Đề 15 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Quản trị sản xuất

Sản xuất dự án phù hợp với các sản phẩm độc đáo, phức tạp, hoặc tùy chỉnh cao, thường có số lượng rất nhỏ (thậm chí là đơn chiếc). Sản xuất theo lô có số lượng lớn hơn nhưng vẫn linh hoạt hơn sản xuất hàng loạt hoặc liên tục.

Mô hình EOQ là một công cụ toán học giúp xác định kích thước lô hàng tối ưu (economic order quantity) khi đặt hàng vật tư, sao cho tổng chi phí tồn kho (bao gồm chi phí đặt hàng và chi phí lưu kho) là thấp nhất.

MRP chỉ tập trung vào lập kế hoạch vật tư. MRP II mở rộng bằng cách tích hợp thêm các chức năng lập kế hoạch và quản lý các nguồn lực sản xuất khác, bao gồm nhân lực, máy móc, tài chính, và marketing, tạo thành một hệ thống quản lý toàn diện hơn.

Hệ thống sản xuất `kéo′ hoạt động dựa trên nhu cầu thực tế của khách hàng. Sản xuất chỉ bắt đầu khi có đơn hàng, `kéo′ vật tư và công việc qua quy trình sản xuất, tránh sản xuất dư thừa.

Biểu đồ Gantt là một công cụ trực quan hóa tiến độ dự án, hiển thị các công việc, thời gian bắt đầu và kết thúc, cũng như tiến độ thực tế so với kế hoạch. Nó rất hữu ích cho việc lập kế hoạch và theo dõi các dự án sản xuất.

Tồn kho sản xuất (hay còn gọi là tồn kho công việc dở dang) bao gồm tất cả các loại vật tư và sản phẩm đang trong quá trình sản xuất, từ nguyên liệu đầu vào đến thành phẩm cuối cùng.

Trong chuỗi cung ứng, `upstream′ đề cập đến các nhà cung cấp nguyên vật liệu, bộ phận, và dịch vụ cho nhà sản xuất. `Downstream′ (hạ nguồn) là các kênh phân phối và khách hàng.

Bảo trì phòng ngừa được thực hiện định kỳ để kiểm tra, bôi trơn, điều chỉnh và thay thế các bộ phận có thể bị hao mòn, nhằm ngăn ngừa sự cố và giảm thiểu thời gian dừng máy không kế hoạch do hỏng hóc.

Trong Lean, `vận chuyển′ là lãng phí khi di chuyển vật liệu hoặc sản phẩm không tạo thêm giá trị cho sản phẩm. Việc di chuyển không cần thiết này gây ra chi phí, thời gian và rủi ro hư hỏng.

Chuỗi cung ứng linh hoạt tập trung vào khả năng phản ứng nhanh chóng và hiệu quả với sự thay đổi của thị trường và nhu cầu khách hàng. Tính linh hoạt và tốc độ phản ứng được ưu tiên hơn so với tối thiểu hóa chi phí đơn thuần.

JIT tập trung vào việc sản xuất và cung ứng vật tư *vừa đúng lúc* cần thiết cho quá trình sản xuất. Điều này giúp giảm đáng kể lượng tồn kho, từ đó giảm chi phí lưu kho và các chi phí liên quan khác.

Quản lý mua hàng (procurement management) bao gồm các hoạt động liên quan đến việc tìm kiếm, đánh giá và lựa chọn nhà cung cấp, đàm phán hợp đồng và đảm bảo nguồn cung ứng vật tư ổn định cho sản xuất.

Biểu đồ xương cá là công cụ phân tích nguyên nhân-kết quả, giúp xác định và hệ thống hóa các nguyên nhân tiềm ẩn gây ra một vấn đề chất lượng cụ thể. Nó khuyến khích tư duy hệ thống và tìm ra nguyên nhân gốc rễ thay vì chỉ giải quyết triệu chứng.

Điểm hòa vốn là mức sản lượng hoặc doanh thu mà tại đó tổng doanh thu vừa đủ bù đắp tổng chi phí (bao gồm cả chi phí cố định và chi phí biến đổi), dẫn đến lợi nhuận bằng không.

Lập lịch trình theo thời hạn sớm nhất (EDD - Earliest Due Date) ưu tiên các công việc có thời hạn hoàn thành gần nhất, giúp đảm bảo giao hàng đúng hẹn và giảm thiểu rủi ro trễ hạn.

`Sàng lọc′ (Seiri) là bước đầu tiên trong 5S, tập trung vào việc phân loại và loại bỏ những vật dụng không cần thiết ra khỏi khu vực làm việc, chỉ giữ lại những thứ thực sự cần dùng.

