Đề 7 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Nghiệp vụ ngoại thương

Trong phương thức D/A (Documents against Acceptance), người nhập khẩu nhận bộ chứng từ và có thể nhận hàng sau khi chấp nhận hối phiếu kỳ hạn, nhưng chưa thanh toán ngay. Trong D/P (Documents against Payment), người nhập khẩu phải thanh toán ngay để nhận chứng từ. Do đó, rủi ro cho người xuất khẩu trong D/A cao hơn D/P vì người xuất khẩu có thể mất quyền kiểm soát hàng hóa trước khi nhận được thanh toán thực tế.

Phương thức `Chuyển tiền trả sau` (Open Account) có lợi cho người mua nhưng rủi ro cao cho người bán vì người bán giao hàng trước và nhận tiền sau. Do đó, nó chỉ nên được sử dụng khi có độ tin cậy cao với người mua, ví dụ như giao dịch với công ty con, công ty liên kết hoặc đối tác lâu năm và uy tín.

Container 20’GP (General Purpose) là loại container tiêu chuẩn 20 feet, có dung tích chứa hàng xấp xỉ 33 mét khối (khoảng 1170 cubic feet). Các loại container khác như 40’GP, 40’HC có dung tích lớn hơn.

Bảo hiểm tín dụng xuất khẩu bảo vệ doanh nghiệp xuất khẩu khỏi rủi ro người mua nước ngoài không thanh toán (rủi ro tín dụng), không trực tiếp phòng ngừa rủi ro hối đoái. Các biện pháp khác (Hợp đồng kỳ hạn, Tài khoản ngoại tệ, Thanh toán bằng nội tệ nhập khẩu) đều là các công cụ hoặc chiến lược giúp doanh nghiệp quản lý và giảm thiểu rủi ro biến động tỷ giá hối đoái.

Incoterms 2020 đã loại bỏ điều khoản DAT (Delivered At Terminal) và thay thế bằng DPU (Delivered at Place Unloaded). DPU có phạm vi áp dụng rộng hơn DAT vì không giới hạn địa điểm giao hàng là `terminal` (bến bãi, nhà ga) mà mở rộng ra bất kỳ địa điểm nào đã thỏa thuận, và nhấn mạnh việc người bán phải dỡ hàng xuống tại địa điểm giao hàng.

Trong phương thức nhờ thu, ngân hàng chỉ đóng vai trò trung gian thu hộ tiền. Rủi ro lớn nhất là người mua có thể từ chối thanh toán khi đã nhận được hàng hóa hoặc chứng từ (đặc biệt trong D/A). Các rủi ro khác có thể tồn tại nhưng không đặc trưng và lớn nhất cho phương thức này bằng rủi ro người mua từ chối thanh toán.

Tỷ giá hối đoái chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố kinh tế vĩ mô như lạm phát, tăng trưởng GDP, chính sách tiền tệ, cán cân thanh toán, lãi suất... Số lượng container hàng hóa thông quan tại cảng biển là chỉ số hoạt động thương mại, có thể phản ánh một phần tình hình kinh tế nhưng không phải là yếu tố trực tiếp và mang tính quyết định ảnh hưởng đến tỷ giá hối đoái như các yếu tố kinh tế vĩ mô khác.

Phá giá đồng tiền nội tệ làm hàng xuất khẩu trở nên rẻ hơn và hàng nhập khẩu trở nên đắt hơn. Theo điều kiện Marshall-Lerner (tổng độ co giãn của cầu xuất khẩu và cầu nhập khẩu theo giá trị tuyệt đối lớn hơn 1), trong ngắn hạn, điều này sẽ làm tăng xuất khẩu và giảm nhập khẩu, dẫn đến cải thiện cán cân thương mại.

FAS (Free Alongside Ship) quy định người bán phải giao hàng dọc mạn tàu (ví dụ, trên cầu cảng hoặc xà lan) tại cảng giao hàng chỉ định và chịu mọi chi phí và rủi ro cho đến thời điểm đó. Trách nhiệm và rủi ro chuyển sang người mua khi hàng hóa đã được giao dọc mạn tàu. FOB, CFR, CIF có điểm chuyển giao rủi ro khác nhau.

Hạn ngạch nhập khẩu là biện pháp phi thuế quan, giới hạn số lượng hoặc giá trị hàng hóa được phép nhập khẩu trong một thời gian nhất định. Mục tiêu chính là bảo hộ sản xuất trong nước, cân bằng cán cân thương mại, và hạn chế nhập khẩu. Tăng thu ngân sách nhà nước chủ yếu là mục tiêu của thuế nhập khẩu, không phải hạn ngạch.

