Đề 12 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Kinh tế quốc tế

Khi nhu cầu về đồng nội tệ tăng lên, ví dụ do tăng xuất khẩu hoặc đầu tư nước ngoài vào quốc gia đó, điều này sẽ làm tăng giá trị của đồng nội tệ so với các đồng tiền khác, dẫn đến sự tăng giá của đồng nội tệ.

Rào cản kỹ thuật đối với thương mại (TBT) là các quy định kỹ thuật, tiêu chuẩn, quy trình đánh giá sự phù hợp mà các quốc gia áp dụng đối với hàng hóa nhập khẩu. Chúng có thể bao gồm các quy định về an toàn sản phẩm, môi trường, sức khỏe, v.v.

FDI liên quan đến việc nhà đầu tư nước ngoài có quyền kiểm soát hoặc ảnh hưởng đáng kể đến quản lý của doanh nghiệp ở nước ngoài (ví dụ: mua cổ phần kiểm soát, thành lập chi nhánh). FPI, ngược lại, chỉ là đầu tư vào tài sản tài chính như cổ phiếu, trái phiếu mà không có quyền kiểm soát doanh nghiệp.

Cả Liên minh thuế quan và Thị trường chung đều loại bỏ thuế quan nội khối và có chính sách thương mại chung với bên ngoài. Tuy nhiên, Thị trường chung tiến xa hơn bằng cách cho phép di chuyển tự do của các yếu tố sản xuất như lao động và vốn giữa các quốc gia thành viên, điều mà Liên minh thuế quan không có.

Khuôn khổ pháp lý của WTO bao gồm các hiệp định chính như GATT (thương mại hàng hóa), GATS (thương mại dịch vụ) và TRIPS (quyền sở hữu trí tuệ liên quan đến thương mại). UNCLOS (Luật Biển) là một công ước quốc tế độc lập, không thuộc khuôn khổ pháp lý của WTO.

Lý thuyết thương mại mới nhấn mạnh rằng thương mại quốc tế có thể phát sinh ngay cả giữa các quốc gia tương đồng do lợi thế kinh tế nhờ quy mô (giảm chi phí trung bình khi sản lượng tăng) và mong muốn của người tiêu dùng về sự đa dạng hóa sản phẩm. Thương mại cho phép các quốc gia chuyên môn hóa và hưởng lợi từ quy mô lớn hơn, đồng thời cung cấp cho người tiêu dùng nhiều lựa chọn hơn.

WTO là một tổ chức quốc tế quản lý các quy tắc thương mại giữa các quốc gia. Vai trò chính của WTO là đảm bảo thương mại diễn ra trôi chảy, có thể dự đoán và tự do nhất có thể, thông qua việc thiết lập các quy tắc và giải quyết tranh chấp thương mại.

Tỷ lệ dự trữ bắt buộc là một công cụ của chính sách tiền tệ được sử dụng bởi ngân hàng trung ương để kiểm soát lượng cung tiền trong nền kinh tế. Nó quy định tỷ lệ phần trăm tiền gửi mà các ngân hàng thương mại phải giữ lại dự trữ và không được cho vay.

Phá giá tiền tệ làm cho hàng xuất khẩu của quốc gia trở nên rẻ hơn và hàng nhập khẩu trở nên đắt hơn. Điều này có xu hướng thúc đẩy xuất khẩu và giảm nhập khẩu, từ đó cải thiện cán cân thương mại (xuất khẩu trừ nhập khẩu).

Chính sách bảo hộ mậu dịch, như thuế quan và hạn ngạch, thường được biện minh bằng lý do bảo vệ các ngành công nghiệp mới nổi hoặc còn non trẻ trong nước khỏi sự cạnh tranh từ nước ngoài. Mục đích là tạo điều kiện cho các ngành này phát triển và trở nên cạnh tranh hơn trong tương lai.

