Đề 3 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Nhi khoa

Nhiễm trùng hô hấp cấp tính, đặc biệt là viêm phổi, là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở trẻ dưới 5 tuổi trên toàn cầu. Các bệnh nhiễm trùng khác như tiêu chảy, sốt rét, sởi cũng góp phần đáng kể vào tỷ lệ tử vong ở trẻ em.

Oresol (ORS) là dung dịch bù nước và điện giải, được sử dụng để bù lại lượng nước và các chất điện giải bị mất qua phân và nôn khi trẻ bị tiêu chảy cấp. ORS không có tác dụng diệt khuẩn hay cầm tiêu chảy trực tiếp.

Amoxicillin là một loại kháng sinh nhóm penicillin, thường được sử dụng để điều trị các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn nhạy cảm, trong đó có viêm tai giữa do vi khuẩn. Kháng sinh không có tác dụng đối với nhiễm virus hoặc nấm.

Sữa tươi nguyên kem không phù hợp cho trẻ dưới 12 tháng tuổi vì chứa quá nhiều protein và khoáng chất có thể gây gánh nặng cho thận của trẻ, đồng thời ít sắt và các vi chất dinh dưỡng cần thiết khác. Sữa mẹ và sữa công thức là lựa chọn tốt nhất.

Virus hợp bào hô hấp (RSV) là nguyên nhân hàng đầu gây viêm tiểu phế quản ở trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ dưới 2 tuổi. Bệnh thường xảy ra vào mùa đông xuân.

CRP (C-reactive protein) là một protein phản ứng pha cấp, tăng cao trong máu khi có tình trạng viêm nhiễm trong cơ thể. Xét nghiệm CRP thường được sử dụng để đánh giá và theo dõi mức độ viêm nhiễm ở trẻ em và người lớn.

Ho khạc đờm vàng đặc thường gợi ý nhiễm trùng đường hô hấp do vi khuẩn, không phải triệu chứng điển hình của hen phế quản. Hen phế quản đặc trưng bởi khò khè, khó thở, ho khan hoặc ho có đờm trắng, thường nặng hơn về đêm hoặc sáng sớm.

Viêm não là biến chứng nguy hiểm nhất của bệnh sởi, có thể gây tổn thương não vĩnh viễn, tàn tật hoặc tử vong. Các biến chứng khác như viêm phổi, viêm tai giữa cũng thường gặp nhưng ít nguy hiểm bằng viêm não.

Vaccine BCG (Bacillus Calmette-Guérin) là vaccine phòng ngừa bệnh lao, thường được tiêm cho trẻ sơ sinh để bảo vệ trẻ khỏi các thể lao nặng như lao màng não, lao kê.

Suy dinh dưỡng thấp còi được đánh giá bằng chỉ số chiều cao theo tuổi. Đường chiều cao theo tuổi dưới đường chuẩn trên biểu đồ tăng trưởng của WHO cho thấy trẻ bị thấp còi, tức là chiều cao không đạt chuẩn so với tuổi.

Chườm đá lạnh có thể gây co mạch ngoại vi, khiến trẻ run và có thể làm nhiệt độ trung tâm tăng lên, không giúp hạ sốt hiệu quả và có thể gây khó chịu cho trẻ. Nên sử dụng các biện pháp chườm ấm, lau người bằng nước ấm.

Hiện nay, không khuyến cáo sử dụng cồn 70 độ để sát trùng rốn hàng ngày vì có thể làm chậm quá trình rụng rốn và gây kích ứng da. Nên giữ rốn khô, sạch, và chỉ sát trùng khi có dấu hiệu nhiễm trùng theo chỉ dẫn của bác sĩ.

Viêm não Nhật Bản lây truyền qua muỗi đốt. Biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất là vệ sinh môi trường, loại bỏ nơi sinh sản của muỗi và phòng tránh muỗi đốt. Vaccine viêm não Nhật Bản cũng là một biện pháp phòng ngừa quan trọng.

Phản xạ Moro là một phản xạ tự nhiên ở trẻ sơ sinh, thường biến mất khi trẻ được khoảng 3 tháng tuổi. Sự tồn tại kéo dài hoặc không có phản xạ này có thể là dấu hiệu bất thường về thần kinh.

Sốt cao là dấu hiệu thường gặp nhưng không phải là dấu hiệu nguy hiểm toàn thân theo phân loại của WHO. Các dấu hiệu còn lại (không uống/bú được, co giật, li bì) là dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm cần can thiệp y tế ngay.

Bệnh tay chân miệng chủ yếu do virus Coxsackie A16 và Enterovirus 71 gây ra. Bệnh lây lan qua đường tiêu hóa và tiếp xúc trực tiếp, gây ra các nốt phỏng ở tay, chân, miệng.

