Đề 3 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Phân tích tài chính doanh nghiệp

Chỉ số thanh toán hiện hành (Current Ratio) là một chỉ số đo lường khả năng thanh toán nợ ngắn hạn của doanh nghiệp bằng tài sản ngắn hạn. Công thức tính là Tài sản ngắn hạn ∕ Nợ ngắn hạn.

Dòng tiền từ hoạt động kinh doanh (Operating Activities) liên quan đến các hoạt động tạo ra doanh thu chính của doanh nghiệp. Tiền chi mua sắm tài sản cố định thuộc về dòng tiền từ hoạt động đầu tư (Investing Activities).

EBIT (Earnings Before Interest and Taxes) hay Lợi nhuận trước lãi vay và thuế, tập trung vào hiệu quả hoạt động kinh doanh thuần túy của doanh nghiệp, loại bỏ ảnh hưởng của cơ cấu vốn (chi phí lãi vay) và chính sách thuế. Do đó, nó hữu ích để so sánh hiệu quả hoạt động giữa các doanh nghiệp có cơ cấu vốn và mức thuế khác nhau.

Theo phân tích Du Pont, ROE = Biên lợi nhuận ròng x Vòng quay tổng tài sản x Đòn bẩy tài chính. Nếu tỷ suất lợi nhuận ròng (một thành phần của ROE) giảm, và các yếu tố khác không đổi, thì ROE sẽ giảm theo.

Lợi nhuận gộp (Gross Profit) là lợi nhuận thu được từ hoạt động bán hàng, sau khi trừ đi giá vốn hàng bán. Chỉ số lợi nhuận gộp (Gross Profit Margin) được tính bằng Lợi nhuận gộp ∕ Doanh thu thuần, thể hiện tỷ lệ lợi nhuận gộp trên mỗi đồng doanh thu.

Chỉ số nợ trên vốn chủ sở hữu (Debt-to-Equity Ratio) và các chỉ số liên quan đến cơ cấu vốn và khả năng trả lãi vay (ví dụ: Tỷ lệ khả năng thanh toán lãi vay - Interest Coverage Ratio) thường được dùng để đánh giá khả năng trả nợ dài hạn và mức độ rủi ro tài chính dài hạn của doanh nghiệp.

Báo cáo tài chính hợp nhất (Consolidated Financial Statements) được lập cho toàn bộ tập đoàn (công ty mẹ và các công ty con). Mục đích là để cung cấp bức tranh tổng thể về tình hình tài chính và hoạt động của cả tập đoàn như một thực thể duy nhất. Để tránh trùng lặp và phản ánh đúng tình hình, các giao dịch nội bộ (ví dụ: mua bán hàng hóa, vay vốn) giữa các công ty con trong tập đoàn sẽ bị loại trừ khi hợp nhất.

Phân tích độ nhạy (Sensitivity Analysis) được sử dụng để kiểm tra mức độ nhạy cảm của các kết quả dự báo tài chính (ví dụ: lợi nhuận dự kiến, dòng tiền dự kiến) đối với sự thay đổi của các giả định đầu vào quan trọng (ví dụ: doanh thu, chi phí nguyên vật liệu, lãi suất). Mục đích là để đánh giá rủi ro và xác định các yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến dự báo.

`Cửa sổ trang điểm′ (Window dressing) là thuật ngữ chỉ các hành động mà doanh nghiệp thực hiện vào cuối kỳ kế toán để làm cho báo cáo tài chính trông tốt hơn, hấp dẫn hơn, có thể là để thu hút nhà đầu tư hoặc đáp ứng các yêu cầu của chủ nợ. Tuy nhiên, các biện pháp này có thể không phản ánh đúng bản chất hoạt động và tình hình tài chính thực sự của doanh nghiệp.

So sánh với số liệu trung bình ngành (Industry Benchmarking) giúp đánh giá hiệu quả hoạt động và tình hình tài chính của doanh nghiệp so với các doanh nghiệp khác trong cùng ngành. Điều này giúp xác định điểm mạnh, điểm yếu và vị thế cạnh tranh của doanh nghiệp.

EPS (Earnings Per Share) hay Lợi nhuận trên mỗi cổ phần là chỉ số quan trọng đo lường khả năng sinh lời trên mỗi cổ phiếu phổ thông đang lưu hành. Nó cho biết phần lợi nhuận ròng mà công ty tạo ra được phân bổ cho mỗi cổ đông sở hữu cổ phiếu phổ thông.

Khi hàng tồn kho tăng lên, doanh nghiệp đã sử dụng tiền để mua hàng tồn kho nhiều hơn bán ra (hoặc sản xuất ra nhưng chưa bán được). Điều này làm giảm dòng tiền từ hoạt động kinh doanh (vì tiền mặt bị `giam′ trong hàng tồn kho).

Giá vốn hàng bán (Cost of Goods Sold - COGS) chỉ bao gồm các chi phí trực tiếp liên quan đến quá trình sản xuất hoặc mua hàng hóa để bán. Chi phí bán hàng và quản lý doanh nghiệp (Selling, General & Administrative Expenses - SG&A) là chi phí hoạt động, được ghi nhận riêng biệt và không thuộc giá vốn hàng bán.

Phân tích báo cáo tài chính tập trung vào việc cung cấp thông tin hữu ích cho các quyết định kinh tế, bằng cách đánh giá tình hình tài chính và hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp. Các mục tiêu khác có thể là thứ yếu hoặc là phương tiện để đạt được mục tiêu chính này.

Tỷ lệ nợ phải trả trên tổng tài sản (Debt-to-Asset Ratio) đo lường phần trăm tài sản của doanh nghiệp được tài trợ bằng nợ. Tỷ lệ này cao cho thấy doanh nghiệp đang phụ thuộc nhiều vào nợ, làm tăng rủi ro tài chính (rủi ro không trả được nợ).

