Trắc nghiệm Ngữ văn 12 Kết nối tri thức bài 2 Thực hành tiếng Việt: Tác dụng của một số biện pháp tu từ trong thơ
1. Trong bài thơ Đoàn thuyền đánh cá của Huy Cận, câu thơ Thuyền ta lái gió với buồm trăng sử dụng biện pháp tu từ nào để diễn tả sự chủ động và vẻ đẹp của con thuyền trong đêm trăng?
A. Ẩn dụ: lái gió và buồm trăng ẩn dụ cho sức mạnh thiên nhiên tác động lên con thuyền và vẻ đẹp lãng mạn.
B. Nhân hóa: Gán cho con thuyền hành động lái như con người, thể hiện sự sống động và ý thức của vật vô tri.
C. Hoán dụ: Lấy gió (nguyên nhân) thay cho hành động lái thuyền, lấy buồm trăng (hình ảnh) thay cho vẻ đẹp của đêm.
D. So sánh: So sánh con thuyền với người lái gió và buồm trăng để làm nổi bật sự hòa quyện với thiên nhiên.
2. Trong câu Chơi xuân kẻo chút nghĩa nặng, biện pháp tu từ nào giúp thể hiện sự tinh tế trong cách ứng xử và coi trọng tình nghĩa?
A. Hoán dụ: Lấy nghĩa nặng để chỉ tình cảm sâu sắc.
B. Nhân hóa: Gán cho nghĩa hành động nặng.
C. Ẩn dụ: Nghĩa nặng là ẩn dụ cho giá trị thiêng liêng của tình cảm, cần trân trọng, kết luận Lý giải.
D. So sánh: So sánh nghĩa với sự nặng nề.
3. Biện pháp tu từ nào trong câu Tây Tiến đoàn binh không mọc tóc / Quân xanh màu lá dữ oai hùm (Quang Dũng - Tây Tiến) giúp khắc họa rõ nét hình ảnh người lính chân thực và oai phong?
A. So sánh: So sánh quân với màu lá, oai hùm.
B. Ẩn dụ: Không mọc tóc ẩn dụ cho sự thiếu thốn, oai hùm ẩn dụ cho sức mạnh.
C. Nhân hóa: Gán cho đoàn binh trạng thái không mọc tóc, quân xanh màu lá, dữ oai hùm, thể hiện sự chân thực và oai phong, kết luận Lý giải.
D. Hoán dụ: Lấy màu lá để chỉ màu xanh của quân phục.
4. Trong câu Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi! / Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi, biện pháp tu từ nào thể hiện nỗi nhớ da diết, khắc khoải của người lính xa quê?
A. Hoán dụ: Lấy sông Mã để chỉ Tây Tiến.
B. Ẩn dụ: Nhớ chơi vơi là ẩn dụ cho nỗi nhớ không nguôi.
C. Điệp âm: Lặp lại âm ơi trong Tây Tiến ơi, chơi vơi để tạo âm hưởng da diết, khắc khoải, kết luận Lý giải.
D. Nhân hóa: Gán cho nhớ hành động chơi vơi.
5. Biện pháp tu từ chủ yếu được sử dụng trong câu Mặt trời xuống biển như hòn máu rơi (Huy Cận - Đoàn thuyền đánh cá) là gì và tác dụng của nó?
A. So sánh: Hạ thấp giá trị mặt trời, thể hiện sự tàn lụi của ngày.
B. Hoán dụ: Lấy mặt trời để chỉ hoàng hôn.
C. So sánh: Đem so sánh mặt trời với hòn máu rơi để tạo ấn tượng thị giác mạnh mẽ về màu sắc đỏ rực và sự hy sinh, kết luận Lý giải.
D. Nhân hóa: Gán cho mặt trời hành động rơi như con người.
6. Trong câu Đoàn quân không mọc tóc (Quang Dũng - Tây Tiến), biện pháp tu từ nào được dùng để khắc họa sự gian khổ, thiếu thốn của người lính?
