Đề 2 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Thị trường chứng khoán

Sở Giao dịch Chứng khoán (SGDCK) là nơi tổ chức giao dịch các chứng khoán đã niêm yết, giám sát thị trường, và cung cấp thông tin. Việc phát hành chứng khoán mới (IPO, phát hành thêm) là trách nhiệm của doanh nghiệp và các tổ chức bảo lãnh phát hành, không phải của SGDCK.

Beta đo lường mức độ nhạy cảm của giá cổ phiếu đối với biến động của thị trường chung (thường được đại diện bởi một chỉ số thị trường như VN-Index). Beta > 1 cho thấy cổ phiếu biến động mạnh hơn thị trường, Beta < 1 biến động yếu hơn, Beta = 1 biến động tương đương thị trường.

Margin call là yêu cầu từ công ty chứng khoán gửi đến nhà đầu tư sử dụng margin trading khi giá trị tài sản đảm bảo (cổ phiếu) giảm xuống dưới mức quy định. Nhà đầu tư phải nộp thêm tiền hoặc bán bớt cổ phiếu để đưa tỷ lệ ký quỹ về mức an toàn, nếu không công ty chứng khoán có thể tự động bán cổ phiếu để thu hồi nợ.

Margin trading cho phép nhà đầu tư vay tiền từ công ty chứng khoán để mua thêm cổ phiếu. Khi giá cổ phiếu tăng, lợi nhuận sẽ được khuếch đại (tuy nhiên, lỗ cũng sẽ khuếch đại nếu giá giảm). Các lựa chọn khác không phải ưu điểm chính hoặc không đúng về margin trading.

Thị trường chứng khoán là nơi giao dịch các chứng khoán đã phát hành, bao gồm cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ... Các lựa chọn khác mô tả các hoạt động liên quan nhưng không phải định nghĩa chính xác nhất về thị trường chứng khoán.

Lệnh thị trường được thực hiện ngay lập tức ở mức giá tốt nhất hiện có trên thị trường. Tuy nhiên, trong thị trường biến động mạnh hoặc khi thanh khoản thấp, giá thực hiện có thể khác xa so với giá nhà đầu tư kỳ vọng, gây bất lợi.

Cổ phiếu blue-chip là cổ phiếu của các công ty hàng đầu, có lịch sử hoạt động lâu dài, tài chính vững mạnh, thương hiệu uy tín, và thường trả cổ tức ổn định. Chúng được coi là ít rủi ro hơn so với cổ phiếu của các công ty nhỏ hoặc mới nổi.

Bán khống là việc nhà đầu tư vay cổ phiếu để bán ra thị trường, với kỳ vọng giá cổ phiếu sẽ giảm. Sau đó, họ sẽ mua lại cổ phiếu (với giá hy vọng là thấp hơn) để trả lại người cho vay, hưởng lợi từ chênh lệch giá giảm. Đây là một chiến lược rủi ro cao.

ROE (Tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu) là chỉ số đo lường hiệu quả sinh lời của vốn chủ sở hữu, cho biết mỗi đồng vốn chủ sở hữu tạo ra bao nhiêu đồng lợi nhuận. ROE cao thường được coi là dấu hiệu tốt, cho thấy doanh nghiệp sử dụng vốn hiệu quả.

Room ngoại hay giới hạn sở hữu nước ngoài là quy định về tỷ lệ cổ phần tối đa mà nhà đầu tư nước ngoài được phép nắm giữ tại một công ty niêm yết ở Việt Nam. Mục đích là để kiểm soát dòng vốn ngoại và bảo vệ lợi ích quốc gia trong một số ngành nhạy cảm.

Cắt lỗ là nguyên tắc bán cổ phiếu khi giá giảm xuống dưới một mức giá đã định trước (mức cắt lỗ), nhằm hạn chế khoản lỗ tiềm năng và bảo vệ vốn đầu tư. Đây là một biện pháp quản lý rủi ro quan trọng.

Rủi ro hệ thống là rủi ro chung, ảnh hưởng đến toàn bộ thị trường hoặc một phần lớn thị trường, không thể đa dạng hóa loại bỏ. Ví dụ: rủi ro lãi suất, rủi ro lạm phát, rủi ro suy thoái kinh tế. Các lựa chọn khác là rủi ro phi hệ thống (unsystematic risk) hoặc rủi ro do hành vi cá nhân.

Chỉ số P/E (Giá trên Lợi nhuận) là một chỉ số định giá phổ biến, so sánh giá cổ phiếu hiện tại với lợi nhuận trên mỗi cổ phần (EPS). P/E cao có thể cho thấy cổ phiếu đang được định giá cao hoặc kỳ vọng tăng trưởng lợi nhuận cao trong tương lai.

Cổ tức là một phần lợi nhuận sau thuế mà công ty quyết định chia cho các cổ đông hiện hữu. Đây là một trong những nguồn thu nhập từ đầu tư cổ phiếu, bên cạnh lợi nhuận từ tăng giá cổ phiếu.

Thanh khoản của chứng khoán thể hiện khả năng chuyển đổi chứng khoán thành tiền mặt nhanh chóng và dễ dàng mà không gây ra biến động giá lớn. Thị trường có tính thanh khoản cao giúp nhà đầu tư dễ dàng thực hiện giao dịch mua bán.

Lệnh Giới hạn (LO) cho phép nhà đầu tư đặt mức giá cụ thể muốn mua hoặc bán. Lệnh chỉ được thực hiện khi giá thị trường đạt hoặc tốt hơn mức giá giới hạn này. Các lệnh khác (ATO, ATC, MP) không đảm bảo mức giá cụ thể.

