Đề 7 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Thị trường tài chính

Thị trường tiền tệ là nơi các công cụ tài chính ngắn hạn, có tính thanh khoản cao, như tín phiếu kho bạc, chứng chỉ tiền gửi, được mua bán. Kỳ hạn của các công cụ này thường dưới một năm.

Thị trường tài chính chủ yếu hoạt động như một trung gian, chuyển vốn từ những người có vốn dư thừa (người tiết kiệm) đến những người cần vốn (người đi vay) để đầu tư và tiêu dùng.

IPO, hay Phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng, là quá trình một công ty tư nhân lần đầu tiên chào bán cổ phiếu của mình cho công chúng trên thị trường chứng khoán để huy động vốn.

Hợp đồng tương lai là một thỏa thuận pháp lý ràng buộc giữa hai bên, trong đó người mua có nghĩa vụ mua và người bán có nghĩa vụ bán một tài sản cơ sở (hàng hóa, chỉ số chứng khoán,...) vào một ngày xác định trong tương lai với một mức giá đã được xác định trước.

Rủi ro hệ thống là loại rủi ro ảnh hưởng đến toàn bộ thị trường hoặc một phần lớn thị trường, không thể loại bỏ bằng cách đa dạng hóa danh mục. Suy thoái kinh tế toàn cầu, khủng hoảng tài chính, hoặc thay đổi chính sách vĩ mô lớn là những ví dụ về rủi ro hệ thống.

Sự khác biệt chính giữa thị trường vốn và thị trường tiền tệ nằm ở kỳ hạn của các công cụ tài chính được giao dịch. Thị trường vốn tập trung vào các công cụ dài hạn (như cổ phiếu, trái phiếu dài hạn), trong khi thị trường tiền tệ tập trung vào các công cụ ngắn hạn (như tín phiếu kho bạc, chứng chỉ tiền gửi ngắn hạn).

Thị trường OTC là thị trường phi tập trung, giao dịch diễn ra trực tiếp giữa hai bên, không thông qua sàn giao dịch chính thức. Thị trường trái phiếu chính phủ thường hoạt động theo cơ chế OTC, với giao dịch trực tiếp giữa các ngân hàng và tổ chức tài chính.

Hệ số Beta là thước đo rủi ro hệ thống của một cổ phiếu, thể hiện mức độ nhạy cảm của giá cổ phiếu đó đối với biến động của thị trường chung (thường được đại diện bởi một chỉ số thị trường).

Phân tích kỹ thuật là phương pháp dự đoán giá chứng khoán dựa trên việc nghiên cứu các mẫu hình giá và khối lượng giao dịch trong quá khứ. Giả định cơ bản là lịch sử giá có xu hướng lặp lại và các xu hướng giá có thể được nhận diện và dự đoán.

Giá trái phiếu và lãi suất thị trường có mối quan hệ nghịch đảo. Khi lãi suất thị trường tăng, các trái phiếu mới phát hành sẽ có lợi suất cao hơn, làm cho trái phiếu cũ (với lợi suất cố định thấp hơn) trở nên kém hấp dẫn, dẫn đến giá của chúng giảm xuống.

Chi phí cơ hội của vốn là tỷ suất sinh lời mà nhà đầu tư có thể kiếm được từ các cơ hội đầu tư có rủi ro tương đương khác. Nó đại diện cho lợi nhuận kỳ vọng tối thiểu mà doanh nghiệp cần tạo ra để đáp ứng kỳ vọng của nhà đầu tư và bù đắp cho rủi ro họ gánh chịu.

Nguyên tắc cơ bản trong tài chính là mối quan hệ đánh đổi giữa rủi ro và lợi nhuận. Các khoản đầu tư có tiềm năng lợi nhuận cao hơn thường đi kèm với mức độ rủi ro cao hơn, và ngược lại. Nhà đầu tư cần cân nhắc mức độ chấp nhận rủi ro của mình khi lựa chọn đầu tư.

Rủi ro vỡ nợ là nguy cơ người đi vay (như doanh nghiệp phát hành trái phiếu) không có khả năng thanh toán nợ gốc và lãi đúng hạn. Trái phiếu doanh nghiệp, đặc biệt là trái phiếu có xếp hạng tín nhiệm thấp, thường có rủi ro vỡ nợ cao hơn so với các tài sản khác.

Tỷ giá hối đoái là giá của một đồng tiền được biểu thị bằng một đồng tiền khác. Nó phản ánh giá trị tương quan giữa hai đồng tiền và được xác định bởi cung và cầu trên thị trường ngoại hối.

Rủi ro thanh khoản phát sinh khi một cá nhân hoặc tổ chức không thể nhanh chóng bán tài sản của mình để lấy tiền mặt mà không phải chịu mức giá chiết khấu lớn hoặc trong một khoảng thời gian hợp lý. Điều này đặc biệt quan trọng trong thị trường tài chính khi cần tiền mặt gấp.