A. Ẩn dụ: Không mọc tóc ẩn dụ cho sự khắc nghiệt của hoàn cảnh.
B. Nhân hóa: Gán cho đoàn quân trạng thái không mọc tóc như một đặc điểm ngoại hình, kết luận Lý giải.
C. Hoán dụ: Lấy tóc để chỉ sức khỏe.
D. Cường điệu: Nói quá sự thiếu thốn về tóc.
7. Biện pháp tu từ nào trong câu Mắt trừng gửi mộng qua biên cương (Quang Dũng - Tây Tiến) thể hiện rõ nhất ý chí kiên cường và khát vọng của người lính?
A. Hoán dụ: Lấy mắt trừng để chỉ sự giận dữ.
B. Ẩn dụ: Mắt trừng là ẩn dụ cho ý chí mạnh mẽ, gửi mộng thể hiện khát vọng hướng về tương lai, kết luận Lý giải.
C. Nhân hóa: Gán cho mắt trừng hành động gửi mộng.
D. So sánh: So sánh mắt trừng với mộng.
8. Trong câu Khiên giáp / Đã mòn gươm cũ / Về quê ai, biện pháp tu từ nào gợi lên sự tàn khốc của chiến tranh và nỗi nhớ quê hương?
A. Nhân hóa: Gán cho khiên giáp và gươm cũ hành động.
B. Hoán dụ: Lấy khiên giáp, gươm cũ để chỉ chiến tranh, lấy quê ai để chỉ quê hương, kết luận Lý giải.
C. Ẩn dụ: Mòn gươm cũ ẩn dụ cho sự hao mòn của chiến tranh.
D. Liệt kê: Kể ra các vật dụng chiến tranh.
9. Trong câu Thuyền ai đậu bến sông trăng đó (Quang Dũng - Tây Tiến), biện pháp tu từ nào gợi lên không gian huyền ảo, thơ mộng của cảnh sông nước?
A. Nhân hóa: Gán cho thuyền hành động đậu như con người.
B. So sánh: So sánh bến sông với mặt trăng.
C. Ẩn dụ: Sông trăng là ẩn dụ cho dòng sông lung linh ánh trăng, tạo không gian huyền ảo, thơ mộng, kết luận Lý giải.
D. Hoán dụ: Lấy bến sông để chỉ con thuyền.
10. Trong câu Một chiếc thuyền câu lặng lẽ chờm mặt nước, biện pháp tu từ nào giúp khắc họa rõ nét vẻ tĩnh lặng và cô đơn của cảnh vật?
A. Nhân hóa: Gán cho thuyền hành động chờm như con người.
B. Ẩn dụ: Thuyền câu ẩn dụ cho sự cô độc.
C. So sánh: So sánh thuyền câu với mặt nước để thể hiện sự tĩnh lặng.
D. Nhân hóa: Gán cho thuyền câu hành động chờm và trạng thái lặng lẽ để diễn tả sự tĩnh lặng, cô đơn, kết luận Lý giải.
11. Biện pháp tu từ nào trong câu Tuổi trẻ là mùa xuân của đất nước (Tố Hữu - Bài ca tuổi trẻ) thể hiện vai trò quan trọng của thế hệ trẻ?
A. So sánh: So sánh tuổi trẻ với mùa xuân.
B. Ẩn dụ: Mùa xuân của đất nước là ẩn dụ cho sức sống, sự tươi mới, vai trò quan trọng của tuổi trẻ, kết luận Lý giải.
C. Hoán dụ: Lấy mùa xuân để chỉ tuổi trẻ.
D. Nhân hóa: Gán cho tuổi trẻ hành động là mùa xuân.
12. Trong câu Ta về mình có nhớ ta (Tố Hữu - Việt Bắc), biện pháp tu từ nào giúp tạo nên giọng điệu vấn vương, tha thiết?
A. Hoán dụ: Lấy ta để chỉ người đi.
B. Nhân hóa: Gán cho người đi hành động nhớ như con người.
C. Điệp ngữ: Lặp lại từ nhớ để nhấn mạnh tình cảm, kết luận Lý giải.
D. So sánh: So sánh mình với ta.
13. Biện pháp tu từ sóng gợn trong câu Sóng gợn tràng giang buồn điệp điệp (Huy Cận - Tràng Giang) có tác dụng gì trong việc thể hiện tâm trạng của nhân vật trữ tình?