Hạn ngạch nhập khẩu là một giới hạn trực tiếp về số lượng hoặc giá trị của một loại hàng hóa cụ thể có thể được nhập khẩu vào một quốc gia trong một khoảng thời gian nhất định. Đây là một công cụ bảo hộ thương mại phi thuế quan.

Mô hình Heckscher-Ohlin giải thích thương mại quốc tế dựa trên sự khác biệt về nguồn lực yếu tố sản xuất giữa các quốc gia. Các quốc gia sẽ có xu hướng xuất khẩu hàng hóa sử dụng nhiều yếu tố sản xuất tương đối dồi dào của họ và nhập khẩu hàng hóa sử dụng nhiều yếu tố sản xuất khan hiếm.

Tài khoản vãng lai ghi lại thương mại hàng hóa, dịch vụ, thu nhập và chuyển giao vãng lai. Thặng dư tài khoản vãng lai xảy ra khi giá trị xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ, cộng với thu nhập từ đầu tư và chuyển giao ròng từ nước ngoài, lớn hơn giá trị nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ.

Theo lý thuyết lợi thế tuyệt đối của Adam Smith, thương mại quốc tế có lợi khi các quốc gia chuyên môn hóa vào sản xuất và xuất khẩu những hàng hóa mà họ có thể sản xuất hiệu quả hơn (với chi phí thấp hơn) so với các quốc gia khác. Điều này tạo ra lợi ích cho cả hai bên thông qua chuyên môn hóa và trao đổi.

Trong mô hình Mundell-Fleming với tỷ giá thả nổi và vốn di chuyển hoàn hảo, chính sách tài khóa mở rộng sẽ làm tăng lãi suất trong nước, thu hút vốn nước ngoài. Dòng vốn vào làm tăng cầu nội tệ, gây ra sự tăng giá đồng nội tệ. Sự tăng giá này làm giảm xuất khẩu ròng, triệt tiêu tác động kích thích của chính sách tài khóa lên sản lượng. Do đó, chính sách tài khóa trở nên kém hiệu quả trong việc thay đổi sản lượng trong hệ thống này.

Trong hệ thống tỷ giá hối đoái cố định, ngân hàng trung ương cam kết duy trì tỷ giá hối đoái ở một mức cố định hoặc trong một biên độ hẹp. Để làm được điều này, ngân hàng trung ương phải can thiệp vào thị trường ngoại hối bằng cách mua hoặc bán ngoại tệ để điều chỉnh cung và cầu, nhằm giữ tỷ giá ở mức mục tiêu.

GDP, mặc dù là một chỉ số quan trọng về quy mô kinh tế, có nhiều hạn chế khi được sử dụng làm thước đo phúc lợi kinh tế. Nó không bao gồm hoạt động kinh tế phi chính thức, không phản ánh sự phân phối thu nhập, và không tính đến các yếu tố môi trường và xã hội quan trọng ảnh hưởng đến phúc lợi của người dân. Do đó, tất cả các đáp án trên đều là những hạn chế của GDP.

CPTPP là một hiệp định thương mại tự do giữa 11 quốc gia thành viên khu vực châu Á-Thái Bình Dương. Nó tập trung vào việc giảm hoặc loại bỏ thuế quan và các rào cản thương mại khác giữa các nước thành viên, nhưng mỗi nước vẫn giữ chính sách thương mại riêng với các nước ngoài khối.

Hiệu ứng J-curve cho thấy rằng sau khi phá giá tiền tệ, cán cân thương mại có thể xấu đi trong ngắn hạn trước khi cải thiện trong dài hạn. Điều này là do trong ngắn hạn, khối lượng xuất nhập khẩu có thể không thay đổi ngay lập tức trong khi giá trị nhập khẩu tăng lên do giá tính bằng đồng nội tệ cao hơn.