Nguyên tắc tối huệ quốc (MFN) là một trong những nguyên tắc cốt lõi của WTO. Nó yêu cầu các quốc gia thành viên phải đối xử bình đẳng với nhau trong thương mại. Bất kỳ ưu đãi thương mại nào (ví dụ, giảm thuế quan) mà một quốc gia thành viên dành cho một quốc gia nào đó (dù là thành viên WTO hay không) thì cũng phải tự động được mở rộng cho tất cả các quốc gia thành viên WTO khác.

DAP (Delivered at Place) yêu cầu người bán giao hàng hóa bằng phương tiện vận tải của mình đến một địa điểm cụ thể do người mua chỉ định, sẵn sàng để dỡ xuống. Các điều khoản khác có quy định về địa điểm giao hàng khác nhau và không nhất thiết yêu cầu người bán sử dụng phương tiện vận tải của mình đến địa điểm đó.

Thư tín dụng (L/C) được coi là phương thức thanh toán an toàn nhất cho người xuất khẩu vì ngân hàng phát hành L/C cam kết thanh toán nếu người xuất khẩu xuất trình bộ chứng từ phù hợp với điều khoản L/C. Tuy nhiên, L/C thường phức tạp và tốn kém hơn các phương thức khác, giảm tính linh hoạt cho người nhập khẩu.

Chính sách tỷ giá hối đoái cố định nhằm duy trì sự ổn định của tỷ giá, giúp kiểm soát lạm phát và tạo môi trường kinh doanh ổn định. Thúc đẩy xuất khẩu thông qua phá giá cạnh tranh là mục tiêu của chính sách tỷ giá thả nổi có quản lý hoặc phá giá tiền tệ chủ động, không phải mục tiêu của tỷ giá cố định. Tỷ giá cố định thường hạn chế khả năng sử dụng tỷ giá để điều chỉnh cán cân thương mại.

Hợp đồng ngoại thương dài hạn (Long-term contract) giúp doanh nghiệp đảm bảo nguồn cung hoặc đầu ra ổn định và giá cả được thỏa thuận trước trong một khoảng thời gian dài, giảm thiểu rủi ro biến động giá cả thị trường và đảm bảo kế hoạch kinh doanh ổn định. Các lợi ích khác có thể có nhưng không phải là lợi ích chính và đặc trưng nhất của hợp đồng dài hạn.

Tái xuất khẩu là việc xuất khẩu trở lại hàng hóa đã nhập khẩu vào một quốc gia (có thể đã qua chế biến hoặc chưa). Quá cảnh là việc hàng hóa chỉ đi qua lãnh thổ một quốc gia trên đường vận chuyển đến quốc gia đích, không nhập khẩu vào quốc gia quá cảnh. Sự khác biệt chính nằm ở việc hàng hóa có thực sự nhập khẩu vào một quốc gia trước khi xuất đi hay không.

Ngân hàng xác nhận (Confirming bank) thường là một ngân hàng có uy tín quốc tế, được chỉ định bởi ngân hàng phát hành L/C hoặc người thụ hưởng. Ngân hàng xác nhận thêm sự bảo đảm thanh toán của mình vào L/C, bên cạnh cam kết của ngân hàng phát hành. Điều này giúp tăng cường độ an toàn cho người thụ hưởng, đặc biệt khi ngân hàng phát hành ở quốc gia có rủi ro chính trị hoặc tín dụng cao.

Factoring là dịch vụ tài chính, trong đó công ty Factoring mua lại các khoản phải thu ngắn hạn của doanh nghiệp xuất khẩu (thường là có chiết khấu). Doanh nghiệp xuất khẩu sử dụng Factoring khi cần tiền mặt ngay lập tức để cải thiện dòng tiền, chấp nhận mất một phần giá trị khoản phải thu để đổi lấy tính thanh khoản nhanh chóng.

Bảo lãnh thực hiện hợp đồng (Performance Bond) được sử dụng để đảm bảo rằng nhà thầu (hoặc nhà cung cấp dịch vụ) sẽ thực hiện đúng và đầy đủ các nghĩa vụ theo hợp đồng. Nếu nhà thầu vi phạm hợp đồng, bên thụ hưởng bảo lãnh (thường là chủ đầu tư) sẽ được ngân hàng bồi thường thiệt hại trong phạm vi giá trị bảo lãnh.

Vận đơn đường biển (B/L) là chứng từ vận tải quan trọng, xác nhận việc nhận hàng để chở, là bằng chứng của hợp đồng vận tải và có thể chuyển nhượng được, đóng vai trò như chứng từ sở hữu hàng hóa. Tuy nhiên, B/L không phải là giấy chứng nhận chất lượng hàng hóa; chức năng này thuộc về các chứng thư kiểm định hoặc chứng nhận chất lượng do bên thứ ba cấp.

