Đề 10 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Phân tích báo cáo tài chính

Tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE - Return on Equity) đo lường lợi nhuận sau thuế mà doanh nghiệp tạo ra trên mỗi đơn vị vốn chủ sở hữu. Đây là chỉ số quan trọng đánh giá khả năng sinh lời cho các cổ đông.

Phân tích DuPont là một phương pháp phân tích chi tiết ROE bằng cách phân tách ROE thành ba thành phần chính: Tỷ suất lợi nhuận ròng, Vòng quay tổng tài sản và Đòn bẩy tài chính. Phương pháp này giúp hiểu rõ hơn các yếu tố ảnh hưởng đến ROE.

Hệ số thanh toán hiện hành dưới 1 có nghĩa là tài sản ngắn hạn của doanh nghiệp không đủ bù đắp cho nợ ngắn hạn. Điều này cho thấy doanh nghiệp có thể gặp khó khăn trong việc thanh toán các khoản nợ đến hạn.

Hệ số nợ trên vốn chủ sở hữu (Debt-to-Equity Ratio) và các hệ số nợ khác (ví dụ: Hệ số nợ trên tổng tài sản) được sử dụng để đánh giá mức độ sử dụng nợ vay và rủi ro tài chính của doanh nghiệp. Chúng phản ánh hiệu quả quản lý nợ và cơ cấu vốn.

Tỷ suất lợi nhuận gộp biên = (Lợi nhuận gộp / Doanh thu thuần) x 100%. Chỉ số này đo lường tỷ lệ lợi nhuận gộp trên doanh thu, phản ánh hiệu quả quản lý chi phí giá vốn hàng bán. Tỷ suất này càng cao, hiệu quả quản lý giá vốn càng tốt.

Hệ số thanh toán nhanh (Quick Ratio) và Hệ số thanh toán hiện hành (Current Ratio) đều đo lường khả năng thanh toán nợ ngắn hạn. Hệ số thanh toán nhanh loại trừ hàng tồn kho (tài sản kém thanh khoản hơn) để đánh giá khả năng thanh toán ngay lập tức tốt hơn.

Báo cáo lưu chuyển tiền tệ (Cash Flow Statement) phân loại dòng tiền vào và ra của doanh nghiệp thành ba loại hoạt động chính: Hoạt động kinh doanh, Hoạt động đầu tư và Hoạt động tài chính.

So sánh với trung bình ngành giúp đánh giá hiệu quả hoạt động và vị thế cạnh tranh của doanh nghiệp trong ngành. Nếu các chỉ số của doanh nghiệp tốt hơn trung bình ngành, điều đó có thể cho thấy doanh nghiệp hoạt động hiệu quả hơn so với các đối thủ.

Phân tích báo cáo tài chính nhằm mục đích cung cấp thông tin về tình hình tài chính, hiệu quả hoạt động và lưu chuyển tiền tệ của doanh nghiệp, từ đó hỗ trợ các bên liên quan (nhà đầu tư, chủ nợ, nhà quản lý...) đưa ra các quyết định kinh tế phù hợp.

Lợi nhuận gộp là phần lợi nhuận thu được từ hoạt động bán hàng và cung cấp dịch vụ, sau khi đã trừ đi giá vốn hàng bán. Công thức tính là: Lợi nhuận gộp = Doanh thu thuần - Giá vốn hàng bán.

Phân tích dọc (phân tích cơ cấu) tập trung vào việc xác định tỷ trọng của từng khoản mục trong báo cáo tài chính so với một khoản mục gốc (ví dụ: tỷ trọng của từng loại tài sản so với tổng tài sản trên Bảng cân đối kế toán).

Bảng cân đối kế toán (hay còn gọi là Bảng tình hình tài chính) trình bày thông tin về tài sản, nợ phải trả và vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp tại một thời điểm nhất định, thường là cuối kỳ kế toán.

Vòng quay khoản phải thu đo lường số lần trung bình các khoản phải thu được chuyển thành tiền mặt trong một kỳ. Chỉ số này cao cho thấy doanh nghiệp thu hồi nợ nhanh chóng và quản lý chính sách tín dụng hiệu quả.

Báo cáo tài chính phản ánh tình hình đã qua. Phân tích báo cáo tài chính dựa trên dữ liệu lịch sử, có thể không hoàn toàn dự đoán chính xác tương lai do các yếu tố kinh tế, thị trường và nội tại doanh nghiệp thay đổi.

Tài sản cố định hữu hình là tài sản dài hạn, có thời gian sử dụng trên 1 năm. Các khoản mục còn lại (Tiền và các khoản tương đương tiền, Hàng tồn kho, Các khoản phải thu ngắn hạn) đều là tài sản ngắn hạn, có thời gian chuyển đổi thành tiền hoặc sử dụng trong vòng 1 năm hoặc một chu kỳ kinh doanh.

