Đề 6 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Kế toán quản trị

Ngân sách tĩnh (Static Budget) là công cụ kế toán quản trị truyền thống, chủ yếu phục vụ mục đích kiểm soát hoạt động ngắn hạn. Các công cụ còn lại như Thẻ điểm cân bằng, Phân tích SWOT, và Quản trị chi phí chiến lược là các công cụ kế toán quản trị chiến lược, tập trung vào việc hỗ trợ doanh nghiệp đạt được lợi thế cạnh tranh và mục tiêu dài hạn.

Ngân sách linh hoạt được thiết kế để thay đổi theo mức độ hoạt động thực tế, giúp so sánh hiệu quả hoạt động thực tế với ngân sách ở cùng mức độ hoạt động, khác với ngân sách tĩnh cố định.

Chi phí chìm là chi phí đã phát sinh trong quá khứ và không thể thay đổi hoặc thu hồi bất kể quyết định nào được đưa ra trong tương lai, do đó nó không liên quan đến các quyết định hiện tại hoặc tương lai.

Chi phí biến đổi thay đổi tỷ lệ thuận với mức độ hoạt động, trong đó chi phí nguyên vật liệu trực tiếp thường biến đổi theo số lượng sản phẩm sản xuất.

Phương pháp ABC (Activity-Based Costing) cải thiện độ chính xác phân bổ chi phí gián tiếp bằng cách xác định các hoạt động phát sinh chi phí và phân bổ chi phí gián tiếp dựa trên mức độ sử dụng các hoạt động đó bởi từng sản phẩm hoặc dịch vụ.

Đòn bẩy hoạt động (operating leverage) thể hiện mức độ sử dụng chi phí cố định trong cơ cấu chi phí của doanh nghiệp. Đòn bẩy hoạt động cao nghĩa là sự thay đổi nhỏ trong doanh thu có thể dẫn đến sự thay đổi lớn hơn trong lợi nhuận.

Phân tích độ nhạy (sensitivity analysis) là kỹ thuật được sử dụng để xem xét sự thay đổi của kết quả (ví dụ: lợi nhuận) khi một hoặc nhiều yếu tố đầu vào (ví dụ: giá bán, chi phí) thay đổi, giúp đánh giá rủi ro và mức độ ảnh hưởng của các biến số.

Phương pháp giá thành theo công việc (Job costing) phù hợp với doanh nghiệp sản xuất theo đơn đặt hàng riêng biệt, trong đó chi phí được tích lũy cho từng công việc hoặc đơn hàng cụ thể.

Quyết định tự sản xuất hay mua ngoài dựa trên việc so sánh tổng chi phí liên quan đến việc tự sản xuất sản phẩm hoặc dịch vụ với chi phí mua sản phẩm hoặc dịch vụ tương tự từ nhà cung cấp bên ngoài.

Thẻ điểm cân bằng (Balanced Scorecard) bao gồm bốn viễn cảnh chính: Tài chính, Khách hàng, Quy trình nội bộ, và Học hỏi và Phát triển. Viễn cảnh đối thủ cạnh tranh không phải là một trong bốn viễn cảnh cốt lõi của BSC.

Trong các quyết định ngắn hạn, chi phí cố định không thể tránh được là chi phí đã phát sinh hoặc sẽ tiếp tục phát sinh bất kể quyết định nào được đưa ra, do đó nó không phải là chi phí liên quan (relevant cost) và không nên được xem xét trong quá trình ra quyết định.

Sản lượng hòa vốn được tính bằng cách chia tổng chi phí cố định cho số dư đảm phí đơn vị (giá bán đơn vị trừ chi phí biến đổi đơn vị).

ROI (Return on Investment) là tỷ suất lợi nhuận trên vốn đầu tư, đo lường mức độ sinh lời từ vốn đầu tư, thường được sử dụng để đánh giá hiệu quả của các dự án đầu tư hoặc bộ phận kinh doanh.

Giá chuyển giao là giá được sử dụng khi một bộ phận trong doanh nghiệp cung cấp hàng hóa hoặc dịch vụ cho một bộ phận khác trong cùng doanh nghiệp, ảnh hưởng đến lợi nhuận của cả hai bộ phận.

Kế toán chi phí theo hoạt động (ABC) phân bổ chi phí dựa trên các hoạt động, phù hợp với quy trình phức tạp và đa dạng sản phẩm, giúp xác định chi phí chính xác hơn.

