Đề 10 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Tài chính doanh nghiệp

Mục tiêu quản lý hàng tồn kho là tìm ra mức tồn kho tối ưu, cân bằng giữa chi phí nắm giữ hàng tồn kho (lưu trữ, vốn) và rủi ro thiếu hụt hàng (mất doanh thu, gián đoạn sản xuất). Không phải tối đa hóa hay giảm thiểu một cách cực đoan.

Nguyên tắc tối đa hóa lợi nhuận ngắn hạn không phải là nguyên tắc quản lý tài chính doanh nghiệp hiệu quả. Mục tiêu chính là tối đa hóa giá trị doanh nghiệp trong dài hạn. Các nguyên tắc khác như thận trọng, hiệu quả, và tuân thủ pháp luật là những nguyên tắc quan trọng.

Quyền chọn (option) là một công cụ phái sinh cho phép người mua quyền, nhưng không phải nghĩa vụ, mua (quyền chọn mua - call option) hoặc bán (quyền chọn bán - put option) một tài sản cơ sở tại một mức giá xác định trước (giá thực hiện) trong hoặc trước một thời điểm nhất định. Hợp đồng kỳ hạn và tương lai là nghĩa vụ mua bán.

Ưu điểm chính của cổ phiếu ưu đãi là quyền ưu tiên nhận cổ tức cố định và quyền ưu tiên thanh toán tài sản trước cổ đông thường trong trường hợp doanh nghiệp phá sản. Cổ phiếu ưu đãi thường không có hoặc có ít quyền biểu quyết hơn cổ phiếu thường.

Chính sách cổ tức bằng tiền mặt cố định, theo đó doanh nghiệp chi trả một khoản cổ tức bằng tiền mặt không đổi qua các kỳ, mang lại sự ổn định và dễ dự đoán về thu nhập cho nhà đầu tư, đặc biệt là những nhà đầu tư ưa thích sự chắc chắn.

Trong phân tích độ nhạy, doanh thu bán hàng thường là yếu tố nhạy cảm nhất vì một sự thay đổi nhỏ trong doanh thu có thể tác động lớn đến lợi nhuận và NPV của dự án. Các yếu tố chi phí cũng quan trọng nhưng doanh thu thường có mức độ ảnh hưởng lớn hơn.

Tỷ số nợ trên vốn chủ sở hữu (Debt-to-equity ratio) đo lường mức độ sử dụng nợ vay so với vốn chủ sở hữu trong cơ cấu vốn của doanh nghiệp. Tỷ số này càng cao cho thấy doanh nghiệp sử dụng đòn bẩy tài chính càng lớn, và rủi ro tài chính càng cao.

Đòn bẩy tài chính, hay việc sử dụng nợ vay, có thể khuếch đại lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE) khi doanh nghiệp có khả năng sinh lời cao hơn chi phí lãi vay. Tuy nhiên, nó cũng làm tăng rủi ro tài chính và rủi ro phá sản.

Tái cấu trúc nợ thường được xem xét khi doanh nghiệp gặp khó khăn tài chính, không có khả năng trả nợ đúng hạn và có nguy cơ vỡ nợ. Mục đích là để thay đổi các điều khoản nợ (ví dụ: gia hạn thời gian trả nợ, giảm lãi suất) để giúp doanh nghiệp vượt qua khó khăn.

Kỳ thu tiền trung bình (average collection period) càng dài nghĩa là doanh nghiệp mất nhiều thời gian hơn để thu hồi tiền bán hàng. Điều này làm tăng rủi ro nợ xấu (khách hàng không trả được nợ) và giảm hiệu quả sử dụng vốn do vốn bị ứ đọng trong các khoản phải thu.

Rủi ro hoạt động (operating risk) liên quan đến các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh cốt lõi của doanh nghiệp, như tính cạnh tranh, cơ cấu chi phí, hiệu quả hoạt động, quản lý chuỗi cung ứng. Biến động lãi suất là rủi ro tài chính, không trực tiếp thuộc rủi ro hoạt động.

Dự báo tài chính ngắn hạn tập trung vào việc lập kế hoạch và dự báo các hoạt động tài chính trong vòng một năm, bao gồm dự báo doanh thu, chi phí, lợi nhuận, dòng tiền, và nhu cầu vốn lưu động. Dự báo dài hạn thường có thời gian trên 1 năm và tập trung vào các quyết định chiến lược hơn.

Vòng quay tiền mặt (CCC) đo lường khoảng thời gian từ khi doanh nghiệp bỏ tiền ra mua hàng tồn kho (nguyên vật liệu) đến khi thu được tiền mặt từ việc bán hàng hóa đó. CCC càng ngắn, hiệu quả quản lý vốn lưu động càng cao.

Trong phân tích SWOT, `Cơ hội` và `Thách thức` (Threats) là các yếu tố bên ngoài doanh nghiệp, đến từ môi trường ngành (ví dụ: xu hướng thị trường, đối thủ cạnh tranh) và môi trường vĩ mô (ví dụ: kinh tế, chính trị, pháp luật, xã hội, công nghệ). `Điểm mạnh` (Strengths) và `Điểm yếu` (Weaknesses) là yếu tố nội bộ.

Lãi suất chiết khấu là công cụ của chính sách tiền tệ, được ngân hàng trung ương sử dụng để điều chỉnh lượng tiền cung ứng. Thuế suất, chi tiêu chính phủ và đầu tư công là các công cụ trực tiếp của chính sách tài khóa.

