Đề 10 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Miễn dịch

Phản ứng quá mẫn loại III (phức hợp miễn dịch) xảy ra khi phức hợp kháng nguyên-kháng thể hình thành trong tuần hoàn hoặc mô, lắng đọng và kích hoạt hệ thống bổ thể, gây ra phản ứng viêm và tổn thương mô. Ví dụ bệnh huyết thanh và viêm cầu thận do phức hợp miễn dịch.

Cơ quan miễn dịch sơ cấp là nơi tế bào lympho B và T phát triển và trưởng thành. Tủy xương là nơi sinh ra tế bào B và tế bào tiền thân T, còn tuyến ức là nơi tế bào T trưởng thành và chọn lọc.

Vaccine sống giảm độc lực chứa tác nhân gây bệnh còn sống nhưng đã được làm suy yếu, giảm khả năng gây bệnh. Vaccine này thường tạo ra đáp ứng miễn dịch mạnh mẽ và kéo dài hơn so với vaccine bất hoạt, nhưng có thể không an toàn cho người suy giảm miễn dịch.

Tế bào T hỗ trợ Th1 chủ yếu tham gia vào miễn dịch tế bào. Chúng kích hoạt đại thực bào và tế bào T gây độc, đóng vai trò quan trọng trong việc chống lại nhiễm trùng nội bào và các phản ứng quá mẫn muộn.

IgM là kháng thể đầu tiên được sản xuất trong đáp ứng miễn dịch tiên phát, đóng vai trò quan trọng trong giai đoạn đầu của nhiễm trùng trước khi có sự chuyển lớp kháng thể và sản xuất IgG với ái lực cao hơn.

Hệ thống bổ thể là một phần của miễn dịch bẩm sinh và miễn dịch dịch thể, bao gồm các protein huyết tương hoạt động theo chuỗi phản ứng. Chức năng chính của bổ thể bao gồm ly giải trực tiếp tế bào đích (ví dụ vi khuẩn), tăng cường phản ứng viêm và opsonin hóa (gắn vào mầm bệnh để tăng cường thực bào).

Miễn dịch thụ động tự nhiên xảy ra khi kháng thể được truyền từ mẹ sang con qua nhau thai hoặc sữa mẹ. Đây là miễn dịch thụ động vì cơ thể con không tự sản xuất kháng thể mà nhận kháng thể từ nguồn bên ngoài một cách tự nhiên.

Cơ quan miễn dịch thứ phát là nơi diễn ra các phản ứng miễn dịch thích ứng. Hạch bạch huyết và lách là các cơ quan miễn dịch thứ phát quan trọng, nơi tế bào lympho B và T gặp gỡ kháng nguyên, được hoạt hóa và thực hiện chức năng miễn dịch.

Opsonin hóa là quá trình mà các phân tử opsonin, như kháng thể hoặc protein bổ thể, gắn vào bề mặt mầm bệnh. Điều này `đánh dấu` mầm bệnh và tăng cường khả năng nhận diện và thực bào của các tế bào thực bào như đại thực bào và bạch cầu trung tính.

Kháng nguyên (antigen) là bất kỳ chất nào, thường là protein hoặc polysaccharide, mà khi xâm nhập vào cơ thể có khả năng kích thích hệ miễn dịch tạo ra đáp ứng miễn dịch, bao gồm sản xuất kháng thể hoặc hoạt hóa tế bào T.

IgA là immunoglobulin chủ yếu trong dịch tiết niêm mạc, đóng vai trò quan trọng trong miễn dịch niêm mạc. IgA giúp trung hòa mầm bệnh và ngăn chặn sự xâm nhập của chúng qua các bề mặt niêm mạc như đường hô hấp, tiêu hóa và sữa mẹ.

Miễn dịch dịch thể, thông qua kháng thể, hiệu quả nhất trong việc trung hòa và loại bỏ các tác nhân gây bệnh ngoại bào như vi khuẩn và độc tố của chúng trong máu và dịch ngoại bào.

Virus HIV (Human Immunodeficiency Virus) tấn công và phá hủy tế bào T hỗ trợ (CD4+). Sự suy giảm số lượng tế bào CD4+ dẫn đến suy giảm miễn dịch, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng cơ hội và ung thư, gây ra hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải (AIDS).

Cytokine là các protein nhỏ đóng vai trò là phân tử tín hiệu trong hệ miễn dịch. Chúng được sản xuất bởi nhiều loại tế bào miễn dịch và không miễn dịch, và tham gia vào việc điều hòa nhiều khía cạnh của đáp ứng miễn dịch, bao gồm viêm, tăng sinh tế bào, và biệt hóa tế bào.

Miễn dịch bẩm sinh là tuyến phòng thủ đầu tiên của cơ thể, bao gồm các tế bào như tế bào NK (tế bào giết tự nhiên), bạch cầu trung tính, đại thực bào, tế bào đuôi gai, và hệ thống bổ thể. Các tế bào này phản ứng nhanh chóng nhưng không đặc hiệu với mầm bệnh.

