Đề 14 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Kinh tế môi trường

Chính sách `lệnh và kiểm soát` sử dụng các quy định trực tiếp, như tiêu chuẩn khí thải tối đa hoặc yêu cầu sử dụng công nghệ cụ thể, để kiểm soát hành vi gây ô nhiễm.

Hiệu ứng nhà kính là hiện tượng khí nhà kính trong khí quyển giữ lại nhiệt từ mặt trời, dẫn đến sự nóng lên toàn cầu và biến đổi khí hậu.

Phương pháp đánh giá ngẫu nhiên có điều kiện là một phương pháp khảo sát, trong đó người tham gia được hỏi về mức sẵn lòng trả (WTP) của họ cho một cải thiện môi trường giả định hoặc mức sẵn lòng chấp nhận (WTA) để chịu đựng một suy thoái môi trường. Phương pháp này đặc biệt hữu ích để định giá các giá trị không sử dụng, như giá trị tồn tại.

Phương pháp chi phí du hành dựa trên chi phí mà mọi người bỏ ra để đến thăm một địa điểm tự nhiên (như chi phí đi lại, thời gian) để suy ra giá trị sử dụng mà họ gán cho địa điểm đó.

Thuế Pigou là loại thuế đánh vào các hoạt động tạo ra ngoại ứng tiêu cực, nhằm nội hóa chi phí ngoại ứng vào giá thị trường, từ đó giảm thiểu tác động tiêu cực.

Định giá môi trường cố gắng gán giá trị kinh tế cho các yếu tố môi trường (như không khí sạch, nước sạch, đa dạng sinh học) thường không có giá thị trường, để đưa chúng vào các quyết định kinh tế.

Ngoại ứng và hàng hóa công cộng là những yếu tố chính dẫn đến thị trường thất bại trong môi trường, vì thị trường tự do thường không thể cung cấp đủ hàng hóa công cộng hoặc giải quyết hiệu quả các ngoại ứng.

Thỏa thuận Paris là một hiệp định quốc tế quan trọng nhằm ứng phó với biến đổi khí hậu, với mục tiêu chính là hạn chế sự gia tăng nhiệt độ toàn cầu ở mức dưới 2 độ C và nỗ lực hướng tới mục tiêu 1.5 độ C.

Ngoại ứng xảy ra khi hoạt động sản xuất hoặc tiêu dùng của một bên gây ra chi phí hoặc lợi ích cho bên thứ ba mà không được đền bù hoặc trả tiền thông qua cơ chế thị trường.

Chính sách `song lợi ích` là chính sách vừa đạt được mục tiêu bảo vệ môi trường, vừa mang lại lợi ích kinh tế, ví dụ như chính sách khuyến khích sử dụng năng lượng hiệu quả, vừa giảm phát thải vừa tiết kiệm chi phí năng lượng.

Giá trị tồn tại đề cập đến giá trị mà con người gán cho sự tồn tại của một loài hoặc hệ sinh thái, ngay cả khi họ không sử dụng trực tiếp nó. Thách thức là giá trị này không thể quan sát trực tiếp trên thị trường và khó định lượng bằng các phương pháp định giá truyền thống.

Vốn tự nhiên bao gồm các nguồn tài nguyên thiên nhiên (như rừng, khoáng sản, nguồn nước) và các dịch vụ hệ sinh thái (như lọc nước, thụ phấn, điều hòa khí hậu) mà môi trường cung cấp, mang lại lợi ích kinh tế và xã hội cho con người.

Bi kịch về tài sản chung xảy ra khi nhiều cá nhân sử dụng một tài nguyên chung (như đồng cỏ chung, nguồn cá) một cách độc lập và ích kỷ, dẫn đến khai thác quá mức và cạn kiệt tài nguyên vì không ai có động lực bảo tồn.

Nếu nhu cầu về hàng hóa và dịch vụ phát thải carbon cao ít co giãn (tức là người tiêu dùng ít thay đổi hành vi tiêu dùng khi giá tăng), thì thuế carbon có thể không đủ mạnh để giảm phát thải đáng kể.

Sự `trả giá môi trường` cho tăng trưởng kinh tế xảy ra khi tăng trưởng kinh tế đạt được bằng cách gây ra thiệt hại cho môi trường, như ô nhiễm, suy thoái tài nguyên thiên nhiên, làm giảm chất lượng môi trường.

