Đề 13 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Đấu thầu

Tổ chuyên gia đấu thầu là nhóm các chuyên gia có chuyên môn liên quan đến gói thầu, được thành lập để đánh giá hồ sơ dự thầu một cách khách quan, chuyên nghiệp và báo cáo kết quả đánh giá cho bên mời thầu để làm cơ sở cho việc quyết định lựa chọn nhà thầu.

Thời điểm đóng thầu là mốc thời gian quan trọng, sau thời điểm này, bên mời thầu sẽ ngừng nhận hồ sơ dự thầu và tiến hành các bước tiếp theo của quy trình đấu thầu.

Làm rõ hồ sơ dự thầu là một bước trong quy trình đấu thầu, cho phép bên mời thầu yêu cầu nhà thầu làm rõ những nội dung còn thiếu hoặc chưa rõ ràng trong hồ sơ dự thầu, giúp quá trình đánh giá được chính xác và đầy đủ hơn.

Giá gói thầu phải được xác định một cách khách quan, thường dựa trên giá thị trường tại thời điểm lập kế hoạch hoặc dựa trên dự toán, kế hoạch chi tiêu đã được phê duyệt, đảm bảo tính hợp lý và sát với thực tế.

Điểm khác biệt cơ bản nhất là về tính cạnh tranh. Đấu thầu cạnh tranh tạo ra môi trường cạnh tranh giữa nhiều nhà thầu để lựa chọn nhà thầu tốt nhất, trong khi chỉ định thầu là hình thức lựa chọn trực tiếp một nhà thầu mà không qua cạnh tranh rộng rãi.

Bên mời thầu chịu trách nhiệm tổ chức quá trình đấu thầu, từ lập hồ sơ mời thầu, đánh giá hồ sơ, cho đến giải quyết kiến nghị. Việc thực hiện gói thầu là trách nhiệm của nhà thầu trúng thầu, không phải bên mời thầu.

Hồ sơ dự thầu tập trung vào năng lực pháp lý, năng lực kỹ thuật, năng lực tài chính của doanh nghiệp và đề xuất về kỹ thuật, giá cả cho gói thầu. Báo cáo tài chính cá nhân của giám đốc không liên quan trực tiếp đến năng lực của công ty trong việc thực hiện gói thầu.

Đấu thầu điện tử giúp số hóa quy trình, giảm thiểu giấy tờ, tăng cường tính minh bạch, và đặc biệt là tăng tốc độ và hiệu quả của quy trình đấu thầu, tiết kiệm thời gian và chi phí.

Mục tiêu chính của đấu thầu là lựa chọn được nhà thầu có năng lực, cung cấp hàng hóa/dịch vụ chất lượng với giá cả hợp lý nhất, đảm bảo tính cạnh tranh và hiệu quả kinh tế.

Đấu thầu quốc tế thường phát sinh thêm yếu tố sử dụng ngoại tệ trong giao dịch thanh toán, do có sự tham gia của các nhà thầu nước ngoài và hợp đồng có thể được ký kết và thực hiện bằng ngoại tệ.

Gian lận trong đấu thầu là hành vi cố ý cung cấp thông tin sai lệch, không trung thực nhằm làm sai lệch kết quả đấu thầu, vi phạm nghiêm trọng nguyên tắc trung thực và công bằng.

Đấu thầu dựa trên chất lượng và chi phí (QCBS - Quality and Cost Based Selection) là phương pháp lựa chọn nhà thầu tư vấn, trong đó chất lượng chuyên môn được đánh giá cao hơn giá cả, phù hợp với các dự án tư vấn phức tạp, đòi hỏi năng lực và kinh nghiệm chuyên môn sâu.

Khi có kiến nghị về kết quả đấu thầu, quy trình giải quyết kiến nghị thường bắt đầu bằng việc nhà thầu gửi văn bản kiến nghị đến bên mời thầu để yêu cầu xem xét và giải quyết theo quy định.

Kế hoạch lựa chọn nhà thầu là một bước quan trọng trong quy trình đấu thầu, cần được phê duyệt bởi chủ đầu tư hoặc người có thẩm quyền cao nhất để đảm bảo tính pháp lý và trách nhiệm.

Đánh giá hồ sơ dự thầu về mặt kỹ thuật tập trung vào khả năng đáp ứng các yêu cầu về kỹ thuật, chất lượng của hàng hóa/dịch vụ. Giá dự thầu là tiêu chí đánh giá về mặt tài chính, không thuộc tiêu chí kỹ thuật.

