Đề 11 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Quản trị logistics kinh doanh

SERVQUAL (Service Quality) là một mô hình đánh giá chất lượng dịch vụ dựa trên khoảng cách giữa kỳ vọng của khách hàng và nhận thức của họ về dịch vụ thực tế nhận được. Nó thường được sử dụng để đo lường sự hài lòng của khách hàng về chất lượng dịch vụ logistics.

JIT là phương pháp quản lý hàng tồn kho nhằm mục tiêu giảm thiểu lượng hàng tồn kho đến mức tối đa bằng cách chỉ nhập hàng khi thực sự cần thiết. Điều này giúp giảm chi phí lưu kho, hàng tồn kho lỗi thời, nhưng đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ trong chuỗi cung ứng.

CPFR (Collaborative Planning, Forecasting, and Replenishment) là một mô hình hợp tác giữa các đối tác trong chuỗi cung ứng (nhà sản xuất, nhà phân phối, nhà bán lẻ) để chia sẻ thông tin và làm việc cùng nhau trong việc lập kế hoạch nhu cầu, dự báo và bổ sung hàng hóa. Mục tiêu là cải thiện độ chính xác dự báo, giảm hàng tồn kho và nâng cao hiệu quả chuỗi cung ứng.

Phương pháp định giá vận chuyển theo trọng lượng hoặc thể tích (dimensional weight pricing) tính phí dựa trên giá trị lớn hơn giữa trọng lượng thực tế của hàng hóa và trọng lượng quy đổi từ thể tích của nó. Phương pháp này được sử dụng để đảm bảo công bằng, đặc biệt với hàng hóa nhẹ nhưng chiếm nhiều không gian.

Vận tải đa phương thức có nghĩa là một người vận tải duy nhất chịu trách nhiệm cho toàn bộ hành trình, sử dụng nhiều phương thức vận tải khác nhau. Họ chịu trách nhiệm từ điểm xuất phát đến điểm đích cuối cùng.

Logistics chặng cuối (last-mile logistics) là giai đoạn cuối cùng và thường tốn kém nhất trong chuỗi cung ứng thương mại điện tử, liên quan đến việc giao hàng trực tiếp từ trung tâm phân phối hoặc kho hàng đến địa chỉ của người mua hàng cuối cùng.

Logistics ngược liên quan đến dòng chảy hàng hóa và thông tin ngược từ khách hàng trở lại doanh nghiệp, thường là hàng trả về, tái chế, hoặc sửa chữa. Mục tiêu chính là quản lý hiệu quả dòng chảy ngược này để giảm thiểu tác động môi trường và tối ưu hóa giá trị thu hồi.

Quản trị logistics tập trung vào lợi ích của doanh nghiệp và khách hàng. Mục tiêu tối đa hóa lợi nhuận cho *nhà cung cấp* không phải là mục tiêu trực tiếp của quản trị logistics, mà là mục tiêu của quản trị chuỗi cung ứng rộng hơn hoặc chiến lược mua hàng.

Consolidation (gom hàng) là quá trình kết hợp nhiều lô hàng nhỏ lẻ từ các nguồn khác nhau, có cùng điểm đến hoặc tuyến đường vận chuyển, thành một lô hàng lớn hơn. Điều này giúp tối ưu hóa việc sử dụng phương tiện vận tải và giảm chi phí vận chuyển trên mỗi đơn vị hàng hóa.

Vận chuyển hàng hóa là hoạt động cốt lõi của logistics, đảm bảo hàng hóa di chuyển đúng địa điểm và thời gian, nhưng bản thân nó không trực tiếp là dịch vụ *khách hàng*. Dịch vụ khách hàng tập trung vào tương tác và hỗ trợ khách hàng trước, trong và sau quá trình mua hàng.

Hiệu ứng Bullwhip xảy ra khi các sai lệch nhỏ trong dự báo nhu cầu ở đầu chuỗi cung ứng (ví dụ, bán lẻ) bị khuếch đại lên khi di chuyển ngược dòng lên các nhà phân phối, nhà sản xuất, và nhà cung cấp, dẫn đến tình trạng dự trữ quá mức hoặc thiếu hụt hàng hóa.

RFID cho phép tự động nhận dạng và theo dõi hàng hóa trong thời gian thực mà không cần tiếp xúc trực tiếp. Điều này đặc biệt hữu ích trong kho bãi để quản lý hàng tồn kho, tự động hóa quy trình nhập xuất và theo dõi vị trí hàng hóa.

Phân tích ABC là phương pháp phân loại hàng tồn kho thành ba nhóm (A, B, C) dựa trên giá trị sử dụng hàng năm. Nhóm A chiếm giá trị lớn nhất, cần quản lý chặt chẽ nhất; nhóm C giá trị thấp nhất, quản lý ít nghiêm ngặt hơn. Mục tiêu là tập trung nguồn lực quản lý vào những mặt hàng quan trọng nhất.

Điểm tái đặt hàng (reorder point) là mức tồn kho báo hiệu thời điểm cần đặt hàng bổ sung. Nó được tính toán dựa trên độ trễ thời gian đặt hàng (lead time) và mức độ dịch vụ mong muốn (xác suất tránh tình trạng hết hàng). Nhu cầu dự báo cũng ảnh hưởng, nhưng độ trễ và mức độ dịch vụ là yếu tố cốt lõi.

Kho tự động hóa sử dụng robot và hệ thống tự động để xử lý hàng hóa, giúp tăng tốc độ, giảm chi phí nhân công và nâng cao độ chính xác. Tuy nhiên, việc thay đổi bố trí kho tự động thường phức tạp và tốn kém hơn so với kho truyền thống, do cần điều chỉnh hệ thống và thiết bị.

