Đề 13 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Dược lý 2

Naloxone là một thuốc giải độc opioid, tác dụng bằng cách đối kháng cạnh tranh với opioid tại thụ thể opioid. Naloxone có ái lực mạnh với thụ thể opioid nhưng không có tác dụng chủ vận. Khi dùng naloxone, nó sẽ đẩy opioid ra khỏi thụ thể và chiếm chỗ, đảo ngược nhanh chóng các tác dụng của opioid, như ức chế hô hấp trong ngộ độc opioid.

Carbidopa là một chất ức chế dopa decarboxylase ngoại biên. Khi dùng chung với levodopa, carbidopa giúp ức chế sự chuyển hóa levodopa thành dopamine ở ngoại biên, do đó làm tăng lượng levodopa vào não và giảm tác dụng phụ ngoại biên do dopamine gây ra (như buồn nôn, nôn).

Sildenafil và các PDE5 inhibitors khác giúp điều trị rối loạn cương dương bằng cách tăng cường tác dụng của nitric oxide (NO). NO kích thích sản xuất cGMP, gây giãn mạch thể hang dương vật. PDE5 là enzyme phân hủy cGMP. Sildenafil ức chế PDE5, làm tăng nồng độ cGMP, kéo dài tác dụng giãn mạch và tăng lưu lượng máu đến dương vật, giúp đạt được và duy trì sự cương cứng.

Thuốc chống loạn nhịp nhóm I chẹn kênh natri, làm chậm tốc độ khử cực pha 0 của điện thế hoạt động tế bào cơ tim. Điều này dẫn đến làm chậm dẫn truyền xung động trong tâm thất, và trên điện tim đồ thể hiện bằng sự kéo dài phức bộ QRS.

Thuốc lợi tiểu quai có tác dụng lợi tiểu mạnh nhất do chúng ức chế tái hấp thu natri, kali và clo ở nhánh lên quai Henle. Vị trí này tái hấp thu một lượng lớn các chất điện giải, do đó ức chế tái hấp thu ở đây gây tăng bài tiết nước và điện giải mạnh.

Statin có thể gây ra tác dụng phụ trên cơ, từ đau cơ nhẹ đến viêm cơ và tiêu cơ vân nghiêm trọng. Tiêu cơ vân là tình trạng hủy hoại cơ vân, giải phóng các chất vào máu có thể gây tổn thương thận.

Thuốc ức chế men chuyển (ACEI) hạ huyết áp chủ yếu bằng cách ức chế enzyme ACE, làm giảm sản xuất Angiotensin II. Angiotensin II là một chất gây co mạch mạnh, do đó việc giảm sản xuất nó gây giãn mạch và hạ huyết áp.

Thuốc giãn cơ vân ngoại biên như succinylcholine tác dụng bằng cách chẹn thụ thể acetylcholine nicotinic ở bản vận động thần kinh cơ. Succinylcholine là một chất khử cực, ban đầu gây kích thích thụ thể, sau đó gây phong bế khử cực kéo dài, dẫn đến giãn cơ.

Metformin là một thuốc điều trị đái tháo đường type 2 bằng cách giảm sản xuất glucose ở gan (giảm tân tạo glucose) và tăng độ nhạy insulin ở mô ngoại biên, giúp cơ thể sử dụng glucose hiệu quả hơn.

Thuốc chẹn kênh canxi hạ huyết áp và giảm đau thắt ngực bằng cách ức chế dòng ion canxi vào tế bào cơ trơn mạch máu và cơ tim. Điều này gây giãn mạch máu, giảm sức cản ngoại vi và giảm co bóp cơ tim, từ đó giảm huyết áp và giảm nhu cầu oxy của cơ tim.

Phenytoin là một thuốc chống co giật cổ điển, tác dụng bằng cách chẹn kênh natri điện thế phụ thuộc. Điều này làm giảm tính kích thích của tế bào thần kinh và ngăn chặn sự lan truyền quá mức của điện thế hoạt động, từ đó kiểm soát cơn co giật.

Thuốc kháng histamine H1 thế hệ thứ nhất có thể vượt qua hàng rào máu não và tác động lên hệ thần kinh trung ương, gây ra tác dụng phụ an thần, buồn ngủ. Đây là một tác dụng phụ phổ biến và cần lưu ý khi sử dụng các thuốc này.

Triptan là nhóm thuốc đặc hiệu điều trị đau nửa đầu. Cơ chế tác dụng chính của triptan là co mạch máu não bằng cách chủ vận thụ thể 5-HT1B/1D serotonin trên mạch máu não. Đau nửa đầu được cho là liên quan đến sự giãn mạch máu não, do đó co mạch máu não giúp giảm đau.

Cơ chế tác dụng chính xác của sulfasalazine trong điều trị viêm loét đại tràng chưa được hiểu rõ hoàn toàn. Tuy nhiên, thuốc được cho là có tác dụng kháng viêm tại chỗ ở đại tràng sau khi được vi khuẩn đường ruột phân cắt thành 5-ASA (mesalamine) và sulfapyridine. 5-ASA có tác dụng ức chế tổng hợp prostaglandin và các chất trung gian gây viêm khác.

Acyclovir là một thuốc kháng virus tác dụng chọn lọc trên virus Herpes. Nó ức chế enzyme DNA polymerase của virus, enzyme này cần thiết cho quá trình nhân lên DNA của virus, do đó ngăn chặn sự phát triển và lây lan của virus.