Lạm phát nhập khẩu là tình trạng lạm phát trong nước do sự gia tăng giá cả của hàng hóa và dịch vụ nhập khẩu. Khi giá hàng nhập khẩu tăng, chi phí đầu vào cho sản xuất trong nước có thể tăng lên, và giá tiêu dùng cũng có thể tăng, dẫn đến lạm phát.

Trong một khu vực mậu dịch tự do, các quốc gia thành viên loại bỏ các rào cản thương mại (như thuế quan và hạn ngạch) đối với thương mại giữa họ, nhưng mỗi quốc gia vẫn giữ chính sách thương mại độc lập với các quốc gia không phải là thành viên.

Cán cân thanh toán (BOP) là một bản ghi thống kê tổng hợp, cho thấy tất cả các giao dịch kinh tế giữa người cư trú của một quốc gia và phần còn lại của thế giới trong một khoảng thời gian cụ thể, thường là một năm.

Trong một hệ thống tỷ giá hối đoái thả nổi hoàn toàn, tỷ giá hối đoái được quyết định bởi lực lượng cung và cầu trên thị trường ngoại hối. Không có sự can thiệp trực tiếp từ chính phủ hoặc ngân hàng trung ương để duy trì một tỷ giá cụ thể.

Mô hình Ricardo dựa trên sự khác biệt về năng suất lao động giữa các quốc gia. Nếu hai quốc gia có tỷ lệ năng suất lao động như nhau trong tất cả các ngành, nghĩa là không có sự khác biệt về chi phí cơ hội và lợi thế so sánh. Trong trường hợp này, theo mô hình Ricardo đơn giản, thương mại giữa hai quốc gia sẽ không mang lại lợi ích vì không có cơ sở để chuyên môn hóa và trao đổi có lợi.

Thuế quan là thuế đánh vào hàng hóa nhập khẩu hoặc xuất khẩu. Đây là một công cụ chính sách thương mại và được phân loại là hàng rào thuế quan, vì nó trực tiếp làm tăng chi phí của hàng hóa thương mại thông qua thuế.

Cán cân vốn ghi lại các giao dịch liên quan đến tài sản tài chính quốc tế, bao gồm đầu tư trực tiếp, đầu tư gián tiếp, các khoản vay và cho vay quốc tế. Nó phản ánh sự thay đổi trong quyền sở hữu tài sản quốc tế của một quốc gia.

Nguyên tắc MFN, theo Điều I của GATT (Hiệp định chung về Thuế quan và Thương mại), yêu cầu mỗi quốc gia thành viên WTO phải đối xử với tất cả các quốc gia thành viên khác một cách bình đẳng. Bất kỳ ưu đãi thương mại nào được cấp cho một quốc gia thành viên phải được mở rộng ngay lập tức và vô điều kiện cho tất cả các thành viên khác.

Mục tiêu chính của IMF là thúc đẩy hợp tác tiền tệ quốc tế, ổn định tỷ giá hối đoái và cung cấp hỗ trợ tài chính ngắn hạn cho các quốc gia thành viên gặp khó khăn về cán cân thanh toán. Viện trợ phát triển dài hạn cho các nước nghèo là vai trò chính của Ngân hàng Thế giới (World Bank), không phải IMF.

Lợi thế so sánh, theo David Ricardo, dựa trên sự khác biệt về chi phí cơ hội. Một quốc gia có lợi thế so sánh trong sản xuất một hàng hóa nếu chi phí cơ hội của việc sản xuất hàng hóa đó (tính bằng các hàng hóa khác bị bỏ qua) thấp hơn so với các quốc gia khác.

Lý thuyết vòng đời sản phẩm cho rằng, trong giai đoạn đầu, sản phẩm mới thường được sản xuất và tiêu thụ tại quốc gia phát triển. Khi sản phẩm trưởng thành và tiêu chuẩn hóa, sản xuất có xu hướng chuyển sang các nước đang phát triển nơi chi phí lao động thấp hơn. Cuối cùng, quốc gia phát triển có thể trở thành nhà nhập khẩu sản phẩm đó.