A. Liệt kê: Kể ra các hình ảnh của sóng.
B. Nhân hóa: Gán cho sóng hành động buồn điệp điệp như con người.
C. Điệp âm: Lặp lại âm s và ư để tạo cảm giác buồn bã, lan tỏa, kết luận Lý giải.
D. Ẩn dụ: Sóng gợn ẩn dụ cho những nỗi buồn chồng chất.
14. Biện pháp tu từ nào được sử dụng trong câu Cành lê trắng điểm một vài bông tuyết (Thế Lữ - Chiều Tím) để tạo nên hình ảnh tinh khôi và thanh khiết?
A. Hoán dụ: Lấy cành lê để chỉ mùa xuân.
B. So sánh: So sánh bông tuyết với cành lê để làm nổi bật màu trắng.
C. Ẩn dụ: Cành lê trắng ẩn dụ cho sự tinh khôi, bông tuyết là hình ảnh thực tế, kết hợp để tạo vẻ đẹp thanh khiết, kết luận Lý giải.
D. Nhân hóa: Gán cho cành lê hành động điểm như con người.
15. Trong câu Cá biển nằm im khát vọng/Vàng khè lửa cháy (Huy Cận - Đoàn thuyền đánh cá), biện pháp tu từ nào được sử dụng và có ý nghĩa gì?
A. Ẩn dụ: Vàng khè lửa cháy ẩn dụ cho sự giàu có của biển cả.
B. Nhân hóa: Gán cho cá biển sự khát vọng và trạng thái vàng khè lửa cháy để diễn tả sự mong chờ được kéo lên, kết luận Lý giải.
C. Hoán dụ: Lấy vàng khè để chỉ màu sắc của cá.
D. Điệp ngữ: Lặp lại từ khát vọng để nhấn mạnh.
16. Trong câu Tổ quốc bay lên bằng đôi cánh thanh niên (Tố Hữu - Bài ca tuổi trẻ), biện pháp tu từ nào được sử dụng và có tác dụng gì?
A. Nhân hóa: Gán cho tổ quốc hành động bay lên bằng đôi cánh thanh niên.
B. Ẩn dụ: Đôi cánh thanh niên là ẩn dụ cho sức mạnh, động lực phát triển của đất nước, kết luận Lý giải.
C. Hoán dụ: Lấy đôi cánh để chỉ sự giúp đỡ.
D. So sánh: So sánh tổ quốc với đôi cánh thanh niên.
17. Biện pháp tu từ chính trong câu Ta với mình, mình với ta (Tố Hữu - Việt Bắc) là gì và có tác dụng gì?
A. So sánh: So sánh ta và mình.
B. Hoán dụ: Lấy ta và mình để chỉ hai phía trong mối quan hệ.
C. Điệp ngữ: Lặp lại cấu trúc ta với mình, mình với ta để nhấn mạnh sự gắn bó, sẻ chia, kết luận Lý giải.
D. Nhân hóa: Gán cho ta và mình hành động qua lại.
18. Trong câu Ngày mai em sẽ lên đường (Tố Hữu - Bài ca tuổi trẻ), biện pháp tu từ nào tạo ra sự chủ động và tinh thần sẵn sàng cống hiến?
A. Hoán dụ: Lấy ngày mai để chỉ tương lai.
B. Nhân hóa: Gán cho em hành động lên đường với ý nghĩa sẵn sàng thực hiện nghĩa vụ, kết luận Lý giải.
C. Ẩn dụ: Lên đường ẩn dụ cho sự khởi đầu.
D. Điệp ngữ: Lặp lại ngày mai để nhấn mạnh.
19. Biện pháp tu từ nào được sử dụng trong câu Mắt ngườiastype nhìn lên cửa sông (Quang Dũng - Tây Tiến) và ý nghĩa của nó?