Dự phòng phải thu khó đòi là khoản dự phòng được lập để bù đắp cho các khoản nợ phải thu có khả năng không thu hồi được. Đây là khoản mục làm giảm giá trị của tài sản `Các khoản phải thu` trên Bảng cân đối kế toán.

Khấu hao là việc phân bổ giá trị của tài sản cố định hữu hình và vô hình trong suốt thời gian sử dụng hữu ích của chúng. Khấu hao là chi phí được ghi nhận trong Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh nhưng không làm giảm dòng tiền ra thực tế, do đó là chi phí không bằng tiền.

Tỷ suất lợi nhuận hoạt động (Operating Profit Margin) đo lường lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh chính (Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh) so với doanh thu thuần. Chỉ số này phản ánh hiệu quả hoạt động kinh doanh cốt lõi của doanh nghiệp, không bao gồm ảnh hưởng của yếu tố tài chính và thuế.

Dòng tiền từ hoạt động đầu tư (Investing Activities) bao gồm các khoản tiền liên quan đến việc mua sắm và thanh lý tài sản dài hạn (tài sản cố định, bất động sản đầu tư) và các khoản đầu tư tài chính (mua bán cổ phiếu, trái phiếu, góp vốn liên doanh).

Vòng quay tổng tài sản đo lường doanh thu được tạo ra trên mỗi đơn vị tài sản. Chỉ số này càng cao cho thấy doanh nghiệp sử dụng tài sản càng hiệu quả để tạo ra doanh thu.

Vòng quay tổng tài sản thấp có nghĩa là doanh nghiệp tạo ra ít doanh thu trên mỗi đơn vị tài sản. Điều này thường do doanh nghiệp sử dụng tài sản không hiệu quả, có thể là do quản lý tài sản kém, đầu tư vào tài sản không sinh lời hoặc do quy mô tài sản quá lớn so với doanh thu.

Báo cáo tài chính đã được kiểm toán bởi kiểm toán viên độc lập giúp tăng cường độ tin cậy của thông tin tài chính, đảm bảo báo cáo được trình bày trung thực và hợp lý trên các khía cạnh trọng yếu, giảm thiểu rủi ro sai sót.

Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối là phần lợi nhuận giữ lại doanh nghiệp và được cộng vào vốn chủ sở hữu. Các khoản mục khác (Cổ tức đã trả, Mua lại cổ phiếu quỹ, Lỗ lũy kế) đều làm giảm vốn chủ sở hữu.

Hệ số thanh toán nhanh là chỉ số đánh giá khả năng thanh khoản (khả năng trả nợ ngắn hạn), không phải chỉ số đánh giá khả năng sinh lời. Các chỉ số còn lại (Tỷ suất lợi nhuận ròng, ROA, ROE) đều đo lường khả năng sinh lời của doanh nghiệp.

Hệ số thanh toán lãi vay đo lường khả năng doanh nghiệp có đủ lợi nhuận để trả lãi vay hay không. Chỉ số này được tính bằng cách chia Lợi nhuận trước lãi vay và thuế (EBIT) cho Chi phí lãi vay. Chỉ số càng cao, khả năng trả lãi vay càng tốt.

Giá vốn hàng bán (Cost of Goods Sold - COGS) bao gồm các chi phí trực tiếp liên quan đến việc tạo ra doanh thu từ bán hàng, như chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, nhân công trực tiếp và chi phí sản xuất chung (đối với doanh nghiệp sản xuất) hoặc giá mua hàng (đối với doanh nghiệp thương mại).

Phân tích xu hướng (phân tích theo chiều ngang) là phương pháp so sánh các chỉ tiêu tài chính của doanh nghiệp qua nhiều kỳ kế toán liên tiếp (ví dụ: 3-5 năm) để nhận diện xu hướng tăng, giảm hoặc ổn định của các chỉ tiêu này.

Hệ số nợ trên vốn chủ sở hữu đo lường tỷ lệ giữa nợ phải trả và vốn chủ sở hữu trong cơ cấu vốn của doanh nghiệp. Chỉ số này phản ánh mức độ sử dụng nợ vay để tài trợ cho hoạt động kinh doanh.

Hệ số nợ trên vốn chủ sở hữu = Nợ phải trả / Vốn chủ sở hữu. Nếu vốn chủ sở hữu tăng lên và nợ phải trả không đổi, mẫu số tăng lên trong khi tử số không đổi, dẫn đến hệ số nợ trên vốn chủ sở hữu giảm xuống, cho thấy cơ cấu vốn an toàn hơn.

Days Inventory Outstanding (DIO) đo lường số ngày trung bình hàng tồn kho được giữ trong kho trước khi bán. DIO cao có thể cho thấy hàng tồn kho ứ đọng, quản lý hàng tồn kho kém hiệu quả, hoặc nhu cầu thị trường giảm.