Đề 7 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Quản trị tài chính

Chính sách cổ tức, tức là quyết định về việc trả cổ tức và tỷ lệ cổ tức, có ảnh hưởng lớn đến giá cổ phiếu. Cổ tức là một phần lợi nhuận được chia cho cổ đông. Kỳ vọng về cổ tức trong tương lai là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến giá trị cổ phiếu.

Ngân sách vốn (capital budget) là ngân sách được sử dụng để lập kế hoạch và quản lý các dự án đầu tư dài hạn, chẳng hạn như mua sắm tài sản cố định, mở rộng nhà máy, hoặc phát triển sản phẩm mới. Nó tập trung vào các quyết định đầu tư vốn lớn và có ảnh hưởng lâu dài.

Đa dạng hóa đầu tư (diversification) là chiến lược phân bổ vốn đầu tư vào nhiều loại tài sản khác nhau (ví dụ: cổ phiếu, trái phiếu, bất động sản) hoặc nhiều ngành nghề khác nhau. Mục đích chính là giảm thiểu rủi ro tổng thể của danh mục đầu tư bằng cách giảm sự phụ thuộc vào hiệu suất của một tài sản hoặc một ngành cụ thể. Nó không đảm bảo lợi nhuận cao hơn, nhưng giúp ổn định và giảm thiểu biến động của danh mục.

Chi phí sử dụng vốn (cost of capital) của doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi các yếu tố như lãi suất thị trường (ảnh hưởng chi phí nợ), thuế suất thuế TNDN (ảnh hưởng chi phí nợ sau thuế), và cơ cấu vốn mục tiêu (tỷ lệ nợ và vốn chủ sở hữu). Giá cổ phiếu của đối thủ cạnh tranh không trực tiếp ảnh hưởng đến chi phí vốn của doanh nghiệp.

Rủi ro hệ thống (systematic risk) là rủi ro ảnh hưởng đến toàn bộ thị trường hoặc một phần lớn thị trường, không thể đa dạng hóa được. Rủi ro lãi suất, thị trường và lạm phát đều là rủi ro hệ thống. Rủi ro kinh doanh (business risk) là rủi ro đặc thù của từng doanh nghiệp, có thể giảm thiểu qua đa dạng hóa danh mục đầu tư.

Chính sách cổ tức thặng dư (residual dividend policy) là một chính sách mà doanh nghiệp sẽ ưu tiên sử dụng lợi nhuận để tài trợ cho các dự án đầu tư sinh lời. Chỉ khi còn lợi nhuận thặng dư sau khi đã đáp ứng nhu cầu vốn đầu tư, doanh nghiệp mới trả cổ tức. Do đó, cổ tức được coi là `phần còn lại`.

Tỷ suất lợi nhuận nội bộ (IRR) là tỷ lệ chiết khấu mà tại đó giá trị hiện tại thuần (NPV) của dự án đầu tư bằng 0. IRR là một thước đo hiệu quả sinh lời của dự án, thể hiện tỷ suất sinh lời nội tại mà dự án tạo ra.

Kế hoạch tài chính là quá trình xác định mục tiêu tài chính (cả ngắn hạn và dài hạn), phân tích tình hình tài chính hiện tại, xây dựng các chiến lược và kế hoạch hành động, và giám sát việc thực hiện để đạt được các mục tiêu tài chính đã đề ra. Nó mang tính chủ động và hướng tới tương lai.

Quyền chọn mua (call option) là một hợp đồng phái sinh cho phép người mua quyền, nhưng không phải nghĩa vụ, mua một tài sản cơ sở (như cổ phiếu, hàng hóa, tiền tệ) với một mức giá đã định trước (giá thực hiện) vào hoặc trước một ngày đáo hạn nhất định.

Phòng ngừa rủi ro (hedging) là một chiến lược quản lý rủi ro nhằm giảm thiểu hoặc trung hòa rủi ro phát sinh từ các biến động bất lợi của thị trường (như biến động tỷ giá, lãi suất, giá hàng hóa) bằng cách sử dụng các công cụ tài chính đối ứng (như hợp đồng phái sinh).