Nguyên tắc công khai, minh bạch là nền tảng của đấu thầu, nhằm đảm bảo mọi thông tin liên quan đến quá trình đấu thầu được công khai, minh bạch, tạo sân chơi bình đẳng cho các nhà thầu, từ đó ngăn chặn tiêu cực và tham nhũng.

Việc nhà thầu trúng thầu từ chối ký hợp đồng là vi phạm quy định đấu thầu. Trong trường hợp này, bảo đảm dự thầu của nhà thầu sẽ không được hoàn trả và nhà thầu có thể bị xử lý theo quy định, bao gồm cả việc bị cấm tham gia đấu thầu trong một khoảng thời gian nhất định.

Chỉ định thầu là hình thức lựa chọn nhà thầu không thông qua đấu thầu, thường áp dụng trong các trường hợp đặc biệt như chỉ có một nhà thầu duy nhất đáp ứng yêu cầu, hoặc trong tình huống khẩn cấp, quốc phòng, an ninh, hoặc gói thầu có giá trị nhỏ theo quy định.

Hợp đồng trọn gói có đặc điểm là giá hợp đồng được xác định trước và không thay đổi trong suốt quá trình thực hiện, trừ trường hợp có thay đổi về phạm vi công việc.

Nguyên tắc quan trọng trong đánh giá hồ sơ dự thầu là phải tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chí đánh giá đã được công bố trong hồ sơ mời thầu. Việc thay đổi tiêu chí đánh giá sau khi đã phát hành hồ sơ mời thầu là vi phạm quy định và làm mất tính công bằng, minh bạch.

Theo quy định, đấu thầu rộng rãi cần có tối thiểu 3 nhà thầu nộp hồ sơ dự thầu hợp lệ. Nếu không đạt số lượng này, quá trình đấu thầu thường phải hủy và tổ chức lại để đảm bảo tính cạnh tranh.

Đấu thầu hai giai đoạn được thực hiện qua hai giai đoạn riêng biệt. Giai đoạn đầu tập trung đánh giá về mặt kỹ thuật, giai đoạn sau đánh giá về tài chính đối với các nhà thầu đã đạt yêu cầu kỹ thuật ở giai đoạn đầu.

Thông thầu là hành vi bất hợp pháp, khi các nhà thầu thỏa thuận, dàn xếp với nhau (ví dụ như thỏa thuận về giá, phân chia thị trường) để loại bỏ cạnh tranh và làm sai lệch kết quả đấu thầu, gây thiệt hại cho chủ đầu tư và xã hội.

Quy trình đấu thầu rộng rãi bắt đầu bằng việc thông báo mời thầu công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng để thu hút sự quan tâm của các nhà thầu.

Đấu thầu hạn chế là hình thức đấu thầu mà bên mời thầu chỉ mời một số nhà thầu có đủ năng lực và kinh nghiệm tham gia, thường áp dụng khi số lượng nhà thầu có khả năng đáp ứng yêu cầu không nhiều.

Một trong những lý do chính đáng để hủy thầu là khi giá dự thầu của tất cả các nhà thầu đều vượt quá giá gói thầu đã được phê duyệt, làm cho dự án không còn hiệu quả về mặt kinh tế trong điều kiện ngân sách hiện tại.

Hợp đồng theo đơn giá điều chỉnh phù hợp với các công việc mà khối lượng không thể xác định chính xác ngay từ đầu và có thể thay đổi trong quá trình thực hiện, cho phép điều chỉnh giá theo khối lượng công việc thực tế phát sinh và các yếu tố khác theo thỏa thuận.

Bảo đảm dự thầu thường được thực hiện bằng cách đặt cọc một khoản tiền hoặc nộp thư bảo lãnh của ngân hàng. Đặt cọc bằng tiền mặt hoặc chuyển khoản là hình thức phổ biến và dễ thực hiện.

Theo quy định chung, thời gian đánh giá hồ sơ dự thầu tối đa là 45 ngày kể từ ngày mở thầu, tuy nhiên thời gian cụ thể có thể khác nhau tùy thuộc vào quy mô và tính chất phức tạp của gói thầu và quy định pháp luật cụ thể.

Thời gian đấu thầu quá ngắn có thể gây áp lực cho cả bên mời thầu và nhà thầu, làm giảm chất lượng hồ sơ mời thầu và hồ sơ dự thầu, cũng như hạn chế sự tham gia của các nhà thầu tiềm năng. Thời gian đấu thầu cần hợp lý để đảm bảo chất lượng và hiệu quả.