Đề 3 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Hóa đại cương

Trong nhóm kim loại kiềm, tính khử tăng dần từ Li đến Cs. Do đó, Cs (cesium) có tính khử mạnh nhất.

Phản ứng thế là một loại phản ứng rất phổ biến và quan trọng trong hóa hữu cơ. Trong phản ứng thế, một nguyên tử hoặc nhóm nguyên tử trong phân tử hữu cơ bị thay thế bởi một nguyên tử hoặc nhóm nguyên tử khác.

Phản ứng phân hạch hạt nhân là quá trình phân chia một hạt nhân nguyên tử nặng (ví dụ Uranium-235) thành hai hoặc nhiều hạt nhân nhẹ hơn, đồng thời giải phóng năng lượng lớn và neutron.

Trong các chất trên, H₂O (nước) có nhiệt độ sôi cao nhất do tạo được mạng lưới liên kết hydrogen mạnh mẽ giữa các phân tử. NH₃ và HF cũng tạo liên kết hydrogen nhưng yếu hơn so với H₂O. CH₄ chỉ có lực van der Waals yếu, nên có nhiệt độ sôi thấp nhất.

Oxide lưỡng tính là oxide vừa có khả năng tác dụng với axit, vừa có khả năng tác dụng với bazơ để tạo thành muối và nước. Al₂O₃ (nhôm oxide) là oxide lưỡng tính điển hình.

Phản ứng este hóa (phản ứng giữa axit carboxylic và alcohol) thường cần xúc tác axit để tăng tốc độ phản ứng. H₂SO₄ đặc (axit sulfuric đặc) là xúc tác phổ biến và hiệu quả cho phản ứng este hóa.

Chất điện li mạnh là chất khi tan trong nước phân li hoàn toàn thành ion. HCl (axit clohidric) là một axit mạnh, phân li hoàn toàn trong nước. CH₃COOH (axit axetic) là axit yếu, NH₃ (amoniac) là bazơ yếu, H₂O (nước) là chất điện li rất yếu.

Entropy (S) là đại lượng đo mức độ hỗn loạn, vô trật tự của hệ. Trong hệ cô lập, các quá trình tự diễn biến theo chiều tăng entropy, và entropy của hệ có xu hướng tăng đến giá trị cực đại khi hệ đạt trạng thái cân bằng.

Trong pin điện hóa Zn-Cu, Zn có tính khử mạnh hơn Cu nên Zn là cực âm (anode), nơi xảy ra quá trình oxi hóa (Zn → Zn²⁺ + 2e⁻). Cu là cực dương (cathode), nơi xảy ra quá trình khử (Cu²⁺ + 2e⁻ → Cu).

Nước cứng tạm thời chứa ion Ca²⁺ và Mg²⁺ dưới dạng muối bicarbonate (HCO₃⁻)₂. Ca(OH)₂ (vôi tôi) khi thêm vào nước cứng tạm thời sẽ phản ứng với muối bicarbonate tạo kết tủa CaCO₃ và Mg(OH)₂, loại bỏ ion Ca²⁺ và Mg²⁺ ra khỏi nước, làm mềm nước.

Phản ứng có tổng số mol khí chất phản ứng (2+1=3 mol) lớn hơn tổng số mol khí sản phẩm (2 mol). Theo nguyên lý Le Chatelier, khi tăng áp suất, cân bằng chuyển dịch theo chiều giảm số mol khí, tức là chiều thuận (tạo SO₃).

pOH = -log[OH⁻] = -log(10⁻³) = 3. pH + pOH = 14. Vậy pH = 14 - pOH = 14 - 3 = 11.

Cấu hình ns²np⁴ cho biết nguyên tố thuộc nhóm VIA. Lớp ngoài cùng là lớp thứ n, do đó chu kì xác định bởi n. Tuy nhiên, câu hỏi chỉ hỏi vị trí dựa trên cấu hình lớp ngoài cùng, nên ta chỉ xác định được nhóm là VIA. Để xác định chu kì cần biết thêm thông tin về n. Trong các đáp án, chỉ có đáp án 4 (Chu kì 2, nhóm VIA) và đáp án 1 (Chu kì 3, nhóm VIA) có nhóm VIA. Tuy nhiên, do không có thêm thông tin về n cụ thể, và đây là câu hỏi trắc nghiệm, ta chọn đáp án hợp lý nhất trong bối cảnh câu hỏi và các lựa chọn. Mặc dù không đủ thông tin để xác định chính xác chu kì, nhóm VIA là thông tin chắc chắn. Trong các lựa chọn có nhóm VIA, đáp án 4 hợp lý hơn nếu xem xét các nguyên tố phổ biến có cấu hình lớp ngoài cùng dạng ns²np⁴ (ví dụ Oxi thuộc chu kì 2).

Khi pha loãng axit sulfuric đặc, cần đổ từ từ axit vào nước và khuấy đều. Do quá trình pha loãng tỏa nhiệt mạnh, việc đổ axit vào nước giúp nhiệt tỏa ra được phân tán đều trong lượng nước lớn, tránh bắn axit ra ngoài gây nguy hiểm. Đổ nước vào axit đặc có thể gây sôi cục bộ và bắn axit ra ngoài do nhiệt tỏa ra tập trung ở vùng nước đổ vào.