Spironolactone là một thuốc lợi tiểu giữ kali, tác dụng bằng cách đối kháng aldosterone tại ống lượn xa và ống góp. Aldosterone bình thường làm tăng tái hấp thu natri và bài tiết kali. Spironolactone ức chế tác dụng này, dẫn đến tăng bài tiết natri và giữ kali, do đó có tác dụng lợi tiểu nhẹ và giữ kali.

PPIs là nhóm thuốc ức chế sản xuất acid dạ dày mạnh nhất. Chúng ức chế bơm proton H+/K+ ATPase ở tế bào thành dạ dày, là bước cuối cùng trong quá trình sản xuất acid HCl, từ đó làm giảm đáng kể độ acid trong dạ dày, giúp vết loét mau lành.

Thuốc kháng cholinergic ức chế tác dụng của acetylcholine. Do acetylcholine đóng vai trò quan trọng trong nhiều chức năng của cơ thể, bao gồm tiết nước bọt, nhu động ruột, và co bóp bàng quang, nên tác dụng phụ của thuốc kháng cholinergic thường liên quan đến các chức năng này, như khô miệng, táo bón, bí tiểu.

Ondansetron và các thuốc 5-HT3 receptor antagonists là thuốc chống nôn hiệu quả, đặc biệt trong nôn do hóa trị liệu. Chúng tác dụng bằng cách chẹn thụ thể 5-HT3 (serotonin type 3) ở vùng CTZ (chemoreceptor trigger zone) ở hành não và ở đường tiêu hóa, ngăn chặn tác dụng gây nôn của serotonin.

Propofol là một thuốc gây mê tĩnh mạch tác dụng nhanh và ngắn. Cơ chế tác dụng chính của propofol là tăng cường dẫn truyền thần kinh GABAergic. Propofol gắn vào thụ thể GABA-A và tăng thời gian mở kênh chloride, làm tăng dòng ion chloride vào tế bào thần kinh, gây ức chế thần kinh và gây mê.

Warfarin là một thuốc chống đông máu đường uống, tác dụng bằng cách đối kháng vitamin K. Vitamin K cần thiết cho quá trình tổng hợp các yếu tố đông máu II, VII, IX, X tại gan. Warfarin làm giảm tổng hợp các yếu tố này, từ đó làm chậm quá trình đông máu.

Thuốc chủ vận beta-2 adrenergic có tác dụng giãn phế quản bằng cách kích thích thụ thể beta-2 adrenergic trên cơ trơn phế quản, gây giãn cơ trơn và giảm co thắt phế quản. Salbutamol là một thuốc chủ vận beta-2 tác dụng ngắn, được sử dụng để cắt cơn hen cấp.

Thuốc kháng nấm azole ức chế enzyme cytochrome P450 của nấm, enzyme này cần thiết cho quá trình tổng hợp ergosterol. Ergosterol là một thành phần quan trọng của màng tế bào nấm, do đó ức chế tổng hợp ergosterol làm suy yếu và phá hủy màng tế bào nấm.

Thuốc chống loạn thần thế hệ thứ nhất (điển hình) có tác dụng chống loạn thần chủ yếu thông qua việc chẹn thụ thể dopamine D2 trong não, đặc biệt là ở đường dẫn truyền trung não - vỏ não và trung não - viền.

Penicillin và các kháng sinh beta-lactam khác (như cephalosporin) ức chế quá trình tổng hợp vách tế bào vi khuẩn. Vách tế bào rất quan trọng cho sự sống của vi khuẩn, do đó ức chế tổng hợp vách tế bào dẫn đến tiêu diệt vi khuẩn.

SSRIs là nhóm thuốc chống trầm cảm phổ biến, tác dụng bằng cách ức chế quá trình tái hấp thu serotonin từ khe synap trở lại tế bào thần kinh tiền synap. Điều này làm tăng nồng độ serotonin ở khe synap, tăng cường tác dụng của serotonin và cải thiện triệu chứng trầm cảm.

NSAIDs giảm viêm và đau bằng cách ức chế enzyme cyclooxygenase (COX). COX là enzyme xúc tác quá trình sản xuất prostaglandin và thromboxane, là các chất trung gian gây viêm và đau.

Thuốc lợi tiểu thiazide làm tăng bài tiết kali qua thận, dẫn đến hạ kali máu. Đây là một tác dụng phụ thường gặp và cần được theo dõi khi sử dụng thiazide.

Corticosteroid dạng hít là thuốc kiểm soát hen phế quản lâu dài bằng cách giảm viêm đường thở. Chúng không có tác dụng giãn phế quản nhanh chóng để cắt cơn hen cấp. Thuốc chủ vận beta-2 tác dụng ngắn mới được sử dụng để cắt cơn hen cấp.

Tamsulosin và các alpha-1 adrenergic antagonists khác giúp giảm triệu chứng của tăng sản tuyến tiền liệt lành tính bằng cách giãn cơ trơn tuyến tiền liệt và cổ bàng quang. Chúng chẹn thụ thể alpha-1 adrenergic, thụ thể này có nhiều ở cơ trơn các vị trí này, gây giãn cơ và cải thiện lưu thông nước tiểu.