Rửa tay sạch sẽ là biện pháp phòng ngừa tiêu chảy hiệu quả nhất vì nó giúp loại bỏ vi khuẩn, virus gây bệnh. Các biện pháp khác có thể hỗ trợ nhưng không quan trọng bằng vệ sinh tay.

WHO và các tổ chức y tế khuyến cáo nên bắt đầu cho trẻ ăn dặm khi trẻ được khoảng 6 tháng tuổi, vì lúc này sữa mẹ hoặc sữa công thức không còn đáp ứng đủ nhu cầu dinh dưỡng của trẻ.

Vitamin D giúp cơ thể hấp thụ canxi, rất cần thiết cho sự phát triển xương. Thiếu vitamin D dẫn đến còi xương ở trẻ em.

Mắt trũng, da nhăn nheo là dấu hiệu mất nước nặng. Các dấu hiệu khác bao gồm môi khô, lưỡi khô, thóp trũng (ở trẻ nhỏ), tiểu ít hoặc không tiểu, li bì, kích thích. Khóc có nước mắt và tiểu nhiều lần là dấu hiệu ngược lại, cho thấy không mất nước hoặc mất nước nhẹ.

Giai đoạn từ sơ sinh đến 3 tuổi được coi là `giai đoạn vàng` cho sự phát triển não bộ của trẻ. Trong giai đoạn này, não bộ phát triển nhanh chóng nhất, hình thành các kết nối thần kinh quan trọng cho các chức năng nhận thức, vận động và cảm xúc sau này.

Trong cấp cứu ngừng tuần hoàn hô hấp ở trẻ em (nếu có 2 người cấp cứu), tỷ lệ ép tim và thổi ngạt được khuyến cáo là 15 ép tim : 2 thổi ngạt. Nếu chỉ có 1 người cấp cứu, tỷ lệ là 30 ép tim : 2 thổi ngạt (tương tự như người lớn).

Thuốc giãn phế quản tác dụng ngắn như Salbutamol là lựa chọn hàng đầu để cắt cơn hen phế quản cấp. Thuốc giúp giãn nhanh các đường dẫn khí bị co thắt, giúp trẻ dễ thở hơn. Corticosteroid đường uống thường được sử dụng để kiểm soát hen lâu dài, không phải cắt cơn cấp.

Tuổi dậy thì ở trẻ gái thường bắt đầu trong khoảng 8-13 tuổi. Dấu hiệu đầu tiên thường là phát triển vú. Tuổi dậy thì sớm hoặc muộn hơn có thể cần được đánh giá bởi bác sĩ.

Phương pháp Montessori chú trọng phát triển tính tự lập, tự giác và khả năng giải quyết vấn đề cho trẻ thông qua môi trường học tập được chuẩn bị đặc biệt, các hoạt động thực hành và tự do lựa chọn công việc. Phương pháp này không tập trung vào ghi nhớ thụ động hay cạnh tranh.

Xét nghiệm sàng lọc sơ sinh (lấy máu gót chân) thường được thực hiện để phát hiện sớm các bệnh lý nội tiết và chuyển hóa bẩm sinh như suy giáp bẩm sinh và tăng sản tuyến thượng thận bẩm sinh. Phát hiện sớm giúp can thiệp kịp thời, tránh các biến chứng nặng nề.

Nguyên tắc `bàn tay nặn bột` là phương pháp giáo dục mầm non nhấn mạnh vai trò chủ động của trẻ trong quá trình học tập. Trẻ được khuyến khích tự khám phá, trải nghiệm, đặt câu hỏi và tìm kiếm câu trả lời thông qua các hoạt động thực hành, thí nghiệm.

Phương pháp kangaroo (da kề da) mang lại nhiều lợi ích cho trẻ sinh non, bao gồm giảm nguy cơ nhiễm trùng, ổn định thân nhiệt và nhịp tim, tăng cường gắn kết mẹ con và kích thích bú mẹ. Đây là một phương pháp chăm sóc trẻ sinh non hiệu quả và được khuyến khích.

Vỗ lưng và ấn ngực (nghiệm pháp Heimlich ở trẻ trên 1 tuổi) là biện pháp sơ cứu ban đầu quan trọng nhất để giúp tống dị vật ra khỏi đường thở. Nếu trẻ còn nhỏ hoặc biện pháp này không hiệu quả, cần nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế.

Chỉ số BMI là một công cụ đánh giá tình trạng cân nặng so với chiều cao, được sử dụng để sàng lọc thừa cân và béo phì ở trẻ em và người lớn. Để đánh giá suy dinh dưỡng thấp còi, thường sử dụng chỉ số chiều cao theo tuổi.