1. Khi một quốc gia áp dụng cơ chế thị trường, yếu tố nào sau đây đóng vai trò là tín hiệu quan trọng nhất cho các nhà sản xuất về những gì nên sản xuất?
A. Chỉ thị của các tổ chức quốc tế.
B. Giá cả và lợi nhuận trên thị trường.
C. Ý kiến của các nhà khoa học và chuyên gia.
D. Nhu cầu của quân đội và các cơ quan nhà nước.
2. Hàng hóa công cộng (public goods) thường là ví dụ điển hình cho loại thất bại nào của thị trường?
A. Ngoại ứng (externality).
B. Độc quyền tự nhiên (natural monopoly).
C. Thông tin bất đối xứng (asymmetric information).
D. Không thể loại trừ và không cạnh tranh trong tiêu dùng.
3. Khi một ngành sản xuất có lợi nhuận cao, cơ chế thị trường sẽ dẫn đến hiện tượng gì?
A. Các doanh nghiệp trong ngành sẽ giảm sản xuất.
B. Nhiều doanh nghiệp mới sẽ gia nhập ngành do sức hấp dẫn của lợi nhuận.
C. Giá cả sản phẩm trong ngành sẽ giảm mạnh.
D. Nhà nước sẽ áp đặt mức lợi nhuận trần cho các doanh nghiệp.
4. Đâu là một trong những hạn chế của cơ chế thị trường, đòi hỏi sự can thiệp của nhà nước?
A. Khả năng phân bổ nguồn lực hiệu quả.
B. Việc đáp ứng đầy đủ các nhu cầu xã hội thiết yếu.
C. Tạo ra sự bất bình đẳng trong phân phối thu nhập.
D. Thúc đẩy đổi mới và tăng trưởng kinh tế.
5. Cơ chế thị trường tự điều chỉnh như thế nào khi có sự dư thừa hàng hóa trên thị trường?
A. Sản xuất tiếp tục ở mức cao và không có sự thay đổi.
B. Giá cả có xu hướng giảm để kích thích cầu và giảm lượng tồn kho.
C. Các nhà sản xuất sẽ tăng cường nhập khẩu hàng hóa tương tự.
D. Nhà nước sẽ mua hết số hàng hóa dư thừa.
6. Khi xảy ra tình trạng thông tin bất đối xứng (asymmetric information), ví dụ như người bán biết rõ hơn người mua về chất lượng sản phẩm, cơ chế thị trường có xu hướng dẫn đến kết quả nào?
A. Thị trường luôn hoạt động hiệu quả do cạnh tranh.
B. Chất lượng hàng hóa trung bình của thị trường có thể bị giảm sút.
C. Người mua luôn có lợi thế hơn người bán.
D. Giá cả phản ánh đúng giá trị thực của sản phẩm.
7. Việc ô nhiễm môi trường do hoạt động sản xuất công nghiệp gây ra là ví dụ điển hình cho loại thất bại nào của thị trường?
A. Độc quyền tự nhiên.
B. Ngoại ứng tiêu cực (negative externality).
C. Thông tin bất đối xứng.
D. Hàng hóa công cộng.
8. Đâu là một nguyên tắc cơ bản của cơ chế thị trường?
A. Chủ nghĩa tập thể và sự hy sinh lợi ích cá nhân vì tập thể.
B. Tự do kinh doanh, tự do lựa chọn và cạnh tranh.
C. Kế hoạch hóa tập trung và phân phối theo nhu cầu.
D. Nhà nước độc quyền toàn bộ tư liệu sản xuất.
9. Sự khác biệt cơ bản giữa cơ chế thị trường tự do và kinh tế kế hoạch hóa tập trung nằm ở đâu?
A. Vai trò của sở hữu tư nhân.
B. Cơ chế phân bổ nguồn lực và điều phối hoạt động kinh tế.
C. Sự tồn tại hay không tồn tại của cạnh tranh.
D. Mục tiêu cuối cùng của sản xuất.
10. Quy luật khan hiếm (scarcity) trong kinh tế học có ảnh hưởng như thế nào đến cơ chế thị trường?
A. Làm cho mọi nguồn lực trở nên vô hạn.
B. Buộc thị trường phải đối mặt với sự lựa chọn và phân bổ nguồn lực hiệu quả.
C. Loại bỏ hoàn toàn sự cần thiết của cạnh tranh.
D. Chỉ ảnh hưởng đến các nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung.
11. Vai trò của nhà nước trong nền kinh tế thị trường hiện đại được xem là gì?
A. Chỉ đóng vai trò người sở hữu và khai thác tài nguyên quốc gia.
B. Thay thế hoàn toàn vai trò của thị trường trong việc phân bổ nguồn lực.
C. Tạo môi trường pháp lý, điều tiết thị trường và khắc phục những thất bại của thị trường.
D. Chỉ tập trung vào việc phát hành tiền và quản lý nợ công.
12. Đâu là đặc điểm cơ bản nhất của cơ chế thị trường, giúp phân biệt nó với các cơ chế kinh tế khác?
