Đề 3 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Bảo mật an ninh mạng

SSL/TLS (Secure Sockets Layer/Transport Layer Security) là giao thức bảo mật tiêu chuẩn được sử dụng để thiết lập kết nối an toàn và mã hóa dữ liệu cho giao tiếp web qua HTTPS (Hypertext Transfer Protocol Secure), đảm bảo an toàn cho thông tin truyền tải giữa trình duyệt và máy chủ web.

Wireshark là một công cụ phân tích giao thức mạng mạnh mẽ, cho phép người dùng bắt và phân tích lưu lượng mạng theo thời gian thực. Nó được sử dụng rộng rãi trong an ninh mạng để gỡ rối mạng, kiểm tra bảo mật và phân tích các sự cố mạng.

WPA3 (Wi-Fi Protected Access 3) là giao thức mã hóa bảo mật nhất hiện nay cho mạng không dây, cung cấp các cải tiến đáng kể so với WPA2 về khả năng chống lại các cuộc tấn công và bảo vệ dữ liệu.

Xác thực đa yếu tố (MFA) nâng cao bảo mật bằng cách yêu cầu người dùng cung cấp nhiều hơn một hình thức xác thực, ví dụ như mật khẩu và mã OTP từ điện thoại, làm tăng đáng kể độ khó cho kẻ tấn công xâm nhập tài khoản.

Ransomware là phần mềm độc hại mã hóa dữ liệu trên hệ thống của nạn nhân và yêu cầu nạn nhân trả tiền chuộc (thường là bằng tiền điện tử) để nhận được khóa giải mã và khôi phục dữ liệu.

Các bản cập nhật phần mềm và hệ điều hành thường bao gồm các bản vá lỗi bảo mật, nhằm sửa chữa các lỗ hổng đã được phát hiện. Việc cập nhật thường xuyên giúp bảo vệ hệ thống khỏi các cuộc tấn công khai thác những lỗ hổng này.

Tường lửa (Firewall) thường hoạt động ở Tầng Mạng (Network Layer) và Tầng Giao vận (Transport Layer) trong mô hình OSI, kiểm soát lưu lượng mạng dựa trên địa chỉ IP, cổng và giao thức, ngăn chặn các kết nối không được phép.

Mật khẩu truyền thống, nếu yếu hoặc được sử dụng lại, rất dễ bị đánh cắp thông qua các hình thức tấn công như lừa đảo, tấn công brute-force, hoặc đoán mật khẩu. Đây là điểm yếu chính của phương pháp xác thực chỉ dựa vào mật khẩu.

Tam giác CIA là mô hình nền tảng trong bảo mật thông tin, bao gồm ba trụ cột chính: Bảo mật (Confidentiality) đảm bảo thông tin chỉ được truy cập bởi người được ủy quyền, Toàn vẹn (Integrity) đảm bảo thông tin chính xác và không bị sửa đổi trái phép, Khả dụng (Availability) đảm bảo người dùng có thể truy cập thông tin và dịch vụ khi cần.

Cách tốt nhất để xử lý email nghi ngờ lừa đảo là xóa email ngay lập tức và không nhấp vào bất kỳ liên kết nào trong email đó. Không nên trả lời, nhấp vào liên kết hoặc chuyển tiếp email nghi ngờ lừa đảo, vì có thể làm tăng nguy cơ bị tấn công hoặc lây lan lừa đảo.

VPN (Mạng riêng ảo) giúp bảo vệ quyền riêng tư bằng cách ẩn địa chỉ IP thực của người dùng, thay thế bằng địa chỉ IP của máy chủ VPN, và mã hóa toàn bộ lưu lượng truy cập internet. Điều này giúp che giấu hoạt động trực tuyến của người dùng khỏi sự giám sát và theo dõi.

VPN (Mạng riêng ảo) tạo ra một kết nối an toàn và mã hóa dữ liệu truyền qua mạng, đảm bảo tính bảo mật và riêng tư của thông tin, ngăn chặn việc chặn và đọc trộm dữ liệu.

Chứng chỉ số (Digital Certificate) được sử dụng để xác thực danh tính của các bên tham gia giao tiếp trực tuyến (ví dụ, website, máy chủ) và đảm bảo tính toàn vẹn của dữ liệu truyền đi, xác nhận dữ liệu không bị thay đổi trong quá trình truyền.

Sử dụng mật khẩu mạnh là một biện pháp bảo mật logic hoặc kỹ thuật số, không phải là biện pháp bảo mật vật lý. Các biện pháp bảo mật vật lý tập trung vào việc bảo vệ cơ sở hạ tầng và thiết bị vật lý khỏi các truy cập trái phép hoặc hư hại vật lý.

Lừa đảo (Phishing) là hình thức tấn công sử dụng các phương tiện như email, tin nhắn giả mạo để đánh lừa người dùng, khiến họ tin rằng đó là các tổ chức uy tín và tiết lộ thông tin cá nhân như mật khẩu, số thẻ tín dụng, v.v.

