Đề 12 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Sinh lý học

Vùng dưới đồi (hypothalamus) là trung tâm điều hòa thân nhiệt chính của cơ thể, duy trì nhiệt độ cơ thể ổn định thông qua các cơ chế như run cơ, đổ mồ hôi, co mạch, giãn mạch.

Vận chuyển chủ động cần năng lượng ATP để vận chuyển các chất ngược chiều gradient nồng độ (từ nơi nồng độ thấp đến nơi nồng độ cao). Vận chuyển thụ động không cần năng lượng và diễn ra theo chiều gradient nồng độ.

ADH chủ yếu tác động lên ống lượn xa và ống góp của nephron. Nó làm tăng tính thấm của các ống này đối với nước, giúp tái hấp thu nước trở lại máu, giảm lượng nước tiểu và duy trì cân bằng nước trong cơ thể.

Van bán nguyệt (van động mạch chủ và van động mạch phổi) nằm giữa tâm thất và động mạch. Khi tâm thất giãn ra (thì tâm trương), áp lực trong động mạch cao hơn tâm thất sẽ đóng van bán nguyệt, ngăn máu chảy ngược từ động mạch về tâm thất.

Neuron là tế bào thần kinh, đơn vị cấu trúc và chức năng cơ bản của hệ thần kinh, chịu trách nhiệm truyền tải thông tin dưới dạng xung điện và tín hiệu hóa học.

Phản xạ đầu gối (phản xạ gân xương bánh chè) là một phản xạ đơn synapse, chỉ liên quan đến một synapse giữa neuron cảm giác và neuron vận động trong tủy sống. Đây là phản xạ nhanh và đơn giản, giúp duy trì tư thế và thăng bằng.

Dây thần kinh sọ não số X (dây thần kinh lang thang - vagus) là dây thần kinh đối giao cảm chính, có vai trò quan trọng trong điều hòa hoạt động của nhiều cơ quan nội tạng, bao gồm tim, phổi, dạ dày, ruột, gan, và tuyến tụy.

Aldosterone là hormone vỏ thượng thận có vai trò chính trong việc điều hòa cân bằng điện giải, đặc biệt là Na+ và K+. Nó tăng tái hấp thu Na+ và bài tiết K+ ở thận, giúp duy trì nồng độ các ion này trong máu và điều hòa huyết áp.

Hồng cầu chứa hemoglobin, một protein có khả năng gắn kết với oxy và carbon dioxide. Chức năng chính của hồng cầu là vận chuyển oxy từ phổi đến các mô và carbon dioxide từ các mô trở lại phổi.

Cơ thể sử dụng nhiều hệ đệm khác nhau để duy trì pH máu ổn định, bao gồm hệ đệm bicarbonate (quan trọng nhất), hệ đệm phosphate và hệ đệm protein. Tất cả các hệ đệm này hoạt động phối hợp để hấp thụ acid hoặc base dư thừa, giữ pH máu trong phạm vi hẹp.

Phản xạ có điều kiện là phản xạ được hình thành thông qua quá trình học tập, liên kết một kích thích trung tính với một kích thích không điều kiện, dẫn đến phản ứng tương tự như phản xạ không điều kiện ban đầu.

Tế bào Lympho T là tế bào của hệ miễn dịch thu được (miễn dịch đặc hiệu), phát triển sau khi tiếp xúc với kháng nguyên. Các tế bào còn lại (tế bào NK, tế bào Mast, đại thực bào) thuộc hệ miễn dịch bẩm sinh, phản ứng nhanh chóng và không đặc hiệu với các tác nhân gây bệnh.

Đường dẫn khí của hệ hô hấp bao gồm mũi, hầu, thanh quản, khí quản, phế quản và tiểu phế quản. Phế nang là nơi diễn ra trao đổi khí, không thuộc đường dẫn khí mà thuộc vùng hô hấp.

Pepsin là enzyme tiêu hóa protein chính trong dạ dày. Nó phân cắt protein thành các peptide nhỏ hơn, tạo điều kiện cho các enzyme tiêu hóa protein khác hoạt động ở ruột non.

Hệ thần kinh giao cảm hoạt động trong các tình huống căng thẳng, nguy hiểm (phản ứng `chiến đấu hoặc bỏ chạy`). Nó kích thích tim đập nhanh và mạnh hơn, tăng huyết áp để cung cấp máu và oxy nhanh chóng đến các cơ quan quan trọng.

