệp tạo ra lợi ích cho bên thứ ba. Giáo dục là một ví dụ điển hình vì nó không chỉ mang lại lợi ích cho người được giáo dục mà còn cho xã hội nói chung thông qua năng suất cao hơn, đổi mới và giảm tội phạm.

Giả định về tính duy lý (rationality) trong kinh tế học tân cổ điển không có nghĩa là người tiêu dùng hoàn hảo hay có đầy đủ thông tin. Nó chỉ đơn giản ngụ ý rằng người tiêu dùng hành động nhất quán để tối đa hóa lợi ích hoặc sự hài lòng của họ, dựa trên thông tin và giới hạn mà họ có.

Giá sàn là mức giá tối thiểu hợp pháp mà một hàng hóa hoặc dịch vụ có thể được bán. Để có hiệu quả, giá sàn phải được đặt cao hơn giá cân bằng thị trường, tạo ra thặng dư cung (surplus).

Hàm sản xuất (production function) là một mối quan hệ kỹ thuật mô tả cách các yếu tố đầu vào (ví dụ: lao động, vốn) được kết hợp để tạo ra sản lượng đầu ra (ví dụ: hàng hóa, dịch vụ). Nó thể hiện mức sản lượng tối đa có thể đạt được từ các tổ hợp đầu vào khác nhau.

Thế tiến thoái lưỡng nan của tù nhân (Prisoner`s Dilemma) là một trò chơi minh họa rằng ngay cả khi hợp tác mang lại kết quả tốt hơn cho tất cả các bên, các cá nhân duy lý có thể chọn không hợp tác vì lợi ích cá nhân, dẫn đến kết quả kém tối ưu cho tất cả.

Hàng hóa thông thường là hàng hóa mà nhu cầu tăng lên khi thu nhập tăng. Do đó, khi thu nhập tăng, đường cầu dịch chuyển sang phải, thể hiện sự gia tăng nhu cầu ở mọi mức giá.

Khi cầu co giãn nhiều (PED > 1), phần trăm giảm trong lượng cầu sẽ lớn hơn phần trăm tăng trong giá. Do đó, việc tăng giá sẽ làm giảm tổng doanh thu (Total Revenue = Price x Quantity).

Đường thẳng 45 độ trong đường cong Lorenz biểu thị sự phân phối thu nhập hoàn toàn bình đẳng, nơi phần trăm thu nhập tích lũy bằng phần trăm dân số tích lũy. Hệ số Gini càng gần 0 (gần đường 45 độ) thì phân phối thu nhập càng bình đẳng.

Chi phí cận biên (Marginal Cost - MC) là chi phí bổ sung phát sinh khi sản xuất thêm một đơn vị sản phẩm. Nó được tính bằng sự thay đổi trong tổng chi phí chia cho sự thay đổi trong sản lượng.

Đường bàng quan (indifference curve) là tập hợp tất cả các giỏ hàng hóa khác nhau mà người tiêu dùng cảm thấy bàng quan (indifferent) giữa chúng, tức là chúng mang lại cùng một mức độ thỏa mãn hoặc lợi ích (utility).

Giá trần là mức giá tối đa hợp pháp mà một hàng hóa hoặc dịch vụ có thể được bán. Mục đích chính của giá trần là để giữ giá thấp hơn giá cân bằng thị trường, thường là để bảo vệ người tiêu dùng, đặc biệt trong các thị trường quan trọng như thuê nhà hoặc thuốc men.