Đề 13 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Tổ chức quản lý y tế

Quản lý chất lượng toàn diện (TQM) là một phương pháp quản lý tập trung vào việc cải tiến liên tục chất lượng sản phẩm và dịch vụ thông qua sự tham gia của tất cả các thành viên trong tổ chức, và đặc biệt chú trọng vào việc loại bỏ lãng phí và tối ưu hóa quy trình.

Mô hình `bệnh viện thông minh′ tích hợp nhiều công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo (AI), Internet vạn vật (IoT), dữ liệu lớn (Big Data) để tự động hóa quy trình, cải thiện chất lượng dịch vụ, nâng cao hiệu quả hoạt động và mang lại trải nghiệm tốt hơn cho người bệnh.

Thanh toán theo phí dịch vụ (fee-for-service) là phương thức thanh toán mà nhà cung cấp dịch vụ y tế được trả tiền cho mỗi dịch vụ riêng lẻ mà họ cung cấp. Điều này có thể tạo động lực cho việc cung cấp dịch vụ quá mức cần thiết (over-provision) để tối đa hóa doanh thu.

Trung tâm y tế dự phòng (hoặc các đơn vị y tế dự phòng khác như trung tâm kiểm soát bệnh tật) có chức năng chính là thực hiện các hoạt động chăm sóc sức khỏe ban đầu, phòng bệnh, nâng cao sức khỏe cộng đồng, và kiểm soát dịch bệnh.

`Ngân sách mềm′ đề cập đến tình trạng các tổ chức (ví dụ cơ sở y tế công lập) không chịu áp lực tài chính thực sự, vì họ kỳ vọng sẽ được nhà nước hoặc bên thứ ba bù đắp khi thâm hụt. Điều này có thể dẫn đến lãng phí, sử dụng nguồn lực kém hiệu quả và giảm trách nhiệm giải trình tài chính.

Mặc dù các yếu tố khác đều quan trọng, mức độ hài lòng của người bệnh và chất lượng dịch vụ y tế phản ánh trực tiếp nhất hiệu quả của hệ thống quản lý y tế, vì mục tiêu cuối cùng là cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe tốt cho người dân.

Hoạch định nhân lực là quá trình dự báo nhu cầu nhân lực của tổ chức trong tương lai, bao gồm cả số lượng và chất lượng nhân sự cần thiết để đáp ứng mục tiêu chiến lược.

Logistics lạnh (cold chain logistics) là hệ thống quản lý chuỗi cung ứng đặc biệt, được thiết kế để duy trì nhiệt độ ổn định trong quá trình bảo quản và vận chuyển các sản phẩm nhạy cảm với nhiệt độ, như dược phẩm, vắc-xin. Điều này rất quan trọng để đảm bảo chất lượng và hiệu quả của thuốc.

Quản lý theo mục tiêu (MBO - Management by Objectives) là phương pháp quản lý hiệu suất dựa trên việc thiết lập mục tiêu rõ ràng, cụ thể, đo lường được, có thể đạt được, phù hợp với mục tiêu chung của tổ chức và có thời hạn hoàn thành (mục tiêu SMART). Đánh giá hiệu quả công việc thường gắn liền với việc đo lường mức độ đạt được các mục tiêu này.

Đạo đức y tế là một phần không thể thiếu của quản lý y tế. Nó định hướng các quyết định và hành động quản lý, đảm bảo rằng các hoạt động y tế được thực hiện một cách công bằng, nhân văn và tôn trọng quyền lợi của người bệnh và nhân viên y tế. Đạo đức y tế không chỉ giới hạn ở hành vi của nhân viên y tế lâm sàng mà còn bao trùm toàn bộ hệ thống quản lý.

Bảo hiểm y tế xã hội là hình thức bảo hiểm y tế do nhà nước tổ chức và quản lý, mang tính bắt buộc nhằm đảm bảo quyền tiếp cận dịch vụ y tế cơ bản cho toàn dân.

Mô hình phân tán (hay phi tập trung) đặc trưng bởi việc ủy quyền và phân bổ quyền lực, trách nhiệm cho các cấp quản lý thấp hơn, tạo sự linh hoạt và chủ động trong hoạt động.

Nguyên tắc `4Ps′ truyền thống trong marketing bao gồm: Sản phẩm (Product), Giá cả (Price), Địa điểm (Place - phân phối), và Xúc tiến (Promotion - quảng bá). Mặc dù trong marketing dịch vụ y tế, `7Ps′ (thêm People, Process, Physical Evidence) được sử dụng rộng rãi hơn, câu hỏi này đề cập đến `4Ps′ cơ bản.

Sai sót y khoa (medical error) là một loại rủi ro liên quan đến quá trình cung cấp dịch vụ y tế, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng và an toàn của dịch vụ. Do đó, nó được phân loại là rủi ro hoạt động, vì nó phát sinh từ các hoạt động hàng ngày của cơ sở y tế.

WBS là viết tắt của Work Breakdown Structure (Cấu trúc phân chia công việc), một công cụ quan trọng trong quản lý dự án, bao gồm cả dự án y tế. WBS giúp chia nhỏ dự án thành các phần công việc nhỏ hơn, dễ quản lý và kiểm soát hơn.

Hệ thống thông tin quản lý y tế (HMIS) là công cụ hỗ trợ quản lý và ra quyết định trong lĩnh vực y tế. Chức năng chính của HMIS bao gồm thu thập, lưu trữ, phân tích và cung cấp thông tin liên quan đến bệnh nhân, dịch vụ y tế, tài chính và hành chính. HMIS không trực tiếp điều trị bệnh nhân mà hỗ trợ các chuyên gia y tế trong quá trình điều trị.