A. Hoán dụ: Lấy mắt để chỉ hành động nhìn.
B. Nhân hóa: Gán cho mắt người hành động nhìn lên cửa sông với ý nghĩa hướng về quê hương, mong chờ, kết luận Lý giải.
C. Ẩn dụ: Cửa sông ẩn dụ cho nơi trở về.
D. So sánh: So sánh mắt người với cửa sông.
20. Biện pháp tu từ nào trong câu Ngàn dâu xanh ngắt một màu (Nguyễn Trãi - Cảnh Ngày Hè) giúp tạo ấn tượng thị giác mạnh mẽ về màu xanh mướt của đồng quê?
A. Nhân hóa: Gán cho ngàn dâu hành động xanh ngắt.
B. Hoán dụ: Lấy ngàn dâu để chỉ cánh đồng.
C. Ẩn dụ: Xanh ngắt một màu là cách diễn đạt ẩn dụ về sắc xanh tươi tốt, bao la, kết luận Lý giải.
D. So sánh: So sánh ngàn dâu với màu xanh.
21. Trong bài thơ Tràng Giang của Huy Cận, câu Lòng quêdistrởng nhớ những hoàiVà ta nhớ những ai, biện pháp tu từ nào giúp thể hiện nỗi nhớ quê hương và nỗi nhớ cá nhân một cách sâu sắc?
A. Điệp ngữ: Lặp lại nhớ để nhấn mạnh nỗi nhớ.
B. Hoán dụ: Lấy lòng quê để chỉ quê hương, lấy ai để chỉ những người thân yêu.
C. Ẩn dụ: Nỗi nhớ quê hương được ẩn dụ qua những hình ảnh mang tính gợi cảm, kết hợp với nỗi nhớ cá nhân, kết luận Lý giải.
D. So sánh: So sánh nỗi nhớ quê hương với nỗi nhớ cá nhân.
22. Trong câu Mái đình làng Việt xưa (Nguyễn Đình Thi - Đất Nước), biện pháp tu từ nào giúp gợi lên hình ảnh quen thuộc, giàu giá trị lịch sử?
A. Nhân hóa: Gán cho mái đình hành động xưa.
B. Hoán dụ: Lấy mái đình để chỉ toàn bộ làng quê Việt Nam xưa, kết luận Lý giải.
C. Ẩn dụ: Mái đình ẩn dụ cho sự cổ kính.
D. So sánh: So sánh mái đình với làng Việt xưa.
23. Xác định biện pháp tu từ chính trong câu Ta hát bài ca gọi cá vào (Huy Cận - Đoàn thuyền đánh cá) và tác dụng của nó.
A. Hoán dụ: Bài ca thay cho hành động gọi cá.
B. Nhân hóa: Gán cho con người hành động hát bài ca gọi cá như một phép màu, thể hiện sức mạnh của con người trước thiên nhiên, kết luận Lý giải.
C. Ẩn dụ: Bài ca ẩn dụ cho tiếng hát mang ý nghĩa gọi mời.
D. Điệp âm: Lặp lại âm thanh để tạo hiệu ứng âm nhạc.
24. Biện pháp tu từ chính trong câu Đất nước nhân dân ta (Nguyễn Đình Thi - Đất Nước) là gì và nó thể hiện điều gì?
A. Ẩn dụ: Nhân dân ẩn dụ cho đất nước.
B. So sánh: So sánh đất nước với nhân dân.
C. Nhân hóa: Gán cho đất nước hành động là nhân dân ta, thể hiện sự gắn bó máu thịt giữa đất nước và nhân dân, kết luận Lý giải.
D. Hoán dụ: Lấy nhân dân để chỉ đất nước.
25. Biện pháp tu từ nào được sử dụng trong câu Anh đã tìm em cả trong mơ (Tố Hữu - Bài ca tuổi trẻ) để diễn tả tình yêu mãnh liệt?
A. Hoán dụ: Lấy mơ để chỉ giấc mơ.
B. Ẩn dụ: Tìm em cả trong mơ là ẩn dụ cho sự ám ảnh, khát khao gặp gỡ, kết luận Lý giải.
C. Nhân hóa: Gán cho anh hành động tìm em trong mơ.
D. So sánh: So sánh việc tìm em trong mơ với hành động tìm kiếm thực tế.
