Đề 2 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Ký sinh trùng

Giun đũa Ascaris lumbricoides lây truyền chủ yếu qua đường tiêu hóa, do ăn phải thức ăn hoặc nước uống bị ô nhiễm bởi trứng giun từ phân người bệnh.

Phòng ngừa bệnh sốt rét chủ yếu tập trung vào việc tránh bị muỗi đốt, bao gồm sử dụng màn chống muỗi, thuốc xịt muỗi, mặc quần áo dài tay và ở trong nhà vào thời điểm muỗi hoạt động mạnh.

Bệnh Leishmaniasis do ký sinh trùng Leishmania spp. gây ra được lây truyền qua vết đốt của ruồi cát (sandfly). Ruồi cát hút máu từ động vật chứa ký sinh trùng và truyền sang người khi đốt.

Giáo dục sức khỏe cộng đồng về vệ sinh cá nhân và vệ sinh thực phẩm là biện pháp phòng ngừa cơ bản và quan trọng nhất trong kiểm soát bệnh giun sán. Nó giúp cắt đứt các đường lây truyền bệnh và ngăn ngừa tái nhiễm, do đó có vai trò quan trọng hơn cả việc điều trị bằng thuốc.

Naegleria fowleri là một loại amip tự do sống trong nước ngọt ấm, có thể xâm nhập vào não người qua đường mũi và gây bệnh viêm não màng não nguyên phát do amip (PAM), thường được gọi là `amip ăn não người`.

Sử dụng thuốc phổ rộng một cách thường xuyên và không cần thiết là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng kháng thuốc. Việc sử dụng thuốc không hợp lý tạo áp lực chọn lọc, khiến các ký sinh trùng kháng thuốc phát triển mạnh hơn.

Vật chủ chứa (ổ chứa) là động vật hoang dã hoặc gia súc có thể mang ký sinh trùng mà không biểu hiện triệu chứng bệnh hoặc triệu chứng nhẹ. Chúng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì ký sinh trùng trong tự nhiên và là nguồn lây bệnh tiềm ẩn cho người và các vật chủ khác.

Sau khi muỗi mang ký sinh trùng sốt rét đốt người, thoa trùng (sporozoites) sẽ di chuyển đến gan và phát triển thành giai đoạn tiền hồng cầu (exo-erythrocytic schizogony). Sau đó, ký sinh trùng mới xâm nhập vào hồng cầu và gây bệnh.

Giardia lamblia lây truyền chủ yếu qua đường tiêu hóa, do uống nước hoặc ăn thực phẩm bị ô nhiễm bởi bào nang Giardia từ phân người hoặc động vật bị nhiễm bệnh.

Vòng đời của sán lá gan lớn (Fasciola hepatica) bao gồm ốc là vật chủ trung gian thứ nhất, sau đó đến thực vật thủy sinh hoặc vật chủ trung gian thứ hai (tùy loài sán), và cuối cùng là vật chủ chính (thường là động vật ăn cỏ, bao gồm cả người).

Ngoại ký sinh trùng sống trên bề mặt cơ thể vật chủ, trong khi nội ký sinh trùng sống bên trong cơ thể vật chủ. Chấy và ve là ví dụ điển hình của ngoại ký sinh trùng.

Ký sinh trùng giả là các sinh vật không phải ký sinh trùng thực sự nhưng có thể xuất hiện trong mẫu bệnh phẩm (ví dụ: phân, nước tiểu) và bị nhầm lẫn với ký sinh trùng. Chúng chỉ đi qua cơ thể vật chủ một cách tạm thời mà không thiết lập mối quan hệ ký sinh thực sự.

Nội soi mật tụy ngược dòng (ERCP) là một thủ thuật xâm lấn cho phép bác sĩ quan sát trực tiếp đường mật và lấy sán trưởng thành ra ngoài nếu cần, đồng thời có thể lấy mẫu bệnh phẩm để xét nghiệm.

Ký sinh trùng bắt buộc (obligate parasite) hoàn toàn phụ thuộc vào vật chủ để tồn tại và sinh sản, không thể sống sót độc lập bên ngoài vật chủ. Ngược lại, ký sinh trùng tùy nghi (facultative parasite) có thể sống tự do hoặc ký sinh khi có cơ hội.