Công suất thiết kế là mức công suất tối đa mà một hệ thống sản xuất có thể đạt được trong điều kiện lý tưởng. Công suất hiệu quả là mức công suất thực tế mà hệ thống kỳ vọng đạt được, có tính đến các yếu tố hạn chế như thời gian nghỉ, bảo trì, và các vấn đề khác.

Dự báo định tính dựa trên sự đánh giá chủ quan, kinh nghiệm và kiến thức của chuyên gia, thường được áp dụng khi dữ liệu quá khứ không có sẵn hoặc không đáng tin cậy. Các phương pháp định lượng dựa trên phân tích dữ liệu số.

Kanban là một hệ thống báo hiệu trực quan (thường là thẻ) được sử dụng trong hệ thống sản xuất kéo. Nó báo hiệu nhu cầu vật tư hoặc công việc từ công đoạn sau đến công đoạn trước, đảm bảo sản xuất chỉ khi có nhu cầu thực tế.

OEE là một chỉ số quan trọng đánh giá hiệu quả thiết bị, bao gồm: Tính khả dụng (Availability - thời gian thiết bị hoạt động), Hiệu suất (Performance - tốc độ sản xuất so với tốc độ lý tưởng), và Chất lượng (Quality - tỷ lệ sản phẩm đạt yêu cầu).

TQM nhấn mạnh sự tham gia và cam kết của tất cả các thành viên trong tổ chức để cải tiến liên tục chất lượng sản phẩm và dịch vụ. Chất lượng không chỉ là trách nhiệm của bộ phận kiểm soát chất lượng mà là của mọi người.

Biểu đồ kiểm soát là công cụ cốt lõi của SPC. Nó giúp theo dõi sự biến động của các đặc tính chất lượng theo thời gian, xác định khi nào quá trình sản xuất nằm ngoài tầm kiểm soát và cần can thiệp.

Đường găng là chuỗi các công việc phụ thuộc lẫn nhau có tổng thời gian dài nhất trong một dự án. Nó xác định thời gian hoàn thành tối thiểu của dự án, và bất kỳ sự chậm trễ nào trên đường găng sẽ làm chậm toàn bộ dự án.

Poka-Yoke (lỗi-phòng ngừa) là một nguyên tắc thiết kế hệ thống và quy trình sản xuất để ngăn chặn lỗi xảy ra, thay vì chỉ phát hiện lỗi sau khi chúng đã xảy ra. Nó tập trung vào việc loại bỏ các nguyên nhân gây ra lỗi.

7 lãng phí trong Lean Manufacturing là: Tồn kho, Chờ đợi, Vận chuyển, Thao tác thừa, Sản xuất thừa, Khuyết tật, và Gia công thừa. Đa dạng hóa sản phẩm không phải là một lãng phí, mặc dù việc quản lý quá nhiều loại sản phẩm có thể gây ra phức tạp và lãng phí.

Phân tích ABC chia hàng tồn kho thành ba nhóm (A, B, C) dựa trên giá trị sử dụng hàng năm của chúng. Nhóm A có giá trị cao nhất (chiếm tỷ lệ nhỏ về số lượng nhưng giá trị lớn), nhóm C có giá trị thấp nhất, giúp tập trung quản lý vào các mặt hàng quan trọng nhất.

Bố trí theo chức năng nhóm các máy móc và thiết bị có cùng chức năng lại với nhau. Cách bố trí này còn được gọi là bố trí theo quá trình (process layout) vì sản phẩm di chuyển qua các khu vực chức năng khác nhau theo quy trình sản xuất.

Năng suất bộ phận đo lường sản lượng đầu ra trên một yếu tố đầu vào cụ thể, ví dụ như năng suất lao động (sản lượng∕lao động) hoặc năng suất vốn (sản lượng∕vốn). Nó tập trung vào hiệu quả sử dụng của từng nguồn lực riêng lẻ.

Bố trí theo sản phẩm (product layout) hoặc bố trí dây chuyền được thiết kế để phục vụ sản xuất hàng loạt hoặc liên tục. Máy móc và thiết bị được sắp xếp theo trình tự các bước sản xuất sản phẩm, tạo thành một dòng chảy liên tục.

Quản trị sản xuất tập trung vào việc tối ưu hóa các nguồn lực và quy trình để sản xuất hàng hóa∕dịch vụ hiệu quả, đáp ứng nhu cầu thị trường và mục tiêu kinh doanh. Các mục tiêu khác có thể quan trọng nhưng không phải là mục tiêu *chính* của quản trị sản xuất.