A. Sự tập trung hóa sản xuất và quản lý kinh tế bởi nhà nước.
B. Vai trò chủ đạo của kế hoạch hóa tập trung trong phân bổ nguồn lực.
C. Sự tự do kinh doanh và cạnh tranh giữa các chủ thể kinh tế.
D. Chủ nghĩa tư bản nhà nước là hình thức sở hữu chủ yếu.
13. Cơ chế thị trường có thể dẫn đến tình trạng nào sau đây nếu không có sự quản lý phù hợp của nhà nước?
A. Phân phối của cải đồng đều cho mọi người dân.
B. Sự ổn định tuyệt đối của nền kinh tế và không có khủng hoảng.
C. Gia tăng bất bình đẳng thu nhập và phân hóa giàu nghèo.
D. Nhu cầu của người tiêu dùng luôn được đáp ứng đầy đủ và kịp thời.
14. Trong cơ chế thị trường, giá cả được hình thành chủ yếu dựa trên quan hệ nào?
A. Quyết định của cơ quan quản lý nhà nước về giá.
B. Quy luật cung và cầu trên thị trường.
C. Chi phí sản xuất cố định và biến đổi của doanh nghiệp.
D. Nhu cầu của người tiêu dùng và khả năng chi trả.
15. Trong một nền kinh tế thị trường, quyết định sản xuất của doanh nghiệp chủ yếu dựa vào yếu tố nào để tối ưu hóa lợi ích?
A. Chỉ thị của cơ quan kế hoạch hóa tập trung.
B. Mức độ hài lòng của người lao động.
C. Giá cả của các yếu tố đầu vào và giá bán sản phẩm trên thị trường.
D. Số lượng đơn đặt hàng từ nhà nước.
16. Đâu là một ví dụ về ngoại ứng tích cực (positive externality) trong cơ chế thị trường?
A. Một nhà máy thải khói làm ô nhiễm không khí xung quanh.
B. Việc một hộ gia đình trồng cây xanh tạo bóng mát cho cả khu phố.
C. Một công ty độc quyền bán sản phẩm với giá cao hơn chi phí.
D. Việc một người tiêu dùng mua hàng hóa khan hiếm làm tăng giá cho người khác.
17. Theo quan điểm phổ biến trong kinh tế học, yếu tố nào sau đây đóng vai trò là người vô hình (invisible hand) điều tiết hoạt động sản xuất và tiêu dùng trong cơ chế thị trường?
A. Sự can thiệp của nhà nước vào thị trường.
B. Lợi ích cá nhân và sự cạnh tranh giữa các chủ thể.
C. Quy định pháp luật về lao động và môi trường.
D. Sự phát triển của công nghệ thông tin.
18. Yếu tố nào sau đây là động lực chính thúc đẩy các doanh nghiệp cải tiến kỹ thuật, nâng cao năng suất trong cơ chế thị trường?
A. Chỉ thị của cấp trên về việc đổi mới công nghệ.
B. Nhu cầu được ghi nhận và khen thưởng từ xã hội.
C. Áp lực cạnh tranh và mong muốn tối đa hóa lợi nhuận.
D. Trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp đối với cộng đồng.
19. Theo lý thuyết kinh tế, lợi ích cá nhân (self-interest) trong cơ chế thị trường có tác động gì?
A. Luôn dẫn đến kết quả bất lợi cho toàn xã hội.
B. Là động lực quan trọng thúc đẩy hoạt động kinh tế và đổi mới.
C. Chỉ có lợi cho người sản xuất chứ không có lợi cho người tiêu dùng.
D. Cần phải bị nhà nước kiểm soát chặt chẽ để tránh hỗn loạn.
20. Đâu là hệ quả tích cực của sự cạnh tranh trong cơ chế thị trường?
A. Giảm chất lượng sản phẩm để hạ giá thành.
B. Thúc đẩy đổi mới công nghệ và nâng cao chất lượng hàng hóa.
C. Tăng cường độc quyền và hạn chế lựa chọn cho người tiêu dùng.
D. Giảm sự đa dạng của sản phẩm trên thị trường.
21. Sự thay đổi trong sở thích tiêu dùng của người dân ảnh hưởng đến cơ chế thị trường như thế nào?
A. Không ảnh hưởng đến quyết định sản xuất của doanh nghiệp.
B. Làm thay đổi quy luật cung và cầu, dẫn đến điều chỉnh sản xuất.
C. Chỉ ảnh hưởng đến các ngành hàng xa xỉ phẩm.
D. Buộc nhà nước phải thay đổi hoàn toàn hệ thống giá.
22. Đâu là mục tiêu quan trọng nhất của việc phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam?
A. Tối đa hóa lợi nhuận cho các doanh nghiệp nhà nước.
B. Đảm bảo công bằng xã hội và không ngừng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân.
C. Loại bỏ hoàn toàn tư hữu và mọi hình thức sở hữu khác ngoài nhà nước.
D. Tập trung vào xuất khẩu hàng hóa thô và nguyên liệu.
23. Trong cơ chế thị trường, thất bại của thị trường (market failure) đề cập đến hiện tượng nào?
A. Thị trường luôn phân bổ nguồn lực một cách tối ưu và hiệu quả nhất.
B. Thị trường không thể tự điều chỉnh để đạt được kết quả tối ưu cho xã hội trong mọi trường hợp.
C. Sự khan hiếm nguồn lực là nguyên nhân duy nhất dẫn đến thất bại thị trường.
D. Chính phủ luôn thành công trong việc khắc phục mọi thất bại của thị trường.
24. Trong cơ chế thị trường, vai trò của thông tin đối với các chủ thể kinh tế là gì?
A. Thông tin là không cần thiết vì thị trường tự điều chỉnh.
B. Thông tin chính xác và đầy đủ giúp các chủ thể ra quyết định hiệu quả hơn.
C. Chỉ có nhà nước mới cần có thông tin đầy đủ.
D. Thông tin chỉ có giá trị khi nó là bí mật thương mại.
25. Trong bối cảnh cơ chế thị trường, nếu nhu cầu về một mặt hàng tăng lên đột biến trong khi nguồn cung không đổi, điều gì có khả năng xảy ra với giá cả của mặt hàng đó?
A. Giá cả sẽ giảm.
B. Giá cả sẽ không thay đổi.
C. Giá cả sẽ tăng.
D. Giá cả sẽ biến động ngẫu nhiên không theo quy luật.
