Đề 6 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Quản trị chi phí kinh doanh

Kaizen là triết lý cải tiến liên tục, tập trung vào việc thực hiện các thay đổi nhỏ, thường xuyên trong quy trình làm việc để dần dần nâng cao hiệu quả và giảm thiểu lãng phí, từ đó giảm chi phí.

Dự toán ngân sách linh hoạt được thiết kế để thay đổi theo sự biến động của mức độ hoạt động thực tế, giúp đánh giá hiệu quả chi phí chính xác hơn so với dự toán tĩnh, vốn cố định ở một mức độ hoạt động dự kiến.

Nguyên tắc Pareto trong quản trị chi phí gợi ý rằng một số ít yếu tố (khoảng 20%) thường gây ra phần lớn các vấn đề về chi phí (khoảng 80%). Do đó, nên tập trung nguồn lực vào việc xác định và kiểm soát 20% yếu tố gây ra phần lớn chi phí.

Chi phí thẩm định là chi phí liên quan đến việc kiểm tra, thử nghiệm và đánh giá sản phẩm hoặc dịch vụ để đảm bảo chất lượng, phát hiện lỗi trước khi sản phẩm đến tay khách hàng. Ví dụ: chi phí kiểm tra chất lượng, chi phí thử nghiệm sản phẩm.

Ngân sách từ gốc yêu cầu mỗi khoản mục chi phí trong ngân sách phải được biện minh và phê duyệt từ đầu mỗi kỳ, không mặc định dựa trên ngân sách của kỳ trước. Mọi chi phí đều phải được chứng minh là cần thiết và hiệu quả.

Tăng cường đào tạo nâng cao năng suất lao động trực tiếp chủ yếu liên quan đến chi phí nhân công trực tiếp, không trực tiếp kiểm soát chi phí sản xuất chung. Các biện pháp khác đều hướng tới kiểm soát các yếu tố cấu thành chi phí sản xuất chung như nguyên vật liệu gián tiếp, năng lượng, bảo trì.

Phân tích độ nhạy giúp doanh nghiệp hiểu rõ mức độ ảnh hưởng của sự thay đổi trong các biến số quan trọng (như giá bán, chi phí nguyên vật liệu) đến lợi nhuận hoặc các chỉ tiêu tài chính khác, từ đó đưa ra quyết định quản trị rủi ro tốt hơn.

Chi phí trực tiếp là chi phí có thể dễ dàng xác định và quy trực tiếp cho một đối tượng chi phí cụ thể (ví dụ sản phẩm, dịch vụ). Chi phí nguyên vật liệu chính thường được sử dụng trực tiếp và dễ dàng xác định cho từng sản phẩm cụ thể.

Chi phí cơ hội là giá trị của cơ hội tốt nhất bị bỏ qua khi đưa ra một quyết định. Nó là chi phí tiềm ẩn, không phải chi phí bằng tiền mặt trực tiếp.

Quản trị chi phí tinh gọn nhấn mạnh vào việc tối ưu hóa quy trình và loại bỏ lãng phí, tập trung vào các hoạt động tạo giá trị cho khách hàng để giảm chi phí.

Chi phí chìm là chi phí đã phát sinh trong quá khứ và không thể thay đổi bởi bất kỳ quyết định nào trong tương lai. Do đó, chúng không nên ảnh hưởng đến các quyết định kinh doanh hiện tại hoặc tương lai.

Chi phí hỗn hợp là loại chi phí có cả phần chi phí cố định (không đổi theo mức độ hoạt động) và phần chi phí biến đổi (thay đổi theo mức độ hoạt động). Ví dụ: chi phí điện thoại thường có cước thuê bao cố định và cước sử dụng biến đổi theo số phút gọi.

Chi phí biến đổi là chi phí thay đổi tỷ lệ thuận với mức độ hoạt động. Chi phí điện năng tiêu thụ cho sản xuất thường tăng hoặc giảm trực tiếp theo sản lượng sản xuất.

Chi phí sản phẩm bao gồm tất cả chi phí liên quan trực tiếp đến quá trình sản xuất sản phẩm, tức là nguyên vật liệu trực tiếp, nhân công trực tiếp và chi phí sản xuất chung. Chi phí bán hàng và quản lý doanh nghiệp là chi phí thời kỳ (period costs), không phải chi phí sản phẩm.

Quản trị chi phí chiến lược liên kết chặt chẽ việc quản lý chi phí với các mục tiêu chiến lược tổng thể của doanh nghiệp, xem xét lợi thế cạnh tranh và giá trị gia tăng cho khách hàng, trong khi quản trị chi phí truyền thống thường tập trung vào hiệu quả hoạt động và kiểm soát chi phí trong nội bộ.