Nguồn tài nguyên tái tạo (như rừng, nước, năng lượng mặt trời) có khả năng tự phục hồi hoặc tái tạo trong thời gian tương đối ngắn, trong khi nguồn không tái tạo (như dầu mỏ, than đá) là hữu hạn và không thể phục hồi trong thời gian con người có thể cảm nhận được.

Phát triển bền vững là sự phát triển đáp ứng được nhu cầu hiện tại mà không làm tổn hại đến khả năng đáp ứng nhu cầu của các thế hệ tương lai, bao gồm cân bằng giữa kinh tế, môi trường và xã hội.

GDP xanh là một chỉ số kinh tế vĩ mô điều chỉnh GDP truyền thống bằng cách trừ đi các chi phí liên quan đến suy thoái môi trường (như ô nhiễm) và cạn kiệt tài nguyên thiên nhiên, nhằm phản ánh chính xác hơn sự phát triển bền vững.

Quyền tài sản rõ ràng và được bảo vệ giúp người sở hữu có động lực quản lý và sử dụng tài nguyên một cách bền vững, vì họ có thể hưởng lợi từ việc bảo tồn và có trách nhiệm với việc sử dụng tài nguyên đó.

Kinh tế tuần hoàn hướng tới việc tạo ra một hệ thống kinh tế khép kín, trong đó tài nguyên được sử dụng lâu nhất có thể, chất thải được giảm thiểu tối đa thông qua tái chế, tái sử dụng và thiết kế sản phẩm bền vững.

Tính bền vững mạnh nhấn mạnh rằng vốn tự nhiên và vốn nhân tạo không thể thay thế hoàn toàn cho nhau và cần duy trì vốn tự nhiên ở mức nhất định để đảm bảo phát triển bền vững. Tính bền vững yếu cho phép thay thế vốn tự nhiên bằng vốn nhân tạo miễn là tổng vốn (tự nhiên + nhân tạo) không giảm.

Kinh tế môi trường tập trung vào việc phân tích các vấn đề kinh tế liên quan đến môi trường, bao gồm cách hoạt động kinh tế ảnh hưởng đến môi trường và ngược lại.

Ngoại ứng tích cực là lợi ích mà một hoạt động kinh tế mang lại cho bên thứ ba mà không được đền bù. Việc trồng rừng tạo ra lợi ích cho cộng đồng thông qua không khí sạch hơn, bảo vệ đất và đa dạng sinh học, đó là ngoại ứng tích cực.

Tiêu chuẩn công nghệ bắt buộc quy định doanh nghiệp phải sử dụng công nghệ cụ thể để giảm ô nhiễm, thường không linh hoạt và không khuyến khích tìm kiếm giải pháp hiệu quả chi phí nhất, so với các công cụ kinh tế.

`Giảm thiểu` biến đổi khí hậu tập trung vào các hành động nhằm giảm phát thải khí nhà kính hoặc tăng cường hấp thụ khí nhà kính, từ đó hạn chế mức độ biến đổi khí hậu trong tương lai.

Cơ chế mua bán phát thải thiết lập một giới hạn tổng lượng phát thải và phân bổ quyền phát thải. Các doanh nghiệp có thể mua bán quyền này, tạo động lực giảm phát thải ở những nơi chi phí giảm phát thải thấp nhất.

Các công cụ kinh tế như thuế môi trường và mua bán phát thải thường hiệu quả chi phí hơn vì chúng cho phép giảm phát thải ở những nơi có chi phí thấp nhất và tạo động lực liên tục cho doanh nghiệp tìm kiếm công nghệ sạch hơn.

Không khí sạch là hàng hóa công cộng vì nó không mang tính cạnh tranh (việc một người hưởng thụ không làm giảm khả năng người khác hưởng thụ) và không loại trừ (khó có thể ngăn chặn người khác hưởng thụ).

Việc chiết khấu dòng tiền tương lai có thể làm giảm đáng kể giá trị hiện tại của các lợi ích môi trường dài hạn, đặc biệt là những lợi ích cho các thế hệ tương lai, do đó có thể dẫn đến việc ưu tiên các dự án ngắn hạn hơn các dự án bền vững.

Lợi ích cận biên của việc giảm ô nhiễm (lợi ích tăng thêm từ việc giảm thêm một đơn vị ô nhiễm) thường giảm khi mức độ ô nhiễm đã thấp. Điều này là do khi môi trường đã tương đối sạch, việc giảm thêm ô nhiễm sẽ mang lại ít lợi ích gia tăng hơn so với khi môi trường bị ô nhiễm nặng.