Mục tiêu hàng đầu của quản trị tài chính doanh nghiệp là tối đa hóa giá trị tài sản của chủ sở hữu, thể hiện qua giá cổ phiếu trên thị trường chứng khoán, chứ không chỉ đơn thuần là lợi nhuận kế toán hay giảm chi phí.

Hạn mức tín dụng (credit line) là một hình thức tài trợ vốn ngắn hạn linh hoạt, cho phép doanh nghiệp vay và trả nợ nhiều lần trong một hạn mức nhất định. Nó không phải là nguồn vốn dài hạn mà thường được sử dụng để đáp ứng nhu cầu vốn lưu động ngắn hạn.

Phương pháp chiết khấu dòng tiền (DCF) là một phương pháp định giá phổ biến, dựa trên việc chiết khấu các dòng tiền dự kiến trong tương lai về giá trị hiện tại. Nó thường được sử dụng để định giá doanh nghiệp, dự án đầu tư, hoặc tài sản tài chính.

Thời gian hoàn vốn giản đơn (Payback period) là phương pháp thẩm định dự án đầu tư đơn giản nhất, nhưng nó có nhược điểm là bỏ qua giá trị thời gian của tiền tệ, tức là không chiết khấu dòng tiền về giá trị hiện tại. NPV, IRR và Profitability Index đều có tính đến giá trị thời gian của tiền.

Dòng tiền từ hoạt động tài chính (financing activities) liên quan đến các hoạt động thay đổi quy mô và cơ cấu vốn của doanh nghiệp, bao gồm phát hành cổ phiếu, vay nợ, trả nợ, và chi trả cổ tức. Mua sắm tài sản cố định thuộc dòng tiền từ hoạt động đầu tư (investing activities).

Trong mô hình CAPM, phần bù rủi ro thị trường (market risk premium) được tính bằng hiệu số giữa tỷ suất sinh lời kỳ vọng của thị trường và lãi suất phi rủi ro. Nó đại diện cho phần bù thêm mà nhà đầu tư yêu cầu khi đầu tư vào thị trường chứng khoán (rủi ro hơn) so với đầu tư vào tài sản phi rủi ro.

Chi phí sử dụng vốn bình quân gia quyền (WACC) đại diện cho chi phí vốn trung bình của doanh nghiệp, được sử dụng làm tỷ lệ chiết khấu phù hợp để chiết khấu dòng tiền trong phương pháp định giá DCF. Nó phản ánh rủi ro chung của dòng tiền doanh nghiệp.

Nguyên tắc phù hợp (matching principle) yêu cầu doanh thu và chi phí liên quan trực tiếp đến việc tạo ra doanh thu đó phải được ghi nhận cùng kỳ, bất kể khi nào dòng tiền phát sinh. Mục đích là để phản ánh chính xác lợi nhuận trong kỳ.

Chỉ số Beta đo lường mức độ biến động giá của một cổ phiếu so với biến động của thị trường chung. Beta cao hơn 1 cho thấy cổ phiếu có xu hướng biến động mạnh hơn thị trường (rủi ro hệ thống cao hơn), Beta thấp hơn 1 cho thấy biến động ít hơn.

Hợp đồng hoán đổi lãi suất (interest rate swap) là một thỏa thuận giữa hai bên để trao đổi dòng tiền lãi suất dựa trên một khoản vốn gốc danh nghĩa. Doanh nghiệp có thể sử dụng swap để chuyển đổi từ lãi suất thả nổi sang lãi suất cố định (hoặc ngược lại), giúp quản lý rủi ro lãi suất.

Điểm hòa vốn được tính bằng Chi phí cố định / (Giá bán đơn vị - Chi phí biến đổi đơn vị). Khi chi phí cố định tăng, tử số tăng, dẫn đến điểm hòa vốn tăng lên, nghĩa là doanh nghiệp cần bán nhiều sản phẩm hơn để hòa vốn.

Sáp nhập mở rộng thị trường là hình thức sáp nhập giữa các công ty hoạt động trong cùng ngành nhưng ở các thị trường địa lý khác nhau hoặc cung cấp các sản phẩm/dịch vụ bổ sung cho nhau. Ví dụ nhà sản xuất phần mềm và phần cứng có thể bổ sung sản phẩm cho nhau và mở rộng thị trường chung.

Hợp đồng hoán đổi lãi suất (Interest rate swap) được sử dụng để quản lý rủi ro lãi suất, không phải rủi ro tỷ giá hối đoái. Các công cụ như hợp đồng kỳ hạn, tương lai, và quyền chọn ngoại tệ được sử dụng để phòng ngừa hoặc đầu cơ tỷ giá hối đoái.

ROE (Lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu) là một chỉ số đo lường khả năng sinh lời của doanh nghiệp trên mỗi đồng vốn chủ sở hữu. Nó cho biết doanh nghiệp sử dụng vốn của cổ đông hiệu quả đến mức nào để tạo ra lợi nhuận.

Rủi ro hệ thống, hay rủi ro thị trường, là loại rủi ro ảnh hưởng đến toàn bộ thị trường hoặc một phần lớn thị trường, không thể loại bỏ bằng đa dạng hóa danh mục đầu tư. Các loại rủi ro khác như rủi ro đặc thù doanh nghiệp có thể được giảm thiểu thông qua đa dạng hóa.