Tiền đình, bao gồm túi bầu dục và cầu nang, chứa các tế bào thụ cảm cơ học (tế bào lông) nhạy cảm với trọng lực và gia tốc thẳng. Chúng cung cấp thông tin về vị trí đầu và chuyển động thẳng, quan trọng cho giữ thăng bằng.

Hệ renin-angiotensin-aldosterone là cơ chế điều hòa huyết áp dài hạn, tác động chậm hơn (trong vài giờ đến vài ngày) thông qua điều chỉnh thể tích máu và co mạch. Các cơ chế còn lại (phản xạ áp thụ quan, hệ thần kinh giao cảm/phó giao cảm, hóa thụ quan) là cơ chế điều hòa huyết áp ngắn hạn, phản ứng nhanh chóng trong vài giây đến vài phút.

Cơ vân (cơ xương) là loại cơ gắn liền với xương, chịu sự kiểm soát ý thức và tạo ra các vận động có ý thức của cơ thể.

Mật chứa muối mật, có vai trò nhũ tương hóa lipid (chất béo) trong ruột non. Quá trình này giúp phân tán lipid thành các giọt nhỏ, tăng diện tích bề mặt tiếp xúc cho enzyme lipase hoạt động, hỗ trợ tiêu hóa và hấp thu lipid hiệu quả.

Trao đổi khí ở phổi (oxy và carbon dioxide) diễn ra tại phế nang, nơi có bề mặt tiếp xúc lớn và thành mỏng, cho phép khí khuếch tán dễ dàng giữa phế nang và mao mạch phổi bao quanh.

Tế bào viền (parietal cells) trong niêm mạc dạ dày chịu trách nhiệm sản xuất acid hydrochloric (HCl). HCl có vai trò quan trọng trong việc hoạt hóa pepsinogen thành pepsin, tiêu diệt vi khuẩn trong thức ăn, và tạo môi trường acid cần thiết cho hoạt động của pepsin.

Tế bào thần kinh đệm (glia) có nhiều chức năng hỗ trợ neuron, bao gồm hình thành myelin (tạo lớp vỏ cách điện quanh sợi trục neuron), cung cấp dinh dưỡng, loại bỏ chất thải, và duy trì môi trường nội mô ổn định cho neuron hoạt động.

Heparin là chất chống đông máu tự nhiên, được sản xuất bởi tế bào mast và tế bào gan. Các yếu tố còn lại (Fibrinogen, Prothrombin, Calcium) đều là yếu tố tham gia vào quá trình đông máu.

Van hai lá (van mitral) có vị trí giữa tâm nhĩ trái và tâm thất trái, đảm bảo dòng máu chảy một chiều từ tâm nhĩ trái xuống tâm thất trái và ngăn không cho máu trào ngược lên tâm nhĩ khi tâm thất co.

Ion Ca2+ đóng vai trò then chốt trong quá trình co cơ. Khi có xung thần kinh, Ca2+ được giải phóng từ lưới nội chất cơ, làm tăng nồng độ Ca2+ trong tế bào chất, kích hoạt sự tương tác giữa actin và myosin, gây co cơ.

Tâm thu thất là giai đoạn tâm thất co bóp, tạo áp lực để đẩy máu vào động mạch phổi (từ tâm thất phải) và động mạch chủ (từ tâm thất trái).

Vùng vỏ não thị giác sơ cấp (V1), nơi tiếp nhận và xử lý thông tin thị giác đầu tiên từ mắt, nằm ở thùy chẩm, phần sau cùng của não bộ.

Thận tham gia điều hòa huyết áp, sản xuất erythropoietin kích thích tạo hồng cầu, và lọc máu để loại bỏ chất thải. Tiêu hóa protein là chức năng của hệ tiêu hóa, không phải thận.

Tăng thông khí làm tăng thải CO2 ra khỏi cơ thể. CO2 kết hợp với nước tạo thành acid carbonic, do đó giảm CO2 sẽ giảm lượng acid trong máu, dẫn đến kiềm hóa máu (pH máu tăng).

Insulin là hormone duy nhất do tuyến tụy sản xuất có tác dụng hạ đường huyết bằng cách tăng cường hấp thu glucose vào tế bào và chuyển hóa glucose thành glycogen.