Đề 13 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Nguyên lý kế toán

Nguyên tắc thận trọng (conservatism) yêu cầu kế toán viên phải thận trọng trong việc ước tính và ghi nhận các khoản mục. Khi có sự không chắc chắn, nên ưu tiên ghi nhận lỗ tiềm tàng (nếu có khả năng xảy ra) và trì hoãn ghi nhận lợi nhuận tiềm tàng cho đến khi chắc chắn hơn. Nguyên tắc này nhằm tránh lạc quan quá mức về tình hình tài chính.

Bảng cân đối kế toán (Balance Sheet) là báo cáo tài chính tổng hợp, phản ánh tình hình tài sản, nợ phải trả và vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp tại một thời điểm cụ thể, thường là cuối kỳ kế toán.

Công thức tính Giá vốn hàng bán (COGS) phổ biến nhất là: COGS = Hàng tồn kho đầu kỳ + Mua hàng trong kỳ - Hàng tồn kho cuối kỳ. Công thức này phản ánh chi phí của hàng hóa đã bán trong kỳ, dựa trên sự biến động của hàng tồn kho.

Hệ thống kế toán kép (double-entry bookkeeping) yêu cầu mỗi nghiệp vụ kinh tế phải được ghi nhận ít nhất vào hai tài khoản kế toán, đảm bảo sự cân bằng của phương trình kế toán và tính chính xác của dữ liệu kế toán.

Phương pháp khấu hao theo đường thẳng (straight-line depreciation) phân bổ đều giá trị khấu hao của tài sản trong suốt thời gian sử dụng hữu ích của nó, giúp đảm bảo chi phí khấu hao được ghi nhận một cách ổn định qua các kỳ kế toán.

Hệ thống kiểm soát nội bộ (internal control) bao gồm năm yếu tố chính: Môi trường kiểm soát, Đánh giá rủi ro, Hoạt động kiểm soát, Thông tin và truyền thông, và Giám sát. Chiến lược cạnh tranh không phải là một yếu tố của hệ thống kiểm soát nội bộ, mặc dù kiểm soát nội bộ có thể hỗ trợ thực hiện chiến lược.

Các phẩm chất định tính của thông tin kế toán (qualitative characteristics of accounting information) bao gồm các đặc điểm như thích hợp, đáng tin cậy, có thể so sánh và dễ hiểu. Chúng đảm bảo rằng thông tin kế toán cung cấp là hữu ích và đáng tin cậy cho người sử dụng trong việc đưa ra quyết định kinh tế.

Chi phí biến đổi (variable cost) là chi phí thay đổi tỷ lệ thuận với sự thay đổi của mức độ hoạt động (ví dụ: sản lượng sản xuất, doanh số bán hàng). Ví dụ, chi phí nguyên vật liệu trực tiếp thường là chi phí biến đổi.

Khi doanh nghiệp mua hàng tồn kho bằng tiền mặt, một tài sản (Hàng tồn kho) tăng lên và một tài sản khác (Tiền mặt) giảm đi. Tổng tài sản vẫn không đổi, nhưng cơ cấu tài sản thay đổi, từ tiền mặt sang hàng tồn kho.

Tính trọng yếu (Materiality) là khái niệm chỉ ra rằng thông tin kế toán được coi là trọng yếu nếu việc bỏ sót hoặc sai sót thông tin đó có thể ảnh hưởng đến quyết định kinh tế của người sử dụng thông tin. Mức độ trọng yếu phụ thuộc vào quy mô và tính chất của khoản mục hoặc sai sót.

Tài sản ngắn hạn là tài sản có thời gian sử dụng hoặc chuyển đổi thành tiền trong vòng một năm hoặc một chu kỳ kinh doanh. Tiền mặt và các khoản tương đương tiền là tài sản có tính thanh khoản cao nhất và thuộc loại tài sản ngắn hạn.

Nguyên tắc phù hợp (matching principle) quy định rằng chi phí phải được ghi nhận trong cùng kỳ với doanh thu mà chi phí đó tạo ra. Điều này đảm bảo báo cáo kết quả kinh doanh phản ánh chính xác lợi nhuận trong kỳ.

Doanh nghiệp tư nhân (sole proprietorship) là loại hình doanh nghiệp đơn giản nhất, trong đó chủ sở hữu và doanh nghiệp là một thực thể pháp lý duy nhất. Do đó, chủ sở hữu chịu trách nhiệm vô hạn về tất cả các khoản nợ và nghĩa vụ của doanh nghiệp.

Sổ cái (General Ledger) là sổ kế toán chính, dùng để tổng hợp và phân loại các nghiệp vụ kinh tế phát sinh theo từng tài khoản kế toán. Nó cung cấp cái nhìn tổng quan về số dư và biến động của từng tài khoản, làm cơ sở để lập báo cáo tài chính.

Chi phí sản phẩm (product cost) là các chi phí liên quan trực tiếp đến quá trình sản xuất sản phẩm, bao gồm chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp và chi phí sản xuất chung. Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp là một ví dụ điển hình của chi phí sản phẩm.

Phương pháp khấu hao theo số lượng sản phẩm (units of production depreciation) phù hợp nhất với các tài sản mà mức độ sử dụng hoặc hao mòn phụ thuộc nhiều vào sản lượng sản xuất, ví dụ như máy móc sản xuất. Phương pháp này tính khấu hao dựa trên số lượng sản phẩm thực tế được sản xuất trong kỳ, phản ánh sát hơn mức độ hao mòn do sử dụng.

