Đề 3 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Kế toán tài chính 1

Các yếu tố cơ bản của Báo cáo tài chính thường được đề cập đến là tính thích hợp (Relevance) và tính đáng tin cậy (Reliability). Tính có thể so sánh (Comparability) và tính kịp thời (Timeliness) là các phẩm chất nâng cao chất lượng thông tin, nhưng không được coi là yếu tố cơ bản bằng tính thích hợp và đáng tin cậy.

Tỷ số thanh toán hiện hành (Current Ratio) là một chỉ tiêu đánh giá khả năng thanh toán nợ ngắn hạn của doanh nghiệp bằng tài sản ngắn hạn. Công thức tính là: Tỷ số thanh toán hiện hành = Tài sản ngắn hạn / Nợ phải trả ngắn hạn.

Khi rút tiền gửi ngân hàng về nhập quỹ tiền mặt, tiền mặt của doanh nghiệp tăng lên (ghi Nợ TK Tiền mặt) và tiền gửi ngân hàng giảm xuống (ghi Có TK Tiền gửi ngân hàng).

Các tài khoản Nguồn vốn (Nợ phải trả và Vốn chủ sở hữu) có số dư bên Có. `Vay ngắn hạn` là tài khoản Nợ phải trả, do đó có số dư bên Có. Các tài khoản Tài sản thường có số dư bên Nợ.

Phương trình kế toán cơ bản (Tài sản = Nợ phải trả + Vốn chủ sở hữu) là nền tảng của kế toán, thể hiện sự cân bằng giữa nguồn lực của doanh nghiệp (Tài sản) và nguồn vốn hình thành nên nguồn lực đó (Nợ phải trả và Vốn chủ sở hữu).

Sổ cái (General Ledger) là sổ kế toán tổng hợp, dùng để phản ánh một cách tổng quát tình hình biến động và số dư của từng tài khoản kế toán. Số liệu trên sổ cái được tổng hợp từ các nghiệp vụ kinh tế, tài chính đã được ghi chép trong sổ nhật ký.

Chi phí ngoài sản xuất (hay Chi phí thời kỳ) là các chi phí không liên quan trực tiếp đến quá trình sản xuất sản phẩm, mà liên quan đến hoạt động bán hàng, quản lý doanh nghiệp. Chi phí bán hàng là chi phí phát sinh trong quá trình tiêu thụ sản phẩm, do đó là chi phí ngoài sản xuất.

Nguyên tắc giá gốc quy định tài sản phải được ghi nhận theo giá mua ban đầu. Giá gốc này không được thay đổi trong suốt quá trình sử dụng, trừ một số trường hợp đặc biệt theo quy định của chuẩn mực kế toán.

Phương pháp khấu hao theo số dư giảm dần là phương pháp khấu hao nhanh, cho phép ghi nhận chi phí khấu hao lớn hơn trong những năm đầu sử dụng tài sản và giảm dần trong các năm tiếp theo. Điều này phù hợp với thực tế là tài sản thường hao mòn nhanh hơn trong giai đoạn đầu sử dụng.

Tài sản ngắn hạn là tài sản có thời gian sử dụng, luân chuyển hoặc thu hồi trong vòng một năm hoặc một chu kỳ kinh doanh thông thường. Hàng tồn kho thường được bán và chuyển thành tiền mặt trong vòng một năm, do đó là tài sản ngắn hạn.

Kế toán quản trị và kế toán tài chính khác nhau ở nhiều khía cạnh, bao gồm đối tượng sử dụng thông tin (kế toán quản trị phục vụ nhà quản lý nội bộ, kế toán tài chính phục vụ đối tượng bên ngoài), nguyên tắc và chuẩn mực (kế toán quản trị linh hoạt, kế toán tài chính tuân thủ chuẩn mực), và loại thông tin cung cấp (kế toán quản trị tập trung thông tin chi tiết, kế toán tài chính tập trung thông tin tổng hợp).

Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh (hay Báo cáo lãi lỗ) phản ánh tình hình doanh thu, chi phí và lợi nhuận của doanh nghiệp trong một kỳ kế toán. Vốn chủ sở hữu là một yếu tố thuộc Bảng cân đối kế toán, không trình bày trên Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh.

Theo chuẩn mực kế toán, khi phát hiện sai sót trọng yếu trong báo cáo tài chính của các năm trước đã được công bố, doanh nghiệp phải điều chỉnh hồi tố, tức là điều chỉnh lại số liệu trên báo cáo tài chính của năm trước để đảm bảo tính trung thực và hợp lý của thông tin tài chính.

Vốn chủ sở hữu bao gồm vốn góp của chủ sở hữu, lợi nhuận giữ lại và các quỹ. Lợi nhuận giữ lại (Retained Earnings) là phần lợi nhuận sau thuế chưa phân phối, được tích lũy lại để tái đầu tư vào doanh nghiệp, do đó làm tăng vốn chủ sở hữu.

Phương pháp FIFO (First-In, First-Out) giả định rằng hàng hóa nhập kho trước sẽ được xuất kho trước. Theo phương pháp này, giá trị hàng tồn kho cuối kỳ thường được tính theo giá của những lần nhập kho gần nhất.

Khấu hao tài sản cố định là quá trình phân bổ có hệ thống nguyên giá của tài sản cố định trong suốt thời gian sử dụng hữu ích ước tính của tài sản đó. Mục đích là ghi nhận chi phí sử dụng tài sản vào chi phí sản xuất kinh doanh trong các kỳ phù hợp với doanh thu mà tài sản đó tạo ra.

