Đề 13 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Thị trường tài chính

Sở Giao dịch Chứng khoán là nơi giao dịch, không phải là tổ chức phát hành chứng khoán. Doanh nghiệp tự phát hành chứng khoán trên thị trường sơ cấp, sau đó chứng khoán được giao dịch lại trên Sở Giao dịch (thị trường thứ cấp).

Chức năng cốt lõi của thị trường tài chính là trung gian vốn, chuyển vốn nhàn rỗi từ người tiết kiệm (dư thừa vốn) đến người đi vay (thiếu vốn) để đầu tư và phát triển kinh tế.

Tỷ giá EUR/USD cho biết cần bao nhiêu đô la Mỹ (đồng tiền định giá) để mua một Euro (đồng tiền cơ sở). Ví dụ, EUR/USD = 1.10 có nghĩa là cần 1.10 đô la Mỹ để mua 1 Euro.

Value at Risk (VaR) là một thước đo rủi ro tài chính, ước tính mức lỗ tối đa mà một danh mục đầu tư có thể chịu trong một khoảng thời gian nhất định, với một mức độ tin cậy xác suất nhất định (ví dụ: VaR 99% trong 1 ngày).

Trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm là công cụ của thị trường vốn (dài hạn), không phải thị trường tiền tệ (ngắn hạn). Các lựa chọn còn lại đều là công cụ phổ biến trên thị trường tiền tệ.

Thị trường `bull market` hay `thị trường giá lên` là giai đoạn thị trường chứng khoán có xu hướng tăng giá kéo dài, nhà đầu tư lạc quan và kỳ vọng thị trường tiếp tục tăng.

Lãi suất chiết khấu trong DCF phản ánh chi phí cơ hội của việc đầu tư vốn vào dự án (thay vì các lựa chọn khác) và mức độ rủi ro của dòng tiền dự kiến từ dự án. Rủi ro cao hơn đòi hỏi lãi suất chiết khấu cao hơn.

Bất động sản thường không được giao dịch trực tiếp trên thị trường hàng hóa phái sinh. Vàng, dầu thô, cà phê là các hàng hóa phổ biến được giao dịch trên các sàn giao dịch hàng hóa phái sinh toàn cầu.

Cửa hàng tạp hóa là doanh nghiệp bán lẻ, không phải là nhà đầu tư tổ chức trong thị trường tài chính. Các lựa chọn còn lại (quỹ tương hỗ, công ty bảo hiểm, ngân hàng thương mại) đều là các nhà đầu tư tổ chức lớn trên thị trường tài chính.

Đường trung bình động (MA) là một công cụ phân tích kỹ thuật phổ biến, được sử dụng để làm mượt biến động giá và xác định xu hướng chung của giá cổ phiếu. MA cũng có thể giúp xác định các mức hỗ trợ và kháng cự tiềm năng.

Bong bóng tài sản xảy ra khi giá của một loại tài sản (như cổ phiếu, bất động sản) tăng nhanh chóng và vượt quá giá trị nội tại thực tế, thường do kỳ vọng đầu cơ và hiệu ứng đám đông. Bong bóng thường kết thúc bằng sự sụp đổ giá mạnh.

Basel III là một bộ tiêu chuẩn quốc tế về quản lý vốn và thanh khoản cho ngân hàng. Mục tiêu chính của Basel III là tăng cường sự ổn định của hệ thống ngân hàng toàn cầu bằng cách yêu cầu ngân hàng phải có đủ vốn và thanh khoản để đối phó với rủi ro.

VN-Index là chỉ số chứng khoán đại diện cho thị trường chứng khoán Việt Nam, đo lường biến động giá của một rổ các cổ phiếu có vốn hóa lớn và thanh khoản cao nhất trên HOSE. Nó phản ánh xu hướng chung của thị trường chứng khoán.

Rủi ro đạo đức (moral hazard) xảy ra khi một bên (ví dụ: người đi vay, người được bảo hiểm) có động cơ hành động rủi ro hơn sau khi được bảo vệ hoặc được cấp vốn, vì họ không phải chịu hoàn toàn hậu quả của hành vi đó. Ví dụ: ngân hàng có thể cho vay rủi ro hơn nếu biết rằng có thể được chính phủ cứu trợ.

Chỉ số P/E so sánh giá cổ phiếu (P) với thu nhập trên mỗi cổ phiếu (E). Nó cho biết nhà đầu tư sẵn sàng trả bao nhiêu cho mỗi đồng lợi nhuận của doanh nghiệp. P/E cao có thể cho thấy cổ phiếu đang được định giá cao hoặc kỳ vọng tăng trưởng cao.

Rủi ro thanh khoản là rủi ro khi một tài sản không thể được bán hoặc chuyển đổi thành tiền mặt đủ nhanh để đáp ứng nghĩa vụ tài chính, hoặc chỉ có thể bán được với giá chiết khấu đáng kể.

