Đề 12 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Thị trường chứng khoán

VN-Index là chỉ số chứng khoán đại diện cho sự biến động giá cổ phiếu của các công ty niêm yết trên HOSE. Nó phản ánh tình hình chung của thị trường chứng khoán Việt Nam.

Rủi ro hệ thống là loại rủi ro ảnh hưởng đến toàn bộ thị trường hoặc một phân khúc lớn của thị trường, ví dụ như rủi ro lãi suất, rủi ro lạm phát, rủi ro suy thoái kinh tế. Nó không thể được loại bỏ hoàn toàn bằng cách đa dạng hóa danh mục đầu tư.

Bull market, hay thị trường giá lên, là giai đoạn thị trường chứng khoán có xu hướng tăng giá mạnh và kéo dài. Trong giai đoạn này, nhà đầu tư thường lạc quan và kỳ vọng giá cổ phiếu sẽ tiếp tục tăng.

Lệnh MP (Market Price) là lệnh mua hoặc bán chứng khoán tại mức giá thị trường hiện tại. Lệnh mua MP sẽ được khớp với giá bán thấp nhất hiện có, và lệnh bán MP sẽ được khớp với giá mua cao nhất hiện có. Đây là loại lệnh được thực hiện nhanh nhất.

Thanh khoản của cổ phiếu thể hiện mức độ dễ dàng mua hoặc bán cổ phiếu trên thị trường mà không gây ra biến động giá lớn. Cổ phiếu có thanh khoản cao dễ dàng chuyển đổi thành tiền mặt và ngược lại, với chi phí giao dịch thấp (chênh lệch giá mua và giá bán nhỏ).

Bong bóng chứng khoán xảy ra khi giá cổ phiếu tăng quá nhanh và quá cao, không phản ánh giá trị thực tế của doanh nghiệp hoặc nền kinh tế, chủ yếu do đầu cơ và kỳ vọng giá tiếp tục tăng. Bong bóng thường kết thúc bằng sự sụp đổ giá mạnh khi nhà đầu tư nhận ra giá trị thực thấp hơn nhiều.

Rủi ro thanh khoản xảy ra khi nhà đầu tư gặp khó khăn trong việc bán chứng khoán mình đang nắm giữ để chuyển thành tiền mặt một cách nhanh chóng và với mức giá hợp lý. Điều này đặc biệt xảy ra với các cổ phiếu có khối lượng giao dịch thấp hoặc trong giai đoạn thị trường biến động mạnh.

Phân tích cơ bản là phương pháp đánh giá giá trị nội tại của cổ phiếu dựa trên các yếu tố cơ bản của công ty như báo cáo tài chính, mô hình kinh doanh, ban lãnh đạo, triển vọng ngành và kinh tế vĩ mô. Mục tiêu là xác định xem cổ phiếu có đang bị định giá thấp hay cao so với giá trị thực tế.

Lệnh ATO là lệnh đặt mua hoặc bán chứng khoán tại mức giá mở cửa phiên giao dịch. Nó được ưu tiên khớp lệnh trong phiên khớp lệnh định kỳ mở cửa và có thể không được thực hiện nếu không có lệnh đối ứng phù hợp.

Chỉ số P/E (Tỷ lệ Giá trên Lợi nhuận) cho biết mức giá nhà đầu tư sẵn sàng trả cho mỗi đồng lợi nhuận của công ty. P/E càng cao có thể cho thấy cổ phiếu đang được định giá cao, hoặc nhà đầu tư kỳ vọng vào tăng trưởng lợi nhuận trong tương lai.

Quỹ ETF (Exchange Traded Fund) là một loại quỹ đầu tư thụ động, mô phỏng hiệu suất của một chỉ số chứng khoán (ví dụ VN30, VN100). ETF được niêm yết và giao dịch trên sàn chứng khoán như cổ phiếu, cho phép nhà đầu tư dễ dàng tiếp cận một danh mục đầu tư đa dạng hóa với chi phí thấp.

Khi ngân hàng trung ương tăng lãi suất điều hành, chi phí vốn vay tăng lên, làm giảm lợi nhuận của doanh nghiệp và sức hấp dẫn của đầu tư chứng khoán so với các kênh đầu tư khác như gửi tiết kiệm. Điều này thường gây áp lực giảm điểm lên thị trường chứng khoán.

Trong mô hình DCF, lãi suất chiết khấu được sử dụng để chiết khấu các dòng tiền tự do dự kiến trong tương lai về giá trị hiện tại. Lãi suất chiết khấu phản ánh rủi ro của dòng tiền đó - rủi ro càng cao, lãi suất chiết khấu càng lớn, và giá trị hiện tại càng thấp.

IPO, hay Phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng, là quá trình một công ty tư nhân chào bán cổ phiếu lần đầu tiên cho công chúng, chuyển đổi thành công ty đại chúng và niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán.

Sở Giao dịch Chứng khoán Việt Nam hiện tại bao gồm ba sàn giao dịch chính: Sở Giao dịch Chứng khoán TP. Hồ Chí Minh (HOSE), Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) và thị trường UPCOM (dành cho các công ty chưa đủ điều kiện niêm yết chính thức).

Cổ tức là phần lợi nhuận sau thuế mà công ty quyết định chia sẻ cho các cổ đông hiện hữu. Cổ tức thường được trả bằng tiền mặt hoặc cổ phiếu, tùy thuộc vào chính sách của công ty.

