Đề 12 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Kế toán quản trị

Phân tích biến động chi phí so sánh chi phí thực tế với chi phí dự toán (hoặc chi phí tiêu chuẩn) để xác định các biến động và nguyên nhân gây ra chúng, từ đó đánh giá hiệu quả hoạt động và có biện pháp kiểm soát chi phí.

Trung tâm trách nhiệm là một bộ phận hoặc đơn vị trong tổ chức mà người quản lý bộ phận đó chịu trách nhiệm về các hoạt động và kết quả của bộ phận. Các loại trung tâm trách nhiệm phổ biến bao gồm trung tâm chi phí, trung tâm doanh thu, trung tâm lợi nhuận và trung tâm đầu tư.

Phân tích độ nhạy giúp đánh giá mức độ ảnh hưởng của sự thay đổi của một hoặc nhiều yếu tố đầu vào (ví dụ: giá bán, chi phí nguyên vật liệu) đến kết quả kinh doanh (ví dụ: lợi nhuận), từ đó đánh giá rủi ro và đưa ra quyết định phù hợp.

Phân tích CVP dựa trên một số giả định đơn giản hóa, trong đó có giả định rằng giá bán trên một đơn vị sản phẩm là không đổi trong phạm vi hoạt động phù hợp. Các giả định khác bao gồm chi phí biến đổi trên một đơn vị không đổi và chi phí cố định tổng cộng không đổi trong phạm vi phù hợp.

Chi phí cơ hội là giá trị của cơ hội tốt nhất bị bỏ qua khi đưa ra một quyết định lựa chọn. Nó là chi phí tiềm ẩn, không phải chi phí thực tế phát sinh.

Chi phí kiểm soát được là chi phí mà trưởng bộ phận có quyền ra quyết định và ảnh hưởng đáng kể đến mức chi phí đó. Trong các lựa chọn, chi phí nguyên vật liệu trực tiếp thường là chi phí mà trưởng bộ phận sản xuất có thể kiểm soát thông qua quản lý sử dụng vật tư hiệu quả.

Rủi ro hoạt động phát sinh từ các hoạt động kinh doanh hàng ngày của doanh nghiệp. Nó bao gồm các rủi ro liên quan đến quy trình, hệ thống, con người và các sự kiện bên ngoài ảnh hưởng đến hoạt động.

Kế toán quản trị tập trung vào thông tin nội bộ để lập kế hoạch, kiểm soát và đánh giá. Lập báo cáo tài chính theo chuẩn mực kế toán là chức năng chính của kế toán tài chính, hướng đến đối tượng bên ngoài.

Chi phí chìm là chi phí đã phát sinh trong quá khứ và không thể thu hồi hoặc thay đổi. Do đó, chi phí chìm không nên được xem xét khi đưa ra các quyết định kinh doanh hiện tại hoặc tương lai.

Phương pháp NPV chiết khấu tất cả các dòng tiền dự kiến của dự án (cả dòng tiền vào và dòng tiền ra) về giá trị hiện tại. NPV dương cho thấy dự án có khả năng sinh lời và tạo ra giá trị cho doanh nghiệp.

Chi phí hỗn hợp là chi phí có cả thành phần cố định và thành phần biến đổi. Ví dụ, chi phí điện thoại có thể bao gồm một khoản phí cố định hàng tháng và một khoản phí biến đổi theo số phút sử dụng.

Mô hình EOQ là một công cụ để xác định số lượng đặt hàng kinh tế, tức là số lượng đặt hàng tối ưu giúp giảm thiểu tổng chi phí tồn kho, bao gồm chi phí đặt hàng và chi phí lưu kho.

Phương pháp ABC (Activity-Based Costing) phân bổ chi phí sản xuất chung dựa trên các hoạt động (activity) gây ra chi phí. Thay vì chỉ sử dụng các tiêu thức phân bổ truyền thống như giờ máy hoặc giờ lao động, ABC xác định các hoạt động chính và chi phí của từng hoạt động, sau đó phân bổ chi phí hoạt động cho sản phẩm hoặc dịch vụ dựa trên mức độ sử dụng các hoạt động đó.

Tỷ lệ chiết khấu trong phân tích dòng tiền chiết khấu thường được sử dụng để phản ánh chi phí sử dụng vốn của doanh nghiệp (ví dụ: chi phí vốn chủ sở hữu, chi phí vốn vay). Nó thể hiện lợi nhuận tối thiểu mà nhà đầu tư kỳ vọng nhận được khi đầu tư vào dự án có rủi ro tương đương.

Các loại trung tâm trách nhiệm phổ biến bao gồm trung tâm chi phí (chịu trách nhiệm về chi phí), trung tâm doanh thu (chịu trách nhiệm về doanh thu), trung tâm lợi nhuận (chịu trách nhiệm về cả doanh thu và chi phí) và trung tâm đầu tư (chịu trách nhiệm về lợi nhuận và đầu tư). Trung tâm pháp lý không được coi là một loại trung tâm trách nhiệm trong kế toán quản trị.