Chuẩn mực kế toán Việt Nam quy định thời gian tối đa để một khoản mục (tài sản, nợ phải trả) được phân loại là ngắn hạn là 12 tháng kể từ ngày kết thúc kỳ báo cáo, hoặc trong một chu kỳ kinh doanh bình thường nếu chu kỳ này dài hơn 12 tháng.

Nguồn vốn bao gồm Nợ phải trả và Vốn chủ sở hữu. `Vay ngắn hạn` là một khoản nợ phải trả của doanh nghiệp, do đó thuộc nhóm tài khoản `Nguồn vốn`.

Nguyên tắc `Doanh thu được ghi nhận khi thực hiện` (Revenue Recognition Principle) quy định doanh thu được ghi nhận khi doanh nghiệp đã thực hiện phần lớn nghĩa vụ của mình theo hợp đồng, tức là khi hàng hóa đã được chuyển giao hoặc dịch vụ đã được cung cấp cho khách hàng, bất kể đã nhận được tiền hay chưa.

Hệ thống tài khoản kế toán Việt Nam hiện hành chủ yếu sử dụng hệ thống tài khoản cấp 1 và cấp 2, tương ứng với số hiệu tài khoản 2 chữ số và 3 chữ số. Tài khoản cấp 1 (2 chữ số) thường thể hiện các nhóm tài khoản lớn, tài khoản cấp 2 (3 chữ số) chi tiết hơn.

Quy trình kế toán thường bao gồm các bước theo thứ tự: (1) Ghi sổ nhật ký, (2) Ghi sổ cái, (3) Lập Bảng cân đối thử (chưa điều chỉnh), (4) Điều chỉnh bút toán, (5) Lập Bảng cân đối thử (đã điều chỉnh), (6) Lập Báo cáo tài chính, (7) Khóa sổ kế toán.

Bảng cân đối kế toán (hay Bảng tình hình tài chính) là báo cáo tài chính tổng hợp, phản ánh tổng quát tình hình tài sản, nợ phải trả và vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp tại một thời điểm cụ thể, thường là cuối kỳ kế toán.

Doanh thu chưa thực hiện là khoản tiền khách hàng đã trả trước nhưng doanh nghiệp chưa cung cấp dịch vụ hoặc hàng hóa. Khi một phần dịch vụ/hàng hóa đã được cung cấp, doanh thu chưa thực hiện sẽ được chuyển thành doanh thu đã thực hiện bằng bút toán: Nợ TK Doanh thu chưa thực hiện / Có TK Doanh thu.

Khi mua chịu hàng hóa, hàng tồn kho (tài sản) của doanh nghiệp tăng lên và đồng thời phát sinh khoản phải trả cho người bán (nợ phải trả) do chưa thanh toán tiền ngay. Do đó, nghiệp vụ này làm tăng cả tài sản và nợ phải trả.

Doanh nghiệp tư nhân do một cá nhân làm chủ và chịu trách nhiệm vô hạn bằng toàn bộ tài sản của mình đối với mọi hoạt động của doanh nghiệp. Điều này có nghĩa là chủ doanh nghiệp phải chịu trách nhiệm thanh toán các khoản nợ của doanh nghiệp ngay cả bằng tài sản cá nhân nếu tài sản doanh nghiệp không đủ.

Phương pháp kiểm kê định kỳ (Periodic Inventory System) đòi hỏi phải thực hiện kiểm kê hàng tồn kho vào cuối kỳ kế toán để xác định số lượng hàng tồn kho thực tế và tính giá trị hàng tồn kho xuất kho trong kỳ. Phương pháp kê khai thường xuyên (Perpetual Inventory System) theo dõi liên tục biến động hàng tồn kho.

Báo cáo lưu chuyển tiền tệ cung cấp thông tin về các dòng tiền vào và dòng tiền ra của doanh nghiệp trong một kỳ kế toán, phân loại theo hoạt động kinh doanh, hoạt động đầu tư và hoạt động tài chính. Mục đích chính là giúp người sử dụng báo cáo tài chính đánh giá khả năng tạo tiền và nhu cầu sử dụng tiền của doanh nghiệp.

Nguyên tắc thận trọng (Prudence Principle) yêu cầu kế toán phải xem xét một cách thận trọng các xét đoán cần thiết trong điều kiện không chắc chắn, không phóng đại tài sản và doanh thu, không xem nhẹ nợ phải trả và chi phí. Do đó, khi có bằng chứng về khả năng phát sinh lỗ, doanh nghiệp nên ghi nhận lỗ ngay.

Thuế giá trị gia tăng (GTGT) đầu ra là thuế GTGT doanh nghiệp thu hộ cho Nhà nước khi bán hàng hóa, dịch vụ. Doanh nghiệp không phải chịu thuế GTGT đầu ra, mà chỉ đóng vai trò trung gian thu và nộp. Do đó, thuế GTGT đầu ra không được ghi nhận vào chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp. Các loại thuế còn lại có thể được ghi nhận vào chi phí tùy thuộc vào quy định của pháp luật thuế.

Báo cáo lưu chuyển tiền tệ theo bản chất là báo cáo về dòng tiền vào và dòng tiền ra thực tế của doanh nghiệp. Do đó, nó được lập dựa trên cơ sở kế toán tiền, ghi nhận các giao dịch khi có dòng tiền phát sinh, không phụ thuộc vào thời điểm phát sinh doanh thu hay chi phí như cơ sở dồn tích.