Vòng quay hàng tồn kho (Inventory Turnover Ratio) cho biết số lần hàng tồn kho bình quân được bán ra và thay thế trong kỳ. Chỉ số này càng cao thể hiện hàng tồn kho được quản lý hiệu quả và bán nhanh.

Trong phân tích dọc (Common-size analysis) báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, mỗi khoản mục (ví dụ: giá vốn hàng bán, chi phí bán hàng, lợi nhuận gộp, lợi nhuận sau thuế) thường được biểu diễn dưới dạng tỷ lệ phần trăm của Doanh thu thuần. Điều này giúp so sánh cơ cấu chi phí và lợi nhuận giữa các kỳ hoặc các doanh nghiệp khác nhau.

Trong phương pháp gián tiếp để lập báo cáo lưu chuyển tiền tệ, khấu hao là một khoản chi phí không bằng tiền mặt đã được trừ đi khi tính lợi nhuận. Để xác định dòng tiền thực tế từ hoạt động kinh doanh, khấu hao cần được cộng ngược trở lại lợi nhuận trước thuế (hoặc lợi nhuận trước khấu hao và thuế).

Chỉ số nợ trên vốn chủ sở hữu cho thấy tỷ lệ giữa nợ phải trả và vốn chủ sở hữu trong cơ cấu vốn của doanh nghiệp. Nó phản ánh mức độ sử dụng nợ để tài trợ cho hoạt động kinh doanh và rủi ro tài chính liên quan.

Phân tích tỷ số tài chính dựa trên dữ liệu lịch sử, được ghi nhận trong báo cáo tài chính đã lập. Tình hình tài chính và hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp có thể thay đổi theo thời gian, do đó, phân tích tỷ số chỉ phản ánh quá khứ và cần được xem xét trong bối cảnh hiện tại và dự phóng tương lai.

Bảng cân đối kế toán (Balance Sheet) là báo cáo tài chính tổng hợp, phản ánh tổng quát toàn bộ giá trị tài sản hiện có và nguồn hình thành tài sản đó của doanh nghiệp tại một thời điểm nhất định.

Phân tích xu hướng (Trend Analysis) là phương pháp xem xét sự biến động của các chỉ tiêu tài chính (ví dụ: doanh thu, lợi nhuận, các tỷ số) qua các kỳ khác nhau (năm, quý, tháng) để nhận diện xu hướng tăng, giảm hoặc ổn định của các chỉ tiêu đó.

Vòng quay các khoản phải thu (Receivables Turnover) đo lường tốc độ thu hồi các khoản phải thu từ khách hàng. Chỉ số này tăng lên cho thấy doanh nghiệp đang quản lý và thu hồi nợ hiệu quả hơn, hoặc chính sách tín dụng chặt chẽ hơn.

ROA (Return on Assets) hay Tỷ suất sinh lời trên tài sản đo lường mức độ sinh lời trên mỗi đồng tài sản mà doanh nghiệp sử dụng. Công thức thường dùng là Lợi nhuận sau thuế ∕ Tổng tài sản bình quân.

Thời gian thu tiền bình quân (Average Collection Period) hay Kỳ thu tiền bình quân đo lường số ngày trung bình mà doanh nghiệp cần để thu được tiền từ các khoản phải thu bán hàng chịu. Chỉ số này càng ngắn thường được coi là tốt hơn, thể hiện hiệu quả quản lý các khoản phải thu.

Báo cáo lưu chuyển tiền tệ tập trung vào dòng tiền thực tế vào và ra khỏi doanh nghiệp, ít bị ảnh hưởng bởi các ước tính kế toán so với báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh (ví dụ: khấu hao, dự phòng). Các hạn chế khác (2, 3, 4) là những hạn chế có thể gặp phải khi sử dụng báo cáo lưu chuyển tiền tệ.

Mặc dù đối thủ cạnh tranh có thể quan tâm đến thông tin về doanh nghiệp, nhưng họ không được coi là bên liên quan *chính* trong bối cảnh phân tích báo cáo tài chính theo nghĩa truyền thống. Các bên liên quan chính thường bao gồm nhà đầu tư, chủ nợ, ban quản lý, nhân viên, khách hàng, nhà cung cấp và cơ quan quản lý nhà nước - những người có lợi ích trực tiếp hoặc gián tiếp bị ảnh hưởng bởi hoạt động của doanh nghiệp.

Phân tích Du Pont phân tích ROE thành ba thành phần chính: Biên lợi nhuận ròng (Profit Margin), Vòng quay tổng tài sản (Asset Turnover), và Đòn bẩy tài chính (Equity Multiplier). Điều này giúp xác định các yếu tố chính ảnh hưởng đến ROE.

Chỉ số thanh toán nhanh (Quick Ratio) loại trừ hàng tồn kho ra khỏi tài sản ngắn hạn, đo lường khả năng thanh toán nợ ngắn hạn bằng các tài sản có tính thanh khoản cao hơn. Chỉ số này thấp hơn nhiều so với trung bình ngành có thể báo hiệu rủi ro thanh khoản.

Chỉ số P∕E (Price-to-Earnings Ratio) là một chỉ số định giá cổ phiếu phổ biến, được tính bằng Giá cổ phiếu ∕ Lợi nhuận trên mỗi cổ phần (EPS). P∕E cho biết nhà đầu tư sẵn sàng trả giá bao nhiêu cho mỗi đồng lợi nhuận của doanh nghiệp. Nó thường được dùng để so sánh giá trị tương đối của cổ phiếu giữa các công ty trong cùng ngành hoặc so với thị trường chung.