Đề 14 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Tài chính tiền tệ

Bán khống là chiến lược đầu tư mà nhà đầu tư vay cổ phiếu (thường từ công ty môi giới), bán chúng trên thị trường, và sau đó mua lại cổ phiếu đó trong tương lai để trả lại cho người cho vay. Mục đích của bán khống là kiếm lời từ việc giá cổ phiếu giảm.

Lý thuyết ngang bằng lãi suất cho rằng tỷ giá hối đoái kỳ vọng sẽ điều chỉnh để phản ánh chênh lệch lãi suất giữa hai quốc gia. Theo đó, nhà đầu tư không thể kiếm lợi nhuận арбитраж (arbitrage) bằng cách vay ở quốc gia có lãi suất thấp và đầu tư ở quốc gia có lãi suất cao hơn, sau khi tính đến biến động tỷ giá hối đoái.

Rủi ro tín dụng là khả năng người vay không thực hiện nghĩa vụ thanh toán nợ, dẫn đến tổn thất tài chính cho người cho vay.

Tỷ lệ dự trữ bắt buộc là tỷ lệ phần trăm tiền gửi mà các ngân hàng thương mại phải giữ lại dưới dạng dự trữ (tại ngân hàng trung ương hoặc trong kho của chính họ) và không được phép cho vay. Đây là một công cụ để kiểm soát lượng cung tiền.

Rủi ro thị trường (còn gọi là rủi ro hệ thống hoặc rủi ro không thể đa dạng hóa) là rủi ro ảnh hưởng đến toàn bộ thị trường hoặc một phần lớn thị trường, và không thể giảm thiểu bằng cách đa dạng hóa danh mục đầu tư. Các loại rủi ro khác như rủi ro ngành, rủi ro công ty và rủi ro thanh khoản có thể được giảm thiểu thông qua đa dạng hóa.

Lạm phát được định nghĩa là sự gia tăng liên tục trong mức giá chung của hàng hóa và dịch vụ trong một nền kinh tế, làm giảm sức mua của tiền tệ.

Nghiệp vụ thị trường mở là công cụ chính sách tiền tệ quan trọng, qua đó ngân hàng trung ương mua hoặc bán trái phiếu chính phủ để tác động đến lượng cung tiền và lãi suất trên thị trường.

Đòn bẩy tài chính (sử dụng nợ vay) có thể khuếch đại lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE) nếu doanh nghiệp có thể tạo ra lợi nhuận từ tài sản được tài trợ bằng nợ lớn hơn chi phí lãi vay. Tuy nhiên, đòn bẩy tài chính cũng làm tăng rủi ro tài chính.

Phá giá đồng tiền làm cho hàng xuất khẩu của quốc gia đó trở nên rẻ hơn trên thị trường quốc tế và hàng nhập khẩu trở nên đắt hơn trong nước. Theo điều kiện Marshall-Lerner, điều này thường dẫn đến cải thiện cán cân thương mại (xuất khẩu tăng, nhập khẩu giảm).

Đa dạng hóa danh mục đầu tư là chiến lược phân tán vốn đầu tư vào nhiều loại tài sản khác nhau (cổ phiếu, trái phiếu, bất động sản, v.v.) để giảm rủi ro không hệ thống (rủi ro đặc thù của từng tài sản) và ổn định lợi nhuận tổng thể.

Tài chính hành vi là lĩnh vực nghiên cứu ảnh hưởng của tâm lý con người (như thiên kiến nhận thức, cảm xúc) đến các quyết định tài chính, trái ngược với giả định về hành vi рациональный (duy lý) trong kinh tế học truyền thống.

Mục tiêu chính của chính sách tiền tệ thường là duy trì sự ổn định giá cả (kiểm soát lạm phát ở mức mục tiêu) và hỗ trợ tăng trưởng kinh tế ổn định và bền vững. Các mục tiêu khác có thể bao gồm ổn định thị trường tài chính và tỷ giá hối đoái, nhưng hai mục tiêu đầu tiên là trung tâm.

Giá trị thời gian của tiền tệ là nguyên tắc cơ bản trong tài chính, cho rằng một khoản tiền nhận được hôm nay có giá trị hơn khoản tiền tương tự nhận được trong tương lai do khả năng sinh lời (ví dụ: lãi suất) và rủi ro lạm phát.

Trái phiếu chính phủ của các quốc gia phát triển thường được coi là có rủi ro thấp nhất vì được chính phủ bảo đảm và các quốc gia phát triển có khả năng thanh toán nợ cao hơn.

GDP là thước đo giá trị kinh tế của một quốc gia, phản ánh tổng giá trị sản xuất hàng hóa và dịch vụ cuối cùng trong phạm vi lãnh thổ quốc gia đó trong một khoảng thời gian (thường là một năm).