Mục tiêu chính của kế toán là cung cấp thông tin tài chính hữu ích để người sử dụng (nhà đầu tư, chủ nợ, nhà quản lý...) đưa ra quyết định kinh tế. Tối đa hóa lợi nhuận là mục tiêu của quản lý doanh nghiệp, không phải mục tiêu trực tiếp của kế toán, mặc dù thông tin kế toán hỗ trợ việc quản lý lợi nhuận.

Cơ sở dồn tích (accrual basis) là phương pháp kế toán ghi nhận doanh thu khi chúng được tạo ra và chi phí khi chúng phát sinh, bất kể khi nào dòng tiền thực tế diễn ra. Điều này cung cấp bức tranh trung thực hơn về hiệu quả hoạt động kinh doanh trong kỳ so với cơ sở tiền mặt.

Giá gốc (historical cost) là chi phí ban đầu mà doanh nghiệp đã bỏ ra để mua hoặc tạo ra một tài sản. Nguyên tắc giá gốc yêu cầu tài sản thường được ghi nhận ban đầu theo giá gốc, đảm bảo tính khách quan và dễ kiểm chứng của thông tin kế toán.

Tỷ số thanh toán hiện hành (current ratio) là một chỉ số đánh giá khả năng thanh toán nợ ngắn hạn của doanh nghiệp. Công thức tính là: Tỷ số thanh toán hiện hành = Tài sản ngắn hạn / Nợ phải trả ngắn hạn. Tỷ số này cho biết doanh nghiệp có bao nhiêu tài sản ngắn hạn để đảm bảo cho mỗi đồng nợ ngắn hạn.

Phương pháp FIFO (First-In, First-Out - Nhập trước, Xuất trước) giả định rằng hàng hóa nhập kho trước sẽ được xuất kho và bán ra trước. Do đó, giá vốn hàng bán được tính theo giá của lô hàng nhập kho trước, còn hàng tồn kho cuối kỳ được tính theo giá của lô hàng nhập kho gần nhất.

Kế toán tiền mặt (cash basis accounting) đơn giản hơn kế toán dồn tích, doanh thu và chi phí chỉ được ghi nhận khi dòng tiền thực tế phát sinh. Phương pháp này thường phù hợp với các doanh nghiệp nhỏ và đơn giản, ít giao dịch phức tạp.

Dự phòng (provision) là khoản nợ phải trả không chắc chắn về thời gian hoặc giá trị. Dự phòng phải trả người bán là một khoản nợ phải trả xác định về cả thời gian và giá trị (thường dựa trên hóa đơn), không phải là dự phòng. Các lựa chọn còn lại đều là các loại dự phòng phổ biến.

Điểm hòa vốn (break-even point) trong phân tích CVP là mức sản lượng hoặc doanh thu mà tại đó tổng doanh thu vừa đủ bù đắp tổng chi phí (bao gồm cả chi phí cố định và chi phí biến đổi). Tại điểm hòa vốn, doanh nghiệp không có lãi cũng không bị lỗ.

Bút toán điều chỉnh (adjusting entries) được thực hiện vào cuối kỳ kế toán, trước khi lập báo cáo tài chính. Mục đích của bút toán điều chỉnh là để đảm bảo doanh thu và chi phí được ghi nhận đúng kỳ theo cơ sở dồn tích, và các tài khoản tài sản và nợ phải trả phản ánh giá trị đúng đắn tại thời điểm cuối kỳ.

Phương trình kế toán cơ bản (Tài sản = Nợ phải trả + Vốn chủ sở hữu) là nền tảng của kế toán, thể hiện sự cân bằng giữa nguồn lực của doanh nghiệp (Tài sản) và nguồn gốc hình thành nguồn lực đó (Nợ phải trả và Vốn chủ sở hữu).

Rủi ro kiểm toán (audit risk) là rủi ro kiểm toán viên đưa ra ý kiến kiểm toán chấp nhận toàn phần (ý kiến `sạch`) khi trên thực tế báo cáo tài chính vẫn còn chứa đựng sai sót trọng yếu. Kiểm toán viên cần thực hiện các thủ tục kiểm toán để giảm thiểu rủi ro này.

Nguyên tắc ghi nhận doanh thu (revenue recognition principle) quy định doanh thu được ghi nhận khi doanh nghiệp đã hoàn thành nghĩa vụ của mình (thường là chuyển giao hàng hóa hoặc dịch vụ) và có bằng chứng chắc chắn về việc thu được lợi ích kinh tế, thường là khi quyền sở hữu hàng hóa được chuyển giao.

Báo cáo lưu chuyển tiền tệ (Statement of Cash Flows) cung cấp thông tin về các dòng tiền vào và dòng tiền ra của doanh nghiệp trong một kỳ kế toán, phân loại theo hoạt động kinh doanh, hoạt động đầu tư và hoạt động tài chính, giúp đánh giá khả năng thanh toán và khả năng tạo tiền của doanh nghiệp.

Bút toán sửa chữa (correcting entries) được thực hiện để điều chỉnh các sai sót đã phát hiện trong quá trình ghi chép kế toán, đảm bảo sổ sách kế toán phản ánh thông tin chính xác và đáng tin cậy.