Thị trường sơ cấp là nơi doanh nghiệp/chính phủ phát hành chứng khoán lần đầu tiên để huy động vốn. Thị trường thứ cấp là nơi các nhà đầu tư mua đi bán lại các chứng khoán đã được phát hành trên thị trường sơ cấp.

Thị trường OTC là thị trường phi tập trung, không có địa điểm giao dịch vật lý cụ thể. Giao dịch diễn ra trực tiếp giữa các bên (ví dụ: qua điện thoại, mạng máy tính). Thị trường tập trung (như Sở Giao dịch Chứng khoán) có sàn giao dịch và quy trình giao dịch chuẩn hóa.

Chứng khoán hóa là quá trình gom các khoản nợ có dòng tiền tương tự (ví dụ: các khoản vay thế chấp) thành một gói và phát hành chứng khoán (ví dụ: chứng khoán đảm bảo bằng tài sản - ABS) dựa trên gói nợ đó. Điều này giúp chuyển đổi các khoản nợ kém thanh khoản thành các chứng khoán có tính thanh khoản cao hơn.

Phái sinh tài chính là các hợp đồng mà giá trị của chúng `phái sinh` từ giá trị của một tài sản cơ sở khác (ví dụ: cổ phiếu, chỉ số, hàng hóa, lãi suất,...). Ví dụ phổ biến là hợp đồng tương lai, hợp đồng quyền chọn, hợp đồng hoán đổi.

Chỉ số Dow Jones Industrial Average (DJIA) là một chỉ số chứng khoán quan trọng của Mỹ, đo lường giá cổ phiếu của 30 công ty lớn và có uy tín nhất niêm yết trên các sàn giao dịch chứng khoán Mỹ.

Ngân hàng trung ương điều chỉnh lãi suất (lãi suất tái cấp vốn, lãi suất chiết khấu,...) để kiểm soát lạm phát và ổn định kinh tế. Lãi suất cao hơn thường được sử dụng để kiềm chế lạm phát, và ngược lại.

Chính sách tiền tệ hướng đến các mục tiêu kinh tế vĩ mô như ổn định giá cả, tăng trưởng kinh tế, và giảm thất nghiệp. Tối đa hóa lợi nhuận cho doanh nghiệp không phải là mục tiêu trực tiếp của chính sách tiền tệ, mà là mục tiêu của doanh nghiệp tự thân.

Thị trường tiền tệ chuyên giao dịch các công cụ nợ ngắn hạn, tính thanh khoản cao như tín phiếu kho bạc, chứng chỉ tiền gửi ngắn hạn, kỳ phiếu ngân hàng,... Thị trường vốn giao dịch công cụ dài hạn hơn (cổ phiếu, trái phiếu dài hạn).

Khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008 bắt nguồn từ sự sụp đổ của thị trường bất động sản thế chấp dưới chuẩn ở Mỹ. Các khoản vay thế chấp dưới chuẩn được chứng khoán hóa và lan rộng ra toàn cầu, gây ra khủng hoảng thanh khoản và suy thoái kinh tế nghiêm trọng.

Cổ phiếu blue-chip là cổ phiếu của các công ty hàng đầu, có lịch sử hoạt động lâu dài, tài chính vững mạnh, thương hiệu uy tín và thường trả cổ tức đều đặn. Chúng được coi là ít rủi ro hơn so với các cổ phiếu khác.

Đòn bẩy tài chính (sử dụng nợ vay) có thể khuếch đại lợi nhuận cho vốn chủ sở hữu khi doanh nghiệp kinh doanh hiệu quả và tỷ suất lợi nhuận trên tổng tài sản (ROA) cao hơn chi phí lãi vay. Tuy nhiên, nó cũng làm tăng rủi ro tài chính.

Lãi suất thực (real interest rate) là lãi suất danh nghĩa (nominal interest rate) đã được điều chỉnh theo lạm phát. Nó thể hiện lợi suất thực tế mà người gửi tiền nhận được hoặc chi phí vay vốn thực tế mà người đi vay phải trả, sau khi trừ đi tác động của lạm phát.

Cho vay vốn ngắn hạn thường được coi là đầu tư gián tiếp nước ngoài (FPI), không phải FDI. FDI liên quan đến việc thiết lập sự hiện diện kinh doanh lâu dài và kiểm soát trực tiếp hoạt động của doanh nghiệp ở nước ngoài (ví dụ: góp vốn, xây dựng nhà máy, mua lại doanh nghiệp).

Hợp đồng kỳ hạn ngoại tệ (forward contract) là một công cụ phái sinh phổ biến để doanh nghiệp xuất nhập khẩu cố định tỷ giá hối đoái trong tương lai, giúp phòng ngừa rủi ro biến động tỷ giá có thể ảnh hưởng đến lợi nhuận.