Quản lý tiền mặt hiệu quả nhằm mục tiêu tối ưu hóa lượng tiền mặt nắm giữ. Doanh nghiệp cần có đủ tiền mặt để đáp ứng các nghĩa vụ thanh toán ngắn hạn và các cơ hội kinh doanh, nhưng cũng cần đầu tư tiền mặt nhàn rỗi để sinh lời thay vì giữ quá nhiều tiền mặt không sinh lãi.

Nguyên tắc cơ bản của giá trị thời gian của tiền là tiền có thể kiếm ra lợi nhuận theo thời gian (thông qua đầu tư hoặc lãi suất). Do đó, một đồng tiền nhận được hôm nay có giá trị hơn một đồng tiền có giá trị tương đương nhận được trong tương lai.

Cơ cấu vốn tối ưu không chỉ đơn thuần là tối đa hóa nợ hay vốn chủ sở hữu. Nó là sự cân bằng giữa lợi ích của việc sử dụng nợ (như lợi ích thuế) và chi phí của việc sử dụng nợ (như rủi ro tài chính, chi phí kiệt quệ tài chính). Doanh nghiệp cần tìm cơ cấu vốn mà tại đó giá trị doanh nghiệp là lớn nhất, thường đạt được khi WACC là thấp nhất nhưng vẫn đảm bảo mức độ rủi ro chấp nhận được.

Đòn bẩy tài chính là việc sử dụng nợ vay để tài trợ cho hoạt động kinh doanh. Việc sử dụng nợ vay có thể khuếch đại lợi nhuận (hoặc lỗ) trên vốn chủ sở hữu. Khi doanh nghiệp sử dụng nợ vay, họ đang tạo ra đòn bẩy tài chính.

Mục tiêu quản lý hàng tồn kho hiệu quả là tìm ra sự cân bằng tối ưu. Doanh nghiệp cần duy trì đủ hàng tồn kho để đáp ứng nhu cầu sản xuất và bán hàng, nhưng đồng thời phải kiểm soát chi phí lưu trữ, vốn tồn kho và rủi ro lỗi thời của hàng tồn kho.

Giá trị hiện tại thuần (NPV) được tính bằng cách chiết khấu tất cả các dòng tiền vào và dòng tiền ra của dự án về giá trị hiện tại, sau đó lấy tổng giá trị hiện tại của dòng tiền vào trừ đi tổng giá trị hiện tại của dòng tiền ra. NPV là một tiêu chí quan trọng để đánh giá tính khả thi của dự án đầu tư.

Phân tích độ nhạy (sensitivity analysis) là một kỹ thuật được sử dụng trong thẩm định dự án đầu tư để đánh giá mức độ nhạy cảm của kết quả dự án (ví dụ: NPV, IRR) đối với sự thay đổi của từng biến số đầu vào quan trọng (ví dụ: doanh thu, chi phí, tỷ lệ chiết khấu). Nó giúp xác định các yếu tố rủi ro chính của dự án.

Hệ số thanh toán nhanh (quick ratio), hay còn gọi là hệ số thanh toán axit (acid-test ratio), tương tự như hệ số thanh khoản hiện hành nhưng loại trừ hàng tồn kho ra khỏi tài sản ngắn hạn. Lý do là hàng tồn kho có thể không dễ dàng chuyển đổi thành tiền mặt trong ngắn hạn. Do đó, hệ số thanh toán nhanh là một thước đo thanh khoản thận trọng hơn.

Chính sách tín dụng (credit policy) của doanh nghiệp xác định các quy tắc và điều khoản liên quan đến việc bán chịu hàng hóa hoặc dịch vụ cho khách hàng. Nó bao gồm các tiêu chuẩn tín dụng (đánh giá khách hàng), điều khoản tín dụng (thời hạn thanh toán, chiết khấu thanh toán), và các thủ tục thu hồi nợ.

