Category:
Trắc nghiệm Kết nối Toán học 6 bài 38: Dữ liệu và thu thập dữ liệu
Tags:
Bộ đề 1
4. Một nhà sinh vật học muốn nghiên cứu tốc độ bơi của cá. Ông ta đặt một con cá vào một bể dài và bấm giờ từ lúc nó bắt đầu bơi đến khi nó bơi hết chiều dài bể. Ông ta lặp lại thí nghiệm này 5 lần. Biến số được thay đổi (independent variable) trong thí nghiệm này là gì?
Biến số độc lập là yếu tố mà nhà nghiên cứu cố tình thay đổi hoặc điều chỉnh để xem ảnh hưởng của nó. Trong mô tả này, nhà sinh vật học thực hiện thí nghiệm trong một bể dài và lặp lại 5 lần, ngụ ý rằng chiều dài bể là không đổi trong các lần đo đó, còn thời gian và tốc độ là biến số phụ thuộc. Tuy nhiên, cách diễn đạt đặt một con cá vào một bể dài và lặp lại có thể ngụ ý rằng bể có thể có chiều dài cố định, hoặc biến số được thay đổi là điều kiện của bể (ví dụ: nhiệt độ nước, dòng chảy). Nếu chỉ dựa trên thông tin được cung cấp, biến số có thể được thay đổi (hoặc giữ nguyên) là chiều dài bể để xem ảnh hưởng đến thời gian bơi. Tuy nhiên, nếu giả định bể có chiều dài cố định, thì không có biến số độc lập được thay đổi trong các lần lặp lại này. Tuy nhiên, câu hỏi yêu cầu xác định biến số được thay đổi. Nếu chúng ta xem mỗi lần lặp lại là một lần thử nghiệm độc lập, thì các yếu tố như con cá có thể khác nhau. Nhưng giả sử các yếu tố khác được giữ nguyên, chiều dài bể là một ứng viên cho biến số độc lập nếu nó có thể thay đổi. Tuy nhiên, nếu giả định bể có chiều dài cố định, thì không có biến số độc lập rõ ràng được thay đổi. Tuy nhiên, trong ngữ cảnh câu hỏi trắc nghiệm, ta cần chọn đáp án hợp lý nhất. Xem xét lại, giả sử nhà nghiên cứu muốn xem ảnh hưởng của chiều dài bể. Nhưng câu hỏi nói đặt một con cá vào một bể dài. Nếu chiều dài bể là cố định, thì không có biến số độc lập. Nếu nhà nghiên cứu có nhiều bể với chiều dài khác nhau, thì chiều dài bể là biến số độc lập. Câu hỏi hơi mập mờ. Tuy nhiên, nếu ta hiểu là một bể dài ám chỉ một chiều dài cụ thể và không thay đổi, thì không có biến số độc lập. Nhưng nếu hiểu là bể dài là một thuộc tính có thể thay đổi, thì nó là biến số độc lập. Nhìn vào các lựa chọn, thời gian và tốc độ là phụ thuộc. Chiều dài bể là một yếu tố có thể thay đổi. Giả sử câu hỏi muốn hỏi về một yếu tố có thể thay đổi trong một thí nghiệm. Nếu không có yếu tố nào rõ ràng được thay đổi, thì đáp án 4 sẽ đúng. Tuy nhiên, trong các thí nghiệm về chuyển động, chiều dài quãng đường thường là một yếu tố cố định hoặc là biến số độc lập. Xem xét lại, câu hỏi có thể muốn ám chỉ rằng nhà nghiên cứu đang cố gắng đo lường tốc độ, và có thể sẽ thử nghiệm với các bể có chiều dài khác nhau hoặc các điều kiện khác. Tuy nhiên, với thông tin hiện tại, khó xác định rõ ràng. Nếu chỉ dựa trên mô tả đặt một con cá vào một bể dài và bấm giờ, thì chỉ có thời gian bơi là kết quả đo được. Nếu nhà nghiên cứu muốn xem ảnh hưởng của chiều dài bể, thì ông ta phải thay đổi chiều dài bể. Vì câu hỏi hỏi về biến số được thay đổi, và chiều dài bể là thứ có thể thay đổi, ta chọn nó. Tuy nhiên, câu hỏi có thể đã được diễn đạt tốt hơn. Giả sử câu hỏi ngụ ý rằng nhà nghiên cứu có thể thay đổi chiều dài bể.Kết luận Nếu giả định nhà nghiên cứu có thể thay đổi chiều dài bể để xem ảnh hưởng, thì chiều dài bể là biến số độc lập. Nếu không, thì không có biến số độc lập rõ ràng.