Tấn công XSS (Cross-Site Scripting) khai thác lỗ hổng trong việc xử lý đầu vào của người dùng trên website. Kẻ tấn công chèn mã script độc hại vào website, khi người dùng khác truy cập, mã script này sẽ được thực thi trên trình duyệt của họ, dẫn đến các hành vi độc hại.

Tấn công SQL Injection khai thác lỗ hổng trong mã nguồn ứng dụng web, khi ứng dụng không kiểm tra và lọc đầu vào của người dùng đúng cách trước khi sử dụng chúng trong các truy vấn SQL. Kẻ tấn công có thể chèn mã SQL độc hại vào các trường nhập liệu để thao tác cơ sở dữ liệu, đánh cắp dữ liệu hoặc thậm chí kiểm soát máy chủ.

Mở email và tệp đính kèm từ nguồn không rõ là một hành động nguy hiểm, có thể dẫn đến việc lây nhiễm phần mềm độc hại vào hệ thống. Các lựa chọn khác (phần mềm diệt virus, cẩn trọng khi tải phần mềm, tường lửa) đều là các biện pháp bảo vệ chống lại phần mềm độc hại.

Kỹ nghệ xã hội (Social Engineering) là hình thức tấn công lợi dụng các kỹ thuật thao túng tâm lý con người để lừa người dùng tiết lộ thông tin bí mật, thực hiện hành động nhất định hoặc truy cập vào hệ thống trái phép. Nó tập trung vào yếu tố con người, thường là điểm yếu nhất trong hệ thống bảo mật.

Tấn công Brute-force (tấn công vét cạn) là phương pháp thử tất cả các khả năng mật khẩu có thể có cho đến khi tìm ra mật khẩu đúng. Mật khẩu yếu hoặc dễ đoán sẽ làm tăng đáng kể khả năng thành công của tấn công Brute-force.

Nguyên tắc `Ít đặc quyền nhất` (Principle of Least Privilege) là một nguyên tắc quan trọng trong bảo mật, quy định rằng người dùng hoặc chương trình chỉ nên được cấp quyền truy cập tối thiểu cần thiết để thực hiện công việc của họ, nhằm hạn chế thiệt hại nếu tài khoản bị xâm nhập.

Trình quản lý mật khẩu (Password Manager) giúp người dùng tạo ra các mật khẩu mạnh, phức tạp và duy nhất cho mỗi tài khoản trực tuyến, đồng thời lưu trữ chúng một cách an toàn. Điều này giúp giảm nguy cơ bị tấn công do sử dụng mật khẩu yếu hoặc dùng chung mật khẩu trên nhiều tài khoản.

Honeypot là một hệ thống hoặc tài nguyên mạng giả lập, được thiết kế để trông hấp dẫn đối với kẻ tấn công, nhưng thực chất là một bẫy. Mục đích của honeypot là dụ kẻ tấn công vào, từ đó thu thập thông tin về phương thức tấn công và có biện pháp phòng thủ hiệu quả hơn.

Tấn công DDoS nhằm mục đích làm quá tải hệ thống mục tiêu bằng lượng lớn truy cập giả mạo, khiến hệ thống không thể đáp ứng yêu cầu của người dùng hợp lệ, dẫn đến gián đoạn dịch vụ.

Lỗ hổng zero-day (zero-day vulnerability) là một lỗ hổng bảo mật trong phần mềm mà nhà phát triển phần mềm chưa biết đến hoặc chưa có bản vá lỗi để khắc phục. Do đó, các lỗ hổng zero-day thường rất nguy hiểm vì kẻ tấn công có thể khai thác chúng trước khi có biện pháp phòng ngừa.

Sâu máy tính (Worm) có khả năng tự sao chép và lan truyền qua mạng mà không cần sự can thiệp của con người, gây tắc nghẽn mạng và làm chậm hiệu suất hệ thống do tiêu thụ tài nguyên.

Sao lưu dữ liệu (Backup) thường xuyên là biện pháp quan trọng để đảm bảo khả năng phục hồi dữ liệu trong trường hợp xảy ra sự cố như lỗi hệ thống, hỏng hóc phần cứng, tấn công ransomware, hoặc các sự cố mất dữ liệu khác. Bản sao lưu giúp khôi phục dữ liệu về trạng thái trước đó, giảm thiểu thiệt hại.

Mật khẩu mạnh cần phải phức tạp (kết hợp chữ hoa, chữ thường, số, ký tự đặc biệt), ngẫu nhiên (không dựa trên thông tin cá nhân dễ đoán) và đủ dài (ít nhất 12 ký tự hoặc hơn) để khó bị đoán hoặc tấn công brute-force.

Tấn công `Man-in-the-Middle` (MITM) là hình thức tấn công mà kẻ tấn công bí mật chèn vào giữa hai bên giao tiếp (ví dụ, giữa người dùng và máy chủ web), chặn và có thể sửa đổi thông tin trao đổi giữa họ mà cả hai bên không hề hay biết.

Kiểm thử xâm nhập (Penetration Testing) là quá trình mô phỏng các cuộc tấn công mạng thực tế để đánh giá và xác định các lỗ hổng bảo mật trong hệ thống, từ đó đưa ra các biện pháp khắc phục và tăng cường an ninh.