Chăm sóc sức khỏe từ xa (telehealth) là việc sử dụng công nghệ thông tin và truyền thông để cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe từ xa. Tư vấn sức khỏe qua video call là một ví dụ điển hình của telehealth, cho phép bệnh nhân tiếp cận dịch vụ y tế mà không cần đến cơ sở y tế trực tiếp.

Mục tiêu cốt lõi của kiểm soát nhiễm khuẩn bệnh viện là bảo vệ an toàn cho người bệnh và nhân viên y tế bằng cách ngăn ngừa và giảm thiểu các nhiễm khuẩn bệnh viện (hay nhiễm khuẩn liên quan đến chăm sóc y tế). Các mục tiêu khác như giảm chi phí, nâng cao uy tín cũng quan trọng nhưng là hệ quả của việc kiểm soát nhiễm khuẩn hiệu quả.

Quản lý y tế tập trung vào các chức năng như lập kế hoạch, tổ chức, lãnh đạo và kiểm soát các nguồn lực để cung cấp dịch vụ y tế hiệu quả. Sản xuất hàng hóa công nghiệp không phải là chức năng cốt lõi của quản lý y tế mà thuộc về lĩnh vực sản xuất.

Trong mô hình SERVQUAL đánh giá chất lượng dịch vụ, `sự đồng cảm′ (empathy) là một trong năm khía cạnh chất lượng dịch vụ, thuộc nhóm `sự đảm bảo′ (assurance). Sự đồng cảm thể hiện sự quan tâm, thấu hiểu và chăm sóc cá nhân mà nhân viên y tế dành cho người bệnh, góp phần tạo niềm tin và sự an tâm cho người bệnh.

`Thị trường hóa dịch vụ y tế` là xu hướng mà dịch vụ y tế ngày càng được coi là một loại hàng hóa và chịu sự tác động của các quy luật thị trường như cạnh tranh, cung cầu, giá cả. Điều này có thể dẫn đến sự thay đổi trong cách thức cung cấp, quản lý và tài chính dịch vụ y tế.

Trong quản lý y tế hiện đại, xu hướng chung là tăng cường phân cấp và trao quyền cho các cấp cơ sở để nâng cao tính linh hoạt và đáp ứng nhu cầu địa phương. Quản lý tập trung vẫn cần thiết ở một số khía cạnh, nhưng xu hướng chủ đạo không phải là tăng cường quản lý tập trung mà là tìm sự cân bằng giữa tập trung và phân cấp.

Ở các vùng nông thôn và vùng sâu vùng xa, thách thức lớn nhất thường là sự thiếu hụt nhân lực y tế (bác sĩ, y tá, điều dưỡng) và cơ sở vật chất y tế (trang thiết bị, bệnh viện, trạm y tế), gây khó khăn trong việc cung cấp dịch vụ y tế đầy đủ và chất lượng cho người dân.

Già hóa dân số dẫn đến sự gia tăng nhu cầu về dịch vụ chăm sóc dài hạn cho người cao tuổi và quản lý các bệnh mạn tính liên quan đến tuổi tác (như tim mạch, tiểu đường, Alzheimer). Đây trở thành một thách thức lớn đối với hệ thống y tế và quản lý y tế, đòi hỏi sự chuẩn bị và thích ứng để đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe của người cao tuổi.

Phiếu khảo sát là công cụ phổ biến và hiệu quả để thu thập thông tin phản hồi trực tiếp từ người bệnh về trải nghiệm và mức độ hài lòng của họ đối với dịch vụ y tế. Các công cụ khác không trực tiếp đo lường sự hài lòng của người bệnh.

Chỉ số `tỷ lệ giường bệnh∕vạn dân′ là một chỉ số phản ánh khả năng cung cấp dịch vụ y tế về mặt cơ sở vật chất, cụ thể là số lượng giường bệnh có sẵn trên một đơn vị dân số. Chỉ số này thường được sử dụng để đánh giá khả năng tiếp cận dịch vụ y tế của người dân, đặc biệt là khả năng tiếp cận dịch vụ điều trị nội trú.

Hội đồng quản lý bệnh viện (hay ban giám đốc bệnh viện, tùy theo mô hình) có vai trò hoạch định chiến lược, xây dựng chính sách, giám sát hoạt động chung của bệnh viện, đảm bảo bệnh viện hoạt động theo đúng mục tiêu và quy định. Họ không trực tiếp thực hiện các hoạt động chuyên môn hàng ngày hay chăm sóc bệnh nhân mà tập trung vào quản lý và điều hành bệnh viện ở cấp độ chiến lược.

Việc triển khai hồ sơ bệnh án điện tử (EMR) thường đòi hỏi chi phí đầu tư ban đầu đáng kể cho phần mềm, phần cứng, đào tạo nhân viên và chuyển đổi dữ liệu. Các lợi ích khác như cải thiện khả năng tiếp cận thông tin, giảm sai sót, nâng cao hiệu quả quản lý dữ liệu là những ưu điểm chính của EMR.

Chiến lược `né tránh′ (avoiding) xung đột thường phù hợp khi vấn đề xung đột không quan trọng, chỉ là vấn đề nhỏ, hoặc khi chi phí và thời gian để giải quyết xung đột lớn hơn lợi ích mang lại. Trong trường hợp này, việc trì hoãn hoặc bỏ qua xung đột có thể là lựa chọn hợp lý.

Mô hình hỗn hợp (hay hệ thống y tế đa phương thức) kết hợp các yếu tố của cả thị trường và nhà nước trong việc cung cấp dịch vụ y tế. Mô hình này có thể bao gồm cả khu vực y tế công và tư, bảo hiểm y tế xã hội và thương mại, và có sự can thiệp của nhà nước ở mức độ khác nhau để đảm bảo tiếp cận y tế công bằng và hiệu quả.