Ký sinh trùng sốt rét Plasmodium spp. có thể lây truyền qua đường máu, ví dụ như qua truyền máu hoặc dùng chung bơm kim tiêm, mặc dù đường lây truyền chính vẫn là qua muỗi đốt. Các ký sinh trùng khác chủ yếu lây truyền qua đường tiêu hóa hoặc tiếp xúc trực tiếp.

Nhuộm Trichrome là một phương pháp nhuộm thường được sử dụng trong xét nghiệm phân để làm nổi bật các đặc điểm hình thái của ký sinh trùng protozoa, giúp phân biệt các loài khác nhau dựa trên màu sắc và cấu trúc của bào tương và nhân.

Nhiễm Toxoplasma gondii trong thai kỳ có thể gây ra các dị tật bẩm sinh nghiêm trọng hoặc sảy thai. Do đó, toxoplasmosis đặc biệt nguy hiểm cho phụ nữ mang thai.

Mebendazole là một loại thuốc tẩy giun phổ rộng, thường được sử dụng hiệu quả để điều trị nhiều loại nhiễm giun đường ruột. Các lựa chọn khác là các loại thuốc kháng sinh, kháng virus và kháng nấm, không có tác dụng với giun.

Rửa tay thường xuyên, đặc biệt là trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh, giúp loại bỏ trứng và bào nang của ký sinh trùng có thể bám trên tay, ngăn ngừa chúng xâm nhập vào cơ thể qua đường miệng và gây bệnh.

Giun móc (ví dụ: Ancylostoma duodenale, Necator americanus) bám vào niêm mạc ruột và hút máu vật chủ, gây mất máu mãn tính và dẫn đến thiếu máu thiếu sắt.

Tự nhiễm (autoinfection) là hiện tượng mà một người tự tái nhiễm bệnh từ chính ký sinh trùng đang ký sinh trong cơ thể mình. Giun kim (Enterobius vermicularis) có thể gây tự nhiễm do trứng giun bám quanh hậu môn gây ngứa, khi gãi tay có thể dính trứng và nuốt vào lại đường tiêu hóa.

Vật chủ cuối cùng (vật chủ chính) là vật chủ mà ký sinh trùng đạt đến giai đoạn trưởng thành và sinh sản hữu tính. Đây là giai đoạn quan trọng trong vòng đời của ký sinh trùng để duy trì và lan truyền loài.

Xét nghiệm phân tìm trứng ký sinh trùng là một phương pháp trực tiếp và hiệu quả để chẩn đoán các bệnh nhiễm giun đường ruột, vì trứng giun thường được thải ra theo phân.

Trypanosoma brucei là một loại trùng roi ký sinh, gây bệnh ngủ châu Phi, lây truyền qua vết đốt của ruồi Glossina (ruồi Tsetse).

Định nghĩa cốt lõi của ký sinh trùng là mối quan hệ một bên có lợi (ký sinh trùng) và một bên bị hại (vật chủ). Các lựa chọn khác mô tả các mối quan hệ sinh thái khác (hội sinh, cộng sinh, cạnh tranh).

Muỗi Anopheles cái là vật trung gian truyền bệnh sốt rét. Ký sinh trùng Plasmodium phát triển trong muỗi và được truyền sang người khi muỗi đốt.

Ký sinh trùng, theo định nghĩa, phụ thuộc vào vật chủ để lấy chất dinh dưỡng và không có khả năng tự tổng hợp chất dinh dưỡng như sinh vật tự dưỡng (ví dụ: thực vật). Các lựa chọn khác là đặc điểm phổ biến của nhiều loại ký sinh trùng.

Xét nghiệm ELISA là một xét nghiệm huyết thanh học, chủ yếu được sử dụng để phát hiện kháng thể đặc hiệu kháng ký sinh trùng trong mẫu máu của bệnh nhân. Điều này cho thấy bệnh nhân đã từng hoặc đang bị nhiễm ký sinh trùng đó.

Amip (Entamoeba histolytica) là một động vật đơn bào, thuộc ngành động vật nguyên sinh (Protozoa). Các lựa chọn khác thuộc về các nhóm ký sinh trùng khác (giun tròn, sán dẹt, côn trùng).

Cải thiện điều kiện vệ sinh môi trường, đặc biệt là xây dựng và sử dụng nhà tiêu hợp vệ sinh, là biện pháp quan trọng để ngăn chặn sự lây lan của các bệnh ký sinh trùng đường ruột bằng cách cắt đứt đường lây truyền phân-miệng.