Tỷ lệ dự trữ bắt buộc là tỷ lệ phần trăm tiền gửi mà các ngân hàng thương mại phải giữ lại tại ngân hàng trung ương và không được phép cho vay. Thay đổi tỷ lệ này là một công cụ mạnh mẽ để ngân hàng trung ương kiểm soát lượng tiền cung ứng trong nền kinh tế.

Phân tán danh mục đầu tư là chiến lược đầu tư vào nhiều loại tài sản khác nhau (cổ phiếu, trái phiếu, bất động sản,...) hoặc nhiều cổ phiếu khác nhau trong các ngành khác nhau. Mục đích chính là giảm thiểu rủi ro không hệ thống (rủi ro đặc thù của từng tài sản) và ổn định lợi nhuận.

Thông tin bất cân xứng xảy ra khi một bên trong giao dịch có nhiều thông tin hơn bên còn lại. Trong thị trường tài chính, điều này có thể dẫn đến lựa chọn đối nghịch (người có thông tin xấu có xu hướng tham gia thị trường nhiều hơn) và rủi ro đạo đức (người được bảo hiểm có xu hướng hành xử rủi ro hơn).

Chính sách tiền tệ thắt chặt nhằm giảm cung tiền và kiềm chế lạm phát. Tăng tỷ lệ dự trữ bắt buộc buộc các ngân hàng thương mại phải giữ lại một phần lớn tiền gửi, giảm lượng tiền cho vay ra nền kinh tế.

Lãi suất chiết khấu trong DCF vừa được dùng để quy đổi giá trị tương lai về hiện tại, vừa thể hiện lợi nhuận kỳ vọng của nhà đầu tư (chi phí cơ hội), và đồng thời phản ánh mức độ rủi ro của dòng tiền dự kiến từ dự án đầu tư.

Nghiệp vụ thị trường mở là công cụ chính sách tiền tệ quan trọng của ngân hàng trung ương, bao gồm việc mua hoặc bán trái phiếu chính phủ trên thị trường thứ cấp để điều chỉnh lượng tiền cung ứng trong nền kinh tế và tác động đến lãi suất ngắn hạn.

Phân tích cơ bản là phương pháp định giá chứng khoán dựa trên việc nghiên cứu các yếu tố nội tại của doanh nghiệp như báo cáo tài chính, mô hình kinh doanh, ban lãnh đạo, triển vọng ngành, và tình hình kinh tế vĩ mô để xác định giá trị thực của cổ phiếu.

Cổ phiếu ưu đãi có đặc quyền nhận cổ tức cố định trước cổ đông phổ thông và có thứ tự ưu tiên cao hơn trong việc phân chia tài sản khi công ty thanh lý. Ngược lại, cổ đông phổ thông thường có quyền biểu quyết.

Lạm phát là sự tăng lên của mức giá chung của hàng hóa và dịch vụ theo thời gian. Khi lạm phát xảy ra, cùng một lượng tiền sẽ mua được ít hàng hóa và dịch vụ hơn, do đó giá trị thực (sức mua) của tiền giảm xuống.

VN-Index là chỉ số chứng khoán đại diện cho thị trường chứng khoán Việt Nam, cụ thể là đo lường biến động giá cổ phiếu của tất cả các công ty niêm yết trên Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HOSE).

Chính sách tài khóa là việc chính phủ sử dụng công cụ chi tiêu ngân sách và thuế để tác động đến các mục tiêu kinh tế vĩ mô như tăng trưởng kinh tế, việc làm, và ổn định giá cả.

Công cụ phái sinh như hợp đồng tương lai, hợp đồng quyền chọn, được sử dụng chủ yếu để quản lý rủi ro giá cả hoặc lãi suất (hedging) và để đầu cơ, tận dụng sự biến động giá của tài sản cơ sở.

Thị trường thứ cấp, như sở giao dịch chứng khoán, cho phép nhà đầu tư mua đi bán lại các chứng khoán đã được phát hành trên thị trường sơ cấp, tạo ra tính thanh khoản và giúp xác định giá trị thị trường của chứng khoán.

Đòn bẩy tài chính, thông qua việc sử dụng nợ vay, có thể khuếch đại lợi nhuận cho cổ đông khi doanh nghiệp hoạt động hiệu quả và tạo ra lợi nhuận vượt quá chi phí lãi vay. Tuy nhiên, nó cũng làm tăng rủi ro tài chính.

Bong bóng tài sản là tình trạng giá của một loại tài sản (cổ phiếu, bất động sản,...) tăng lên quá cao so với giá trị nội tại của nó, thường do kỳ vọng giá sẽ tiếp tục tăng cao hơn nữa, dẫn đến đầu cơ và tạo ra sự mất cân bằng trên thị trường. Bong bóng thường kết thúc bằng sự sụp đổ giá khi kỳ vọng thay đổi.