Liên kết hydrogen là một loại liên kết yếu hơn so với liên kết ion, liên kết cộng hóa trị và liên kết kim loại. Liên kết hydrogen là lực hút tĩnh điện giữa nguyên tử hydrogen mang điện tích dương một phần (liên kết với nguyên tử có độ âm điện lớn như O, N, F) và nguyên tử có độ âm điện lớn khác.

Nguyên tử oxygen (Z=8) có 8 electron. Cấu hình electron đúng là 1s²2s²2p⁴, với tổng số electron là 2 + 2 + 4 = 8.

Phản ứng thế, đặc biệt là phản ứng thế giữa kim loại và dung dịch muối hoặc axit, luôn là phản ứng oxi hóa khử vì có sự thay đổi số oxi hóa của các nguyên tố tham gia.

Trong ion sulfate (SO₄²⁻), oxygen thường có số oxi hóa -2. Tổng số oxi hóa của ion bằng điện tích của ion (-2). Gọi số oxi hóa của sulfur là x, ta có: x + 4(-2) = -2. Giải phương trình, x - 8 = -2, suy ra x = +6. Vậy số oxi hóa của sulfur trong SO₄²⁻ là +6.

Chất khử (chất bị oxi hóa) là chất nhường electron cho chất khác, làm số oxi hóa của nó tăng lên sau phản ứng.

Phèn chua là muối kép của kali và nhôm sulfat, có công thức hóa học là KAl(SO₄)₂·12H₂O.

Liên kết hydrogen hình thành khi hydrogen liên kết với các nguyên tố có độ âm điện lớn như oxygen, nitrogen, fluorine. C₂H₅OH (ethanol) có nhóm -OH, cho phép tạo liên kết hydrogen giữa các phân tử ethanol.

Kim loại có xu hướng nhường electron để đạt cấu hình bền vững hơn, thể hiện tính khử đặc trưng. Chúng dễ bị oxi hóa (mất electron) trong các phản ứng hóa học.

Trong dãy axit oxo của chlorine (HClOₓ), tính axit tăng lên khi số nguyên tử oxygen tăng. Điều này là do sự tăng số nguyên tử oxygen làm tăng độ âm điện của nguyên tử trung tâm chlorine và làm yếu liên kết O-H, do đó H⁺ dễ dàng bị phân li hơn. HClO₄ (axit perchloric) có tính axit mạnh nhất trong dãy này.

Cl₂ (chlorine) và các hợp chất chlorine như nước Javel (NaClO) được sử dụng rộng rãi để khử trùng nước sinh hoạt do khả năng oxi hóa mạnh, tiêu diệt vi khuẩn và các vi sinh vật gây bệnh.

Phản ứng tỏa nhiệt giải phóng nhiệt ra môi trường (ΔH < 0), làm tăng nhiệt độ môi trường xung quanh và có năng lượng sản phẩm thấp hơn chất phản ứng. Năng lượng hoạt hóa là năng lượng tối thiểu cần thiết để phản ứng xảy ra, không có mối quan hệ trực tiếp và cố định về so sánh năng lượng hoạt hóa giữa phản ứng tỏa nhiệt và thu nhiệt. Năng lượng hoạt hóa phụ thuộc vào cơ chế phản ứng và các yếu tố khác, không chỉ tính tỏa hay thu nhiệt.

Các nguyên tố halogen (nhóm VIIA) có 7 electron lớp ngoài cùng, với cấu hình electron lớp ngoài cùng là ns²np⁵. Điều này làm cho halogen có xu hướng nhận thêm 1 electron để đạt cấu hình bền vững của khí hiếm.

Tốc độ phản ứng hóa học thường được đo bằng sự thay đổi nồng độ của chất phản ứng hoặc sản phẩm trong một đơn vị thời gian. Đơn vị phổ biến là mol/L.s (mol trên lít trên giây), thể hiện sự thay đổi nồng độ mol trên lít mỗi giây.

Hiệu ứng Tyndall là hiện tượng tán xạ ánh sáng khi ánh sáng chiếu qua dung dịch keo. Các hạt keo có kích thước đủ lớn để tán xạ ánh sáng, làm cho đường đi của ánh sáng trở nên nhìn thấy được trong dung dịch keo.

NaCl là hợp chất ion. Liên kết ion hình thành do lực hút tĩnh điện giữa các ion mang điện tích trái dấu. Na (kim loại) dễ nhường electron tạo ion dương Na⁺, Cl (phi kim) dễ nhận electron tạo ion âm Cl⁻. Lực hút giữa Na⁺ và Cl⁻ tạo thành liên kết ion.

Định luật Hess phát biểu rằng entanpi (biến thiên enthalpy, ΔH) của một phản ứng hóa học chỉ phụ thuộc vào trạng thái đầu (chất phản ứng) và trạng thái cuối (sản phẩm), mà không phụ thuộc vào con đường phản ứng (số giai đoạn, cơ chế phản ứng).