Chi phí khấu hao máy móc thiết bị hiện có là chi phí cố định và không liên quan đến quyết định chấp nhận đơn hàng đặc biệt nếu máy móc đó đã có và chi phí khấu hao vẫn phát sinh dù có đơn hàng đặc biệt hay không. Các chi phí khác (nguyên vật liệu, nhân công, vận chuyển) là chi phí tăng thêm và liên quan đến quyết định.

Tỷ lệ số dư đảm phí là tỷ lệ phần trăm của doanh thu còn lại sau khi trừ đi chi phí biến đổi, thể hiện khả năng doanh thu đóng góp vào việc bù đắp chi phí cố định và tạo ra lợi nhuận.

Độ lệch chi phí nhân công (hay còn gọi là độ lệch tỷ lệ nhân công) phản ánh sự khác biệt giữa chi phí nhân công thực tế và chi phí nhân công định mức do sự thay đổi về giá nhân công, được tính bằng công thức (Giá nhân công thực tế - Giá nhân công định mức) x Số giờ nhân công thực tế.

Kế toán quản trị tập trung vào việc cung cấp thông tin cho quản lý nội bộ để lập kế hoạch, kiểm soát và ra quyết định, khác với kế toán tài chính hướng đến người dùng bên ngoài.

Doanh nghiệp nên cân nhắc ngừng hoạt động một bộ phận khi số dư đảm phí (doanh thu trừ chi phí biến đổi) không đủ bù đắp các chi phí cố định có thể tránh được nếu bộ phận đó ngừng hoạt động. Điều này cho thấy bộ phận đang gây lỗ ròng cho doanh nghiệp sau khi xét đến các chi phí có thể tránh được.

Báo cáo trách nhiệm được lập để đánh giá hiệu quả hoạt động của từng trung tâm trách nhiệm (bộ phận) và nhà quản lý chịu trách nhiệm về trung tâm đó, thường tập trung vào các chỉ tiêu mà nhà quản lý có thể kiểm soát.

Chi phí cơ hội là giá trị của cơ hội tốt nhất bị bỏ qua khi lựa chọn một phương án, là yếu tố quan trọng trong việc đánh giá và so sánh các quyết định.

Phương pháp giá cao nhất có thể chịu được (peak-load pricing) là chiến lược định giá mà doanh nghiệp tính giá cao hơn trong thời gian nhu cầu cao điểm và giá thấp hơn trong thời gian nhu cầu thấp điểm, thường được áp dụng trong các ngành dịch vụ có nhu cầu biến động theo thời gian như viễn thông, điện lực, giao thông vận tải.

Trung tâm chi phí là một bộ phận trong doanh nghiệp mà nhà quản lý chỉ chịu trách nhiệm kiểm soát chi phí phát sinh trong bộ phận đó, không chịu trách nhiệm về doanh thu hoặc lợi nhuận.

Báo cáo bộ phận phân tích hiệu quả hoạt động của từng bộ phận, phòng ban hoặc dòng sản phẩm, giúp quản lý đưa ra quyết định chiến lược cho từng khu vực.

Chi phí mục tiêu là một phương pháp quản lý chi phí được sử dụng chủ yếu trong giai đoạn thiết kế và phát triển sản phẩm, nhằm xác định chi phí sản xuất tối đa có thể chấp nhận được để đạt được lợi nhuận mong muốn với giá bán dự kiến.

Độ lệch sử dụng nguyên vật liệu trực tiếp phản ánh sự khác biệt giữa chi phí do số lượng nguyên vật liệu thực tế sử dụng khác với số lượng định mức cần thiết để sản xuất sản lượng thực tế, giả định giá mua không đổi.

Phân tích CVP thường giả định rằng hiệu quả sản xuất không đổi trong phạm vi phù hợp, và chi phí biến đổi đơn vị và giá bán đơn vị là không đổi.

Thẻ điểm cân bằng (Balanced Scorecard) thường bao gồm 4 viễn cảnh chính: Tài chính, Khách hàng, Quy trình nội bộ, và Học hỏi và Phát triển (hoặc Đổi mới và Học hỏi).

Ngân sách vốn (capital budget) là kế hoạch tài chính dài hạn tập trung vào việc đánh giá, lựa chọn và quản lý các dự án đầu tư dài hạn vào tài sản cố định như nhà xưởng, máy móc thiết bị.