Bảo hiểm `Mọi rủi ro` (All Risks) là loại hình bảo hiểm hàng hóa rộng nhất, bảo vệ người được bảo hiểm khỏi hầu hết các rủi ro gây mất mát, hư hỏng hàng hóa trong quá trình vận chuyển, trừ các rủi ro được loại trừ rõ ràng trong hợp đồng bảo hiểm. Các loại bảo hiểm khác có phạm vi bảo vệ hẹp hơn.

Hóa đơn thương mại (Commercial Invoice) là chứng từ quan trọng nhất trong bộ chứng từ xuất nhập khẩu, thể hiện thông tin chi tiết về giao dịch mua bán, giá trị hàng hóa, điều kiện giao hàng... Nó là căn cứ chính để cơ quan hải quan tính thuế nhập khẩu và xác định giá trị giao dịch, cũng như để người mua thanh toán tiền hàng.

Phương pháp `Giá trị giao dịch` là phương pháp xác định giá trị hải quan ưu tiên nhất. Theo phương pháp này, trị giá hải quan của hàng hóa nhập khẩu được xác định dựa trên `giá thực tế đã thanh toán hoặc sẽ phải thanh toán` cho hàng hóa, cộng thêm một số chi phí hợp lý khác (nếu có) theo quy định. Các phương pháp khác được sử dụng khi không áp dụng được phương pháp giá trị giao dịch.

DDP (Delivered Duty Paid) là điều khoản Incoterms duy nhất yêu cầu người bán chịu trách nhiệm giao hàng đến điểm đích quy định tại nước người mua, bao gồm cả chi phí vận tải, bảo hiểm và thông quan nhập khẩu. Các điều khoản khác chia sẻ trách nhiệm khác nhau giữa người mua và người bán.

Giám định phẩm chất (Quality inspection) là quá trình kiểm tra, đánh giá chất lượng hàng hóa so với các tiêu chuẩn, quy chuẩn hoặc yêu cầu chất lượng đã được thỏa thuận trong hợp đồng mua bán. Mục đích chính là đảm bảo hàng hóa đáp ứng các yêu cầu về chất lượng và tránh tranh chấp về sau. Các mục đích khác có thể là nội dung của các loại giám định khác (số lượng, tổn thất, xuất xứ).

Giấy chứng nhận xuất xứ (C/O) xác nhận nguồn gốc xuất xứ của hàng hóa. C/O là chứng từ quan trọng để người nhập khẩu được hưởng các ưu đãi thuế quan theo các hiệp định thương mại tự do (FTA) hoặc các chương trình ưu đãi thuế quan khác mà quốc gia nhập khẩu tham gia. Các mục đích khác không phải là công dụng chính của C/O.

Rủi ro hối đoái (Exchange rate risk) phát sinh do sự biến động không lường trước của tỷ giá hối đoái giữa các đồng tiền giao dịch. Khi tỷ giá thay đổi, giá trị của các khoản thanh toán hoặc khoản phải thu bằng ngoại tệ cũng thay đổi, gây ra rủi ro tài chính cho doanh nghiệp.

Thuế quan (Tariff) là một biện pháp thuế quan, đánh thuế trực tiếp lên hàng hóa nhập khẩu. Các biện pháp còn lại (Hạn ngạch, Tiêu chuẩn kỹ thuật, Giấy phép nhập khẩu) đều là các biện pháp phi thuế quan, hạn chế nhập khẩu không thông qua thuế mà thông qua các quy định, thủ tục hành chính hoặc tiêu chuẩn.

Giấy chứng nhận xuất xứ (Certificate of Origin) chỉ xác nhận nguồn gốc xuất xứ của hàng hóa, phục vụ mục đích hưởng ưu đãi thuế quan hoặc tuân thủ quy định về xuất xứ. Vận đơn đường biển, vận đơn hàng không (trong một số trường hợp) và lệnh giao hàng đều có thể thể hiện hoặc chuyển giao quyền sở hữu hàng hóa. Vận đơn hàng không thường không có tính chất sở hữu như vận đơn đường biển, nhưng vẫn liên quan đến quyền kiểm soát hàng hóa.

Phương thức `Chuyển tiền trả sau` (Open Account) dựa trên sự tin tưởng cao giữa người mua và người bán. Nó thường được sử dụng khi có mối quan hệ thương mại lâu dài, ổn định, hoặc giữa các công ty con, công ty liên kết. Các phương thức khác thường được ưu tiên hơn trong các giao dịch ban đầu hoặc khi mức độ tin tưởng chưa cao.