Đề 8 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Phân tích tài chính doanh nghiệp

Phân tích hòa vốn (Break-even Analysis) xác định điểm hòa vốn, là mức sản lượng hoặc doanh thu mà tại đó tổng doanh thu vừa đủ bù đắp tổng chi phí (cả cố định và biến đổi), doanh nghiệp không lãi cũng không lỗ.

Đòn bẩy tài chính (Financial Leverage) là việc sử dụng nợ vay để tài trợ cho hoạt động kinh doanh. Sử dụng nợ vay có thể khuếch đại lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE) nếu tỷ suất sinh lời trên tổng tài sản (ROA) lớn hơn chi phí lãi vay.

Quyết định cấu trúc vốn tối ưu cần cân nhắc giữa lợi ích của đòn bẩy tài chính (khuếch đại lợi nhuận, giảm chi phí vốn) và chi phí (lãi vay, rủi ro phá sản) để tối đa hóa giá trị doanh nghiệp, không nên chỉ tập trung vào một yếu tố duy nhất.

Hạn chế của phân tích tỷ số tài chính bao gồm: dựa trên dữ liệu quá khứ, có thể không dự đoán chính xác tương lai, và khó so sánh trực tiếp giữa các ngành khác nhau do đặc thù ngành nghề.

Hệ số lợi nhuận gộp (Gross Profit Margin) = (Lợi nhuận gộp ∕ Tổng doanh thu) = (Tổng doanh thu - Giá vốn hàng bán) ∕ Tổng doanh thu. Chỉ số này phản ánh tỷ lệ lợi nhuận còn lại sau khi trừ đi chi phí trực tiếp sản xuất hàng hóa∕dịch vụ.

Phân tích ngang (Horizontal Analysis) hay còn gọi là phân tích theo chiều ngang, là phương pháp so sánh các chỉ tiêu tài chính của doanh nghiệp giữa các kỳ kế toán khác nhau (ví dụ: so sánh số liệu năm nay với năm trước) để xác định xu hướng và biến động theo thời gian.

Dòng tiền tự do (FCF) là dòng tiền mà doanh nghiệp tạo ra sau khi đã trừ đi các khoản đầu tư vốn (Capital Expenditures - CAPEX) cần thiết để duy trì và phát triển. FCF thể hiện khả năng doanh nghiệp tạo ra tiền mặt thực tế cho các chủ sở hữu và chủ nợ.

Thời gian hoàn vốn (Payback Period) là khoảng thời gian cần thiết để dòng tiền tích lũy từ dự án đầu tư bù đắp lại vốn đầu tư ban đầu. Chỉ số này tập trung vào tính thanh khoản và rủi ro hoàn vốn.

Phân tích tài chính doanh nghiệp nhằm cung cấp thông tin và đánh giá toàn diện về tình hình tài chính và hiệu quả hoạt động, từ đó hỗ trợ các bên liên quan đưa ra quyết định kinh tế phù hợp.

NPV (Net Present Value) là hiệu số giữa giá trị hiện tại của tất cả dòng tiền vào và giá trị hiện tại của tất cả dòng tiền ra của một dự án đầu tư. NPV dương cho thấy dự án có khả năng sinh lời và gia tăng giá trị cho doanh nghiệp.

Phương pháp chiết khấu dòng tiền (DCF) là một phương pháp định giá phổ biến, sử dụng giá trị hiện tại của dòng tiền tự do (FCF) dự kiến trong tương lai, chiết khấu về hiện tại để xác định giá trị nội tại của doanh nghiệp hoặc tài sản.

So sánh tỷ số tài chính của doanh nghiệp với trung bình ngành giúp đánh giá vị thế cạnh tranh và hiệu quả hoạt động tương đối của doanh nghiệp so với các đối thủ và chuẩn mực chung trong ngành. Phát hiện ra điểm mạnh, điểm yếu so với ngành.

Các sai sót phổ biến trong dự báo tài chính bao gồm: dự báo quá lạc quan (doanh thu cao, chi phí thấp), không xem xét đầy đủ các yếu tố bên ngoài (kinh tế vĩ mô, cạnh tranh, thay đổi chính sách), và dựa quá nhiều vào dữ liệu lịch sử mà bỏ qua các thay đổi trong tương lai.

Hệ số nợ trên vốn chủ sở hữu (Debt-to-Equity Ratio) và các hệ số liên quan đến đòn bẩy tài chính thường được sử dụng để đánh giá khả năng trả nợ dài hạn và mức độ rủi ro tài chính của doanh nghiệp.

Hệ số thanh toán nhanh (Quick Ratio) = (Tài sản ngắn hạn - Hàng tồn kho) ∕ Nợ ngắn hạn. Khi hàng tồn kho tăng, tử số giảm (do bị trừ đi hàng tồn kho), dẫn đến hệ số thanh toán nhanh giảm xuống.