Rủi ro hoạt động (operational risk) là rủi ro phát sinh từ các sai sót hoặc sự cố trong quy trình nội bộ, hệ thống, con người hoặc do các sự kiện bên ngoài. Ví dụ: lỗi hệ thống, gian lận, thiên tai, gián đoạn chuỗi cung ứng. Nó khác với rủi ro thị trường và rủi ro tài chính khác.

Khi đánh giá rủi ro tín dụng (khả năng khách hàng không thanh toán nợ), lịch sử thanh toán nợ của khách hàng là yếu tố quan trọng nhất. Nó cho thấy khách hàng có thói quen và khả năng thanh toán nợ đúng hạn hay không. Các yếu tố khác có thể liên quan nhưng không quan trọng bằng lịch sử thanh toán.

Chỉ số thanh khoản hiện hành (current ratio) đo lường khả năng thanh toán nợ ngắn hạn của doanh nghiệp bằng tài sản ngắn hạn. Công thức tính là Tài sản ngắn hạn chia cho Nợ ngắn hạn.

Phương pháp chiết khấu dòng tiền (DCF) là một kỹ thuật định giá tài sản hoặc dự án đầu tư dựa trên giá trị hiện tại của dòng tiền dự kiến sẽ được tạo ra trong tương lai. Nó chiết khấu dòng tiền tương lai về giá trị hiện tại bằng cách sử dụng một tỷ lệ chiết khấu phù hợp.

Giá trị thị trường gia tăng (MVA) là thước đo giá trị mà doanh nghiệp đã tạo ra cho cổ đông của mình vượt quá vốn đầu tư ban đầu. Nó được tính bằng giá trị thị trường của vốn chủ sở hữu trừ đi vốn chủ sở hữu đã đầu tư. MVA dương cho thấy doanh nghiệp đã tạo ra giá trị cho cổ đông.

Tỷ số nợ trên vốn chủ sở hữu (debt-to-equity ratio) là một tỷ số đòn bẩy tài chính, đo lường tỷ lệ vốn vay so với vốn chủ sở hữu trong cơ cấu vốn của doanh nghiệp. Nó cho thấy mức độ doanh nghiệp sử dụng nợ để tài trợ cho hoạt động của mình.

Mục tiêu hàng đầu của quản trị tài chính là tối đa hóa giá trị tài sản của chủ sở hữu, thể hiện qua giá cổ phiếu trên thị trường chứng khoán. Các mục tiêu khác có thể quan trọng nhưng là phương tiện hoặc thứ yếu so với mục tiêu này.

Các hợp đồng kỳ hạn, tương lai và quyền chọn ngoại tệ là các công cụ phái sinh được sử dụng để quản lý rủi ro tỷ giá hối đoái bằng cách cố định tỷ giá hoặc bảo vệ chống lại biến động tỷ giá bất lợi. Báo cáo lưu chuyển tiền tệ là một báo cáo tài chính, không phải là công cụ quản lý rủi ro trực tiếp.

Các quyết định tài chính doanh nghiệp quan trọng bao gồm quyết định đầu tư (vào tài sản nào), quyết định tài trợ (huy động vốn từ đâu) và quyết định quản lý tài sản (sử dụng hiệu quả tài sản hiện có). Quyết định sản xuất thuộc về quản trị vận hành, không trực tiếp là quyết định tài chính.

Rủi ro lãi suất là rủi ro giá trị của một khoản đầu tư hoặc nghĩa vụ tài chính sẽ thay đổi do biến động của lãi suất thị trường. Khi lãi suất thay đổi, giá trị của các công cụ nợ (như trái phiếu) và các khoản vay cũng bị ảnh hưởng.

Phân tích CVP (Cost-Volume-Profit analysis) là công cụ quản trị được sử dụng để xác định mối quan hệ giữa chi phí, khối lượng bán hàng và lợi nhuận. Nó rất hữu ích trong việc xác định điểm hòa vốn, tức là mức sản lượng/doanh số mà tại đó tổng doanh thu bằng tổng chi phí.