Giao dịch nội gián (insider trading) là hành vi sử dụng thông tin nội bộ chưa công bố rộng rãi để mua bán chứng khoán nhằm kiếm lợi bất chính. Hành vi này là bất hợp pháp và bị cấm ở hầu hết các quốc gia vì nó tạo ra sự bất công bằng và làm suy yếu tính minh bạch của thị trường chứng khoán.

Phân tích kỹ thuật là phương pháp dự đoán biến động giá chứng khoán trong tương lai dựa trên việc nghiên cứu các mô hình giá và khối lượng giao dịch trong quá khứ. Các nhà phân tích kỹ thuật sử dụng biểu đồ, các chỉ báo kỹ thuật và mô hình giá để tìm kiếm các xu hướng và tín hiệu giao dịch.

Thị trường chứng khoán phái sinh Việt Nam hiện tại chủ yếu giao dịch hợp đồng tương lai chỉ số VN30 và chứng quyền có đảm bảo (Covered Warrant). Các sản phẩm phái sinh khác có thể được phát triển trong tương lai.

Cổ phiếu thường đại diện cho quyền sở hữu vốn trong công ty cổ phần. Người sở hữu cổ phiếu thường có quyền biểu quyết tại các cuộc họp cổ đông và được nhận cổ tức (nếu có) sau khi công ty có lợi nhuận.

`Room ngoại` là quy định giới hạn tỷ lệ sở hữu cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài trong một công ty niêm yết tại Việt Nam. Mục đích là kiểm soát dòng vốn ngoại và đảm bảo an ninh kinh tế.

Giao dịch ký quỹ (margin trading) cho phép nhà đầu tư vay tiền từ công ty chứng khoán để mua cổ phiếu. Điều này giúp nhà đầu tư có thể mua được lượng cổ phiếu lớn hơn so với vốn tự có, nhưng đồng thời cũng khuếch đại cả lợi nhuận và thua lỗ.

Bear market, hay thị trường giá xuống, là giai đoạn thị trường chứng khoán có xu hướng giảm giá kéo dài, thường đi kèm với tâm lý bi quan, lo ngại về suy thoái kinh tế, và nhà đầu tư có xu hướng bán tháo cổ phiếu.

Ủy ban Chứng khoán Nhà nước là cơ quan quản lý nhà nước về chứng khoán và thị trường chứng khoán. Mục tiêu chính của Ủy ban là bảo vệ nhà đầu tư, ổn định và phát triển thị trường, giám sát hoạt động chứng khoán, chứ không phải tối đa hóa lợi nhuận cho các công ty chứng khoán.

Nhà môi giới chứng khoán đóng vai trò trung gian giữa nhà đầu tư và thị trường chứng khoán. Họ cung cấp các dịch vụ như mở tài khoản, cung cấp thông tin thị trường, tư vấn đầu tư (tùy thuộc vào loại hình môi giới), và thực hiện lệnh mua bán chứng khoán thay mặt khách hàng.

Giá cổ phiếu chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, bao gồm kết quả kinh doanh của công ty, tình hình kinh tế vĩ mô, tâm lý nhà đầu tư, tin tức ngành,... Màu sắc logo mới của công ty thường không phải là yếu tố có tác động đáng kể đến giá cổ phiếu, trừ khi nó liên quan đến một sự thay đổi lớn hơn về thương hiệu hoặc chiến lược kinh doanh mà thị trường đánh giá cao hoặc thấp.

Beta là một chỉ số đo lường rủi ro hệ thống của cổ phiếu. Nó thể hiện mức độ biến động giá của cổ phiếu đó so với biến động của thị trường chung (thường được đại diện bởi một chỉ số thị trường như VN-Index). Beta lớn hơn 1 cho thấy cổ phiếu biến động mạnh hơn thị trường, beta nhỏ hơn 1 cho thấy cổ phiếu biến động ít hơn thị trường.

Đa dạng hóa danh mục đầu tư là chiến lược quản lý rủi ro quan trọng. Bằng cách đầu tư vào nhiều loại tài sản (cổ phiếu, trái phiếu, bất động sản, vàng,...) hoặc nhiều cổ phiếu khác nhau trong các ngành khác nhau, nhà đầu tư có thể giảm thiểu rủi ro tổng thể của danh mục, vì khi một tài sản giảm giá, các tài sản khác có thể tăng giá hoặc ít bị ảnh hưởng hơn.

Chia tách cổ phiếu (stock split) là việc công ty chia nhỏ mệnh giá cổ phiếu, dẫn đến số lượng cổ phiếu đang lưu hành tăng lên và giá mỗi cổ phiếu giảm xuống theo tỷ lệ chia tách. Về mặt lý thuyết, tổng giá trị vốn hóa thị trường của công ty không thay đổi, nhưng cổ phiếu trở nên dễ tiếp cận hơn với nhiều nhà đầu tư nhỏ lẻ.

Thị trường sơ cấp là nơi các chứng khoán mới (cổ phiếu, trái phiếu) được phát hành lần đầu để huy động vốn cho doanh nghiệp hoặc chính phủ. Thị trường thứ cấp là nơi các chứng khoán đã được phát hành ở thị trường sơ cấp được mua đi bán lại giữa các nhà đầu tư.