Phương pháp gián tiếp lập Báo cáo lưu chuyển tiền tệ bắt đầu từ lợi nhuận ròng (tính theo cơ sở dồn tích) và điều chỉnh các khoản mục không bằng tiền và các thay đổi trong tài sản và nợ ngắn hạn để xác định dòng tiền thực tế từ hoạt động kinh doanh (theo cơ sở tiền mặt).

Phân tích dọc (Vertical Analysis) hay còn gọi là phân tích theo chiều dọc, là phương pháp phân tích báo cáo tài chính bằng cách biểu diễn mỗi khoản mục trong báo cáo dưới dạng tỷ lệ phần trăm của một chỉ tiêu gốc (ví dụ: mỗi khoản mục trên báo cáo kết quả kinh doanh được biểu diễn theo tỷ lệ % của doanh thu thuần).

Phân tích tình huống (Scenario Analysis) xem xét các kịch bản kinh doanh khác nhau, trong đó nhiều biến số đầu vào có thể thay đổi đồng thời, tạo ra các kết quả tài chính khác nhau cho từng kịch bản. Phân tích độ nhạy thường chỉ thay đổi một biến số tại một thời điểm.

Hệ số thanh toán hiện hành (Current Ratio) được tính bằng Tài sản ngắn hạn chia cho Nợ ngắn hạn, đo lường khả năng doanh nghiệp sử dụng tài sản ngắn hạn để thanh toán các nghĩa vụ nợ ngắn hạn.

Rủi ro tài chính (Financial Risk) tăng lên khi doanh nghiệp sử dụng nhiều nợ vay hơn trong cơ cấu vốn. Nợ vay tạo ra nghĩa vụ thanh toán lãi và gốc cố định, làm tăng rủi ro mất khả năng thanh toán nếu doanh nghiệp gặp khó khăn trong hoạt động.

Phân tích DuPont phân tách ROE thành ba thành phần chính: Biên lợi nhuận ròng, Vòng quay tổng tài sản và Đòn bẩy tài chính. Điều này giúp xác định các yếu tố cụ thể đang thúc đẩy hoặc kìm hãm hiệu suất ROE.

Chỉ số Beta trong mô hình CAPM đo lường rủi ro hệ thống (systematic risk) hay còn gọi là rủi ro thị trường của một cổ phiếu, phản ánh mức độ biến động giá cổ phiếu so với biến động của thị trường chung.

Phân tích độ nhạy (Sensitivity Analysis) là kỹ thuật được sử dụng để xem xét sự thay đổi của một biến số đầu vào (ví dụ: doanh thu, chi phí) ảnh hưởng như thế nào đến một biến số kết quả (ví dụ: NPV, lợi nhuận). Giúp đánh giá mức độ rủi ro và xác định các yếu tố quan trọng nhất.

WACC (Weighted Average Cost of Capital) là chi phí vốn bình quân gia quyền, phản ánh chi phí trung bình của các nguồn vốn mà doanh nghiệp sử dụng (vốn chủ sở hữu, nợ vay,…), được tính trọng số theo tỷ lệ vốn của từng nguồn. WACC thường được dùng làm tỷ suất chiết khấu trong thẩm định dự án.

Trong báo cáo lưu chuyển tiền tệ, dòng tiền từ hoạt động kinh doanh (Operating Cash Flow) là quan trọng nhất vì nó phản ánh khả năng doanh nghiệp tạo ra tiền từ hoạt động kinh doanh cốt lõi, nguồn tiền bền vững và quan trọng nhất để duy trì và phát triển doanh nghiệp.

IRR (Internal Rate of Return) là tỷ suất chiết khấu mà tại đó giá trị hiện tại thuần (NPV) của dự án đầu tư bằng 0. IRR thể hiện tỷ suất sinh lời nội tại của dự án.

ROE (Return on Equity) - Tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu đo lường mức độ lợi nhuận mà doanh nghiệp tạo ra trên mỗi đồng vốn chủ sở hữu đầu tư vào doanh nghiệp.

NPV dương cho thấy dự án có tỷ suất sinh lời cao hơn chi phí vốn, và do đó dự kiến sẽ làm tăng giá trị doanh nghiệp. Dự án được coi là có lợi về mặt tài chính và nên được xem xét thực hiện (nếu các yếu tố khác cũng thuận lợi).

Trong phân tích SWOT (Điểm mạnh, Điểm yếu, Cơ hội, Thách thức), `Điểm mạnh′ (Strengths) liên quan đến các yếu tố nội tại tích cực của doanh nghiệp, bao gồm tình hình tài chính lành mạnh, khả năng sinh lời cao, lợi thế cạnh tranh, v.v.

Mô hình CAPM (Capital Asset Pricing Model) là một mô hình tài chính được sử dụng để ước tính chi phí vốn chủ sở hữu (Cost of Equity), dựa trên rủi ro hệ thống của cổ phiếu so với thị trường chung.