Ức chế miễn dịch là việc làm giảm hoạt động của hệ miễn dịch, thường được sử dụng trong các trường hợp cần thiết như sau phẫu thuật cấy ghép tạng để ngăn ngừa cơ thể thải ghép tạng mới, hoặc trong điều trị các bệnh tự miễn dịch khi hệ miễn dịch tấn công chính cơ thể.

Các tế bào trình diện kháng nguyên chuyên nghiệp (APC) như tế bào đuôi gai và đại thực bào có khả năng thực bào, xử lý kháng nguyên và trình diện chúng trên MHC lớp II cho tế bào T hỗ trợ (Th), khởi động đáp ứng miễn dịch thích ứng.

Cả tế bào T gây độc (Tc) và tế bào NK (tế bào giết tự nhiên) đều đóng vai trò quan trọng trong việc giám sát miễn dịch và tiêu diệt các tế bào bị nhiễm virus hoặc tế bào ung thư. Tế bào Tc nhận diện tế bào đích thông qua MHC lớp I, trong khi tế bào NK có thể tiêu diệt tế bào đích mà không cần MHC lớp I.

Tự miễn dịch là tình trạng hệ miễn dịch mất khả năng phân biệt `bản thân` và `không phải bản thân`, dẫn đến việc hệ thống miễn dịch tấn công và gây tổn thương các tế bào và mô khỏe mạnh của chính cơ thể.

Tế bào T gây độc (Tc), hay tế bào CD8+, nhận diện kháng nguyên peptide được trình diện trên phân tử MHC lớp I. MHC lớp I có mặt trên tất cả các tế bào có nhân, cho phép tế bào Tc giám sát và tiêu diệt các tế bào bị nhiễm virus hoặc tế bào ung thư.

Dung nạp miễn dịch là trạng thái hệ miễn dịch không đáp ứng hoặc giảm đáp ứng đối với một kháng nguyên cụ thể. Dung nạp miễn dịch là cơ chế quan trọng để ngăn ngừa tự miễn dịch và duy trì sự cân bằng miễn dịch.

Phản ứng quá mẫn loại I, còn gọi là phản ứng tức thì, được trung gian bởi kháng thể IgE và tế bào mast. Khi kháng nguyên (dị nguyên) liên kết với IgE trên bề mặt tế bào mast, tế bào mast giải phóng các chất trung gian gây viêm như histamine, gây ra các triệu chứng dị ứng.

Phản ứng miễn dịch thứ phát xảy ra khi cơ thể tái tiếp xúc với cùng một kháng nguyên. Do trí nhớ miễn dịch đã được thiết lập từ lần tiếp xúc đầu tiên, phản ứng thứ phát diễn ra nhanh hơn, mạnh mẽ hơn và hiệu quả hơn so với phản ứng tiên phát.

Phản ứng quá mẫn loại IV, hay mẫn cảm muộn, là phản ứng miễn dịch tế bào được trung gian bởi tế bào T, đặc biệt là tế bào T hỗ trợ Th1. Phản ứng này thường phát triển chậm hơn so với các loại quá mẫn khác, thường sau 24-72 giờ sau khi tiếp xúc kháng nguyên.

Phản ứng quá mẫn loại II (độc tế bào) được trung gian bởi kháng thể IgG và IgM. Các kháng thể này gắn vào kháng nguyên trên bề mặt tế bào, sau đó hoạt hóa hệ thống bổ thể hoặc gây độc tế bào phụ thuộc kháng thể (ADCC), dẫn đến phá hủy tế bào đích.

Tế bào Treg (T điều hòa) đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì cân bằng miễn dịch và ngăn ngừa các phản ứng tự miễn dịch. Chúng ức chế hoạt động của các tế bào miễn dịch khác, đảm bảo đáp ứng miễn dịch không quá mức và không tấn công các mô khỏe mạnh của cơ thể.

Vaccine MMR là vaccine phối hợp phòng ngừa ba bệnh truyền nhiễm: sởi (Measles), quai bị (Mumps), và rubella (German Measles). Đây là một trong những vaccine quan trọng trong chương trình tiêm chủng mở rộng cho trẻ em.

Các dấu hiệu viêm điển hình bao gồm: Đau (Dolor), Nóng (Calor), Đỏ (Rubor), Sưng (Tumor), và Mất chức năng (Functio laesa). Ngứa (Pruritus) không phải là một trong năm dấu hiệu viêm kinh điển, mặc dù ngứa có thể liên quan đến một số phản ứng viêm.

Vaccine hoạt động bằng cách giới thiệu kháng nguyên đã được làm suy yếu hoặc bất hoạt, kích thích hệ miễn dịch tạo ra đáp ứng miễn dịch tiên phát và trí nhớ miễn dịch. Khi tiếp xúc với tác nhân gây bệnh thực sự trong tương lai, trí nhớ miễn dịch này sẽ giúp tạo ra đáp ứng miễn dịch thứ phát nhanh chóng và mạnh mẽ hơn.

Tế bào lympho B là tế bào chính chịu trách nhiệm cho miễn dịch dịch thể. Chức năng chính của tế bào B là nhận diện kháng nguyên, biệt hóa thành tế bào plasma và sản xuất kháng thể đặc hiệu để trung hòa và loại bỏ mầm bệnh.