Phương pháp vòng đời sản phẩm xem xét và quản lý chi phí phát sinh trong suốt toàn bộ vòng đời của sản phẩm, từ giai đoạn nghiên cứu và phát triển, thiết kế, sản xuất, marketing, phân phối, sử dụng và cuối cùng là loại bỏ sản phẩm. Cách tiếp cận này giúp tối ưu hóa chi phí trong dài hạn.

ABC phân bổ chi phí gián tiếp dựa trên các hoạt động (activities) và mức độ tiêu thụ nguồn lực của từng hoạt động cho từng đối tượng chi phí (ví dụ sản phẩm, dịch vụ), thay vì các tiêu thức phân bổ truyền thống như giờ công lao động.

Phân tích biến động chi phí so sánh chi phí thực tế phát sinh với chi phí dự toán (ngân sách), từ đó xác định các biến động, phân tích nguyên nhân và đưa ra hành động điều chỉnh để kiểm soát chi phí và nâng cao hiệu quả hoạt động.

Chi phí phòng ngừa là các chi phí đầu tư vào các hoạt động nhằm ngăn chặn sự xuất hiện của lỗi và sai sót trong quá trình sản xuất hoặc cung cấp dịch vụ, ví dụ như đào tạo nhân viên, cải tiến quy trình.

Chi phí bán kiểm soát là chi phí mà nhà quản lý có thể tác động và kiểm soát ở một mức độ nhất định, nhưng đồng thời cũng chịu ảnh hưởng bởi các yếu tố bên ngoài doanh nghiệp hoặc các quyết định từ cấp quản lý cao hơn. Ví dụ chi phí quảng cáo có thể điều chỉnh nhưng hiệu quả còn phụ thuộc thị trường.

Chi phí ngoài kiểm soát là chi phí mà doanh nghiệp hoặc các cấp quản lý trong doanh nghiệp không thể tác động hoặc kiểm soát được, thường do các yếu tố bên ngoài như biến động thị trường, chính sách của chính phủ, hoặc các yếu tố kinh tế vĩ mô.

Chi phí mục tiêu bắt đầu bằng việc xác định giá bán sản phẩm mà thị trường chấp nhận và lợi nhuận mục tiêu mà doanh nghiệp muốn đạt được. Từ đó, chi phí mục tiêu được tính toán ngược lại từ giá bán và lợi nhuận mong muốn (Chi phí mục tiêu = Giá bán mục tiêu - Lợi nhuận mục tiêu).

Biến động hiệu quả đo lường sự khác biệt giữa lượng đầu vào thực tế đã sử dụng (ví dụ giờ công lao động, lượng nguyên vật liệu) so với lượng đầu vào tiêu chuẩn (cho phép) để sản xuất ra một mức sản lượng thực tế nhất định. Nó phản ánh hiệu quả sử dụng nguồn lực.

Điểm hòa vốn là mức sản lượng hoặc doanh thu mà tại đó tổng doanh thu vừa đủ bù đắp tổng chi phí, không lãi cũng không lỗ. Phân tích này giúp xác định ngưỡng hoạt động tối thiểu để tránh thua lỗ.

Chi phí cố định là chi phí không thay đổi theo mức độ hoạt động trong ngắn hạn. Chi phí thuê nhà xưởng thường là một khoản chi cố định, không phụ thuộc vào sản lượng sản xuất hàng tháng.

Chi phí thích hợp là chi phí có liên quan đến quyết định và khác biệt giữa các phương án lựa chọn. Chi phí này sẽ ảnh hưởng đến kết quả của từng quyết định và cần được xem xét khi lựa chọn phương án tối ưu.

Điểm hòa vốn là mức sản lượng mà tại đó tổng doanh thu bằng tổng chi phí. Khi sản lượng tiêu thụ vượt qua điểm hòa vốn, doanh thu bắt đầu vượt quá chi phí, tạo ra lợi nhuận cho doanh nghiệp.

Tỷ lệ số dư đảm phí là tỷ lệ phần trăm của doanh thu còn lại sau khi trừ đi chi phí biến đổi, phần còn lại này đóng góp vào việc bù đắp chi phí cố định và tạo ra lợi nhuận. Công thức tính là (Doanh thu - Chi phí biến đổi) ∕ Doanh thu.

Quản trị chi phí tập trung vào việc kiểm soát và giảm thiểu chi phí một cách hiệu quả để đạt được mức lợi nhuận mong muốn, không phải chỉ đơn thuần giảm chi phí mà không quan tâm đến lợi nhuận.

Giá trị gia tăng trong quản trị chi phí tập trung vào các hoạt động mà khách hàng sẵn sàng trả tiền vì chúng làm tăng giá trị cảm nhận về sản phẩm hoặc dịch vụ. Quản trị chi phí tinh gọn hướng tới loại bỏ các hoạt động không tạo ra giá trị gia tăng.