Hệ thống TMS được thiết kế để tối ưu hóa các hoạt động vận tải, bao gồm lập kế hoạch tuyến đường, quản lý đội xe, theo dõi lô hàng, và phân tích hiệu suất vận tải. Điều này dẫn đến nâng cao hiệu quả và giảm chi phí vận chuyển.

FCL (Full Container Load) nghĩa là một container được thuê trọn gói bởi một chủ hàng duy nhất, chứa đầy hàng hóa của chủ hàng đó. Ngược lại, LCL (Less than Container Load) là hàng lẻ, ghép chung container với hàng của nhiều chủ hàng khác.

Vận tải hàng không nhanh chóng nhưng chi phí cao nhất do sử dụng nhiên liệu đắt đỏ và yêu cầu hạ tầng đặc biệt. Đường biển có chi phí thấp nhất nhưng thời gian vận chuyển dài. Đường sắt và đường bộ có chi phí trung bình, tùy thuộc vào khoảng cách và loại hàng hóa.

Biến động tỷ giá hối đoái là rủi ro tài chính, ảnh hưởng đến chi phí và lợi nhuận nhưng không trực tiếp gây gián đoạn *vật lý* dòng chảy hàng hóa trong chuỗi cung ứng. Các yếu tố còn lại (thiên tai, sự cố nhà máy, xung đột chính trị) đều có thể làm gián đoạn hoạt động sản xuất, vận chuyển và phân phối hàng hóa.

Chi phí sản xuất là chi phí liên quan đến quá trình tạo ra sản phẩm, thuộc phạm vi quản trị sản xuất. Các chi phí còn lại (vận chuyển, lưu kho, xử lý đơn hàng) đều là các thành phần trực tiếp của chi phí logistics.

Sản phẩm mới không có dữ liệu lịch sử. Dự báo định tính, dựa trên ý kiến chuyên gia và khảo sát thị trường, là phù hợp nhất để ước tính nhu cầu ban đầu khi chưa có dữ liệu định lượng.

Kho công cộng (kho thuê ngoài) linh hoạt về quy mô và thời gian thuê, phù hợp với nhu cầu lưu trữ hàng hóa biến động theo mùa vụ. Kho tư nhân thường cố định và tốn kém chi phí đầu tư ban đầu, kho ngoại quan liên quan đến hàng hóa xuất nhập khẩu, kho tự động tập trung vào hiệu quả xử lý hàng hóa hơn là tính linh hoạt theo mùa vụ.

Tỷ lệ hàng tồn kho lỗi thời phản ánh khả năng quản lý hàng tồn kho trong kho bãi, tránh tình trạng hàng tồn kho quá lâu dẫn đến hư hỏng hoặc lỗi thời. Các KPI khác đo lường hiệu quả vận tải (tỷ lệ lấp đầy xe), dịch vụ giao hàng (thời gian giao hàng, tỷ lệ đơn hàng đúng hạn).

Logistics xanh (green logistics) là xu hướng tập trung vào tính bền vững, giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường từ các hoạt động logistics như vận chuyển, kho bãi, đóng gói, v.v. Mục tiêu là tối ưu hóa logistics theo hướng thân thiện với môi trường hơn.

Độ trễ thời gian (lead time) là khoảng thời gian từ khi đặt hàng đến khi nhận được hàng. Lead time ngắn giúp doanh nghiệp đáp ứng nhu cầu khách hàng nhanh hơn và giảm lượng hàng tồn kho cần thiết để dự phòng cho thời gian chờ đợi.

OTIF (On-Time In-Full) là một KPI quan trọng đo lường hiệu suất dịch vụ khách hàng trong logistics. Nó đánh giá tỷ lệ đơn hàng được giao đầy đủ về số lượng và đúng thời gian cam kết với khách hàng. OTIF cao thể hiện dịch vụ logistics đáng tin cậy và đáp ứng tốt nhu cầu khách hàng.

Tối ưu hóa tuyến đường vận chuyển nhằm tìm ra lộ trình hiệu quả nhất, thường là ngắn nhất hoặc nhanh nhất, để giảm thiểu chi phí nhiên liệu, thời gian vận chuyển và các chi phí liên quan khác. Mục tiêu không phải là tăng số lượng xe hay kéo dài thời gian giao hàng.

Logistics toàn cầu hướng đến việc mở rộng hoạt động kinh doanh ra phạm vi quốc tế, tận dụng lợi thế toàn cầu và tiếp cận thị trường mới. Mục tiêu tăng cường kiểm soát hoàn toàn chuỗi cung ứng *nội địa* không phải là động lực chính của logistics toàn cầu, mà ngược lại, logistics toàn cầu có thể làm chuỗi cung ứng trở nên phức tạp và khó kiểm soát hơn.

Logistics bên thứ ba (3PL) là hình thức thuê ngoài phổ biến, trong đó doanh nghiệp thuê một nhà cung cấp dịch vụ logistics để thực hiện một phần hoặc toàn bộ các hoạt động logistics, bao gồm vận chuyển, kho bãi, xử lý đơn hàng, v.v. 4PL quản lý chuỗi cung ứng rộng hơn, 2PL thường chỉ thuê vận tải, 1PL tự doanh nghiệp thực hiện.

Cross-docking là quy trình chuyển hàng trực tiếp từ khu vực nhận hàng sang khu vực giao hàng, bỏ qua giai đoạn lưu kho dài hạn. Mục đích chính là giảm thời gian và chi phí liên quan đến lưu kho và xử lý trung gian.