Công cụ phái sinh như hợp đồng tương lai, hợp đồng quyền chọn được sử dụng cho nhiều mục đích, trong đó chính là phòng ngừa rủi ro (hedging) biến động giá và đầu cơ (speculation) kiếm lợi nhuận từ biến động giá. Các lựa chọn khác không phản ánh đúng mục đích chính hoặc bản chất của phái sinh.

Chia tách cổ phiếu là việc công ty chia nhỏ cổ phiếu hiện hành thành nhiều cổ phiếu hơn. Ví dụ, chia tách 1:2 nghĩa là mỗi cổ đông sẽ nhận được 2 cổ phiếu mới cho mỗi cổ phiếu cũ, và giá cổ phiếu sẽ giảm đi một nửa. Mục đích là làm giảm giá cổ phiếu, tăng tính thanh khoản và hấp dẫn nhà đầu tư nhỏ lẻ. Tổng giá trị vốn hóa thị trường thường không thay đổi đáng kể.

Giao dịch nội gián (insider trading) là hành vi sử dụng thông tin chưa công bố, có thể ảnh hưởng đến giá cổ phiếu, để mua bán chứng khoán và kiếm lợi bất chính. Hành vi này là bất hợp pháp và bị nghiêm cấm, vì nó tạo ra sự bất công bằng và làm mất tính minh bạch của thị trường.

Day trading là chiến lược giao dịch ngắn hạn, nhà đầu tư mua và bán cổ phiếu trong cùng một ngày, tận dụng các biến động giá nhỏ trong phiên để kiếm lời. Các lựa chọn khác mô tả các chiến lược đầu tư dài hạn hoặc khác biệt so với lướt sóng.

Kháng cự và hỗ trợ là các mức giá quan trọng trong phân tích kỹ thuật, được xác định dựa trên lịch sử biến động giá và khối lượng giao dịch của cổ phiếu. Mức kháng cự là vùng giá mà tại đó lực bán mạnh hơn lực mua, ngăn giá tăng lên. Mức hỗ trợ ngược lại là vùng giá mà tại đó lực mua mạnh hơn lực bán, ngăn giá giảm xuống.

VN-Index là chỉ số đo lường biến động giá cổ phiếu của một nhóm các công ty có vốn hóa lớn và thanh khoản cao, đại diện cho thị trường chứng khoán Việt Nam (sàn HOSE). Nó không phải là tổng vốn hóa hay biến động của tất cả cổ phiếu.

Phân tích cơ bản là phương pháp đánh giá giá trị nội tại của cổ phiếu bằng cách xem xét các yếu tố cơ bản của doanh nghiệp như báo cáo tài chính, mô hình kinh doanh, ngành nghề, và triển vọng tăng trưởng. Các lựa chọn khác mô tả phân tích kỹ thuật hoặc yếu tố tâm lý thị trường.

Đầu tư giá trị là chiến lược tìm kiếm các cổ phiếu bị thị trường định giá thấp hơn giá trị nội tại của doanh nghiệp. Nhà đầu tư giá trị tin rằng giá cổ phiếu sẽ tăng lên khi thị trường nhận ra giá trị thực sự của doanh nghiệp.

Lạm phát cao thường gây ra nhiều tác động tiêu cực lên thị trường chứng khoán. Ngân hàng trung ương có thể tăng lãi suất để kiềm chế lạm phát, làm tăng chi phí vốn của doanh nghiệp và giảm sức hấp dẫn của cổ phiếu so với trái phiếu. Lạm phát cũng làm giảm sức mua của người tiêu dùng, ảnh hưởng đến lợi nhuận doanh nghiệp.

ETF là quỹ đầu tư mô phỏng theo một chỉ số thị trường (ví dụ VN30-ETF). Khi đầu tư vào ETF, nhà đầu tư gián tiếp sở hữu một danh mục đa dạng các cổ phiếu trong chỉ số đó, giúp giảm thiểu rủi ro tập trung vào một vài cổ phiếu cụ thể. Các lựa chọn khác không phải ưu điểm chính hoặc không đúng về ETF.

Bear market là thị trường giá xuống, đặc trưng bởi xu hướng giảm giá kéo dài (thường là giảm 20% trở lên so với đỉnh gần nhất) và tâm lý tiêu cực, bi quan của nhà đầu tư. Ngược lại, “bull market” (thị trường con bò) là thị trường giá lên.

IPO là viết tắt của Initial Public Offering, có nghĩa là chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng. Đây là quá trình công ty tư nhân phát hành cổ phiếu để trở thành công ty đại chúng và niêm yết trên sàn chứng khoán, huy động vốn từ nhà đầu tư.

Lãi suất trái phiếu chính phủ phản ánh rủi ro tín dụng của quốc gia. Nếu nguy cơ vỡ nợ công tăng (do nợ công cao, kinh tế suy yếu...), nhà đầu tư sẽ yêu cầu lãi suất cao hơn để bù đắp rủi ro. Các lựa chọn khác có xu hướng làm giảm hoặc không ảnh hưởng đến lãi suất trái phiếu.

Kết quả kinh doanh, tình hình kinh tế vĩ mô, và cung cầu thị trường là những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến giá cổ phiếu. Tin đồn trên mạng xã hội có thể gây biến động ngắn hạn nhưng thường không phải yếu tố cơ bản và bền vững.