Điểm hòa vốn là mức sản lượng hoặc doanh thu mà tại đó tổng doanh thu vừa đủ bù đắp tổng chi phí, doanh nghiệp không lãi cũng không lỗ.

Biến động doanh thu do giá đo lường ảnh hưởng của sự thay đổi giá bán đến doanh thu. Công thức tính là (Giá bán thực tế - Giá bán dự toán) x Sản lượng thực tế. Biến động này cho biết doanh thu tăng hay giảm so với dự kiến do thay đổi về giá bán.

ROE là một chỉ tiêu tài chính quan trọng đo lường khả năng sinh lời của vốn chủ sở hữu. Nó cho biết doanh nghiệp tạo ra bao nhiêu lợi nhuận trên mỗi đồng vốn mà các cổ đông đã đầu tư.

Lợi nhuận gộp là phần lợi nhuận thu được từ hoạt động bán hàng và cung cấp dịch vụ sau khi trừ đi giá vốn hàng bán. Nó phản ánh khả năng sinh lời trực tiếp từ hoạt động kinh doanh chính của doanh nghiệp.

Phương pháp tính giá thành theo quy trình được sử dụng khi sản phẩm được sản xuất hàng loạt, liên tục qua nhiều công đoạn hoặc quy trình sản xuất. Chi phí được tích lũy theo từng quy trình và sau đó phân bổ cho các đơn vị sản phẩm hoàn thành.

Ngân sách linh hoạt được lập ban đầu dựa trên một mức sản lượng dự kiến. Khi có sản lượng thực tế, ngân sách linh hoạt được điều chỉnh để phản ánh chi phí dự kiến ở mức sản lượng thực tế đó, giúp so sánh hiệu quả hơn.

Kế toán trách nhiệm là một hệ thống kế toán trong đó trách nhiệm quản lý và kiểm soát chi phí được phân chia cho từng bộ phận hoặc trung tâm trách nhiệm. Mỗi bộ phận chỉ chịu trách nhiệm về các chi phí mà bộ phận đó kiểm soát được.

Ngân sách vốn đầu tư tập trung vào việc lập kế hoạch, phân tích và lựa chọn các dự án đầu tư dài hạn (ví dụ: mua sắm tài sản cố định, mở rộng nhà máy). Mục tiêu là đảm bảo doanh nghiệp đầu tư vào các dự án có lợi và phù hợp với chiến lược phát triển.

Phương pháp chi phí mục tiêu bắt đầu bằng việc xác định giá bán mục tiêu mà thị trường chấp nhận cho sản phẩm, sau đó xác định lợi nhuận mong muốn để tính ra chi phí mục tiêu tối đa mà doanh nghiệp có thể chấp nhận để sản xuất sản phẩm đó.

Báo cáo bộ phận cung cấp thông tin về doanh thu, chi phí, lợi nhuận và các chỉ tiêu khác cho từng bộ phận hoặc phân khúc kinh doanh (ví dụ: theo sản phẩm, khu vực địa lý, khách hàng). Điều này giúp ban quản lý đánh giá hiệu quả hoạt động của từng bộ phận và đưa ra quyết định phù hợp.

Chi phí ngăn ngừa là các chi phí phát sinh để ngăn chặn lỗi hoặc khuyết tật xảy ra trong quá trình sản xuất hoặc cung cấp dịch vụ. Ví dụ: chi phí đào tạo nhân viên, chi phí thiết kế quy trình sản xuất tốt hơn, chi phí bảo trì thiết bị.

Thẻ điểm cân bằng có 4 khía cạnh chính: Tài chính, Khách hàng, Quy trình nội bộ và Học hỏi & Phát triển. Khía cạnh `Khách hàng` tập trung vào việc đáp ứng nhu cầu và mong đợi của khách hàng để tạo ra giá trị cho doanh nghiệp.

Kế toán quản trị phục vụ nhu cầu thông tin của người dùng nội bộ, chủ yếu là ban quản lý và các bộ phận bên trong doanh nghiệp để ra quyết định và kiểm soát hoạt động.

Phương pháp tính giá thành theo công việc phù hợp với các doanh nghiệp sản xuất sản phẩm hoặc dịch vụ khác biệt, theo từng đơn hàng riêng lẻ, nơi chi phí có thể được theo dõi cụ thể cho từng công việc.

Phương pháp chi phí biến đổi trực tiếp chỉ tính chi phí sản xuất chung biến đổi vào giá thành sản phẩm, còn chi phí sản xuất chung cố định được coi là chi phí thời kỳ. Phương pháp chi phí toàn bộ phân bổ cả chi phí sản xuất chung cố định và biến đổi vào giá thành sản phẩm.