Thị trường sơ cấp là nơi các chứng khoán mới (như cổ phiếu lần đầu phát hành - IPO) được tạo ra và bán trực tiếp từ tổ chức phát hành đến nhà đầu tư.

Tiền tệ có ba chức năng chính: phương tiện trao đổi, đơn vị kế toán, và phương tiện tích trữ giá trị. Kiểm soát độc quyền thị trường không phải là chức năng của tiền tệ.

Tỷ số nợ trên vốn chủ sở hữu là một tỷ số đòn bẩy tài chính, đo lường mức độ doanh nghiệp sử dụng nợ vay so với vốn chủ sở hữu để tài trợ cho tài sản của mình. Tỷ số này cho thấy mức độ rủi ro tài chính của doanh nghiệp.

Tăng lãi suất chiết khấu (lãi suất ngân hàng trung ương cho các ngân hàng thương mại vay) là một công cụ chính sách tiền tệ thắt chặt, làm tăng chi phí vay vốn, giảm cung tiền và kiểm soát lạm phát.

Phương trình Fisher (gần đúng) cho thấy lãi suất danh nghĩa xấp xỉ bằng tổng của lãi suất thực tế và tỷ lệ lạm phát: Lãi suất danh nghĩa ≈ Lãi suất thực tế + Tỷ lệ lạm phát.

Chính sách tài khóa mở rộng được thực hiện để kích thích kinh tế, thường bao gồm tăng chi tiêu chính phủ (ví dụ: phúc lợi xã hội, đầu tư công) hoặc giảm thuế để tăng tổng cầu.

Thị trường tiền tệ là thị trường giao dịch các công cụ nợ ngắn hạn (thường dưới một năm) như tín phiếu kho bạc, chứng chỉ tiền gửi, giấy tờ có giá ngắn hạn. Thị trường này có tính thanh khoản cao và rủi ro tín dụng tương đối thấp. Giao dịch cổ phiếu là đặc điểm của thị trường vốn, không phải thị trường tiền tệ.

Trong dài hạn, tỷ giá hối đoái bị ảnh hưởng bởi các yếu tố kinh tế cơ bản như chênh lệch lạm phát, chênh lệch lãi suất, cán cân thương mại, và tăng trưởng kinh tế. Tin đồn và kỳ vọng ngắn hạn có thể gây ra biến động tỷ giá trong ngắn hạn, nhưng ít có tác động đến xu hướng dài hạn.

Tỷ giá hối đoái cho biết giá trị tương đối của hai đồng tiền, thể hiện số lượng đơn vị tiền tệ của một quốc gia cần thiết để mua một đơn vị tiền tệ của quốc gia khác.

Ngân hàng đầu tư (investment bank) chuyên cung cấp các dịch vụ tài chính phức tạp cho các tập đoàn lớn, chính phủ và tổ chức tài chính, bao gồm tư vấn sáp nhập và mua lại (M&A), bảo lãnh phát hành chứng khoán, quản lý tài sản, và giao dịch trên thị trường tài chính. Ngân hàng bán lẻ và ngân hàng thương mại tập trung vào dịch vụ cho cá nhân và doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Cán cân thanh toán là một bản ghi thống kê tổng hợp tất cả các giao dịch kinh tế giữa cư dân của một quốc gia và cư dân của các quốc gia khác trong một khoảng thời gian nhất định, bao gồm cả thương mại hàng hóa và dịch vụ, dòng vốn đầu tư, và chuyển giao tài chính.

Giá trái phiếu và lãi suất thị trường có mối quan hệ nghịch đảo. Khi lãi suất thị trường tăng, các trái phiếu mới phát hành sẽ có lợi suất cao hơn, làm cho các trái phiếu cũ (với lợi suất cố định thấp hơn) trở nên kém hấp dẫn và giá của chúng giảm xuống.

CPI đo lường sự thay đổi giá cả trung bình của một giỏ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng phổ biến, phản ánh chi phí sinh hoạt và thường được sử dụng để đo lường lạm phát từ góc độ người tiêu dùng.

Beta trong CAPM đo lường rủi ro hệ thống của một tài sản, cụ thể là độ nhạy của lợi nhuận của tài sản đó đối với biến động của thị trường chung. Beta càng cao, tài sản càng rủi ro hơn so với thị trường.

Ngân hàng thương mại tạo ra tiền (tiền gửi ngân hàng) chủ yếu thông qua hoạt động cho vay. Khi ngân hàng cho vay, họ tạo ra tiền gửi mới trong tài khoản của người vay, làm tăng tổng cung tiền trong nền kinh tế.